สู่การน้อมสืบสานพระราชปณิธาน

เมื่อวาน (วันที่ 9 ธันวาคม 2559) ผมได้รับมอบหมายให้สืบค้นพระราชดำรัส / พระบรมราโชวาทที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศร รามาธิบดี จักรีนฤบดินทรสยามินทราธิราช บรมนาถบพิตรพระราชทานในโอกาสต่างๆ มาเป็นกรณีศึกษา เพื่อส่งมอบให้มหาวิทยาลัยนำไปจัดทำเป็นป้ายเนื่องในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรมหาวิทยาลัยมหาสารคาม ประจำปีการศึกษา 2558-2559 ในวันที่ 14 ธันวาคม 2559

การจัดทำป้ายในที่นี้หมายถึงการแสดงเจตนารมณ์ของการสืบสานพระราชปณิธาน หาใช่การแสดงความยินดีต่อผู้เข้ารับพระราชทานปริญญาบัตร

ภายใต้เวลาอันจำกัด ผมรื้อค้นตู้หนังสือตัวเอง โชคดีมากๆ ผมมีหนังสือประมวลพระบรมราโชวาทและพระราชดำรัสอยู่ 3 เล่ม

ข้อเท็จมีอยู่ว่า แทนที่ผมจะสืบค้นข้อมูลตั้งแต่คืนวันที่ 8 ธันวาคม 2559 ผมกลับหลับ-สงบ เพราะเหนื่อยล้ามาทั้งวัน

ค่ำคืนนั้น ผมฝันว่า "คุณเยาวภา ปรีวาสนา" เพื่อนชีวิต ได้ไปจัดซื้อหนังสือมาอ่าน 3 เล่ม เธอจะอ่าน หรือไม่อ่านผมไม่มั่นใจ ในฝันนั้นไม่แจ่มชัดนัก แต่ที่ชัดเจนคือเธอนำหนังสือทั้งสามเล่มมาวางไว้ใกล้ๆ ที่นอนที่ผมนอน

เช้ามา - ผมตื่นในราวตีห้าเศษๆ สิ่งแรกที่ทำคือเดินเข้ามุมตู้หนังสือ ซึ่งก็ได้หนังสือมา 3 เล่มจริงๆ

---

ผมเลือก หรือคัดกรองพระบรมราโชวาทและพระราชดำรัสที่เกี่ยวโยงกับสถานบันการศึกษาตัวเอง รวมถึงสถาบันการศึกษาอื่นๆ ตลอดจนหน่วยงานอื่นๆ และเน้นไปยังส่วนที่คิดว่าผู้คน หรือสังคมอาจจะยังไม่คุ้นชินในกระแสหลักของสังคม

พอคัดเลือกได้แล้ว ผมก็ส่งมอบต่อรองอธิการบดีฝ่ายพัฒนานิสิต (ดร.มลฤดี เชาวรัตน์) ได้พิจารณา จากนั้นก็ส่งต่อไปยังฝ่ายนวัตกรรมเพื่อออกแบบ (คุณอติรุจ อัคมูล) หรือกระทั่งส่วนหนึ่งผมก็แจกจ่ายต่อผู้นำชมรมร่วมๆ 50 องค์กร เพื่อนำไปพิจารณาจัดทำป้ายรับพี่บัณฑิตตามเห็นสมควร

และนี่คือส่วนหนึ่งที่ผมรวบรวมมาได้ -

พระราชดำรัส / พระบรมราโชวาท พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศร รามาธิบดี จักรีนฤบดินทรสยามินทราธิราช บรมนาถบพิตร

