ผลผลิตพืชผักและแหล่งอาหารในบ้าน
ผมทำแปลงปลูกพริกและมะเขือ แต่ระหว่างรดน้ำพรวนดินพริกกับมะเขือนั้น นอกจากหญ้าต่างๆจะงอกงามขึ้นมาด้วยแล้ว ก็มักมีพืชผักต่างๆงอกขึ้นมาเองอีกด้วย คงจะเกิดจากเมล็ดที่ลอยมาตามน้ำหลากในหน้าฝน หรือบางทีก็คงจะเกิดจากการทิ้งขยะผักผลไม้ในบ้านนั่นเอง ในจำนวนของผักที่งอกขึ้นมาเองที่กล่าวถึงนี้ เมื่อ ๔-๕ เดือนก่อนก็มีหน่อผักซึ่งแต่เดิมนั้นผมก็เข้าใจว่าเป็นฟักทอง งอกขึ้นมาด้วย เลยรีบทำร้านขนาดสัก ๓x๓ เมตร สูงสัก ๑ เมตรครึ่งพอให้เดินลอดเข้าไปดูแลหญ้าได้ แต่พอแผ่เต็มร้านและออกดอก ก็ถึงได้รู้ว่าไม่ใช่ฟักทอง แต่เป็นฟักเขียว ซึ่งก็เป็นของดีอยู่ดี
ตอนนี้ ฟักเขียวออกดอกออกผลบ้างแล้ว ขณะเดียวกัน ก็เลื้อยและแผ่กระจายออกไปโดยรอบได้ไกลและกว้างขวางมาก ทำท่าว่าจะคลุมต้นไม้โดยรอบได้หลายต้นแล้วยังไม่พอ ยังจะเลื้อยคลุมบ้านได้เป็นแถบๆอีกด้วย เห็นแล้วก็เลยนึกขึ้นได้ว่า เมื่อก่อนนี้ พวกฟักทองและฟักเขียวนี้ แถวบ้านจะปลูกตามห้างนา ซึ่งแม้จะงอกขึ้นมาเพียงหน่อเดียวเล็กๆ แต่มันกลับจะสามารถคลุมบริเวณกว้างจนเป็นหลังคาได้ชั้นหนึ่งเลยทีเดียว
ผมเห็นฟักเขียว พริก มะเขือ ออกดอกออกผลเต็มไปหมดแล้ว ก็ให้นึกถึงหลายท่านใน Gotoknow ที่เคยแบ่งปันเมล้ดพันธุ์และแลกเปลี่ยนประสบการณ์ในการปลุกผักไว้กินในบ้าน ทั้งอาจารย์ขจิต พี่ใหญ่นงนาท แห่งมูลนิธิสยามกัมมาจล หนูรี ครูคิม และอีกหลายท่าน เลยต้องถ่ายรูปมาอวดสักหน่อย
เมื่อก่อนนี้ ฟักทอง ฟักเขียว มะพร้าว พริก หอม กระเทียม เผือก มัน เหล่านี้ หากชาวบ้านและชุมชนจะจัดงานสำคัญ เช่น บวชลูกหลาน แต่งงาน ทำบุญ หรือจัดงานประเพณีในวัด ก็จะวางแผนล่วงหน้าและปลูกไว้อย่างพอเพียง ฟักเขียวและฟักทองแก่ จะสามารถเก็บความสดไว้ได้เป็นปีเลยทีเดียว พอถึงคราจัดงานก็นำเอาออกมาใช้ เลี้ยงดูปูเสื่อกันได้อย่างเต็มที่โดยไม่เกิดการสิ้นค่าใช้จ่ายมากมายเหมือนปัจจุบัน ผมกำลังกลับไปสู่พื้นฐานชีวิตอย่างนั้น แต่ด้วยแนวคิดและวิธีจัดการอย่างใหม่ผสมผสานเข้าไป เพื่ออยู่กับความเป็นจริงในปัจจุบันของสังคม แต่สามารถพึ่งตนเองเพื่อมีกำลังทำงานให้มากที่สุดบนต้นทุนที่เชื่อมโยงกับรากเหง้าตนเองของสังคมไทยเท่าที่จะทำได้บนเงื่อนไขของตน.
