อย่าให้ตกต่ำเพราะทำทาน
หนังสือสวดมนต์ที่วางขายตามร้าน มักมีบทสวดสำหรับการถวายสังฆทานให้ไว้
มีคำแปลเป็นไทย ได้ความหมายว่า
ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ,ข้าพเจ้าทั้งหลาย,ขอน้อมถวาย,ภัตตาหาร,กับทั้งบริวารทั้งหลายเหล่านี้,แด่พระภิกษุสงฆ์ ขอพระสงฆ์จงรับ,ภัตตาหาร,กับทั้งบริวารทั้งหลายเหล่านี้,ของข้าพเจ้าทั้งหลาย,เพื่อประโยชน์และความสุขแก่ข้าพเจ้าทั้งหลาย,สิ้นกาลนานเทอญ.
ในพระไตรปิฎก (สุตตันต. ๓) กล่าวถึงเหตุแห่งการให้ทานไว้ดังนี้ค่ะ
[๓๓๖] ทานวัตถุ (เหตุแห่งการให้ทาน) ๘
๑.ให้ทานเพราะประสบเข้า
๒.ให้ทานเพราะกลัว
๓.ให้ทานเพราะคิดว่า เขาได้ให้แก่เรา
๔.ให้ทานเพราะคิดว่า เขาจักให้แก่เรา
๕.ให้ทานเพราะคิดว่า การให้ทานเป็นการดี
๖.ให้ทานเพราะคิดว่า เราหุงหากินเองได้ ชนเหล่านี้หุงหากินเองไม่ได้ การที่เราหุงหากินเองได้ จะไม่ให้ทานแก่ชนเหล่านี้ผู้หุงหากินเองไม่ได้ ไม่ควร
๗.ให้ทานเพราะคิดว่า เมื่อเราให้ทานนี้ กิตติศัพท์อันงาม ย่อมขจรไป
๘.ให้ทานเพื่อเป็นเครื่องประดับจิต และปรุงแต่งจิต
ชาวพุทธคะ หากคุณตั้งใจจะทำบุญ ทำทาน คุณตั้งใจทำเพื่ออะไรกัน
หากเพื่อประโยชน์สุขของผู้อื่น เพื่อฝึกการละ การคลายตระหนี่ของตน มีผลในการประดับจิต (คือทำให้ง่ายต่อการฝึกสมถะ และวิปัสสนากรรมฐานเพราะทานทำให้จิตใจอ่อนโยนขึ้น เหมาะแก่การเจริญกัมมัฏฐานทั้งสอง) ก็จัดเป็นสัมมาทิฏฐิที่เป็นโลกุตตระ นับว่าเป็นสิ่งที่สมควร
แต่หากตั้งใจทำ เพื่อประโยชน์สุขของข้าพเจ้าทั้งหลาย แม้จะเป็นสัมมาทิฏฐิ (คือเห็นว่าทานที่ทำแล้วมีผล เพราะหากเห็นว่าทำทานไปก็ไม่มีผลอะไร จะกลายเป็นมิจฉาทิฏฐิ) แต่ก็เป็นสัมมาทิฏฐิในระดับโลกิยะ เพราะเป็นการทำที่หวังผลตอบแทนต่อตนเองโดยมีผู้อื่นพลอยได้รับประโยชน์ ก็มีสิ่งที่พึงระวังอยุ่ด้วยค่ะ เพราะ แม้เราอาจจะได้รับผลตามที่ขอ แต่หากไม่ฝึกการทำทานโดยไม่หวังผลตอบแทนบ้าง ก็อาจน้อมจิตเราให้ตกต่ำลงเรื่อยๆ ดังที่ปรากฏในสังคีติหมวด 8 ในพระไตรปิฎกภาษาไทย (ปาฏิกวรรค) ดังนี้
[๓๓๗] ทานุปปัตติ (ผลที่เกิดจากการให้ทาน) ๘
๑ บุคคลในโลกนี้ ให้ทาน คือ ข้าว น้ำ ผ้า ยาน ดอกไม้ ของหอม เครื่องลูบไล้ ที่นอน ที่พัก และเครื่องประทีปแก่สมณะหรือพราหมณ์ เขาให้สิ่งใด ก็หวังสิ่งนั้นตอบแทน เขาเห็นพวกขัตติยมหาศาล พราหมณ์มหาศาล หรือคหบดีมหาศาล ผู้เอิบอิ่ม พรั่งพร้อม บำเรอตนอยู่ด้วยกามคุณ ๕ จึงมีความปรารถนาอย่างนี้ว่า โอหนอ หลังจากตายแล้ว เราพึงเกิดร่วมกับพวกขัติยมหาศาล พราหมณมหาศาล หรือคหบดีมหาศาล เขาตั้งจิตนั้น อธิษฐานจิตนั้น เจริญจิตนั้นอยู่ จิตของเขานั้นน้อมไปในทางต่ำ เจริญให้ยิ่งขึ้นไปไม่ได้ ย่อมเป็นไปเพื่อเกิดในที่นั้น ข้อนั้นแล เรากล่าวไว้สำหรับผู้มีศีล ไม่ใช่สำหรับผู้ทุศีล ท่านผู้มีอายุทั้งหลาย มโนปณิธานของท่านผู้มีศีลย่อมสำเร็จได้เพราะเป็นผู้บริสุทธิ์ ..........
