นางพญางูขาวปรากฏโฉมครั้งแรกในวรรณกรรม จองจำงูขาวชั่วนิรันดร์ในเจดีย์เหลยเฟิง (白娘子永鎮雷峰塔)
ในบันทึกจิ่งซื่อตงเอี๋ยน (警世通言) ของเฝิง เมิ่ง หลง (馮夢龍)
โดยบันทึกดังกล่าวถูกค้นพบในระหว่างยุคราชวงศ์หมิง (ค.ศ. 1368 - ค.ศ. 1644)
กล่าวถึงเรื่องราวของบัณฑิตหนุ่มที่ตกหลุมรักสตรีผู้โสภานางหนึ่ง ซึ่งเป็นปิศาจงูขาวที่แปลงกายมา พระเถระมีความต้องการช่วย
เหลือบัณฑิตหนุ่มให้พ้นจากการดูดกลืนวิญญาณของปิศาจงูขาว จึงได้ต่อสู้กับปิศาจงูขาว และจับนางไปจองจำไว้ใต้เจดีย์เหลยเฟิง (ฟ้าคำรณ)
เมื่อกาลเวลาผ่านไป ได้มีการเพิ่มเติมเสริมแต่งรายละเอียดต่างๆ มากขึ้น โดยนางพญางูขาวได้กลายเป็นตำนานความรักอันลึกซึ้งระหว่างบัณฑิตหนุ่ม กับปิศาจงูขาว ซึ่งบำเพ็ญตบะมาเป็นระยะเวลากว่า 1,000 ปี ได้จำแลงกายเป็นมนุษย์ในรูปของหญิงสาวที่มีรูปร่างหน้าตา งดงาม โดยมีนามว่า ไป๋ซู่เจิน ส่วนงูเขียวอีกตัวหนึ่ง บำเพ็ญตบะเป็นเวลา 500 ปี แปลงตัวเป็นสาวน้อยน่ารัก เสี่ยวชิง สองคนนี้เป็นเพื่อนกันไปเที่ยวทะเลสาบซีหู เมื่อเดินทางถึงสะพานขาด
ไป๋ซู่เจินได้พบเห็นนักศึกษาปัญญาชนที่สง่างามคนหนึ่งท่ามกลางหมู่คนจำนวนมาก หญิงสาวเกิดหลงรักเขาขึ้นมาทันที งูเขียวจึงร่ายเวทมนตร์ลับๆ ทำให้ฝนตกลงมา นักศึกษาสวี่เซียนเห็นหญิงสาวทั้งสองตากฝน จึงเอาร่มให้พวกนาง ส่วนตนเองยืนอยู่ห่างๆ ปล่อยให้ฝนสาดซัด
ไป๋ซู่เจินเห็นสวี่เซียนเป็นคนซื่อ ทำให้รู้สึกรักเขาขึ้นมา ส่วนสวี่เซียนก็หลงรักในความงามของหญิงสาว ด้วยความช่วยเหลือของเซี่ยวชิง สองคนจึงได้แต่งงานกันและเปิดร้านขายยาในบริเวณทะเลสาบซีหู รักษาโรคให้กับผู้คน
แต่หลวงจีนฝ่าไห่เจ้าอาวาสวัดจินซานตระหนักว่างูขาวเป็นปีศาจ จะมาทำลายมนุษย์ จึงไปบอกสวี่เซียนว่า ภรรยาของเขาเป็นปีศาจงูแปลงกาย และสอนวิธีตรวจสอบให้กับสวี่เซียน สวี่เซียนเชื่อครึ่งไม่เชื่อครึ่ง แต่เขาก็ทำตามที่หลวงจีนฝ่าไห่บอก พอถึงเทศกาลสารทจีน เขาให้นางดื่มเหล้าสงหวงจิ่ว เพื่อขจัดเภทภัยสิ่งอัปมงคล เวลานั้น ไป๋ซู่เจิน กำลังตั้งครรค์ และปฏิเสธสวี่เซียนไม่ได้ หลังจากดื่มเหล้าลงไป นางคืนร่างเดิมทันที
สวี่เซียน ตกใจจนสิ้นชีวิต เพื่อช่วยเหลือสวี่เซียน ไป๋ซู่เจิน ไม่คำนึงว่าตนกำลังตั้งครรค์ เดินทางไกลนับพันลี้ เพื่อขโมยหญ้าหลินจืออันมีสรรคุณชุบชีวิตมนุษย์ได้ ณ เทือกเขาคุนหลุน นางต้องต่อสู้ กับทหารยามที่พิทักษ์รักษาหญ้าหลินจืออย่างไม่เห็นแก่ชีวิตตน ทหารเหล่านั้นต่างซาบซึ้งในความรักของนาง จึงมอบหลินจือแก่นางไป เมื่อสวี่เซียนฟื้นคืนชีพขึ้นมา เขาจึงรู้ว่าไป๋ซู่เจิน รักเขามากมายเพียงใด
