วันที่ 3 พฤศจิกายน 2558 ผู้เขียนอยู่ที่โรงเรียนบ้านห้วยหวาย อำเภอหนองปรือ จังหวัดกาญจนบุรี ความจริงแล้วเดินทางมาที่โรงเรียนหนองปรือพิทยาคมก่อนและพักที่โรงเรียน ท่านผอ.สรศักดิ์ ไสยะหุต ให้พักที่โรงเรียน ตอนเช้าเลยไปโรงเรียนบ้านห้วยหวายได้ง่าย ก่อนหน้านี้ผู้เขียนไปสำรวจกิจกรรมที่จะทำก่อนอ่านได้ในบันทึกนี้ครับ โรงเรียนบ้านห้วยหวายเป็นโรงเรียนในโครงการกองทุนการศึกษาของในหลวง รุ่นที่ 2 โครงการกองทุนการศึกษามีวัตถุประสงค์ 3 ประการ คือ 1) ส่งเสริม สนับสนุนและปลูกฝังค่านิยมการยึดมั่นในคุณธรรม จริยธรรม เพื่อให้เด็กเติบโตเป็นพลเมืองที่มั่นคงอยู่ในคุณงามความดี 2) ส่งเสริมและสนับสนุนเด็กที่มีความประพฤติดีให้ได้รับการศึกษาจนสำเร็จการศึกษา และ 3) ส่งเสริม สนับสนุนและช่วยเหลือโรงเรียนที่คณะกรรมการพิจารณาเห็นสมควร
ตอนเช้าแอบดูนักเรียนเข้าแถวและทำกิจกรรม BBL ก่อน หลังจากนั้นก็ตามมาดูท่าน ผอ.เพยาว์ วงศาโรจน์ พูดคุยกับนักเรียนเรื่องการแบ่งพื้นที่ทำกิจกรรมและการลดเวลาเรียนเพิ่มการเรียนรู้เวลาเย็นซึ่งได้นัดกันว่า ตอนเย็นนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 จะมาลงแปลงทำการเกษตรกัน ในภาพจะพบว่าทั้งโรงเรียนมีนักเรียนแค่นี้เอง
ผู้เขียนเดินสำรวจบริเวณโรงเรียนและเตรียมเมล็ดพันธุ์ผักที่จะปลูก ใช้เมล็ดพันธุ์ในท้องถิ่นที่ปลูกแล้วโดยเก็บเมล็กพันธุ์เก่ามาปลูก ผักที่เราเตรียมเมล็ดพันธุ์เอง จะถูกและได้ผักที่อุดมสมบูรณ์ดีมาก
ถั่วพุ่มจากศูนย์วิจัยและพัฒนาพืชผักเขตร้อน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กำแพงแสน
เมล็ดแค ของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กำแพงแสน ที่ปลูกริมทาง
เมล็ดกระเจี๊ยบของ ผอ.สรศักดิ์ ไสยะหุต ที่ทดลองปลูกและเก็บเมล็ดมาปลูกใหม่
เมล็ดของต้นบวบเหลี่ยมที่ผู้เขียนทดลองปลูกให้นักเรียนกินแล้วเก็บเมล็ดพันธุ์ไว้ นักเรียนและครูเอาไปผัดกินได้หลายรุ่นมาก
บวบปลูกไว้กิน และปล่อยเอาไว้ทำพันธุ์
ต้นชะอมที่นิสิตมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กำแพงแสน และอาสาสมัครชาวญี่ปุ่นเป็นปลูกไว้ ประมาณ 20 กว่าต้น
ฟักของโรงเรียนที่เอามาปลูกเริ่มขึ้นแล้วออกบ้างแล้ว แต่ยังไม่ได้กินฟักต้มไก่มะนาวดองเลย
ในภาพบนเป็นเมล็ดถั่วที่ผู้เขียนเอามาจากที่ศูนย์ผักฯมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กำแพงแสน และเก็บเมล็ดแค ที่ทางมหาวิทยาลัยปลูกไว้ข้างทาง
ผู้เขียนใช้เครื่องตัดหญ้ารอบๆแปลงผักและไปดูที่ปลูกมะนาวของโรงเรียนจมอยู่ในหญ้าเลยเอาเครื่องตัดหญ้าไปลุุย เป็นเครื่องตัดหญ้าแบบส่ายไม่ได้ใช้นาน ปวดแขนเลย 555
ภาพนี้ผู้เขียนและนักการช่วยตัดหญ้า มะนาวสวยมาก แต่มีบางต้นอยู่ในที่ร่มเป็นแคงเกอร์เหมือนกันครับ ตอนเช้าอากาศปวดแขนกำเริบ ทิ้งงานหนักไปนาน วันรุ่งขึ้นต้องทำเพิ่ม จะได้หายปวดแขน แบบว่าหนามยอกต้องเอาหนามบ่ง 555
