เพ็ญเดือนสาม...วันแห่งความสุขของชาวพุทธ
ในช่วงสัปดาห์สุดท้ายของเดือนที่แล้ว มีเหตุการณ์สะเทือนใจ 2 เหตุการณ์เกิดขึ้นพร้อมกันในกลุ่มนิเทศฯ คือ คุณพ่อของพี่ศึกษานิเทศก์ท่านหนึ่งเสียชีวิต และลูกชายของน้องศึกษานิเทศก์อีกท่านหนึ่งเสียชีวิต ทำให้พวกเราชาวศึกษานิเทศก์ทุกคนมีภารกิจวนเวียนอยู่กับงานศพทั้งสองงาน
ผ่านจากงานดังกล่าว พวกเราก็ต้องสาละวนกับการจัดเตรียมงานแสดงนิทรรศการโรงเรียนวิถีพุทธ ซึ่งสำนักงานเขตพื้นที่สุพรรณบุรี เขต 2 ได้รับมอบหมายให้เป็นตัวแทนจากสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ไปร่วมแสดงนิทรรศการโรงเรียนวิถีพุทธและกิจกรรมนักเรียนในงานวันมาฆบูชา ปี 2550 ณ พุทธมณฑล ระหว่างวันที่ 2-3 มีนาคม 2550 โดยมีสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ เป็นผู้รับผิดชอบการจัดงานครั้งนี้ โรงเรียนวิถีพุทธที่เป็นตัวแทนร่วมกิจกรรมของเขตฯ เรา ก็คือ โรงเรียนสระยายโสมวิทยา โรงเรียนบรรหารแจ่มใสวิทยา 5 โรงเรียนบางลี่วิทยา และโรงเรียนวัดท่าไชย
ในงานจะมีการจัดแสดงนิทรรศการจากองค์กรต่าง ๆ มีเนื้อหาเกี่ยวกับงานวันมาฆบูชา ประวัติการศึกษาของสงฆ์ และโรงเรียนวิถีพุทธ ในด้านกิจกรรมบนเวทีจะประกอบไปด้วย การปาฐกถาธรรม อภิปรายธรรม เสวนาธรรม การแสดงของนักเรียน ซึ่งสุพรรณบุรีของเราก็นำการแสดงเพลงอีแซว โดยนักเรียนของโรงเรียนบางลี่วิทยา ไปร่วมแสดงด้วยถึง 2 รอบด้วยกัน นอกจากนี้ยังมีการแข่งขันวาดภาพ แรลลี่เรียนรู้ธรรมมะ ประกวดถ่ายภาพพุทธศิลป์ และวงดนตรีธรรมบันเทิงอีกด้วย
ที่ถูกใจดิฉันอีกรายการหนึ่งภายในงานนี้ คือ มีการแจกหนังสือที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา ดิฉันได้รับหนังสือที่มีค่าเหล่านี้มา 4 เล่ม ที่ถูกใจไม่ใช่เป็นเพราะได้รับของแจกฟรี แต่เป็นเพราะได้รับอาหารสมองควบคู่ไปกับอาหารใจที่บรรจุอยู่ในหนังสือทั้ง 4 เล่มนี้
เนื่องในวันมาฆบูชานี้ ดิฉันขอนำอาหารสมองบางส่วนจากหนังสือ “คู่มือชาวพุทธ : เกี่ยวกับวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา” มาเล่าให้ฟัง...เกี่ยวกับเรื่อง “การถือปฏิบัติวันมาฆบูชาในประเทศไทย” ซึ่งบางคนคงจะพอทราบบ้างแล้ว แต่อาจจะมีบางคนที่ยังไม่เคยทราบ
เรื่องมีอยู่ว่า แต่เดิมนั้นไทยเราไม่เคยทำพิธีวันมาฆบูชามาก่อน จนกระทั่งได้เริ่มขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 โดยทรงถือตามแบบโบราณบัณฑิต ประกอบพิธีมาฆบูชา ในวันมาฆบูรณะมี คือ พระจันทร์เสวยฤกษ์มาฆะเต็มบริบูรณ์ในวันเพ็ญเดือน 3