แต่หลวงจีนฝ่าไห่ยังไม่ยินยอมให้มนุษย์อยู่ร่วมกับปีศาจ จึงได้ลวงสวี่เซียนให้เข้าไปในวัดจินซาน ทั้งยังบังคับให้เขาบวช ไป๋ซุ่เจินและเสี่ยวชิง ต้องการตัวของสวี่เซียนคืนมา จึงนำทหารสัตว์น้ำเข้าโจมตีวัดจินซาน พวกนางร่ายเวทมนตร์ไม่หยุด ทำให้น้ำท่วม
วัดจินซาน นั่นก็คือ น้ำท่วมจินซาน เรื่องราวเล่าขานที่มีชื่อเสียงในสมัยโบราณ
ไป๋ซู่เจิน ใกล้คลอดเต็มที นางไม่อาจสู้พัวพันกับหลวงจีนฝ่าไห่ได้ โชคดีที่เสี่ยวชิง เข้ามาช่วยไป๋ซู่เจินให้หนีรอดไปได้ ทั้งสองหนีไปจนถึงสะพานขาดและพบกับเซียนที่หลบหนีออกจากวัดจินซานมาได้
สะพานขาดเป็นสถานที่ที่พบกันครั้งแรก คนรักทั้งสองรู้สึกสะเทือนใจ ต่างฝ่ายต่างร่ำไห้ ปรารถนาให้ฟ้าเห็นใจกับความรักของพวกตน เมื่อไป๋ซู่เจิน เพิ่งจะคลอดลูกชาย หลวงจีนฝ่าไห่ก็ตามมาถึง และจับนางไปคุมขังไว้ใต้เจดีย์เหลยเฟิงในบริเวณทะเลสาบซีหูอย่างไร้ความปรานี และยังสาปไว้ว่า นอกจากน้ำทะเลสาบซีหูจะแห้งหมดและเจดีย์ล้มลงแล้วเท่านั้น นางจึงจะกลับสู่โลกมนุษย์ได้
หลายปีต่อมา เสี่ยวชิงได้บำเพ็ญตบะจนแก่กล้า กลับมาทะเลสาบซีหูอีกครั้ง และต่อสู้กับจนหลวงจีนฝ่าไห่พ่ายแพ้ จึงสูบน้ำทะเลสาบซีหูจนเหือดแห้ง และล้มเจดีย์เหลยเฟิงลง จึงได้ช่วยไป๋ซู่เจินออกจากเจดีย์ที่คุมขังได้
ตามบันทึกจิ่งซื่อตงเอี๋ยนเดิมงูขาวไม่มีชื่อ แต่ภายหลังมีการเพิ่มชื่อให้เป็น ไป๋ซู่เจิน และตามเนื้อเรื่องดั้งเดิมกล่าวถึงการต่อสู้ระหว่างธรรมะและอธรรม โดยพระเถระเป็นฝ่ายช่วยเหลือบัณฑิตให้พ้นจากการทำอันตรายโดยปิศาจงูขาว ภายหลังมีการดัดแปลงเพิ่มเติมให้เป็นเรื่องราวความรักระหว่างมนุษย์กับปิศาจแต่อย่างไรก็ดี เรื่องราวที่ดัดแปลงไปมีหลากหลายแบบ ไม่ว่าจะเป็น เสี่ยวชิงบำเพ็ญตบะ และสามารถกลับมาต่อสู้เอาชนะฝาไห่ได้ จนฝาไห่ต้องหลบไปซ่อนตัวในท้องปู
ไป๋ซู่เจินให้กำเนิดบุตร แล้วจึงถูกจองจำในเจดีย์ หลังจากนั้นเมื่อบุตรชายของไป๋ซู่เจินเติบโตขึ้น เขาสอบจนได้เป็นจอหงวน และกลับมาอ้อนวอนสวรรค์ให้ลดโทษแก่มารดา
หรือกระทั่งสวี่เซียนและไป๋ซู่เจิน เดิมเป็นชาวสวรรค์ เคยรักกันมาก่อน แต่เพราะทำผิดกฎสวรรค์ จึงถูกลงโทษให้ลงมาเกิดบนโลกมนุษย์ โดยฝ่ายหนึ่งเป็นมนุษย์ และอีกฝ่ายหนึ่งเป็นงูขาว
ทั้งหมดนี้เป็นหนึ่งในเรื่องราวของตำนานนางพญางูขาว ที่คนไทยได้เห็นผ่านทั้งภาพยนต์และซี่รี่ห์ที่สร้างความประทับใจไม่รู้ลืม
เวอร์ชั่น 1992 :เวอร์ชั่นนี้เคยดูตอนเด็กสมัยเรียนมัธยมค่ะ สนุกมาก ช่องสามเอามฉาย โรงเรียนเลิกแล้วต้องรีบกลับมาดู^^
เวอร์ชั่น 2013 : เวอร์ชั่นนี้แม้จะมีเอฟเฟคอลังการ แต่ไม่ซึ้งและคลาสสิกเท่าซี่รี่ห์ในยุคก่อน ๆค่ะ
แหล่งที่มา: FB เกล็ดนาคา
ขอบคุณภาพประกอบจาก Google