ในวันมาฆบูชา วันสำคัญในพระศาสนา มีเหตุการณ์ต่างๆอันน่าจดจำมากมาย
หนึ่ง วันนั้น เป็นวันอุโบสถในศาสนาพราหมณ์ เหล่าพราหมณ์จะประกอบพิธีบูชาไฟหรือพิธีโมหะ และพิธีลอยบาปที่เรียกว่า “ศิวาราตรี”
เหล่าพระอรหันต์นั้นบางที่ว่าเคยนับถือศาสนาพราหมณ์มาก่อนหน้า บางที่ว่าท่านเป็นเหล่าชฎิล ไม่ได้นับถือศาสนาพราหมณ์ แม้ท่านจะเข้าใจว่าสิ่งเหล่านั้นไม่ใช่สาระตามนัยในพระศาสนาพุทธ แต่อาจเห็นว่าพระพุทธองค์ยังไม่มีบทบัญญัติใหม่ขึ้นแทนวัตรปฏิบัติในศาสนาพราหมณ์เดิมที่รับรู้มา หรือปฏิบัติมาจนเคยชิน การมาเฝ้าพระพุทธองค์จึงถือเป็นวัตรหนึ่งที่คิดประกอบขึ้นในวันนั้น
หลังจากที่พระพุทธองค์ได้ส่งพระสาวกไปประกาศพระธรรมวินัยแล้ว ในคืนวันเพ็ญเดือนสามนั้นเอง พระสาวกจำนวน 1,250 รูป ได้มาประชุมพร้อมกันที่เวฬุวนารามโดยมิได้นัดหมาย
(บางท่านตั้งข้อสงสัยว่า พระสาวกเหล่านั้นล้วนเป็นพระอรหันต์ ย่อมตัดความเคยชินได้แล้ว ต่อให้เป็นพราหมณ์ และเคยปฏิบัติตามวัตรมาอย่างไร ก็ควรตัดความเคยชินเหล่านั้นได้
แต่บางท่านให้ความเห็นว่า พระสงฆ์ทั้งหมดนั้นล้วนมีอภิญญา ดังนั้น การหยั่งรู้ใจผู้อื่น จึงเป็นเรื่องที่สามารถทำได้ จึงมีการสื่อถึงกันด้วย "ใจ"
จึงใคร่ฝากข้อสงสัยนี้ไว้ด้วย)
สอง พระพุทธองค์เห็นเป็นโอกาสดี ที่จะเปลี่ยนแปลงพิธีที่พราหมณ์ประกอบในวันอุโบสถ มากำหนดเป็นวันอุโบสถในศาสนาพุทธขึ้น โดยทรงบัญญัติจารีตใหม่ในพระศาสนาคือ ได้ทรงแสดง “วิสุทธิอุโบสถ” คืออุโบสถที่ประกอบด้วยความบริสุทธิ์ โดยแบ่งเป็นทางปฏิบัติสำหรับภิกษุ และทางปฏิบัติสำหรับคฤหัสถ์*
ทางปฏิบัติสำหรับภิกษุ กำหนดที่วันขึ้นและแรม 15 ค่ำ ให้ภิกษุสวดโอวาทปาฏิโมกข์ เพื่อเป็นการซักซ้อม และตรวจสอบความบริสุทธิ์ทางวินัย รวมถึงความพร้อมเพรียงของภิกษุทั้งหลาย (พระอรรถกถาว่า ทรงแสดงโอวาทปาฏิโมกนี้แก่ที่ประชุมสงฆ์ทุกกึ่งเดือน เป็นเวลา 20 พรรษา ก่อนที่จะทรงให้สวดอย่างในปัจจุบันแทนในเวลาต่อมา***)
สำหรับคฤหัสถ์ ทรงบัญญัติที่วันขึ้นและแรม 8 ค่ำ กับวันขึ้นและแรม 15 ค่ำ ในวันนั้น คฤหัสถ์ให้ถือศีล 8
สาม ทรงแสดง “โอวาทปาฏิโมกข์” หรือพระโอวาทอันเป็นหลักสำคัญ 13 ประการคือ**
“ การไม่ทำชั่วทั้งปวง
การทำความดีให้พร้อม
การทำจิตของตนให้ผ่องแผ้วนี้เป็นคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย
ขันติคือความอดทน เป็นตบะอย่างยิ่ง
พระนิพพานพระพุทธเจ้าทั้งหลายกล่าวว่าสูงสุด
ผู้ยังทำร้ายผู้อื่นอยู่ไม่นับว่าเป็นบรรพชิต
ผู้ยังเบียดเบียนผู้อื่นอยู่ไม่นับว่าเป็นสมณะ
การไม่ว่าร้ายเขา
การไม่เบียดเบียนเขา
การเคร่งครัดในพระธรรมวินัย
การรู้จักประมาณในการบริโภค
การอยู่ในสถานที่สงบสงัด
และการฝึกจิตให้มีสมาธิอย่างสูงเสมอ
นี้เป็นคำสอนของระพุทธเจ้าทั้งหลาย”
สี่ เป็นวันที่ทรงปลงอายุสังขาร***
ห้า พระสารีบุตร บรรลุอรหันต์ในวันนั้น***
...............................................................................
