Turquoise

วันนี้คุยเรื่อง ... เทอร์คอยซ์ (Turquoise) หรือ พลอยสีขี้นกการเวกจัดเป็นอัญมณีประเภทหนึ่งซึ่งเป็นที่รู้จักและมีการใช้กันอย่างแพร่หลายนับตั้งแต่สมัยอียิปต์โบราณ(3000 ก่อนคริสตกาล) ....โดยเฉพาะในแถบอเมริกาใต้ ...ซึ่งชนพื้นเมืองบางเผ่า....มีความเชื่อในโชคลางเกี่ยวกับการสวมใส่เทอร์คอยซ์ ...ว่าสามารถคุ้มครองไม่ให้เกิดอันตรายขณะที่ขี่ม้าได้ .... ด้วย เทอร์คอยซ์ เป็นอัญมณีที่มี สีฟ้า ถึงสีฟ้าอมเขียว .... คำว่า ... เทอร์คอยซ์ มาจากภาษา ฝรั่งเศษ "Pierre Tourques" หรือ แปลเป็น ภาษาอังกฤษว่า "Turkish Stone

เทอร์คอยซ์ (Turquoise) มีองค์ประกอบทางเคมี คือ CuAl₆(PO₄)₄(OH)₈.5H₂O

สีฟ้า นั้นเกิดจาก ... ธาตุทองแดง (copper, Cu)

ส่วนสีเขียว .... นั้นเกิดจากธาตุมลทินเหล็ก (iron, Fe) ประกอบกับธาตุทองแดง

ค่าความแข็ง ..... ประมาณ 5- 6 ตามระดับความแข็งของโมห์ (Moh's scale)

ค่าดัชนีหักเห .... ประมาณ 1.61

ค่าความถ่วงจำเพาะ .... ประมาณ 2.76

โดยทั่วไปเทอร์คอยซ์ที่จัดว่ามีคุณภาพสูง ... เป็นที่นิยมจะมีสีฟ้าสม่ำเสมอ หรือที่มีลักษณะ ... ลวดลายแบบร่างแห (spider web) ซึ่งเกิดจาก มลทินแร่ ชนิดอื่นที่เกิดร่วมกับเทอร์คอยซ์

แหล่งเทอร์คอยซ์ ..... ที่สำคัญในปัจจุบัน ได้แก่ อิหร่าน ,ทิเบต ,สหรัฐอเมริกา, เม็กซิโก, ชิลี,ออสเตรเลีย,เทอคิสถาน,จีน

เนื่องจากเทอร์คอยซ์เป็นอัญมณีที่มีความแข็งไม่สูงและมีความพรุนสูง ... ทำให้เทอร์คอยซ์ธรรมชาติ ... ที่พบจะมีเนื้อร่วนซุยไม่สามารถเจียระไนได้ ... ดังนั้นเทอร์คอยซ์ที่ซื้อขายกันในท้องตลาดจึงมักจะผ่านการปรับปรุงคุณภาพมาแล้วแทบทั้งสิ้น ... การปรับปรุงคุณภาพที่พบได้มาก คือ การอัดด้วยสารโพลีเมอร์ ซึ่งอาจจะเป็น แว๊กซ์ หรือ สารเรซิน เข้าไปในเนื้อพลอย ... เพื่อเพิ่มความคงทนแข็งแรง ทำให้สามารถเจียระไนได้ง่ายขึ้น แต่ก็มีไม่น้อยที่พบว่ามีการย้อมสี หรืออัดด้วยโพลีเมอร์สีร่วมด้วย ... ซึ่งไม่เป็นที่ยอมรับในตลาด

นอกจากเทอร์คอยซ์ปรับปรุงคุณภาพแล้วยังมีเทอร์คอยซ์เทียม (Imitation Turquoise) ปะปนอยู่ในท้องตลาดอีกเป็นจำนวนมาก เช่น แก้ว พลาสติก หรือพลอยชนิด อื่นนำมาย้อมสี ให้มีลักษณะคล้ายเทอร์คอยซ์ ดังนั้นการจะเลือกซื้อเทอร์คอยซ์นั้นจึงควรอาศัยความระมัดระวังเป็นพิเศษนะคะ

ขอบคุณข้อมูลจาก http://www.git.or.th/ และ http://www.jameshandmade.com/ และ www.rayabeading.com และ www.pramool.com และ www.cowboythai.comและ bluediamond9.com และ http://petchchompoo.tarad.com/

สรุปได้ว่า .... เทอร์คอยซ์ เป็นอัญมณีที่มี สีฟ้าถึงสีฟ้าอมเขียว มีองค์ประกอบทางเคมี คือ CuAl6(PO4)(OH)8.5H20 สีฟ้านั้นเกิดจากธาตุแดงแดง (copper, Cu) ส่วนสีเขียวนั้นเกิดจากธาตุมลทินเหล็ก (iron, Fe) ประกอบกัยธาตุทองแดง

มีความแข็ง ประมาณ 5 - 6 ตามระดับความแข็ง ค่าดัชนีหักเห ประมาณ 1.61 และค่าความถ่วงจำเพาะ ประมาณ 2.76 เทอร์คอยซ์ที่จัดว่ามีคุณภาพสูงเป็นที่นิยมจะมี สีฟ้าสม่ำเสมอ หรือ มีลักษณะ ลวดลายแบบร่างแห (spider web)ซึ่งเกิดจากมลทินแร่ชนิดอื่นที่เกิดรวมกับเทอร์คอยซ์ แหล่งกำเนิด - อิหร่าน ,ทิเบต ,สหรัฐอเมริกา, เม็กซิโก, ชิลี,ออสเตรเลีย,เทอคิสถาน,จีน

เทอร์คอยซ์ หรือที่คนไทยเรามักเรียกกันว่า 'พลอยสีขี้นกการเวก' ซึ่งเป็นการตั้งขื่อ ตามสีที่ทองเห็น นั่นคือ สีฟ้าหรือฟ้าอมเขียว ค่ะ