สนทนาธรรมตามกาล

ไขปริศนาแห่งบุญจริงกุศลแท้ ประตูสู่พระนิพพาน

ปรากฎการณ์ 

วันนี้ตอนบ่ายแก่ๆ (๑๕ พฤษภาคม ๒๕๕๐) ผมและคณะนักศึกษามหาวิทยาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี จำนวน ๗ คน แห่งค่ายเรียนรู้คุณธรรม นำชีวิตพอเพียง ประจำปีการศึกษา ๒๕๕๐ ได้เดินทางไปศึกษาธรรม ณ วัดป่าภาวนาวิเวก ตำบลรางบัว อำเภอจอมบึง จังหวัดราชบุรี

สิ่งที่สำคัญในการร่วมสนทนาธรรมในวันนั้น กับท่านพระอาจารย์พลังเศรษฐ์ ท่านว่า คนเราเข้าใจเรื่องการทำบุญคลาดเคลื่อนไปมาก เพราะเมื่อเอ่ยถึงการทำบุญก็มักจะนึกถึง "เงิน" หรือว่างวดนี้เราต้องเสียตังค์อีกเป็นแน่แล้ว ทั้งๆที่ความเป็นจริงแล้ว การสร้างบุญจริงกุศลแท้นั้น มีความหลากหลายเหนือกว่าที่เราจินตนาการ เช่น การละวางจากความยึดมั่นถือมั่นในตัวตน การเสียสละเวลาเพื่อช่วยเหลือคนอื่น การอุทิศกายศึกษาพระธรรมเพื่อเนื้อนาบุญแก่สัตว์โลก เป็นต้น

อย่างไรก็ตาม ในการสนทนาพระผู้แสดงธรรมได้เชื่อมโยงถึงความเป็นทุกข์จากกายสังขาร ความไม่แน่นอนของสิ่งต่างๆ และความไร้ตัวตนจนไม่อาจยึดหมายเป็นที่พึ่งได้ รวมทั้งได้แสดงหลักกฎแห่งกรรมอย่างย่อ เพื่อเตือนสติชาวค่ายให้ขวนขวายยังประโยชน์แก่ตน บุพการี และสังคม ตลอดจนถ่ายทอดวิธีการสร้างความสงบแบบง่ายๆแก่ชาวเราด้วย

ในช่วงท้าย การสนทนาธรรมของเราก็จบลงด้วยการเน้นย้ำให้พวกเราชาวค่ายครองตนด้วยความไม่ประมาท น้อมนำเอาแนวทางแห่งมรรค ๘ มาปรับใช้ในชีวิตประจำวัน และแสดงพระธรรมเป็นคำทิ้งท้ายเก๋ไก๋ของพระภิกษุรูปนี้ว่า แท้จริงแล้วพระพุทธองค์ยังมิได้ทรงจากเราไปไหน เหตุเพราะพระพุทธองค์ตรัสว่า

"ผู้ใดเห็นธรรม ผู้นั้นเห็นตถาคต"

บทวิเคราะห์

จากการพิจารณาการถ่ายทอดองค์ความรู้ของพระอาจารย์พลังเศรษฐ์ แห่งวัดป่าภาวนาวิเวก พบว่าได้ใช้การบรรยายโดยสรุป และการพรรณาโวหาร ประกอบกับการใช้สื่อภาพโปสเตอร์ และการใช้วิธีการเรียนรู้เชิงประจักษ์

ในส่วนของลำดับการถ่ายทอดองค์ความรู้ พบว่าได้ใช้การเชื่อมโยงกับวิถีชีวิตของผู้ฟัง (ชาวค่าย) ตั้งแต่เกิดจนตาย ใช้ลักษณะการถามตอบในช่วงท้ายตามประเด็นที่ผู้ฟัง (ชาวค่าย) สงสัยใคร่รู้ และได้นำตัวอย่างในการพัฒนาสิ่งแวดล้อมในบริเวณวัดเป็นตัวย่างเชิงประจักษ์ซึ่งพบว่าทางวัดได้ใช้ประโยชน์จากทรัพยากรป่าไม้ ในด้าน การปฏิบัติธรรมภาวนา การอบรมธรรมแก่ฆารวาส สอนสิ่งแวดล้อมแก่เณรที่มาบรรพชาในภาคฤดูร้อน และใช้เป็นแหล่งสำรวจธรรมชาติแก่นักท่องเที่ยว

ในมุมมองของผู้เขียน (โชคธำรงค์) มีความเห็นว่าควรมีการผลักดันและส่งเสริมนโยบายให้เขตธรณีสงฆ์มีส่วนช่วยเหลือกล่อมเกลาในการอนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติในชุมชน

ขอบคุณครับ