ผมบันทึกไว้เป็นตำนานแห่งการงานของชีวิต ถอดบทเรียนออกมาไว้ในโกทูโนว์ ไม่ใช่เป็นการโอ้อวด แต่นำเสนอ “โอกาส” ให้บุคลากรทุกฝ่ายในโรงเรียนขนาดเล็ก ได้ตระหนัก เรียนรู้เพื่อสู้งาน..สร้างบุญกุศลให้แผ่นดิน ก่อนเกษียณ หรือก่อนชีวิตจะหาไม่...
นับเนื่องมาหลายปี..ภาพในวันนี้ยิ่งชัดเจน ว่าผมทำงานได้หลายหน้าที่ ทำเป็นประจำ ทำจนเป็นธรรมชาติ หรือเป็นกิจวัตรที่ทิ้งไม่ได้ “เอาที่สบายใจ” ก็เลยต้องทำ ช่วยผ่อนคลายให้งานและชีวิต ไม่อึดอัดและไม่ตึงเครียด
หลายคน..ก็ทำได้แบบผมนี่แหละ...คือทำหน้าที่ผู้บริหารโรงเรียน (ผอ.) เป็นครูผู้สอน และเป็นนักการภารโรง..ในวันเดียวกัน..แต่ผมทำมานานมากนะครับ และบังเกิดผลดีในทุกงานที่ทำ..
ผมยังไม่ถึงกับประสบ “ความสำเร็จ” นิยามของความสำเร็จแต่ละคนไม่เหมือนกันครับ บางคน..อาจจะมองความสำเร็จที่การเลื่อนซีเลื่อนระดับ เป็นโรงเรียนดีเด่น เป็นต้นแบบฯ หรือเป็นโรงเรียนรางวัลพระราชทาน...ของผมไม่ใช่...
เป้าหมายของผมก่อนเกษียณ ความสำเร็จจะพุ่งเป้าไปที่..ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงขึ้น เด็กอ่านคล่องเขียนคล่องมากขึ้น ตลอดจนมีแหล่งเรียนรู้ที่ได้ประสิทธิภาพและมีความยั่งยืน...
หลายคน..บอกผมว่า ผมน่าจะถึงฝั่งฝันแล้ว โดยดูจากผลคะแนนสอบของนักเรียน ดูจากจำนวนนักเรียนที่เพิ่มขึ้น และจำนวนคณะที่มาศึกษาดูงานในแต่ละปี...
แต่ผมคิดว่า..ยังไม่เป็นข้อมูลที่แท้จริง แม้จะเป็นภาพเชิงประจักษ์แล้วก็ตาม..ที่สุดแล้ว ผมอยากเห็นเด็กคิดเป็น ทำเป็น แก้ปัญหาได้ ใช้ทักษะชีวิต คิดสร้างงานอาชีพขั้นพื้นฐานและรักท้องถิ่น คือฝันในบั้นปลายที่ผมอยากเห็น เป็นผลสัมฤทธิ์ที่อาจจะไม่ต้องตีค่าเป็น “คะแนน” ก็ได้
ในฐานะผู้อำนวยการฯ..ผมไม่เคยละเลยงานเร่งรัด นิเทศ กำกับติดตามการเรียนการสอน ผมทำอย่างเป็นระบบและต่อเนื่อง ตั้งแต่ชั้นอนุบาล ๑ ถึงชั้น ป.๖ ด้วยเครื่องมือนิเทศภายใน และใช้การแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับครู(PLC) อย่างทันท่วงที ไม่มีการรอ “ปัญหา” แต่ทำงาน “เชิงรุก” ไปข้างหน้า เพื่ออำนวยความสะดวกให้แก่ครู
งานประชุมผู้บริหารฯ งานประสานกลุ่มเครือข่ายฯไม่เคยขาด งานติดต่อองค์กรท้องถิ่นและชุมชน ยังมีความเข้มข้น ได้รับการตอบรับเป็นอย่างดี งานในหน้าที่ที่ต้องแสวงหาภาคเอกชน..เข้ามามีส่วนร่วมในการจัดการศึกษา ผมก็ทำได้แล้ว..
