หลังจากที่พบผู้ป่วยได้ 2 สัปดาห์ ผู้ป่วยรายนี้ยังมาที่ห้องฉุกเฉิน 2 ครั้ง แต่อาการเริ่มน้อยลงจากผลของยา
ผม :"ช่วง 2 สัปดาห์นี้เป็นไงบ้าง"
ผู้ป่วย :"ดีขึ้นบ้างหลังจากได้ยาแต่พอมันมา(หมายถึงใจสั่น)ผมแทบทนไม่ไหว หมอมั่นใจไหมครับว่าเป็นโรคนี้แล้วไม่ตาย (ผู้ป่วยดูจะกังวล)"
ผม: "จากที่เราตรวจโดยละเอียดผมคิดว่า ไม่ใช่โรคหัวใจ ผมคิดว่าผลของยาจะทำให้อาการบรรเทาลงจนหายไปได้ แต่คงจะต้องรักษาอย่างต่อเนื่องอย่างน้อย 1 ปี " ผมจะนัดติดตามอาการต่อเนื่องไม่ว่าจะมีอาการหรือไม่
"ผมสังเกตว่าคุณยังกังวลกับอาการนี้จะเป็นโรคร้ายแรง"
ผู้ป่วย: "ตอนที่มันมาผม ผมคิดว่าตายแน่ ถึงยังไงได้มาตายที่ รพ. ก็ยังดี ถ้าเป็นเมื่อก่อนผมไม่กลัวหรอก ตายก็ให้มันตาย"
ผม: "คราวที่แล้วบอกผมว่าเป็นห่วงลูกมาก"
ผู้ป่วย: "ใช่หมอ ลูกผมน่ารักมากทั้ง 2 คน ผมกลัวว่าถ้าผมตายไปจะไม่มีใครดูลูก"
ผม "แล้วภรรยาละครับ"
ผู้ป่วย "ภรรยาผมไม่ได้ทำงาน ผมดูแลทุกอย่าง เรื่องเงิน เรื่องทอง สั่งสอนลูก"
ผม " ภรรยามีบทบาทอะไรบ้าง"
ผู้ป่วย " ภรรยาผมเรียนไม่สูง สอนลูกไม่ได้ดีเท่าผม" (ดู attitude กับภรรยาเป็นในเชิงลบ)
ผม" ที่บ้านอยู่กันกี่คนครับ"
ผู้ป่วย ทำหน้าแปลกใจที่หมอสนใจเรื่องครอบครัวของเขา "มี 4 คนครับ ผม ภรรยา ลูก 2 คน แต่ตอนนี้เราเพิ่งย้ายบ้านไปอยู่ใกล้บ้านแม่ยายเมื่อ 2 สัปดาห์ ก็เลยมีคนเข้าออกบ้านผมเยอะ"
ผม "แล้วดีไหมครับ ที่ไปอยู่อย่างนั้น"
ผู้ป่วย "ผมไม่ค่อยชอบครับ วุ่นวาย ผมไม่ค่อยชอบแม่ยายเพราะชอบมาวุ่นวายในบ้าน"
ถึงตอนนี้ผมจับปัญหาได้ 3 อย่าง(stressor)
1.เรื่องลูกที่เกิดใหม่ อายุ 3 เดือน(เป็นความเครียดอย่างมาก)+เลี้ยงลูก 3 ขวบ(กำลังซน)
2.เรื่องความสัมพันธ์สามีภรรยา (couple relatonship)
2.เรื่องย้ายบ้านไปใกล้ครอบครัวภรรยา
ผมให้กำลังใจผู้ป่วย/ให้ความมั่นใจผู้ป่วยว่าโรคนี้ไม่มีอันตราย ผมปรับยาจนอาการดีขึ้นมาก ครั้งหลังๆ ผู้ป่วยกับผมมีความสัมพันธ์ที่ดีและไว้วางใจ ผมบอกผู้ป่วยว่า "เป้าหมายของผมไม่ใช่การห้ามคุณไปห้องฉุกเฉิน แต่เป็นการทำให้คุณมั่นใจว่าจะไม่เป็นอะไร "
