ชมพู่อร่อยข้างบ้านและนกตีทอง

ต้นชมพู่ข้างบ้านพักสองต้น สูงต้นหนึ่งเตี้ยต้นหนึ่ง เป็นชมพู่คนละพันธุ์กัน ออกดอกเต็มต้นมาระยะหนึ่งแล้ว ดิฉันไม่รู้หรอกว่าเป็นชมพู่พันธุ์อะไร ลูกน้องเคยมาเก็บไปกิน แต่คงเป็นเพราะเก็บชมพู่ที่ยังไม่แก่เลยกินไม่อร่อย หลังจากนั้นจึงปล่อยปละละเลยให้ลูกชมพู่เป็นอาหารของหนอนและนก เมื่อลูกชมพู่ร่วงหล่นลงพื้นดินก็กลายเป็นอาหารที่ฝูงวัวชอบแวะเวียนมากิน

จำได้ว่ารู้จักนกตีทองครั้งแรก (อ่าน ที่นี่) ก็เมื่อเขาแวะมากินชมพู่ที่ต้นนี้แหละ ต่อมาก็ได้เห็นนกหัวขวานสามนิ้วหลังทอง ต้นชมพู่จึงมีความสำคัญขึ้นเพราะเป็นแหล่งที่จะได้ดูนกชนิดต่างๆ

ปีนี้ชมพู่ออกดอกเยอะมากเมื่อพิศดูดอกแต่ละระยะก็มีความสวยงามไม่น้อย

ดอกชมพู่

เมื่อวันศุกร์ที่ 27 กุมภาพันธ์ 2558 ผศ.ดร.อัญชลี ชยานุวัชร อาจารย์ด้านภาษาอังกฤษมาช่วยตรวจและเรียบเรียงภาษาอังกฤษในรายงาน Final report ของโครงการ DPP Thailand ที่จะต้องส่งแหล่งทุนต่างประเทศภายในวันเสาร์ที่ 28 กุมภาพันธ์ 2558 อาจารย์อัญชลีเห็นชมพู่ที่ต้นเตี้ยก็ชอบใจเก็บลูกแก่ๆ มากินพบว่ามีเนื้อแน่น รสหวานอร่อย ดูรูปร่างและสีสันแล้วก็น่าจะเป็นชมพู่เพชรพันธุ์หนึ่ง เราเลยช่วยกันเก็บ (แย่งกับมดแดงตัวโตๆ) มาได้จำนวนหนึ่ง

เช้าวันเสาร์ที่ 28 กุมภาพันธ์ 2558 ดิฉันเลยสำรวจลูกชมพู่เสียหน่อย เล็งเอาไว้ว่าจะเก็บลูกไหนไปกินได้บ้าง อยู่กับชมพู่ต้นนี้มาหลายปีแบบไม่ได้สนใจใยดี เพิ่งรู้ว่าชมพู่ต้นนี้อร่อยก็เกือบจะแย่งกับหนอนไม่ทันเสียแล้ว

ลูกชมพู่ที่เกือบจะเก็บกินได้แล้ว

วันเสาร์เก็บชมพู่มากินได้หลายลูก ชมพู่นี้ไม่มีเมล็ด

ชมพู่เนื้อแน่น ไม่มีเมล็ด รสหวาน

วันอาทิตย์ที่ 1 มีนาคม 2558 วันนี้มีแดดจัดแต่ก็มีลมพัดตลอดเวลา ใกล้ๆ เที่ยงได้ยินเสียงลูกชมพู่หล่นพื้น ออกไปดูก็เห็นนกตัวเล็กๆ บินออกไปเกาะที่ต้นไม้ไม่ไกล ถ่ายภาพมาดูก็พบว่าเป็นนกตีทอง แสดงว่าเขามากินลูกชมพู่

เที่ยงกว่าๆ ก็เห็นนกตีทองมาจัดการชมพู่พวงที่มี 5 ลูกที่เล็งไว้เมื่อวาน มีหลักฐานเป็นรูปถ่ายและ VDO clip