นั่นคือ หากเราไม่ฝึกการให้ด้วยความปรารถนาดีต่อผู้อื่นอย่างแท้จริง โดยไม่หวังสิ่งตอบแทนต่อตนบ้าง จิตก็จะเคยชินกับการให้ที่เป็นการยึดมั่นใน "ของตน"จึงเกิด "ตัวตน" วนไปรับของของตนไปเรื่อยๆ จิตจึงอาจถูกน้อมให้ตกต่ำลงไปได้
เมื่อจิตตกต่ำลง แล้วต่อไป เราจะเรียกตนว่าชาวพุทธ อันหมายถึงผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน และก้าวข้ามชาติ ชรา ไปได้อย่างไร http://www.gotoknow.org/blogs/posts/379577
ทำทาน ควรมีผลให้เกิดความเบิกบาน มีความสุขที่ได้สละประโยชน์ตนเพื่อผู้อื่น ซึ่งเมื่อนึกถึงความดีที่ทำ จึงจะเกิดองค์รรมใน "ธรรมสมาธิ 5 " ตามมาเป็นลำดับ ซึ่งองค์ธรรมนี้ประกอบด้วย ปราโมทย์ - ปีติ - ปัสสัทธิ - สุข - สมาธิ
ธรรมแรก (ปราโมทย์) เกิดขึ้น เมื่อดับไป ธรรมองค์ต่อไปจะทยอยเกิดและดับตามมาเป็นลำดับ เมื่อจบกระบวนธรรมที่ สมาธิ จิตที่เป็นสมาธินี้ เหมาะกับการใช้งานทางปัญญาเป็นอย่างยิ่ง จึงควรใช้จิตในขณะนั้นไปพิจารณาธรรมใดๆ หรือแม้แต่พิจารณาหาเหตุผลในเรื่องของบทเรียนที่ยังสงสัย ปัญญาจะค้นคว้าหาคำตอบที่สัมพันธ์กับความรู้ในขณะนั้น ประมวลเป็นคำตอบที่ถูกต้อง แต่อย่างไรก็ดี คำตอบที่ได้อาจยังไม่รอบคลุมเรื่องราวทั้งหมดทั้งนี้ขึ้นอยู่กับระดับของ "ญาณ" ของเราในขณะนั้น จึงควรศึกษาเพิ่มเติม และใช้จิตที่เป็นสมาธิ (เช่นจากกระบวนธรรม ธรรมสมาธิ หรือสมาธิจากการฝึกสมถกรรมฐาน) นำเรื่องเดิมขึ้นมาพิจารณาซ้ำๆ จะพบว่าได้ความรู้เกี่ยวกับเรื่องนั้นๆ ลึกลงไปเรื่อยๆ
ทำบุญ ทำทาน ครั้งต่อไป อยากให้พิจารณาด้วยค่ะ ว่าทำเพราะอะไร
อย่าให้ตกต่ำเพราะทำทานนะคะ
...................................................................