ซึ่งในวันดังกล่าวสมัยพุทธกาลนั้น เป็นวันซึ่งพระอรหันต์สาวกของพระพุทธเจ้า 1,250 รูปมาประชุมกันพร้อมด้วยองค์ 4 ประการ เรียกว่า “จาตุรงคสันนิบาติ” และพระพุทธเจ้าได้ตรัสเทศนาโอวาทปาติโมกข์(โอวาทปาติโมกข์ เป็นหัวใจของพระพุทธศาสนา 3 ประการ คือ การไม่ทำบาปทั้งปวง การทำความดีทุกอย่าง และ การทำจิตใจให้บริสุทธิ์ผ่องใส) ในที่ประชุมแห่งนั้น
พิธีวันมาฆบูชาของไทยเราได้เริ่มประกอบพิธีในพระบรมมหาราชวังก่อน โดยมีพิธีการพระราชกุศลในเวลาเช้า เวลาค่ำเสด็จออกทรงจุดธูปเทียนเครื่องนมัสการ พระสงฆ์สวดทำวัตรเย็น สวดคาถาโอวาทปาติโมกข์ จบแล้วทรงจุดธูปเทียนรายตามราวรอบพระอุโบสถ 1,250 เล่ม มีการประโคมอีกครั้งจึงมีการเทศนาโอวาทปาติโมกข์ 1 กัณฑ์ เทศนาจบ พระสงฆ์สวดรับการประกอบพระราชกุศลเกี่ยวกับวันมาฆบูชา เป็นอันเสร็จพิธี
ต่อมาภายหลัง การทำพิธีวันมาฆบูชา จึงได้ขยายออกไปให้พุทธบริษัทได้ปฏิบัติตามอย่างเป็นระบบมาจนถึงปัจจุบัน โดยมีการบูชาด้วยการเวียนเทียนและบำเพ็ญกุศลต่าง ๆ ซึ่งวันประกอบพิธีวันมาฆบูชานั้น ปกติจะตรงกับวันเพ็ญ เดือน 3 และหากปีใดเป็นอธิกมาส คือมีเดือน 8 สองหน ก็จะเลื่อนไปตรงกับวันเพ็ญเดือน 4
มาถึงตรงนี้ดิฉันเองจึงร้อง “อ๋อ” ที่เคยได้ยินคำที่พี่ศึกษานิเทศท่านหนึ่ง เขาค่อนขอดเพื่อนว่า “อย่าทำตัวเป็นแปดสองหน” นั้น ก็คงจะหมายความว่าอย่าทำตัวเป็นคนเชื่องช้าทำอะไรเนิบนาบให้คนอื่นเขารอคอย ซึ่งก็คงจะเป็นสำนวนที่เกิดจากคนสมัยก่อนตั้งตารอจะทำบุญในวันสำคัญนี้ แต่ถ้าปีไหนมีเดือน 8 สองหน ก็จะทำให้เขารอคอยไปอีกเดือนหนึ่งนั่นเอง
ค่ำคืนนี้จะมีการประกอบพิธีเวียนเทียนประทักษิณรอบองค์พระประธานพุทธมณฑล พร้อมกันนั้นที่ท้องสนามหลวงก็จะเปิดโอกาสให้ประชาชนได้มาเวียนเทียนร่วมด้วย และแน่นอนว่าตามวัดวาอารามอีกหลายแห่งทั่วประเทศจะมีการเวียนเทียนในค่ำคืนนี้เช่นกัน
“วันมาฆบูชา” เป็นวันที่คนไทยรู้จักกันดีว่าเป็นวันที่เกิด “พระธรรม” ในวันนี้ชาวพุทธเราจะนิยมปฏิบัติกิจกรรมสำคัญ 4 อย่าง คือ ทำบุญใส่บาตรตอนเช้า ไปวัดฟังพระธรรมเทศนา รักษาศีลห้าให้ครบถ้วน และไปเวียนเทียนที่วัด (เพื่อรำลึกถึงพระพุทธ-เวียนรอบที่ 1 รำลึกถึงพระธรรม-เวียนรอบที่ 2 และรำลึกถึงพระสงฆ์-เวียนรอบที่ 3) หากไม่สามารถปฏิบัติได้ครบถ้วน ใครสะดวกปฏิบัติในเรื่องไหนได้บ้างก็ควรทำค่ะ ดีกว่าไม่ได้ปฏิบัติบ้างเลย
แต่ตอนนี้มีเรื่องน่าห่วง คือ ดิฉันได้มีโอกาสพบเห็นเยาวชนบางส่วนที่ยังไม่เข้าใจความหมายและวิถีปฏิบัติในวันนี้เท่าใดนัก บางคนบางกลุ่มชักชวนกันไปเวียนเทียนก็จริงอยู่ แต่ไม่ได้ใส่ใจกับความสำคัญในการปฏิบัติตัวของชาวพุทธสักเท่าไร กลับใช้โอกาสนี้เป็นข้ออ้างได้ไปพบกันและชักชวนกันเที่ยวเตร่ต่อในตอนกลางคืน ประพฤติปฏิบัติตนอย่างไม่เหมาะสมโดยเฉพาะวัยรุ่นทั้งหลาย...