งานพิเศษ..ที่เป็นเอกลักษณ์ของผม..คือ งานธุรการโรงเรียน (รับส่งหนังสือราชการ) เป็นเสน่ห์ส่วนตัว..ที่ผมมีความรู้ติดตัวมา แล้วนำมาใช้ช่วยครู..ให้สอนนักเรียนเต็มที่ ไม่ต้องออกมานอกห้องเรียน ครูทำงานธุรการการสอนและโครงการที่ได้รับมอบหมายก็พอ
เพราะมันไม่มีเหตุผลอื่นใด..โรงเรียนไม่มีครูธุรการ การบริหารจัดการเช่นนี้ ไม่มีในตำราอิ่นใด..แต่มันอยู่ใน “หัวใจ” ผลกำไร..จะบังเกิดขึ้นในตัวเด็กอย่างแน่นอน
ผมเป็นครูผู้สอน..เพราะทำหน้าที่สอนทุกวัน..มุ่งเน้นที่ ป.๓ – ป.๖ ในวิชาภาษาไทย..เป็นวิชาที่ผมเรียนจบมาโดยตรง..วิชาอื่นๆ..ผมยอมรับครู เมื่อไม่มีครูภาษาไทย ครูก็ต้องยอมรับผม..เพราะผมสาธิตให้ดู อยู่สอนให้เห็น เป็นประจำ..
ทำคะแนนการสอบภาษาไทย ระดับชาติชั้น ป.๓ และ ป.๖ สูงกว่าค่าเฉลี่ยของสพฐ.มาอย่างต่อเนื่อง..แต่ที่สำคัญกว่านี้ก็คือ..ทุกมาตรฐานการเรียนรู้และทุกเนื้อหาภาษาไทย..ผมทำเรื่องยากให้มันง่าย..และให้นักเรียนอ่านได้และเขียนได้ และรักภาษาไทย..
ผมสอนเสริมวิชา “เกษตรอินทรีย์” กิจกรรมการเรียนรู้คู่การปฏิบัติ ตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ใช้แหล่งเรียนรู้เป็นแกนหลัก..เป็นอีกเรื่องหนึ่งที่ผมไม่เคยทำเล่น..ทำด้วยความ เข้าใจ เข้าถึง และพัฒนา..
หลายคนไม่กล้าทำงานในหน้าที่ภารโรง จะด้วยติดอัตตา หรือไม่กล้าก็แล้วแต่..แต่ผมถามตัวเองว่า..โรงเรียนขนาดเล็ก ไม่มีภารโรง ถ้าผมไม่ทำ(นำ) แล้วใครจะทำ บางเรื่องราว..นักเรียนและครูมีส่วนร่วม..โดยเฉพาะในด้านความสะอาด..
แต่หลายเรื่อง..ด้วยเงื่อนไขเวลา ความเหมาะสม และความปลอดภัย ไม่เอื้อให้ครูได้คิดและทำได้เลย...ผมตกแต่งต้นไม้ได้ ผมจัดสวนหย่อมได้..งานที่เหลือบ่ากว่าแรง ผมก็จะไปไหว้วานผู้ปกครองและชุมชน
วันเสาร์อาทิตย์..กับงานเก็บกระดาษกวาดขยะ งานในไร่นาสวนผสม..ผมนี่แหละ..ภารโรงตัวจริง..ที่ทำแล้วให้ความรู้สึกภาคภูมิใจในชีวิต..
อาจจะดูเป็นงาน “ปิดทองหลังพระ” ก็ไม่เห็นเป็นไร..ไม่มีใครเห็นแต่ผมก็เห็นตัวเองทุกวัน และชีวิตก็มีความสุขและก้าวมาไกลพอสมควร..
ยิ่งวันนี้..บทเรียนจาก ถ้ำหลวง “ ๑๓ ชีวิต จากทีมหมูป่า อคาเดมี” อ.แม่สาย จ.เชียงราย รอดชีวิตเป็นที่เรียบร้อย..เพราะการร่วมแรงร่วมใจของทุกฝ่าย โดยเฉพาะผู้มีอำนาจ ได้ทำหน้าที่ที่เป็นทั้ง “ผู้นำและผู้ตาม”
ทำงานด้วยใจ..ไม่ต้องร้องขอ เสียสละ และมุ่งมั่นทุ่มเท ทำความดี ทำได้มากกว่าหน้าที่ เพื่อความสุขและความสำเร็จของส่วนรวม...อันนี้ต่างหากที่เรียกว่า "ข้าราชการ ทำงานรับใช้มวลชนและแผ่นดิน"
ผมจึงเชื่อมั่นว่า..ผมเดินมาถูกทาง ในทุกย่างก้าวขององค์กรเล็กๆแห่งนี้
ชยันต์ เพชรศรีจันทร์
๓ กรกฎาคม ๒๕๖๑
ลุยต่อไปครับ ท่าน ผอ. ;)…
ยอดเยี่ยมค่ะ ท่าน ผอ
ชื่นชมครับและชอบสีสันของหนังสือที่บ่งบอกความขลัง และพลังของการเรียนรู้มากโข เลยครับ