อ้างอิง
ที.ปา. (แปล) ๑๑/๓๓๖/๓๔๕
ความเห็น (23)
สวัสดีค่ะ
ขอบคุณมากค่ะ ที่เสนอแนะ ให้ข้อคิด ติดใจ นำไปปฏิบัติค่ะ มีความสุขมากๆๆนะคะ
สวัสดีค่ะคุณณัฐรดามาอ่านสาระดีๆ ขอนำไปปฏิบัติด้วยใจที่เป็นสุขการทำทานที่เกิดจากจิต
รักแท้ด้วยเมตตาตามหลักพุทธ
เป็นที่สุดแห่งความสุขไม่ทุกข์หนอ
มีแต่ให้ไม่รอรับเพราะเพียงพอ
เพียงจิตขอเธอหลุดพ้นจากวังวน
สวัสดีค่ะคุณครูอ้อย
ขอบคุณนะคะที่แวะมา
ไปเยี่ยมที่บ้านมา จัดหาตำราภาษาอังกฤษให้เด็กๆตามงบ คงหัวหมุนพอดูเลยค่ะ
สวัสดีค่ะคุณรินดา
ขอบคุณค่ะที่แวะมา
คุณรินดาคงสุขใจกับเด็กๆเสมอนะคะ
ทำเพื่อความเจริญแห่งจิต หรือ ทำเพื่อชีวิตรุ่งเรืองมั่งคั่ง
ขอบคุณสำหรับสาระดีดียามเช้าครับคุณณัฐรดา
สวัสดียามเช้าค่ะพี่ณัฐรดา
อ่านแล้วได้ข้อคิด สาระความรู้ค่ะ ขอบคุณที่นำสิ่งดีๆมาแบ่งปันค่ะ
ขอบคุณมุมคิดดีๆ คะพี่ณัฐ ส่วนตัวไม่ได้คิดอะไรมาก ทุกสิ่งทำด้วยความพอใจ สุขใจค่ะ
สวัสดีค่ะ
มาพร้อมหัวหมุนๆๆ กับการหาหนังสือ แจ้งไว้แบบนี้ ต้องการแบบนี้ ไม่ทราบว่า จะหาได้ตามต้องการหรือไม่ค่ะ
ขอบคุณมากค่ะ
สวัสดีค่ะ
อ่านแล้วทำให้เข้าใจมากขึ้น ขอบคุณมากนะคะ
สวัสดีค่ะ
ขอขอบพระคุณกับข้อคิดของการให้ทานค่ะ ให้เพราะความตั้งใจด้วยเจตนาอันบริสุทธิ์โดยไม่หวังประโยชน์สุข
เมื่อเราทำแล้วจิตใจเราจะสบายเองค่ะ
ส่วนตัว คิดว่า ให้ทานเพราะมีโอกาสเป็นผู้ให้
แค่นี้
บันทึกคุณณัฐรดา ให้แง่คิดดี ๆ เสมอ ขอบคุณค่ะ
สวัสดีค่ะ ขอบคุณค่ะ สำหรับข้อคิดดีดีที่ได้อ่านในเช้าวันอาทิตย์ สำหรับฉัน การที่ได้มีโอกาสเป็นผู้ให้ถือว่าเป็นบุญอันยิ่งใหญ่แล้วค่ะ และฉันก็แอบหวังเล็กน้อยว่าจะสามารถสร้างความต่างให้คนที่ได้รับบ้างไม่มากก็น้อย ให้เขามีความสะดวกสบายขึ้น มีสุขขึ้นบ้าง และก็หวังอีกว่าความรู้สึกที่ดีที่เกิดในใจเขาในวันนี้จะเป็นดั่งเมล็ดพันธุ์ที่จะงอกงามขึ้นต่อไปในวันข้างหน้า ไม่ว่าจะเป็นการให้ทานเพื่อวัตถุประสงค์ใด จากสายตาคนที่ไม่ได้อยู่ในเมืองไทย ไม่ว่าเศรษฐกิจจะเป็นอย่างไรคนไทยยังรักการทำทานอยู่เสมอ เป็นการบ่งบอกถึงการคิดถึงคนอื่นก่อนตัวเอง ซึ่งฉันคิดว่ามันเป็นจุดเริ่มต้นที่งดงามค่ะ ข้อคิดของคุณจะช่วยทำให้การให้มีคุณภาพมากขึ้นค่ะ จากสิ่งที่น่าชื่นชมอยู่แล้วยิ่งน่าชื่นชมยิ่งขึ้น ขอบคุณมากค่ะ
