แลกเปลี่ยนรู้คุณอำนวย : เทคนิคการจับประเด็น
พรุ่งนี้ผมจะต้องเดินทางไปจังหวัดกาญจนบุรี เพื่อร่วมงานKMของกรมอนามัย 19-20 กรกฎาคม ณ โรงแรมเฟลิกซ์ ริเวอร์แคว รีสอร์ท ซึ่งได้รับการประสานงานจากพี่ศรีวิภา ประเด็นที่จะต้องไปเล่า ร่วมกับครูนงเมืองคอนเพื่อ ลปรร.กับชาวกรมอนามัยก็คือ
- วิธีเลือกและดึงประเด็นสำคัญจากเรื่องเล่า
- การบันทึกเรื่องเล่าให้น่าสนใจ และ
- การนำเสนอเรื่องเล่าผ่านทาง Web blog
ผมอยู่ร่วมได้ในวันที่ 19 ส่วนครูนงเมืองคอนอยู่ทั้ง 2 วัน บันทึกนี้เลยลองอุ่นเครื่อง โดยการนำเทคนิคการจับประเด็นของคุณสายัณห์ ปิกวงค์ คุณอำนวยยอดเยี่ยมแห่งเดือนเมษายน 2549 ของ สคส. ซึ่งอยู่ในทีมงานเดียวกันที่สำนักงานเกษตรจังหวัด คุณสายัณห์ ได้บอกเทคนิคพอสรุปได้ดังนี้ครับ
การจับประเด็น มีสิ่งที่ต้องคำนึงถึงในการทำหน้าที่เป็นผู้อำนวยความสะดวกในการเรียนรู้ (Facilitator) ควบคู่ไปกับการจับประเด็น หรือทำหน้าที่บันทึกจับประเด็นเพียงอย่างเดียว สิ่งสำคัญที่ว่านั้นก็คือ
1) การเตรียมการก่อนการทำหน้าที่จับประเด็น
- ดู สถานที่ว่าจัดที่ไหน เป็นเวทีลักษณะใด การประชุม การลปรร.หรือประชุมเชิงปฏิบัติการ ฯลฯ
- ต้องรู้เป้าหมาย/วัตถุประสงค์หลักๆ คืออะไรบ้าง
- ดู จำนวนบุคคลเป้าหมายที่จะเข้าร่วม มีกี่คน ความรู้เดิม ฯลฯ
- ดูว่า มีวัสดุอุปกรณ์ที่เราจะต้องใช้ / ที่เรามีอยู่
- ดูว่า จะใช้เทคนิคใดหรือเครื่องมือที่จะใช้ในการจับประเด็นหรือข้อมูลที่จะออกมาจากผู้เข้าร่วม
(1) ใช้คำถามรำประเด็น (กรณีทำหน้าที่Facilitator ควบคู่กับการจับประเด็น) (2) ใช้แผนภูมิความคิด (3) แบบโฟลชาร์ท (4) แผนภูมิก้างปลา (5) แผนภูมิต้นไม้ (6) คำสำคัญๆ และ (7) บัตรคำ
2) ขั้นดำเนินการจับประเด็น
A สิ่งแรกที่ต้องนำมาประกอบการจับประเด็น คือ สิ่งที่เห็นและเป็นอยู่ในขณะนั้น เช่น ต้องรู้ว่ารูปแบบขอบกลุ่มเป้าหมาย ลักษณะหรือวิธีการในขณะนั้นคืออะไรกันแน่ เช่น การประชุม หรือการประชุมเชิงปฏิบัติการ การสนทนากลุ่ม การอภิปรายคณะ เป็นต้น
B การตัดสินใจออกแบบ โดยตัดสินใจว่าจะใช้เครื่องมืออะไร เพราะว่าแต่ละเครื่องมือ ผู้ที่จะทำหน้าที่จับประเด็นต้องเคยมีประสบการณ์ในการใช้มาก่อนแล้วพอสมควร ต้องรู้จุดเด่นจุดด้อยของเครื่องมือ
C ดำเนินการจับประเด็น ดำเนินการจับประเด็นเพื่อให้ได้เนื้อหาครบทั้ง 3 ส่วน คือ
- ส่วนนำ ส่วนเนื้อหา ส่วนสรุป หรือ
- จับประเด็นหลัก ประเด็นรอง ประเด็นเสริม หรือ
- ประเด็นหลัก ประเด็นรอง และประเด็นย่อย