น่าห่วงค่ะ....คนเป็นพ่อเป็นแม่ ครูบาอาจารย์ทั้งหลายจึงต้องช่วยกันสร้างความเข้าใจให้พวกเขาตั้งแต่เด็กก็จะดีมาก ช่วยกันคนละไม้ละมือ...จะได้ไม่เป็นปัญหาลงลึกไปจนยากที่จะฟื้นฟูนะคะ....ท้ายนี้ขอฝากพุทธสุภาษิตเตือนจิตว่า “สมาถ วิหรถ มา อนากา....จงอยู่อย่างมีหลักยึดเหนี่ยวจิตใจ อย่าเป็นคนไปไร้ที่พึ่ง” หลักยึดเหนี่ยวจิตใจที่มั่นคงของพวกเราก็คือ “หลักธรรม” คำสั่งสอนของพระพุทธเจ้านั่นเองล่ะค่ะ
ความเห็น (12)
Bright lily
เสียใจด้วยนะคะ กับการจากไปของกัลยาณมิตรของคุณปวีณาค่ะ
วันนี้ตอนเย็นจะไปทำบุญค่ะ
- สวัสดีค่ะคุณอร...มาไวดีจังค่ะ...กำลังแก้ไขขนาดตัวอักษรและขึ้นภาพประกอบอยู่ เพื่อให้อ่านสะดวกขึ้น
- เรื่องของความสูญเสีย ก่อให้เกิดความสะเทือนใจได้เสมอ คนหนึ่งจากไปด้วยวัยอันควรเนื่องจากอายุมากแล้ว แต่อีกคนหนึ่งนั้นยังเด็กนัก เห็นใจคนเป็นพ่อแม่ค่ะ...ก็ให้กำลังใจแก่ผู้สูญเสียทุกครอบครัวค่ะ
- บรรยากาศการทำบุญแถวบ้านของคุณอร จะเหมือนแถวนี้ไหมเอ่ย? เก็บมาเล่าให้เราฟังบ้างนะคะ
- ขอบคุณล่วงหน้าค่ะ
ท่าน ศน.กุ้งคะ
อนุโทนาบุญด้วยนะคะ
ขอบคุณบันทึกนี้ที่เติมเต็มให้ชาวพุทธสำหรับวันมาฆบูชา
(โอวาทปาติโมกข์ เป็นหัวใจของพระพุทธศาสนา 3 ประการ คือ การไม่ทำบาปทั้งปวง การทำความดีทุกอย่าง และ การทำจิตใจให้บริสุทธิ์ผ่องใส)
วันนี้ได้กระทำตนเป็นพทธศาสนิกชนที่ดีแล้วค่ะ
“วันมาฆบูชา” เป็นวันที่คนไทยรู้จักกันดีว่าเป็นวันที่เกิด “พระธรรม” ในวันนี้ชาวพุทธเราจะนิยมปฏิบัติกิจกรรมสำคัญ 4 อย่าง คือ ทำบุญใส่บาตรตอนเช้า ไปวัดฟังพระธรรมเทศนา รักษาศีลห้าให้ครบถ้วน และไปเวียนเทียนที่วัด
วันนี้ปฏิบัติยังไม่ครบ 4 อย่างเนื่องจากไม่ได้ไปใส่บาตร เพราะตั้งใจไปวันอาทิตย์ค่ะ แต่อีก 3 ข้อเกิดขึ้น แล้ว และกำลังจะเกิดขึ้นในคืนนี้ด้วยค่ะ
ไปเวียนเทียนด้วยกันนะคะ
- สวัสดีค่ะ