นกตีทองกำลังกินลูกชมพู่

พักเดียวลูกชมพู่ก็ร่วงหล่น เหลืออยู่เพียง 2 ลูก ครั้งแรกสงสัยว่าเขากินชมพู่หรือกินหนอนที่อยู่ข้างใน ตรวจดูลูกชมพู่ที่หล่นอยู่บนพื้นดินเห็นรอยกัดกินเนื้อชมพู่ แสดงว่าเขากินเนื้อชมพู่และเลือกกินลูกที่แก่แล้ว (แต่คงไม่เลือกหนอนทิ้ง) บ่ายสามกว่าๆ ก็มีนกตีทองแวะเวียนมาอีก น่าจะมีหลายตัว และตัวหนึ่ง (ไม่รู้ว่าตัวเดิมไหม) ก็มากินชมพู่พวงที่เหลือ 2 ลูกนี้

เวลาที่กินอาหารนกตีทองยืดตัวได้ด้วย ที่ปากของเขายังเห็นเนื้อขาวๆ ของชมพู่ที่เพิ่งกัดออกมา

วัลลา ตันตโยทัย

บันทึกเมื่อวันที่ 1 มีนาคม 2558

[ดร. ธวัชชัย ปิยะวัฒน์]

ดอกชมพู่ทำยำก็อร่อยนะครับ ปกติจะหากินยากเพราะไม่มีคนเก็บมาขาย แต่บ้านผมตอนเด็กๆ มีหลายต้นแม่ก็เลยเอามายำกินบ่อยครับ

[วัลลา ตันตโยทัย]

ไม่เคยทราบเลยค่ะอาจารย์ธวัชชัย เคยได้ยินว่าเอาเกสรดอกชมพู่มะเหมี่ยวมายำได้ ไม่ทราบว่าชมพู่พันธุ์อื่นๆ ก็ยำได้ด้วย

[ดร. ธวัชชัย ปิยะวัฒน์]

อืมม.... ไม่ค่อยแน่ใจเหมือนกันครับ แต่ที่บ้านผมที่ชุมพรปลูกต้นชมพู่ไว้หลายพันธุ์มากเลยครับ เกือบสิบต้นครับ เกสรชมพู่ก็ทานได้ทุกพันธุ์นะครับ เพียงแต่ว่าบางพันธุ์จะมีรสฝาดกว่าเท่านั้นเองครับ

พูดถึงรสฝาดนึกขึ้นได้ว่าแม่ผมเอาดอกชมพู่มาจิ้มน้ำพริกอีกด้วยครับ

[วัลลา ตันตโยทัย]

เดี๋ยวพรุ่งนี้เช้าจะลองชิมเกสรชมพู่พันธุ์นี้ดูนะคะว่าจะฝาดไหม

[วัลลา ตันตโยทัย]

อาจารย์ธวัชชัยคะ เมื่อเช้าได้ชิมเกสรดอกชมพู่ต้นนี้แล้ว พบว่ามีรสหวานโดยเฉพาะตรงโคนเหมือนมีน้ำหวาน ฝาดนิดๆ และมีกลิ่นหอมแบบกลิ่นชมพู่เลย น่าจะเอามายำได้ค่ะ

[ดร. ธวัชชัย ปิยะวัฒน์]

ถ้ารสอย่างนี้ยำหรือจิ้มน้ำพริกก็อร่อยครับ ถ้าออกเยอะๆ ช่อนึงแบ่งมายำบางส่วนแล้วที่เหลือปล่อยให้โตเป็นลูกชมพู่ก็จะได้ชมพู่ลูกใหญ่ขึ้นครับ

บ้านผมที่หาดใหญ่นี้ปลูกชมพู่ไว้ต้นนึงครับ ต้นยังเล็กยังพึ่งเริ่มติดดอกอีกปีสองปีถึงกว่าจะได้กินเต็มที่ครับ