เมื่อยาเริ่มได้ผลดี 2-3 เดือน ผมพบผู้ป่วยทุก 2 สัปดาห์ ผู้ป่วยมั่นใจมากขึ้น ผมแนะนำเขา 3 ข้อ
1.เวลามีอาการให้รับรู้ว่ามีอาการ (มีสติ)
2.ไม่ขยายผลว่าจะเป็นโรคร้ายแรง (กำหนดสติ ไม่วอกแวก)
3.กำหนดลมหายใจเข้าออก (ทำสมาธิ)
อาการจะผ่านพ้นไป
เวลาไม่มีอาการผมแนะนำเขาว่า
ทำชีวิตให้เป็นปกติมากที่สุด ไม่ระแวงว่าอาการจะมาเมื่อไหร่
ผู้ป่วยรายนี้อาการดีขึ้นมากจนเกือบหาย ผมค่อยๆแนะนำให้ผู้ป่วยพบนักจิตวิทยา ในตอนแรกผู้ป่วยไม่อยากไป แต่หลังๆก็ยอมไปและดีขึ้นเป็นลำดับ
ปัจจุบันผู้ป่วยรายนี้ยังแวะเวียนมาหาผมตลอดถึงแม้ไม่มีอาการ
สรุป
1. ความสัมพันธ์ที่ดีและต่อเนื่อง แก่ปัญหาที่ยากๆ ได้( long standing theurapeutic relationship+continuous care)
2.สนใจความเป็นมนุษย์ของเขา รู้จักเขาแบบที่เขาเป็น ถึงแม้จะช่วยแก้ปัญหาครอบครัวเขาไม่ได้ แต่อย่างน้อยเขาก็รู้ว่าเราเข้าใจจริง (sense of care / humanized health care)
ผมขอจบบทความนี้แค่นี้ครับ คราวหน้าจะหาเรื่องมาเล่าให้ฟังใหม่ครับ
มีอยู่ 2-3 จุดที่ สนใจจะนำไปใช้กับคนไข้ครับ
"เป้าหมายของผมไม่ใช่การห้ามคุณไปห้องฉุกเฉิน แต่เป็นการทำให้คุณมั่นใจว่าจะไม่เป็นอะไร "
"1.เวลามีอาการให้รับรู้ว่ามีอาการ (มีสติ)
2.ไม่ขยายผลว่าจะเป็นโรคร้ายแรง (กำหนดสติ ไม่วอกแวก)
3.กำหนดลมหายใจเข้าออก (ทำสมาธิ) "
แม้จะช่วยแก้ปัญหาครอบครัวเขาไม่ได้ แต่อย่างน้อยเขาก็รู้ว่าเราเข้าใจจริง (sense of care / humanized health care)
เป็นเรื่องที่ดีมากเลยนะคะ
ความใส่ใจผู้ป่วยอย่างแท้จริงเป็นสิ่งที่ดีมากๆเลยค่ะช่วยทำให้ชีวิตของผู้ชายคนนึงได้พบความสุขใจอีกครั้งค่ะ
สวัสดีค่ะ
อ่านแล้วประทับใจค่ะ เอาใจใส่ผู้ป่วยดีมากค่ะ
เพิ่งแวะเวียนมาเจอ บล๊อกนี้
ดีใจที่มีที่จะได้แชร์ประสบการณ์กันนะครับ
ขออนุญาตนำกรณีนี้เป็นกรณีศึกษาสอนนศพ.นะครับ
ขอบคุณที่ช่วยให้การบ้านเสร็จทันเวลาพอดี
และขออนุญาต forward mail เชิญชวนเพื่อน FM เข้ามาช่วยกันเพิ่มความคึกคักในบล๊อกนี้นะครับ :)