ถ้อยคำ	สถานะ	วาระ
การให้การศึกษาเป็นงานที่ละเอียด ซับซ้อน และกว้างขวางมากจะต้องกระทำโดยอาศัยความรู้ ความสังเกตจดจำ และความฉลาด รอบคอบอย่างสูง ทั้งต้องอาศัยความเสียสละอดทน ความเพียรพยายาม ความสุจริต และความเมตตาอันกว้างขวางด้วยพร้อม จึงจะสำเร็จผลที่พึงประสงค์ได้	พระบรมราโชวาท	พิธีพระราชทานปริญญาบัตรของมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ มหาสารคามเมื่อวันที่ 25 มิถุนายน 2519
เศรษฐกิจพอเพียงและทฤษฎีใหม่ สองอย่างนี้จะทำความเจริญแก่ประเทศได้ แต่ต้องมีความเพียร แล้วต้องอดทน ต้องไม่ใจร้อน ต้องไม่พูดมาก ต้องไม่ทะเลาะกัน	พระราชดำรัส	พระราชทานแก่คณะบุคคลต่างๆ ที่เข้าเฝ้าฯ ถวายชัยมงคล เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดุสิตาลัย สวนจิตรลดา พระราชวังดุสิต เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม 2541
คนเราถ้าพอในความต้องการ ก็มีความโลภน้อย เมื่อมีความโลภน้อย ก็เบียดเบียนคนอื่นน้อย	พระราชดำรัส	พระราชทานแก่คณะบุคคลต่างๆ ที่เข้าเฝ้าฯ ถวายชัยมงคล เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดุสิตาลัย สวนจิตรลดา พระราชวังดุสิต เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม 2541
สังคมใดก็ตาม ถ้ามีความเอื้อเฟื้อเกื้อกูลกัน ด้วยความมุ่งดีมุ่งเจริญต่อกัน สังคมนั้นก็ย่อมเต็มไปด้วยไมตรีจิตมิตรภาพ มีความร่มเย็นเป็นสุข น่าอยู่	พระราชดำรัส	พระราชทานเพื่อเชิญลงในนิตยสาร ที่ระลึกครบรอบ 36 ปีของสโมสร ไลออนส์แห่งกรุงเทพฯ ในพระบรมราชูปถัมภ์ ณ พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน เมื่อวันที่ 31 มีนาคม 2538
คนเราที่ฟุ้งเฟ้อ ไม่มีทางที่จะหาทรัพย์ มาป้อนความฟุ้งเฟ้อได้ ความฟุ้งเฟ้อนี้ เป็นปากหรือเป็นสัตว์ที่หิวไม่หยุด	พระราชดำรัส	พระราชทานแก่คณะลูกเสือชาวบ้านฯเมื่อวันที่ 2 ธันวาคม 2527
การที่จะทำงานให้ดี ก็ต้องมีความร่าเริง ความตั้งใจที่จะทำ เมื่อมีความตั้งใจแล้ว ต้องมีความอดทนเหนียวแน่น	พระราชดำรัส	พระราชทานแก่คณะบุคคลต่างๆ ที่เข้าเฝ้าฯ ถวายพระพรชัยมงคล เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดุสิตาลัย เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม 2523
การทำความดีนั้น โดยมากเป็นการเดินทวนกระแส ความพอใจและความต้องการของมนุษย์ จึงทำได้ยาก และเห็นผลช้า แต่ก็จำเป็นต้องทำ	พระบรมราโชวาท	พิธีพระราชทานกระบี่และปริญญาบัตรแก่ว่าที่ร้อยตำรวจตรีที่สำเร็จการศึกษาขั้นสูงสุดจากโรงเรียนนายร้อยตำรวจ ประจำปีการศึกษา 2528ณ อาคารใหม่ สวนอัมพร เมื่อวันที่ 10 มีนาคม 2529
