บ้านโคกนางโด่ย : ฉากหนึ่งงานพัฒนา

ณ บ้านโคกนางโด่ย ผู้กำกับละครและทีมงานจากหน่วยงานแห่งหนึ่งได้นัดประชุมชาวบ้านเพื่อสร้างละครเกี่ยวกับการพัฒนาชนบท...สถานที่ประชุมได้แก่ ศาลาวัด...ผู้กำกับละครและทีมงานได้เริ่มจากการแนะนำตัวและชี้แจงวัตถุประสงค์ที่มาในวันนี้...ต่อมาผู้กำกับได้พยายามชี้แจงถึงเนื้อเรื่องทั้งหมดเกี่ยวกับเนื้อเรื่องที่จะแสดง พยายามโน้มน้าวหลักการที่คัดลอกมาจากตำรา 1 2 3 4 5ดูเขาขึงขังและจริงจัง เวลาพูดถึงคำว่า การพัฒนาแบบนั้นแบบนี้จะทำให้ชาวบ้านดีขึ้นได้อย่างไร..ชาวบ้านฟังบ้าง หาวบ้าง พิงเสาศาลาวัดหลับบ้าง บ้างก็เดินออกไป บางคนก็บ่น เนื้อเรื่องยาวขนาดนี้ใครจะไปจำได้...บ้างก็บ่นอะไรก็ไม่รู้ ไม่เข้าใจ แต่ก็ทนฟังจนจบและปราศจากคำถาม เพราะไม่รู้จะถามอะไร...การชี้แจงไม่ได้ทำให้ชาวบ้านเข้าใจขึ้น มากไปกว่าตอนเดินเข้าในศาลาวัดตอนแรก...กลับยิ่งสร้างความงุนงงเข้าไปอีก...เมื่อผู้กำกับละครลงไป ผู้ช่วยผู้กำกับละครก็เริ่มอธิบายต่อจากผู้กำกับ...ซึ่งเนื้อหาก็ไม่ต่างจากผู้กำกับนัก แต่พูดเก่งไม่สู้ผู้กำกับละคร...ถ้าเป็นการ์ตูนเครื่องหมาย ???? คงผุดขึ้นเต็มศาลาวัด...และแล้วมาถึงบทสรุป...ผู้กำกับและทีมงานก็มาชวนชาวบ้านตั้งชื่อเรื่อง...ทั้งที่ชาวบ้านยังไม่เข้าใจด้วยซ้ำ ว่า เนื้อเรื่องมันคืออะไร...แต่ชาวบ้านก็ไม่กล้าถาม ด้วยความอาย...ได้แต่คิดว่า มันคงจะดีแหละ เขาถึงได้อธิบายชวนให้ง่วงซะยืดยาว 3-4 ชั่วโมง...ความรู้ระดับผู้กำกับและทีมงานคงต้องดีแน่นอน...ความรู้ชาวบ้านจะไปสู้เขาได้อย่างไร สิ่งที่เขาพาทำคงจะดี...สุดท้าย...ผู้กำกับละครและทีมงานก็แจงบทบาท...ให้ชาวบ้านเสร็จศัพท์...มีระเบียบข้อบังคับแถมมาให้ด้วย...การเล่นละคร ก็คงไม่ต้องคิดไรมากกระมัง...เพราะผู้กำกับกับทีมงานวางมาหมดแล้ว ตั้งแต่จำนวนคณะกรรมการ สมาชิก การขึ้นทะเบียน ระเบียบข้อบังคับ สำเร็จรูปสวยหรูและยืดยาวฯลฯ ดีหน่อยตรงผู้กำกับอนุญาตให้ชาวบ้านคัดเลือกนักแสดงเอง...สุดท้ายก็คัดเลือกนักแสดงได้ และส่วนที่เหลือก็เป็นตัวประกอบไป...เมื่อผู้กำกับและทีมงานสร้างละครสั้นเรื่องนี้เสร็จก็กลับไป..ชาวบ้านก็แยกย้ายกลับบ้านใครบ้านมัน...ไม่มีใครพูดถึงละครเรื่องนี้เลย...มันคงจางหายไปพร้อมกับควันจากท่อไปเสียของผู้กำกับละครและทีมงาน...

[อ.ลูกหว้า]

• การจะพูดให้ชาวบ้านเข้าใจ  เขาต้องทำตัวให้เป็นส่วนหนึ่งของชาวบ้าน
• บ่อยครั้งที่นักวิชาการมาพูดให้ชาวบ้านฟัง  ชาวบ้านก็หาวแบบนี้แหล่ะ 
• ว่าแล้วถ้าชาวบ้านไม่เข้าใจ  เขาจะแสดงออกมาอย่างไรนะคะ
• อ้อ...คุณชอลิ้วเฮียง   แถบเครื่องมือคุณไม่ขึ้นหรือคะ   เพราะตัวหนังสืออย่างนี้อ่านค่อนข้างยากค่ะ  ถ้ามีปัญหาอะไรดูคำแนะนำจากหน้าHome ได้นะคะ

[ชอลิ้วเฮียง]

ทั้งหมดทั้งมวลในเรื่องนี้...พยายามจะสื่อว่าน่าจะให้โอกาสชาวบ้านได้คิด ได้ตั้งตัว ได้เตรียมตัวบ้าง...ไม่ใช่ให้ใครมาขีดทางให้เดินทั้งหมด...ที่พยายามเปรียบเทียบกับผู้กำกับละครเพราะคิดว่า...บางหน่วยงานยังทำงานเหมือนผู้กำกับละครข้างบน...คือ วางหมากไว้เกือบทั้งหมด...ชาวบ้านแทบไม่ต้องคิดอะไร...แต่ก็ยอมรับเงื่อนไขว่า บางหน่วยงาน ทำงานแบบสำเร็จรูปจริงจริง...สะดวกและง่าย...ไปหมู่บ้านไหน ก็เอาแบบสำเร็จรูปอันนั้นไปครอบได้เลย...การสื่อสารกับชุมชนในเรื่องข้างบนเป็นเพียงส่วนหนึ่งเท่านั้นครับ...เวลาฟังไม่เข้าใจ ถ้าไม่ถาม ก็หาอยางอื่นทำแหละครับ หลับ เดินออกไปข้างนอก คุยกัน หาว แหงนหน้ามองฟ้า ทำหน้างง ฯลฯ ผมว่าคนพูดหน้าเวทีสังเกตได้ไม่ยากหรอกมั๊ง..บรรยากาศในห้องเรียนสี่เหลี่ยมอาจารย์หว้าน่าจะรู้จักดีนะครับ...ผมอยากขยายตัวอักษรเหมือนกันครับ แต่ทำไม่เป็น...เดี๋ยวจะลองทำตามคำแนะนำของอาจารย์ครับ