นี่เป็นเทคนิคการจับประเด็นที่คุณสายัณห์ เรียบเรียงอย่างรวดเร็ว เพื่อนำมาให้ผมได้อุ่นเครื่องก่อนการร่วมไป ลปรร.กับเพื่อนกรมอนามัย และชาว Gotoknow.org ที่แวะมาเยี่ยมเยียน
สำหรับเทคนิคของผมก็ไม่แตกต่างไปจากคุณสายัณห์มากนัก แต่วันนี้ยังไม่บันทึกเดี๋ยวจะไม่สนุก เอาไว้กลับมาแล้วจะเรียบเรียงเป็นบันทึกไว้บนบล็อกต่อไป ส่วน 3 ประเด็นที่ผมได้รับการบ้านมาจากพี่ศรีวิภา ต้องยอมรับกันตามตรงว่ายังไม่เคยได้ ลปรร.ที่ไหนครบทั้ง 3 ประเด็นนี้มาก่อน ดูเหมือนไม่ยากแต่ก็ไม่ง่าย
" แต่ผมก็มีความยินดีเป็นอย่างยิ่ง ที่จะได้มีโอกาสไป ลปรร.ในครั้งนี้กับเพื่อนๆ ชาวกรมอนามัย อย่างน้อยพวกเราก็จะได้ร่วมพลังกันเป็นส่วนหนึ่งในการช่วยขับเคลื่อนประเทศไทยให้เป็นสังคมแห่งการเรียนรู้ครับ "
บันทึกมาเพื่อการ ลปรร.ครับ
วีรยุทธ สมป่าสัก
ความเห็น (25)
- ขอบคุณมากค่ะ พี่เม่ยขอนำไปใช้ด้วยนะ (มีบางครั้งเหมือนกันค่ะ ที่จับได้แต่ประเด็นรองกับประเด็นย่อย แต่หลุดประเด็นหลักไปเสียนี่......)
- รบกวนคุณยุทธเพิ่มป้าย KFCop ไว้ด้วยได้ไหมคะ? เพราะเป้าหมายที่ว่า....."อย่างน้อยพวกเราก็จะได้ร่วมพลังกันเป็นส่วนหนึ่งในการช่วยขับเคลื่อนประเทศไทยให้เป็นสังคมแห่งการเรียนรู้ครับ "....ใช่เลย!
- ฝากความระลึกถึงคุณอำนวยทุกท่านที่ได้พานพบ..ที่กาญจนบุรีด้วยนะคะ
ขอบคุณมากครับสำหรับ เทคนิค ดีๆ ง่ายๆ ที่นำไปใช้ได้เลย
ขอบคุณครับ
เรียน พี่เม่ย
- ยินดีมากครับหากจะนำไปใช้ประโยชน์
- ผมเพิ่มป้าย KFCop เรียบร้อยแล้วนะครับ ขอบพระคุณมากครับที่แนะนำ
- จะนำความคิดถึงจากพี่เม่ย ส่งถึงคุณอำนวยทุกๆ ท่านให้นะครับ
เรียน คุณจตุพร
- ยินดีมากครับหากจะนำไปใช้
- ผลเป็นอย่างไร หรือมีเทคนิคดีๆ ขอความกรุณามานำมา ลปรร.กันต่อไปนะครับ
- เสียดายจัง
- เพิ่งมาจากเมืองกาญจน์
- อด F2F เลยครับ
เรียน อ.ขจิต
- ไม่เป็นไรครับหากไม่ได้ F2F
- B2B กันต่อไปนะครับ
- มาเร็วมากครับ
- OK B2B ก็ได้ครับ
- อย่าลืมมาบันทึกให้อ่านด้วยนะคะ จะรออ่านด้วยใจจดใจจ่อ
เยี่ยมมาก ๆ เลยครับ
เพราะเทคนิคการทำงานมีตั้งแต่
ก่อนเข้าชุมชน
ระหว่างอยู่ในชุมชน
และออกจากชุมชนครับ
ขอบคุณมาก ๆ ครับ
สำราญ สาราบรรณ์
ดีใจครับ ที่ภาคีได้เชื่อมโยง ติดต่อกัน ในการจัดเวทีของแต่ละหน่วยงาน อย่างน้อยจะได้แลกเปลี่ยนประสบการณ์ ความรู้เทคนิคซึ่งกันและกัน ซึ่งเชื่อว่าเป็นภาพที่ สคส.อยากเห็น และหน่วยงานแต่ละหน่วยจะได้ประสบการณ์ที่หลากหลาย
งานนี้ คุณวีรยุทธ , ครูนง และทีมกรมอนามัย ทุกคน คงได้เทคนิคและแลกเปลี่ยนมุมมอง ประสบการณ์แก่กันแน่นอน
ส่วน ผมก็คงเหมือนกับพี่อ้อ ที่ต้องเตรียมงานมหกรรมราชการสู่ LO ซึ่งตอนนี้ก็เตรียมงานกันอย่างเข้มข้น ...