ขอน้อมนำไปประพฤติปฏิบัติค่ะ...ขอบคุณสาระดีๆที่นำมาฝากค่ะ
ขอบคุณสำหรับข้อคิดค่ะ
อนุโมทนาสาธุธรรมทานอันงดงามนี้ค่ะ
(^___^)
ทำทาน เพื่อลดความตระหนี่
และคิดว่า เรามีโอกาสให้คนที่ด้อยโอกาสค่ะ
ให้ที่ไม่หวังสิ่งตอบแทนเป็นกุศลอันสูงสุด...มาเยี่ยมพี่สาวพร้อมดอกมะลิวันแม่ค่ะ..มีความสุขมากๆนะคะคุณแม่คนดีที่1ของลูกๆ
- สวัสดีค่ะ คุณณัฐรดา
- เมื่อก่อนเคยให้ทานเพราะความโลภ อธิษฐานเพื่อตนเองมากมาย
- ปัจจุบันเวลาสร้างกุศล คำอธิษฐานสูงสุดคือ ขอให้ได้มรรคผลนิพพาน
เพื่อจะได้พ้นทุกข์ - ขอบพระคุณที่แบ่งปันเรื่องราวดี ๆ ค่ะ
- สวัสดีค่ะ
- วันแม่ที่ใกล้จะถึงนี้ ขอส่งความรักและความระลึกถึงด้วยบทกลอนเพราะ ๆ จาก internet มาฝากกันค่ะ
สตรีใด…….ไหนเล่า………..เท่าเธอนี้
เป็นผู้ที่ …………..ลูกทุกคน………บ่นรู้จัก
เป็นผู้ที่ ……………มีพระคุณ………การุณนัก
เป็นผู้ที่ …………..สร้างความรัก…..สอนความดี
เป็นผู้ที่……………คอยสั่งสอน…….เอาใจใส่
คอยห่วงใย….……เราทุกคน………จนวันนี้
เปรียบแสงทอง……สว่างล้ำ……….นำชีวี
เธอคนนี้…………..คือ ” แม่ ”……..ของเราเอง
สวัสดีค่ะ
* เป็นบันทึกที่งดงาม ขอให้พบและได้รับแต่สิ่งดีๆ ค่ะ
ขอเชิญร่วมกันรำลึกถึงความรักของแม่ และทำความดีเพื่อแม่รักแม่ทุกวัน และรักตลอดไป
ให้ความรักที่เรามีแต่แม่หอมฟุ้ง ดอกมะลิขาวสะพรั่งไปทั่วผืนแผ่นดิน บอกรักแม่ให้ดังก้องฟ้านะคะ
http://gotoknow.org/blog/smike01/382957
หากจะเอ่ย ถึงความรัก ที่ยิ่งใหญ่
จะมีใคร เทียบเคียงได้ รักของแม่
เมื่อยังเด็ก ลูกยังเล็ก ลูกอ่อนแอ
คนที่เฝ้า คอยดูแล คือแม่เรา
แม่เฝ้ารัก แม่เฝ้าห่วง แม่เฝ้าหวง
เพียงลูกอิ่ม แม่จะอด แม่ทนได้
ลูกผิดหัวง เสียน้ำตา แม่ปลอบใจ
หากเป็นได้ แม่ขอเจ็บ แทนลูกเอง
ลูกขอกอด ขอกราบ แทบเท้าแม่
ที่แม่ทน เลียงดู ให้เติบใหญ่
ลูกขอแทน ความรัก ที่แม่ให้
จะตั้งใจ กระทำตน เป็นคนดี
….รักแม่ที่สุดในโลกค่ะ…
ประพันธ์โดย : แววดาว
มีความสุขมากๆน่ะค่ะ
สวัสดีวันแม่ค่ะ ทางโน้นยังวันที่๑๒ สิงหาอยู่ค่ะ มีความสุขมากๆน่ะค่ะ
มาขอบคุณที่ไปเสนอแนะการทำบุญ
การให้นั้นยิ่งใหญ่ โดยเฉพาะการให้ที่เกิดจากใจบริสุทธิ์