สู้เครื่องตัดหญ้ามีชีวิตของคุณลุงที่มาเลี้ยงในบริเวณโรงเรียนไม่ได้ คุณลุงคอยดูแลว่ามีตัวไหนซนไปกินใบกล้วยของโรงเรียนบ้าง
ตอนที่ผู้เขียนเดินไปดูนักเรียนเรียนพบว่าห้องเรียนจัดได้ดีมาก ห้องเรียนสะอาดน่าเรียน นอกจากนี้ยังมีสื่อที่เหมาะสมกับนักเรียนติดที่ข้างฝาให้นักเรียนเรียนรู้ตลอดเวลา
ตอนบ่ายมีหลวงน้ามาจากรุงเทพฯชื่อพระครูพัฒนธรรมคุณเจ้าอาวาสวัดธรรมคุณาราม เอาข้าวสารและอาหารกระป๋องมาให้นักเรียนกินเป็นอาหารกลางวันด้วย นักเรียนดีใจกันใหญ่เลย เพราะคาดว่านักเรียนจะเอามาม่าไปผัดกินตอนกลางวัน ข้าวนักเรียนสามารถกินอีกได้หลายเดือน
ตอนหลังบ่าย 2 โมงครึ่งก็ได้เวลาลงแปลงของนักเรียน แต่ให้นักเรียนรวมกันก่อนแล้วแบ่งกลุ่มตามความต้องการของนักเรียนแต่ให้คละชั้นกันเพื่อให้นักเรียนได้ทำงานร่วมกับเพื่อนและเกิดการทำงานเป็นทีม
ตอนแรกเลยให้ดูสภาพดินและช่วยกันดายหญ้าพร้อมกันขุดแปลงสำหรับเตรียมดิน ปลูกผัก ตั้งใจว่าจะไปสอนเรื่องนี้เพิ่มเป็นภาษาอังกฤษว่า บวบเรียกว่าอะไร อุปกรณ์ต่างๆเรียกเป็นภาษาอังกฤษว่าอะไร ผักแต่ละชนิดมีประโยชน์อะไรบ้าง เอาไปทำอาหารอะไรได้บ้างเป็นต้น
ตอนดูนักเรียนดายหญ้า ดูได้ลยว่านักเรียนคนไหนทำแปลงหรือดายหญ้าเป็นไม่เป็น ตอนที่ผู้เขียนสาธิตนักเรียนดายหญ้าเสร็จแล้วฝากกล้องไว้กับนักเรียนอ้าวกลับมาดูกล้องมีรูปเราด้วยแสดงว่านักเรียนแอบถ่ายรูป
ผู้เขียนชอบใจนักเรียนชายหลายคนขุดดินเป็น ยกร่องแปลงผักได้ แต่ดินแข็งมากๆ ต้องใช้น้ำหล่อเอาไว้ถึงขุดร่องได้ ผู้เขียนตั้งใจว่าจะให้นักเรียนตากดินไว้สัก 1 วันแล้วค่อนปลูกผัก กำลังจะหาปุ๋ยขี้วัว ขี้ไก่ใส่ปรับปรุงดิน
ทำแปลงเสร็จแล้วเย้ๆ รอเอาขุยมะพร้าวใส่และใส่ขี้วัวเพิ่ม ผู้ปกครองนักเรียนให้ขี้วัวเอามาใส่เพื่อปลูกผัก ยังไม่ได้ไปโกยเอามาใส่ผัก น้าดำรงนักการชวนผู้เขียนไปเอาที่บ้านผู้ปกครองไม่ไกลจากโรงเรียนนัก ผู้เขียนเข้าใจว่า ถ้าเรามีปุ๋ยในท้องถิ่นเช่น ขี้วัว ขี้ไก่ ควรใช้ปุ๋ยในท้องถิ่นเพื่อความประหยัด ลดต้นทุน อย่าใช้สารเคมี ปลูกฝังให้นักเรียนและชุมชนเลิกใช้สารเคมีที่อันตรายใส่ผักที่สามารถปลูกกินเองได้ ...
ผู้เขียนสังเกตว่า ต้นแคที่ผอ.เพยาว์เอามาปลูกขึ้นได้ดี เลยตั้งใจเพาะต้นแคสำหรับปลูกรอบๆแปลงผัก เอาไว้แกงส้มหรือ ทำเป็นผักจิ้มน้ำพริกให้นักเรียนกินได้ การปลูกผักขึ้นอยู่กับนักเรียนว่า อยากกินอะไร แล้วปลูกผักชนิดนั้นเอาไว้กิน ถูกและปลอดภัยกว่าผักที่ไปซื้อที่ตลาด ลองดูข้อมูลผักที่มีสารตกค้างข้างบนนะครับ เป็นข้อมูลของ มูลนิธิชีววิถี (http://www.biothai.net/) ลองไปตามหาอ่านดู เห็นข้อมูลแล้วจะกล้าซื้อผักกินก็ตามใจ 555 รอปรับปรุงดินและปลูกผัก ขอบคุณครับที่เข้ามาอ่าน...
มีเรื่องสารพิษในผักและผลไม้ลองไปอ่านในนี้นะครับ http://www.gotoknow.org/posts/596537 และ (http://www.biothai.net/)
เป็นภาพบรรยากาศในโรงเรียนที่มีชีวิตชีวามากค่ะ