หวังว่างานของทุกคน ทุกเวที จะสำเร็จลุล่วงไปด้วยดีและคงจะได้รับประโยชน์ร่วมกันทุกๆ ฝ่ายครับ
เรียน พี่ธุวนันท์ และคุณอ้อ_สคส.
ผมเพิ่งกลับมาถึงครับ ยังไม่ได้เขียนบันทึกเพราะขับรถเองขอพักก่อนครับ งานนี้มีประเด็นใหม่ๆ ที่น่าสนใจ ที่ได้เรียนรู้จากงานตลาดนัดความรู้ของกรมอนามัยครั้งนี้มากครับ คอยติดตามอ่านนะครับ
เรียน อ.ปภังกร
ขอบพระคุณมากครับ ผมได้ ลปรร.เกี่ยวกับการจับประเด็นเรียบร้อยแล้วครับในวันนี้ ผมจะบันทึกสรุปองค์ความรู้เพิ่มเติมมาให้อ่านในตอนต่อๆ ไปนะครับ
เรียน ผอ.บวร
ขอบพระคุณมากครับที่ต่อยอด/เติมเต็มให้มีความสมบูรณ์ "ขับเคลื่อนประเทศไทยให้เป็นสังคมแห่งการเรียนรู้ และเอื้ออาทร"
เรียน พี่สำราญ สาราบรรณ์
ขอบพระคุณมากครับที่แวะมาทักทาย คอยอ่านนะครับเพราะบางประเด็นน่าจะนำมาปรับใช้ในงานตลาดนัดของกรมส่งเสริมฯได้เป็นอย่างดี
เรียน คุณแขก สคส.
2 วันนี้ได้ร่วมทำหน้าที่ของคุณอำนวยการจัดการความรู้(ชุมชนคุณอำนวย : KFCoP) แม้จะได้ไม่มากนัก แต่ก็เต็มใจและรู้สึกว่าทำแล้วมีความสุขครับ ได้พบเพื่อน ช่วยเพื่อน ได้ลปรร.กับทีมงานของกรมอนามัย เพื่อจุดมุ่งหมายช่วยขับเคลื่อนการจัดการความรู้ตามกำลังและสติปัญญาเท่าที่จะทำได้ ได้แลกเปลี่ยนกับผู้รู้หลายท่านทั้งคุณหมอสมศักดิ์ คุณหมอนันทา และอีกหลายๆ ท่าน
ครูนงเมืองคอนแจ้งในเบื้องต้นว่าประมาณต้นเดือนตุลาคม 49 นี้ จะมีตลาดนัดการจัดการความรู้แก้จนเมืองนครฯ ผมอาจได้มีโอกาสไปร่วมเพราะครูนงแจ้งว่าจะทำหนังสือเชิญไปเล่าแลกเปลี่ยนประสบการณ์ครับ
เรียน คุณหมอพิเชฐ
ขอบพระคุณมากครับที่คอยติดตาม และยินดีครับที่เทคนิคการจับประเด็นในบันทึกนี้ได้เกิดประโยชน์
มีเพิ่มเติมอีกเยอะครับที่ไปCaptureได้ในงาน"ตลาดนัดความรู้กรมอนามัย" วันนี้ และมีภาพล่าสุดมาให้ดูครับ แต่วันนี้คงเขียนไม่ทันครับเพราะเพลียจากการเดินทาง
บรรยากาศด้านนอกห้องเสวนา ซึ่งจัดตลาดนัดไว้ 10 จุดครับ
มาช้า มาหล้า มาหลังมาถึงก็โกย ๆ เทคนิคกลับบ้านก่อนล๊ะครับ แล้วค่อยมา ลปรร.อีกที ช่วงนี้ ยอมเลยครับ เดิน ๆ ๆ ทาง จัง
เรียน คุณชายขอบ
- ช้าๆ ได้พร้าสองเล่มงามครับ
- ขอให้ทุกงานราบลื่นนะครับ
เรียน คุณหมอพิเชฐ
- ยินดี ลปรร.ครับ