BM.chaiwut
พระมหาชัยวุธ โภชนุกูล ฉายา ฐานุตฺตโม

เจ้าพิธี


เจ้าพิธี

ในบ่อเกิดพิธีกรรมนั้น... การริเริ่มการกระทำครั้งแรกๆ นั้น ก็อาจทำไปโดยมีความสงสัยมากกว่าความเชื่อ แต่ถ้าผลที่ได้รับเป็นจริง... ความเชื่อก็ค่อยๆ เข้ามาเบียดบังความสงสัยให้น้อยลงไป ดังผู้เขียนจะจินตนาการเป็นเรื่องเป็นราว....

หมู่บ้านแห่งหนึ่ง มีฝนน้อย แต่ชาวบ้านอยู่ได้ด้วยอำนาจของสายน้ำไหลผ่านหมู่บ้าน ซึ่งทุกๆ ปีจะมีช่วงน้ำหลาก ควรแก่การเพาะปลูกและด้านอื่นๆ... บังเอิญปีหนึ่ง สายน้ำไม่ได้ไหลหลากตามฤดูกาล ชาวบ้านก็สงสัย บางคนคิดขึ้นว่า เราอาจทำอะไรบางอย่างผิดพลาดต่อสายน้ำ ก็เลยคิดกันเพื่อขอขมาต่อสายน้ำ เพื่อน้ำจะได้ไหลหลากมาเป็นปรกติ....จึงเอาดอกไม้และของหอมมาบูชาต่อสายน้ำ พรางทำจิตอธิษฐานตามความปรารถนา...

หลังจากประกอบพิธีไม่นาน น้ำก็หลากมาตามปรกติ ความเชื่อก็เกิดขึ้น ...ปีต่อมา น้ำก็หลากมาช้าอีก...จึงชวนกันทำพิธีอีก น้ำก็มาอีก...ต่อมาจึงมีการตกลงกันว่าจะทำพิธีบูชาทุกปี...เป็นการป้องกันความผิดพลาด...ด้วยเหตุสายน้ำให้คุณให้โทษต่อชาวบ้านได้ จากสายน้ำธรรมดา จึงขึ้นชั้นเป็น พระแม่วารี...

บางปี แม้ทำตามพิธี สายน้ำก็ไม่ได้หลากมา... ชาวบ้านก็อาจเกิดความสงสัยในพิธีกรรมว่าผิดพลาดหรือไม่...ก็อาจประกอบพิธีอีกครั้ง เพิ่มหรือลดบางอย่างตามที่จะจินตนาการได้...ซึ่งในบรรดาชาวบ้านเหล่านี้ บางคนที่เสนอความคิดเห็นและชาวบ้านยินดีกระทำตาม นั่นคือ เจ้าพิธี (หรือ พิธีกร แต่ผู้เขียนชอบใจที่จะใช้ว่า เจ้าพิธี มากกว่า) ...

ธรรมดา เมื่อมีคนมารวมกัน ก็ย่อมมีการละเล่นบางอย่างเพื่อความบันเทิง (เช่น การร่ายรำ หรือการขับร้อง) นั่นคือ บางสิ่งบางอย่างที่เกิดขึ้นและค่อยๆ ผสมผสานเป็นส่วนหนึ่งของพิธีกรรม ....ต่อมา การละเล่นเหล่านั้นก็แยกไม่ออกจากพิธีกรรม ....ประมาณนี้

เจ้าความคิดที่เปลี่ยนแปลงพิธีกรรมในครั้งแรกได้ผล จะได้รับความเชื่อถือ กลายเป็นผู้นำด้านพิธีกรรม เมื่อมีผู้มาซักถาม ก็จะพยายามตอบคำถามเหล่านั้น และคำตอบเหล่านั้นก็จะกลายเป็นมาตรฐานของความเชื่อและความคิดเห็นของคนในสังคมนั้นๆ ...

ดังนั้น เจ้าพิธี จึงมีความสำคัญในความคงอยู่ ความเปลี่ยนแปลง และคำตอบสำหรับผู้สงสัยในพิธีกรรมด้านต่างๆ...

ทุกวันนี้ แม้ว่า เจ้าพิธี จะเริ่มต้นจากสิ่งโบราณที่ดำรงมาแล้ว แต่ก็ยังคงมีอิทธิพลในความคงอยู ความเปลี่ยนแปลง และเป็นคำตอบสำหรับผู้สงสัยในพิธีกรรมเหมือนเดิม....และนี้คือ ความสำคัญของ เจ้าพิธี...

หมายเหตุ สายน้ำและหมู่บ้านที่ผู้เขียนจินตนาการขึ้นมา เทียบได้จาก  แม่น้ำไนท์ ซึ่งไหลบ่ามาเป็นฤดูกาล และอาณาจักรอียิปต์ซึ่งอาศัยแม่น้ำไนท์เพื่อความเป็นอยู่ในหลายๆ ด้าน...เพราะอาณาจักรอียิปต์ไม่มีฝนตก ได้น้ำจากแม่น้ำไนท์... คนอียิปต์สมัยโบราณไม่รู้ว่าตอนเหนือของแม่น้ำไนท์จะมีทะเลสาปขนาดใหญ่ และเป็นพื้นที่ซึ่งมีฝนตกหนักบริบูรณ์ นั่นคือ แม่น้ำไนท์ได้น้ำมาจากทะเลสาปนี้เอง...

บ่อเกิดพิธีกรรม เกิดจากความเชื่อ เจ้าพิธีคือนักคิดที่เปลี่ยนแปลงปรับปรุง และให้คำตอบในข้อสงสัยเกี่ยวกับพิธีกรรม ...

ศาสนา ก็จะเกิดขึ้นจากประเด็นนี้ ซึ่งผู้เขียนค่อยจินตนาการมาเล่าต่อไป...

 

คำสำคัญ (Tags): #เจ้าพิธี
หมายเลขบันทึก: 76232เขียนเมื่อ 4 กุมภาพันธ์ 2007 13:44 น. ()แก้ไขเมื่อ 11 กุมภาพันธ์ 2012 17:16 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (0)

ไม่มีความเห็น

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท