เรื่องเล่าระหว่างวันที่ 18 - 22 มกราคม 2559

23 มกราคม 2559

เรียน เพื่อนครู ผู้บริหารและผู้อ่านที่เคารพทุกท่าน

วันจันทร์ที่ 18 มกราคม. 2559. เช้านี้รถติดหนักมากพอขึ้นสะพานพระนั่งเกล้าก็เจอหางแถวกว่าจะถึงเขตเกือบ 9 โมง เตรียมเสบียงมากินทั้งแกงเคยปลาซึ่งไม่ใช่แกงไตปลา เคยปลาเป็นกะปิชนิดหนึ่งทำจากปลาน้ำจืดเล็ก ๆ มาหมักเกลือและนำไปตากแดดพอแห้งหมาด ๆ จากนั้นนำมาตำด้วยครกจนเนื้อปลา ก้างปลาเหนียวเป็นเนื้อเดียวกันจากนั้นนำไปใส่ภาชนะเช่น กล่อง หรือใส่กะละมัง หรือห่อกระดาษเก็บไว้ใช้ นิยมแกงเผ็ดปลาย่างเช่นเดียวกับแกงไตปลา วันนี้มีอาหารมาสมทบคือปลาส้มจากลพบุรี เป็นปลาตะเพียน แผนที่จะไปกินข้าวบนเส้นทางจึงเปลี่ยนไป ก่อนเที่ยง ท่าน ผอ.ชูชาติ กาญจนธนชัย ประธานสหกรณ์ออมทรัพย์ครูนนทบุรี จำกัด มาสมทบจึงเชิญกินข้าวด้วยกัน บ่ายเดินทางไปอำเภอหนองแค จังหวัดสระบุรี เป็นประธานงานพระราชทานเพลิงศพคุณอำพร น้ำจันทร์ (แก้ว) ไปเร็วรถไม่ติดจึงมีเวลาแวะดื่มน้ำชากาแฟ งานจัดที่วัดหนองจอกน้อย ละแวกบ้านของผู้ตาย อากาศวันนี้ค่อนข้างร้อน เสร็จพิธีขากลับมาแวะร้านสัมพันธ์เครื่องหมายข้าราชการ เพื่อซื้อสายเข็มขัดลูกเสือที่เก่าจนหมดสภาพ ร้านนี้เขาจำหน่ายเครื่องแบบราชการ เครื่องหมาย และเครื่องราชอิสริยาภรณ์ในราคายุติธรรม มาแวะทานข้าวที่ร้านกันเอง คลองบ้านพร้าว อำเภอสามโคก จังหวัดปทุมธานี เจ้าของร้านคุ้นเคยกันดี อิ่มแล้วขึ้นทางด่วนไปลงงามวงศ์วาน เข้าสำนักงาน

วันอังคารที่ 19 มกราคม 2559. เช้าเดินทางเข้ากระทรวงศึกษาธิการ มีประชุมคณะทำงาน เที่ยงเดินทางกลับมาแวะกินอาหารป้กษ์ใต้คั่วกลิ้งคุณยาย มีอาหารใต้ทุกรูปแบบ ความที่อยากลดน้ำหนักจึงเลือกกินที่ไม่มีไขมัน บ่ายกลับถึงเขตประชุมกรรมการจัดสรรลูกจ้างชั่วคราว ที่คัดเลือกขึ้นบัญชีไว้ เดิมตั้งใจจะจ้าง 4 คน แต่เมื่อจัดคนลงกลุ่มจำต้องจ้างเพิ่มอีก 1 คน หากได้ช่วยกันทำงานให้เต็มกำลัง เชื่อว่าเขตสามารถบริการโรงเรียนได้อย่างดี เพราะเรามีแค่ 32 โรงเรียน. แต่เมื่อนีกถึงกฎข้อที่ 1 กฎของความเฉื่อย (Inertia) ของนิวตันที่ว่า "วัตถุที่หยุดนิ่งจะพยายามหยุดนิ่งอยู่กับที่ตราบที่ไม่มีแรงภายนอกมากระทำ ส่วนวัตถุที่เคลื่อนที่จะเคลื่อนที่เป็นเส้นตรงด้วยความเร็วคงที่ตราบที่ไม่มีแรงภายนอกมากระทำเช่นกัน" แม้จะเป็นกฎทางวิทยาศาสตร์แต่สามารถนำมาเทียบเคียงกับพฤติกรรมศาสตร์ได้เหมือนกัน

วันพุธที่ 20 มกราคม 2559 ตื่นเช้ากว่าปกติเพราะจะไปประเมินโรงเรียนที่ขอรับรางวัลพระราชทานที่จังหวัดนครปฐม นัดขึ้นรถที่สำนักงานเขต ทีมงานล่วงหน้าไปก่อน 4 ท่าน คือ คุณนริศ. ทวีสุข ผอ.กลุ้มส่งเสริมการจัดการศึกษา สพป.สมุทรสาคร คุณวิฑูรณ์. ชั่งโต. ศึกษานิเทศก์ชำนาญการพิเศษ. สพป.สมุทรปราการ เขต. 2 ว่าที่ร้อยตรีนันทเดช โชคถาวร และคุณนงนุช. สุระเสน ผอ.กลุ่มส่งเสริมการจัดการศึกษา สพป.นนทบุรี เขต 1 ผมตามไปสมทบ การเดินทางสะดวก รถขาออกมีน้อย โรงเรียนวัดห้วยจรเข้วิทยา คือ เป้าหมายที่จะไปประเมินในวันนี้ ถึงโรงเรียนเห็นนักเรียนกำลังเข้าแถว 2 ข้างถนน ครูบอกว่าให้ไปห้องรับรองก่อน แปลว่าเขายังจัดทัพไม่เสร็จ มีข้าวต้มให้กินเป็นอาหารเช้า 1 ถ้วยก็ดีเหมือนกัน จนได้เวลาเขาให้กลับขึ้นรถไปออกด้านหลังแล้ววกไปเข้าทางด้านหน้าอีกครั้ง มาคราวนี้มีดุริยางค์รับ. กองเกียรติยศทั้งนักศึกษาวิชาทหารและลูกเสือตั้งแถวยาวเหยียด เขาให้ทำอะไรก็ทำ มีสิงโตแห่แหนแสดงให้เห็นว่าโรงเรียนนี้นักเรียนเก่งเรื่องนี้ มีสักการะพระร่วงโรจนฤทธิ์ประจำโรงเรียน จากนั้นขึ้นไปบนอาคารหอประชุมชั้น 2 เขาจัดโต๊ะประชุมเป็นรูปตัวยู มีกรรมการสถานศึกษาทั้งฝ่ายบรรพชิตและฆราวาสนั่งเต็มทั้งสองฝั่ง มีทั้งคนที่ผมคุ้นเคยและไม่รู้จัก ประธานกรรมการสถานศึกษา คือ คุณภิญโญ คชศิลา เคยเป็นศึกษาธิการอำเภอรุ่นเดียวกัน ตำแหน่งสุดท้ายก่อนเกษียณอายุราชการคือ ผู้อำนวยการสำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดนครปฐม เคยเป็นศิษย์เก่าโรงเรียนนี้ อดีต ส.ส.อนุชา สะสมทรัพย์ เป็นที่ปรึกษา ผมให้ผู้มีส่วนได้เสียแสดงข้อมูลสนับสนุนโรงเรียนเพราะหลายคนมีงานต้องไปทำต่อจะมาห่วงหน้าพะวงหลังดูไม่เข้าที ทำให้ทราบว่าโรงเรียนได้พัฒนาตนเองจากร้ายกลายเป็นดี มีชุมชนและหน่วยงานภายนอกมาสนับสนุน เช่น อัยการจังหวัด ตำรวจ ช่วยดูแลเรื่องสนามกีฬา และการฝีกซ้อมนักกีฬาจนติดทีมชาติหลายรายการ. ในโรงเรียนมีหอพักนักกีฬาที่ชุมชนช่วยกันสร้าง. หลังจากนำเสนอกันจนจบแล้ว โรงเรียนนำชมกิจกรรมนักเรียน ทั้งที่เป็นวิชาการและกิจกรรมโชว์ความสามารถของนักเรียน เช่น การเชิดสิงโตขึ้นเสา. การแสดงวงดนตรีลูกทุ่ง กรรมการต้องตรวจเอกสารตามเกณฑ์ ผมเดินเยี่ยมหอพักนักกีฬาและขอตัวกลับก่อน ถึงเขตเย็น กลับมาถึงก็ต้องทำงานแฟ้มเอกสารจนมืด

วันพฤหัสบดีที่ 21 มกราคม 2559. นับเป็นอีกวันหนึ่งที่ใช้เวลาเดินทางจากบ้านไปที่ทำงานระยะทาง 10 กม. ใช้เวลาถึง 2 ชั่วโมง มีภารกิจต้องไปประเมินโรงเรียนพระราชทานที่คลองหลวง ปทุมธานี ขึ้นทางด่วนไปลงด่านเชียงราก ผ่านมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ผ่านสถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซีย เลี้ยวซ้ายไปหน่อยก็ถึงโรงเรียนธรรมศาสตร์คลองหลวงวิทยา เขานำส้กการะพระพุทธรูปประจำโรงเรียน พระภูมิเจ้าที่ เดินผ่านกองเกียรติยศที่แสดงคำขวัญจังหวัดปทุมธานี จนไปถึงอาคารที่จ้ดไว้ชี้แจงกรรมการและแฟ้มเอกสาร. ผู้มาร่วมชี้แจงหลายท่านคุ้นเคยกันมาก่อน มีทั้งภาคราชการและภาคเอกชน หลังการนำเสนอเดินชมกิจกรรมนักเรียนที่จัดในซุ้มต่อเนื่องกันไป มีกิจกรรมกลางสนาม 2 รายการ คือ โขนนอนพักรบ และกีฬารักบี้หญิง หลังอาหารกลางวันกรรมการเดินชมกิจกรรมนักเรียนต่อทั้งในเต้นท์บนถนนยาวเหยียด ในตัวอาคาร ไปจบเอาที่ลานหินหลังโรงเรียน เป็นความเหน็ดเหนื่อยที่สาหัสมากในวันนี้ การดูแฟ้มเอกสารกรรมการดูกันจนมืด ต้องบอกว่าผลงานมากมายเพราะเป็นโรงเรียนมัธยมที่นักเรียนมากที่สุดในจังหวัดปทุมธานี คือ 4 พันคน