- มาแจ้ง trick tag ค่ะ ตามไปได้ที่ส่งถึงความคิด จากTrick สู่ Think ค่ะ ขออภัยที่ต้องแจ้งที่นี่ เพราะคอมที่บ้านไม่สามารถเข้าไปในถาม ของใครได้เลย รวมถึงเพิ่มบันทึกก็ไม่ได้เพราะใส่คำหลักไม่ได้(น่าสงสารเนอะ) ต้องไปใช้เครื่องที่โรงเรียน
เคยฟังพระท่านเทศน์เปรียบเทียบว่าวันมาฆบูชาของพุทธคล้ายกับวันวาเลนไทน์แบบฝรั่ง นั่นคือ การที่พระสงฆ์ทั้ง๑๒๕๐รูปซึ่งล้วนแล้วแต่เป็นเอหิภิกขุ(พระพุทธเจ้าประทานบวชให้)และได้แยกย้ายกันไปเผยแผ่พระธรรมคำสั่งสอนแห่งอค์พระศาสดายังสถานที่/แว่นแคว้นต่างๆ ต่างก็มีความระลึกถึงองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงได้มาประชุมและมาเฝ้ารับฟังธรรมจากพระพุทธองค์อย่างพร้อมเพรียงกันโดยไม่ได้นัดหมาย(Empowerment)และพระธรรมที่พระพุทธองค์ทรงแสดงในวาระนั้นก็ถือเป็นเหมือนบทสรุป/แกนหลักแห่งธรรมที่พระองค์ทรงต้องการทำความกระจ่าง/ปรับหลักให้ตรงกันแก่พระอริยสาวกทั้งหลายเพื่อให้ไม่เกิดความเบี่ยงเบนหรือสับสน...ขออนุโมทนาในการทำกิจกรรมกุศลเนื่องในวันมาฆบูชาของชาวเหล่านักเรียน-นักการศึกษาเขตพท.จังหวัดสุพรรณบุรีทั้งหลายด้วยค่ะ
- ไปแอบดูเรื่องราวและภาพบรรยากาศที่คุณสมพรชวนไปเวียนเทียนมาแล้ว...
- ตอนแรกต๊กกะใจ...ที่จั่วหัวว่า...ชั่วดีอับปรีย์พอกัน...พอเข้าไปอ่านถึงได้โล่งอก
- ชอบภาพที่เก็บมาฝากมากค่ะ ดิฉันไม่ได้มีโอกาสไปเวียนเทียนในคืนนั้น แต่พอเห็นภาพที่คุณสมพรเก็บมาฝากกันถึงกับเคลิ้มว่าได้ไปกับคุณสมพรด้วยยังไงยังงั้นเชียว
- ขอบคุณมากนะคะ
- ต้องขออภัยน้องตุ๊กที่หลุดรอดการติดตามเรื่องที่หนูทำลิงค์ไว้ให้ ตอนนี้พี่จัดการนำเข้าแพลนเน็ต สุพรรณฯ 2 เรียบร้อยแล้วค่ะ
- พลิกวิกฤติให้เป็นโอกาสได้จริง ๆ ด้วย
- ชื่นชม...ชื่นชมค่ะ
- แม้ว่าจะเลยช่วงมาฆบูชามาแล้วก็ตาม คุณขวัญก็ยังมาช่วยเติมเต็มความรู้ในเรื่องนี้ให้ ต้องขอบคุณมาก ๆ เลยค่ะ
- เดี๋ยวนี้มีเด็ก ๆ ไม่น้อยที่ไม่ค่อยสนใจให้ความสำคัญกับวันสำคัญนี้นัก แต่ถ้าเป็นวันสำคัญตามประเพณีของตะวันตกอย่างวาเลนไทน์นั่นแล้วเห็นจะนิยมกันมากเหลือเกิน
- อีกความรู้สึกหนึ่งเวลาพอเจอคุณขวัญในท้ายบันทึกที่ทิ้งห่างวันกันแบบนี้ คล้ายว่าคุณขวัญกำลังมาทักว่าหายไปอีกแล้ว วันนี้จึงขึ้นบันทึกใหม่ไว้เรื่องหนึ่งก่อนเดินทางไปทำงานที่ จ.ขอนแก่นอีกหลายวันค่ะ
- สวัสดีอีกรอบค่ะ
- ตกลงว่าศน.พี่กุ้ง โดน trick tak ต่อจากหนูแล้วนะคะ อย่าลืมนำ trick ดีๆมาเล่านะคะ(ที่มาแจ้งไว้ก่อนหน้านี้ มาแจ้ง tag ต่อ ค่ะ ไม่ได้มาแจ้งความ เอ๊ย แจ้งเรื่องที่ลิงค์ไว้ค่ะ ฮือ ฮือ ศน.เข้าใจผิด)
สวัสดีครับ....
ผมเข้าระบบไม่ได้หลายวัน เลยที่ช่วงบันทึกอาจารย์ไปนานเช่นกัน
ผมเคยจำได้ตอนเรียน ป.6 ครูเคยพาไปร่วมกิจกรรมที่วัดประจำหมู่บ้าน พระครูท่านแสดงพระธรรมเทศนาแล้ว ก็ถามคำถามต่าง ๆ มากมาย กระตุ้นให้นักเรียนตอบคำถาม ใครตอบถูกได้เงินรางวัล ...
บรรยากาศคึกคักน่าดู เด็ก ๆ แย่งกันตอบคำถามกันใหญ่ แต่รู้สึกจะเป็นผมนะครับผมถูกมากที่สุด (ได้เงินรางวัลมากที่สุด..ยิ้ม ๆ )
ทุกวันนี้ ถามนักเรียนว่ามีมีครูสอนเพลงวันมาฆบูชาหรือไม่ เด็ก ๆ บอกว่า "ไม่" ผมก็เลยสอนร้องซะเอง
ส่วนวันมาฆบูชาปีนี้...ผมไปเวียนเทียนครับ และได้เขียนบันทึกไว้บ้างแล้วhttp://gotoknow.org/blog/pandin/81981
มีความสุขกับชีวิตและการทำงาน, นะครับ
ขอโทษด้วยนะคะ พี่เข้าใจผิดไปว่าน้องตุ๊กเข้าใจเช่นนั้น และน้องตุ๊กก็เข้าใจถูกแล้วว่าพี่เข้าใจผิด...งงมะ? ว่าใครเข้าใจว่าไง เอาเป็นว่าติดไว้ก่อนก็แล้วกันนะ...ขอบคุณมากนะคะที่ tag มา
ตามไปอ่านบันทึกที่อาจารย์แจ้งไว้ให้แล้วค่ะ ถ้าทำเป็นลิงค์ไว้จะตามไปง่าย แต่ถึงว่าไม่ทำลิงค์ไว้ให้ก็ตามไปถูกค่ะ ขอบคุณมากนะคะ
ขอบคุณมากครับ...
ผมพยายามทำลิงค์อยู่เหมือนกัน แต่ได้บ้างไม่ได้บ้าง...
ยังไม่มีเวลาเอาจริงเอาจังกับมันซะที
อันที่จริงมันก็ไม่ยาก แต่ผมเป็นคนเรียนรู้ยากกับเรื่องเหล่านี้ ยิ่งไม่ทำประจำ ยิ่งไม่เหลืออะไรในสมอง...
แต่ยังจะต้องพยายามเอาจริงเอาจังให้มากขึ้น...
ขอบคุณครับ