ความเห็น (19)
สวัสดีค่ะ
ดีมากๆเลยค่ะ ลูกอ่อนอย่างในภาพ ดาชอบลวกจิ้มน้ำพริกกะปิ หวานอร่อยมากๆทำให้คิดถึงแม่เลยตอนเด็กๆกินบ่อยค่ะ แม่ก็ปลูก แกงส้มก็อร่อย แต่ทางเหนือจะเก็บไว้จนลูกโตเนื้อแข็งๆ แกงใส่ไก่ ใส่มะแคว่น หอมอร่อย ข้าวนึ่งสักปั้นหนึ่งด้วยค่ะ
เริ่มปลูกผักในกระถางบ้างแล้วค่ะที่บ้านไม่มีดินให้ลงจึงต้องลงในกระถางพอขึ้นมาก็มีปัญหาที่ลืมนึกถึง คือ เจ้าหนูตัวใหญ่ที่มาตามริมถนนเข้ามาเที่ยวในบ้านและแวะเข้าไปกินกล้าผักกวางตุ้งเสียหมดเลย และลองปลูกแก่นตะวันก็เข้าไปขุ้ยหัวปก่นตะวันเสียกระจาย กำลังคิดว่าจะปลูกใหม่ไปตั้งกระถางที่ไหนดี
พอดีน้องอาจารย์ขจิต ชวนเขียนบันทึกปลูกผักกินได้ก็เริ่มจะปลูกบ้างแล้ว อาจารย์ช่วยเพิ่มคำว่า ปลูกผักกินได้ ที่คำสำคัญด้วยนะคะ ดาขอเชิญอาจารย์ร่วมชมรมปลูกผักกินได้แทนน้องอาจารย์ขจิตด้วยนะคะ
ฟักข้าวที่บ้านกเปลูกบนดินถมไว้บนปูน น่าสงสารแต่ก็ได้ลูกมาทำอาหารได้หลายเมนุแล้วค่ะ
อาจารย์ครับ ใส่คำสำคัญว่า ปลูกผักกินได้ นะครับ
บันทึกจะได้มารวมกัน
อาจารย์อยากได้เมล็ดอะไรบ้างครับ
ตอนนี้มี ถั่วพู พริก มะเขือเทศ
อย่างอื่นต้องไปเอาที่ไร่ครับ...
ฟักเขียวน่ากินนะครับ
เอาพริกนักเรียนโรงเรียนเขานางสางหัว เลาขวัญ กาญจนบุรี มาฝากครับ
ชอบแนวคิดนี้ครับ
ผมกำลังกลับไปสู่พื้นฐานชีวิตอย่างนั้น แต่ด้วยแนวคิดและวิธีจัดการอย่างใหม่ผสมผสานเข้าไป เพื่ออยู่กับความเป็นจริงในปัจจุบันของสังคม แต่สามารถพึ่งตนเองเพื่อมีกำลังทำงานให้มากที่สุดบนต้นทุนที่เชื่อมโยงกับรากเหง้าตนเองของสังคมไทยเท่าที่จะทำได้บนเงื่อนไขชีวิตนเอง.
จะรีบตามอาจารย์ไป 555
ผักน่ารับทานมาก .... ผักปลอดสารพิษ ....
ขอบคุณบันทึกดีดีนี้ค่ะ
เคยมีความคิดเช่นนี้แต่ไม่มีโอกาสได้ทำ ...มีแหล่งอาหารในบ้าน พอเพียง พึ่งตนเองได้ ...เป็นแบบอย่างของสังคมไทยในอนาคตนะคะ......ขอบคุณค่ะอาจารย์
ที่ไร่ไกลจากที่อยู่ปัจจุบัน 100 กว่ากิโลเมตร หน้าฝนนี้ไม่ได้ไปไร่ ฝากผีป่านางไม้ให้ช่วยปกป้องต้นไม้ สมุนไพรป่า
เห็นผักของท่านอ.แล้วให้คิดถึงบวบที่ทอดยาวในไร่อีกทั้งฝักทอง แตงกว่า ที่ไม่ได้ทำร้านให้เขา ด้วยเหตุผลที่ว่าปลูกพืชผัก
ชุดนี้เพื่อบำรุงดินค่ะ คราวหน้าไปคงต้องทำร้านทิ้งไว้ในเรื้อยขึ้นไปบ้างค่ะ
ขอบคุณค่ะ
ขอบคุณอาจารย์ที่เอาตัวอย่างเชิงประจักษ์มาเล่าสู่กันฟังค่ะ เชื่อว่าจะเป็นแนวทางสำหรับพวกเราอีกหลายๆคนได้ในอนาคตค่ะ วิถีชีวิตที่สงบสุข แข็งแรงน่าจะต้องกลับไปสู่แนวทางนี้แหละนะคะ
ขอบพระคุณครับกานดาน้ำมันมะพร้าวครับ เลยได้ใส่ 'ปลูกผักกินได้' เข้าไปแล้วละครับ ผลฟักข้าวดูสวยมากเลยนะครับ ผมปลูกและทำร้านของฟักข้าวด้วยอีกร้านหนึ่ง จะได้ผลอย่างของกานดาน้ำมันมะพร้าวหรือเปล่าน๊อ