วันศุกร์ที่ 22 มกราคม 2559 วันนี้ประจำอยู่เขตหนึ่งวัน ได้พักเหนื่อยและดูแฟ้มงานต่าง ๆ แต่ภารกิจตอนเช้าไปเปิดอบรมครูภาษาไทยที่โรงเรียนทานสัมฤทธิ์วิทยา ใช้เวลา 2 วัน วันนี้หนึ่งวันและพรุ่งนี้หนึ่งวัน มีเรื่องให้ไม่สบายใจ คือ มีผอ.รร. เพิ่งตั้งใหม่ไม่อนุญาตให้ครูเข้าอบรมในวันนี้อ้างว่าตัวเองมีอำนาจ นับเป็นเรื่องแปลกใหม่สำหรับผม. พยายามหาเหตุผลมาอธิบายยังหาที่สมเหตุสมผลไม่ได้ เขาอาจจะมีของดีอยู่ยงคงกระพัน เพราะลืมไปว่าเป็นคำสั่งของผู้บังคับบัญชาถ้ากระด้างกระเดื่องหรือข้ดคำสั่งก็เห็นคำตอบสุดท้ายได้เอง คงต้องเชิญไปปรับทัศนคติที่เขต แต่ถ้าคิดว่าความคิดเยี่ยงนั้นถูกต้องจะตั้งกรรมการไปให้ความเป็นธรรมต่อไป ความดื้อดึงไม่ฟังผู้บังคับบัญชามีให้ปรากฏเนือง ๆ จนเลขาธิการ กพฐ. ต้องเปลี่ยนแปลงการมอบอำนาจการเดินทางไปราชการใหม่ หลายคนก็ยังรู้สึกเฉยๆไม่ปรับตัว เคยประพฤติตนอย่างไรก็ยังทำเช่นนั้น นับเป็นอัตรายที่ใกล้จะถึงตัวโดยแท้ การให้ครูแตกแยกในโรงเรียนโดยผู้บริหารนับเป็นวิธีบริหารที่เลวอย่างหนึ่ง ซึ่งแม้แต่คิดก็ผิดแล้ว เพราะครูทุกคนคือเครื่องมือของผู้บริหาร ตัดคนหนึ่งคนใดไปผลผลิตที่ได้ก็ไม่เต็มเม็ดเต็มหน่วย. การทำกลฉ้อฉลทางการเงินก็เป็นอีกเรื่องหนึ่งที่แสดงให้เห็นว่าท่านกำลังนับเวลาถอยหลังในตำแหน่งหน้าที่ราชการให้ตนเอง โดยเฉพาะเงินรายหัวนักเรียนมีวัตถุประสงค์ช้ดเจนสำหรับการเรียนการสอน ไม่ใช่เงินที่จะมาแปรรูปเป็นความสะดวกสบายของผู้บริหารเกินความจำเป็น ทำอะไรถ้าเกินสมควรก็สร้างความเดือดร้อนให้ตนเองและผู้อื่น กลับจากโรงเรียนทานสัมฤทธิ์วิทยา ไปธนาคารกรุงไทยเพื่อลงชื่อธุรกรรมทางการเงิน เพราะฝากฝ่ายการเงินให้เป็นธุระก็ไม่เรียบร้อย ซ้ำร้ายไม่ได้เบิกจ่ายค่าโทรศัพท์มือถือ 2 เดือน จนเขางดบริการในวันนี้เช่นกัน แต่ก็เข้าใจได้อยู่ว่าเขาคิดอะไร ได้แต่ปลงอนิจจังว่า ผอ.เขต ยังขนาดนี้แล้วครูเราจะขนาดไหน สุดท้ายต้องเชื่อสุนทรภู่ "ที่พึ่งหนึ่งพึ่งได้แต่กายตน" แต่สามารถแก้ปัญหาทั้งสองเรื่องได้ในเวลา 30 นาที กลับมาทำงานเอกสารต่อ เที่ยงมีแกงแกะ กับข้าวร้อน ๆ บ่ายทำงานต่อเนื่องสลับการเข้าพบของเจ้าหน้าที่กลุ่มงานต่าง ๆ เสาร์อาทิตย์มีภารกิจงานแต่งทั้งที่พัทยาและเพชรบุรี การพักผ่อนดูจะน้อยจนไม่ยอมหายจากหวัดเสียที ก่อนลามาพูดถึงกฎข้อที่ 2 ของนิวตัน ลองเปรียบเทียบกับการศึกษาทางพฤติกรรมศาสตร์ดูว่าคล้ายกันหรือไม

กฎข้อที่ 2 กฎของแรง (Force)
“ความเร่งของวัตถุจะแปรผันตามแรงที่กระทำต่อวัตถุ แต่จะแปรผกผันกับมวลของวัตถุ”

• ถ้าเราผลักวัตถุให้แรงขึ้น ความเร่งของวัตถุก็จะมากขึ้นตามไปด้วย
• ถ้าเราออกแรงเท่า ๆ กัน ผลักวัตถุสองชนิดซึ่งมีมวลไม่เท่ากัน วัตถุที่มีมวลมากจะเคลื่อนที่ด้วยความเร่งน้อยกว่าวัตถุที่มีมวลน้อย

กำจัด คงหนู

ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานนทบุรี เขต 1