อ้างอิงเรื่อง และรูป
*วรศักดิ์ มหัทธโนบล (คอลัมน์ เงาตะวันออก) นิตสารมติชนสุดสัปดาห์ ปีที่ 29 ฉบับ1483 ประจำวันที่ 16 – 22 มกราคม 2552
**เสถียรพงษ์ วรรณปก ราชบัณฑิต สิ่งแรกในพระพุทธศาสนา เกษมอนันต์พริ้นติ้ง 02-809-7452-4
***เหม เวชกร สมุดภาพพระพุทธประวัติ ธรรมสภา 35/270 จรัลสนิทวงศ์ 62 บางพลัด บางกอกน้อย กรุงเทพ
มาทักทายพี่แต่เช้าสวัสดีในวันมาฆะบูชาครับพี่
สวัสดีครับ
สวัสดีครับ
คฤหัสถ์ ทรงบัญญัติที่วันขึ้นและแรม 8 ค่ำ กับวันขึ้นและแรม 15 ค่ำ ในวันนั้น คฤหัสถ์ให้ถือศีล 8
ขอบคุณครับที่นำสิ่งดี ๆ มาให้ในวันนี้ครับ
สวัสดีค่ะคุณป้า
คุณป้าสบายดีไหมคะ หนูขออนุญาตนำความรู้ไปแจกเพื่อน ๆที่โรงเรียนนะคะ ขอขอบคุณค่ะ
หนูฝึกปลูกผักค่ะhttp://gotoknow.org/blog/nat21
ดีจังเลยครับ ได้เจริญสติปัญญาไปกับวันมาฆะนี้ด้วยเลยนะครับ ขอบคุณและอนุโมทนาครับ เลยเอางานศิลปะมาฝากเพื่อสร้างความรื่นรมย์และอยู่กับจิตใจที่แจ่มใส http://www.oknation.net/blog/silpa
ประเด็นที่สำคัญ เหตุการณ์ ที่ต้องให้เกิด คือ ตัวเจ้าของได้ ขัดเกลา จิตเจ้าของ ครับ สาธุ สาธุ
อนุโมทนาบุญแก่ผู้บอกกล่าวหนทางแห่งบุญด้วยค่ะ...
ขอบคุณทุกท่านที่แวะมาค่ะ
เห็นด้วยกับอาจารย์ JJ ค่ะว่าประเด็นสำคัญคือหลักธรรมมากกว่า
ขอเอาภาพดอกบัวประชันกับน้องอ้อยเล็กด้วยละ
พุทธโอวาท ๑๓ ข้อหนอสุดยอด แจ้งตลอดทางแห่งสุขหมดทุกข์เข็ญ
ใครทำได้ใสสว่างอย่างชัดเจน พระอรหันต์ท่านจึงเห็นล้วนเป็นจริง
สวัสดีค่ะพี่ตุ๊กตา
ดาวโผล่มาทักทายในวันมาฆบูชาค่ะ
เมื่อวานดาวไปตลาด ได้ดอกบัวสีชมพูมาบูชาพระด้วย ปกติที่คำเขื่อนแก้ว ไม่ค่อยจะมีบัวสีชมพู นานๆ ทีจึงจะมีมาวางขาย ส่วนมากมีแต่สีขาว...พอจัดแจกันกับดอกมัมสีขาวสวยไปอีกแบบค่ะ
เช้านี้ตื่นมาทำวัตรตอนเช้าด้วยแหล่ะ จะได้มีจิตใจแจ่มใสไปตลอดทั้งวัน สวดมนต์เอาฤกษ์ค่ะ อิอิ (^V^)
สวัสดีครับพี่ณัฐรดา
มารับทราบ“โอวาทปาฏิโมกข์” หรือพระโอวาทอันเป็นหลักสำคัญ 13 ประการ ที่พี่นำมาแบ่งปันครับ
ขอบคุณครับ
สวัสดีค่ะคุณณัฐรดา มาอ่านวันสำคัญ วันมาฆบูชา เด็กๆสมัยนี้จะรับรู้ได้ครบทั้ง 5 เหตุการณ์อยู่หรือไม่ เพราะจะมีสอนในสาระสังคม ฯ แต่ทางสื่อต่างๆยังคงปกติ ..ไม่เน้น ไม่โฆษณากันเลยนะคะ..เสียดาย..
สวัสดีในวันมาฆบูชาค่ะ เป็นข้อมูลที่ทบทวนความทรงจำดีค่ะ ขอให้มีความสุขนะคะ
ศาสนาทำให้ศาสนิกอยู่อย่างสันติ
ขออนุโมทนาบุญมาฝากนะคะ บวชพระ19 รูปที่วัดอุโมงค์ค่ะ
มาตามลายแทงขุมทรัพย์ทางธรรมะค่ะ
ได้มาทบทวนความรู้เดิมที่อาจจะขาดๆหายๆไปบ้างตามกาลเวลา...
บุญรักษาและคุ้มครองในวันมาฆบูชานะคะ