หนังสือเป็นการสะสมความรู้ และทุกสิ่งทุกอย่างที่มนุษย์ได้สร้างมาทำมา คิดมาแต่โบราณกาลจนทุกวันนี้ หนังสือจึงเป็นสิ่งที่สำคัญ เป็นคล้ายๆ ธนาคารความรู้และเป็นออมสิน	พระบรมราโชวาท	พระราชทานแก่คณะสมาชิกห้องสมุดทั่วประเทศในโอกาสที่เข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท เมื่อวันที่ 25 พฤศจิกายน 2514
การศึกษาหาความรู้จึงสำคัญตรงที่ว่า ต้องศึกษาเพื่อให้เกิดความฉลาดรู้ คือรู้แล้วสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้จริงๆ โดยไม่เป็นพิษเป็นโทษ	พระบรมราโชวาท	พิธีพระราชทานปริญญาบัตรมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ เมื่อวันที่ 22 มิถุนายน 2524)
การฝึกฝน และปลูกฝังความรู้จักเหตุผล ความรู้จักผิดชอบชั่วดี เป็นสิ่งจำเป็นไม่น้อยกว่าการใช้วิชาการ	พระบรมราโชวาท	พิธีพระราชทานปริญญาบัตรวิทยาลัยวิชาการศึกษา เมื่อวันที่ 21 พฤศจิกายน 2516
นักศึกษามีพลัง ต้องยอมรับว่ามีพลัง เมื่อมีพลังแล้ว ให้ใช้พลังนั้นในทางที่พัฒนา	พระบรมราโชวาท	พระราชทานแก่นักศึกษาและอาจารย์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เมื่อวันที่ 11 มกราคม 2515
เสรีภาพของแต่ละคน จำกัดอยู่ด้วยเสรีภาพของผู้อื่น	พระบรมราโชวาท	พิธีพระราชทานปริญญาบัตรและอนุปริญญาบัตรของจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย เมื่อวันที่ 11 กรกฎาคม 2517
หน้าที่ของเยาวชนก็คือเรียนรู้ แล้วก็นอกจากเรียนรู้คือเมื่อเรียนแล้ว ก็เริ่มช่วยกันสร้างความมั่นคงแก่บ้านเมือง	พระบรมราโชวาท	พระราชทานแก่เยาวชนจาก 20 จังหวัด เมื่อวันที่ 6 เมษายน 2512
ความเพียรนั้นคือ ไม่ท้อถอยในการฝึกตนเอง ไม่ท้อถอยในการแผ่ความรู้ ไม่ท้อถอยในการช่วยผู้อื่น	พระบรมราโชวาท	พระราชทานแก่คณะครูฝึกตำรวจตระเวนชายแดน ณ ศาลาเริง พระราชวังไกลกังวล เมื่อวันที่ 21 พฤษภาคม 2518
ความซื่อสัตย์สุจริต เป็นพื้นฐานของความดีทุกอย่าง	พระบรมราโชวาท	พระราชทานเพื่อเชิญลงพิมพ์ ในหนังสือวันเด็ก ปีพุทธศักราช 2531 ณ พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน เมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายน 2530

---

นี่คือ อีหนึ่งหน้าที่ที่รู้สึกได้ทำแล้ว สบายใจ และมีความสุขอย่างมหาศาล

(วันที่ 10 ธันวาคม 2559)

[Wasawat Deemarn]

มหาวิทยาลัยหาคนได้เหมาะสมแล้วครับ 555

[แก้ว..อุบล จ๋วงพานิช]

สั้นแต่มีพลังนะคะ

[คุณมะเดื่อ]

เป็นกำลังใจให้คนทำงานจ้ะ

[นงนาท สนธิสุวรรณ]

[แผ่นดิน]

ครับ อ.วัส

Wasawat Deemarn

แต่ที่แน่ๆ มีความสุขกับภารกิจนี้มากๆ ครับ

จนคิดว่าจะรวบรวมพระบรมราโชวาทของมหาวิทยาลัยฯ ไว้ให้ครบเลยทีเดียวครับ

[แผ่นดิน]

ครับ พี่แก้ว

แก้ว..อุบล จ๋วงพานิช

สั้นๆ แต่เต็มไปด้วยความหมายและคุณค่าอันมากมายก่ายกอง

และทำให้รู้สึกภูมิใจที่เกิดบนผืนแผ่นดินไทย จริงๆ ครับ