สักพักหนึ่ง ต้องได้ขอเมล็ดพันธุ์จากอาจารย์ขจิตแน่เลยครับ ตอนนี้กำลังทำให้พืชผักมีความหลากหลาย สามารถควบคุมแมลงและวัชรพืชด้วยการคบคุมกันเองในระบบนิเวศสักหน่อยก่อน ไม่รู้ว่าจะได้ผลอย่างที่คิดหรือเปล่านะครับ ยังหาหลักไม่ได้เลย
สวัสดีครับ Dr.Ple ครับ ปลอดสารพิษทุกอย่างเลย ทั้งไม่มีการใช้เลยและอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ยังเป็นชนบทมาก สิ่งปนเปื้อนต่างๆดูไม่ค่อยมีครับ
ขอบพระคุณครับ ดร.พจนาครับ
ตอนนี้ผมมองฟักเขียวแล้วก็จะนึกถึงแกงกระทิ น้ำหลายสอทุกวัน แต่พอจะตัดลงมาทำกิน ก็เสียดาย เลยได้ปล่อยไว้ก่อน ดีเหมือนกัยครับ อยากดูว่าจะได้ลูกโตแค่ไหน
สวัสดีครับ krutoiting ครับ
ฮ่า นับว่ามีความศรัทธาแก่กล้าดีครับ มีเหตุผลลึกซึ้ง แถวบ้านผมก็ปล่อยให้เทวดารักษากันเพียบ อย่างกับป่าดงดิบเป็นหย่อมๆ
สวัสดีครับอาจารย์ ดร.โอ๋-อโณครับ
ได้กินของดีและได้หลายอย่างกับตัวเองดีมากเลยทีเดียวครับ
สวัสดีค่ะ อาจารย์วิรัตน์
- หนูเห็น ภาพ และ การถ่ายทอด แนวคิด ที่อาจารย์ นำมาอวด แล้ว /// คิดถึง คุณพ่ิอที่บ้าน ท่านชอบ ปลูก ต้นไม้ ทำสวน ...
ด้วยการศึกษา เรียนรู้ จากการอ่าน และ ดูทีวี .... ครอบครัวของเรา ไม่มีที่ดิน สำหรับ ทำสวน ...แต่คุณพ่อ ยังพยายาม ปลูก สิ่งต่างๆ ลงกระถาง เรียงร่ายไว้ รอบรอบบ้าน... ( ชีวิตคนเมือง มีพ้นที่จำกัดจริงๆ ค่ะ) ...และ คุรพ่อ จะดูแล ตัด ตกแต่ง อย่างดีเยี่ยม
มี โหระพา กระเพรา หริก ถั่วฝักยาว....ไว้ให้ คุณแม่ เก็บทำอาหารได้ ไม่ต้องซื้อ.....
ขอบคุณ "บันทึกอบอุ่น" นะคะ
ผมมาบอกอาจารย์ว่า ปลูกปนๆๆกันทำให้แมลงงง งง ครับ
ปลูกดอกดาวเรือง ที่มีกลิ่นแรงด้วย ปลูกใบหูเสือ และไม้หลายๆอย่าง
แบบบันทึกนี้ของเกษตรครับ
สร้างความหลากหลายทางชีวภาพในรั้วบ้าน สร้างแหล่งอาหารปลอดสารเคมี
สวัสดีครับ Dr.Joy ครับ
แง่มุมอย่างที่ Dr.Joy นำมารำลึกถึงและแบ่งปันกันนี่ น่าจะเป็นตัวอย่างหนึ่ง ที่ทำให้แนวคิดเกี่ยวกับการปลูกพืชผักและมีแหล่งอาหาร สำหรับทำอยู่ทำกิน ในระดับต่างๆ ว่าเป็นปัจจัยหนึ่งของความเข้มแข็งและความมั่นคงทางสังคมในมุมมองใหม่ๆ เป็นต้นว่า ในครอบครัว นอกจากจะเป็นการเสริมกำลังการพึ่งตนเองให้พออยู่พอกินได้มากขึ้นแล้ว ก็เป็นกิจกรรมชีวิตการอยู่ร่วมกัน ที่ทำให้ความผูกพันของสมาชิกในบ้านแข็งแรง ซึ่งทำให้เกิดความเข้มแข็งและความมั่นคงยั่งยืนทางสังคมที่เริ่มก่อเกิดขึ้นมาตั้งแต่หน่วยทางสังคมในระดับพื้นฐานที่สุด เลยแม้จะเป็นกิจกรรมเล็กๆ แต่จะว่าไปแล้ว ก็มีความหมายทั้งต่อตัวเราเองและต่อสังคมส่วนรวม
ขอบพระคุณครับอาจารย์ขจิตครับ
สูตรการปลูกเยอะๆและหลากหลายเพื่อทำให้แมลงงงงนี่เข้าท่าและขำดีนะครับ
ปลูกแล้วได้ผลดีครับ แมลงไม่ชอบกลิ่นใบหูเสือ ดอกดาวเรือง ผมแอบปลูกบรเพ็ดปนไปด้วยครับ
5555
