ในเดือนที่ผ่านมา ผู้ป่วยเบาหวานที่เราติดตามเยี่ยมบ้านเสียชีวิตจากไตวาย 2 ราย
ความเสี่ยงของ..โรคไต..จาก..เบาหวาน
สหพันธ์เบาหวานนานาชาติพบว่า คนที่ป่วยเป็นเบาหวานอย่างน้อย 50 % จะมีโปรตีนคือ อัลบูมิน หรือ ไข่ขาว ออกมาทางปัสสาวะ และ 1 ใน 3 ของจำนวน 50 % นี้ จะพัฒนาไปสู่โรคไตและโรคมักจะดำเนินต่อไปจนเข้าสู่ ภาวะไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย
ผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายจำเป็นต้องรักษาชีวิตไว้ โดยรับการรักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยไตเทียม หรือล้างช่องท้อง หรือผ่าตัดเปลี่ยนไต ก่อให้เกิดความสูญเสียทางเศรษฐกิจของครอบครัวและประเทศชาติในการดูแลรักษาอย่างมาก
เบาหวาน มีผลต่อ ไต อย่างไร
ไต เป็นอวัยวะสำคัญที่ทำหน้าที่หลายอย่าง เช่น ขับถ่ายของเสียออกทางปัสสาวะ ดูดซึมและเก็บสารที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย รักษาปริมาณน้ำเกลือแร่ และกรด-ด่าง ภายในร่างกายให้สมดุลย์ช่วยควบคุมความดันโลหิต สร้างสารกระตุ้นการสร้างเม็ดเลือดและฮอร์โมน เมื่อเป็นเบาหวานระยะนานๆ จะทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนทางไต เช่น...
· กระเพาะปัสสาวะอักเสบ ผู้ป่วยเป็นเบาหวานมักมีความผิดปกติในระบบขับถ่ายปัสสาวะ ทำใให้เกิดกระเพาะปัสสาวะอักเสบได้บ่อย เมื่อถ่ายปัสสาวะจะเจ็บหรือต้องเบ่งแรง ปัสสาวะบ่อยและออกทีละน้อย เมื่อตรวจปัสสาวะจะพบว่ามีเม็ดเลือดขาว และแบคทีเรีย
· อาการบวม เกิดขึ้นเมื่อไตทำงานน้อยกว่าปกติ หรือเกิดจากร่างกายสูญเสียโปรตีนทางปัสสาวะมาก ทำให้ระดับโปรตีนในเลือดต่ำลง ส่งผลให้เกิดอาการบวม
· ไตอักเสบจากการติดเชื้อ ผู้ป่วยจะมีอาการไข้ หนาวสั่น ปวดหลัง พบว่ามีเม็ดเลือดขาว และแบคทีเรียในปัสสาวะ
· ไตวายเฉียบพลัน เกิดขึ้นเมื่อรับประทานยาบางชนิดที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงของเนื้อไต และเลือดไปเลี้ยงไตลดลง ทำให้ปัสสาวะออกน้อย และมีของเสียคั่งในเลือด
· ไตวายเรื้อรัง เมื่อเป็นเบาหวานนาน จนทำให้หลอดเลือดและเนื้อไตเสื่อมสภาพ ไตทำงานน้อยลงมากและไม่สามารถรักษาให้กลับคืนสู่สภาพเดิมได้ การทำงานของไตจะเสียไป ผู้ป่วยจะมีอาการบวม ซีด ความดันโลหิตสูง เบื่ออาหาร น้ำหนักลด ระยะสุดท้ายจะอ่อนเพลีย คลื่นไส้ อาเจียน
คนที่เสี่ยง..ต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนทาง ไต จาก เบาหวาน
v มีประวัติเบาหวานมานานกว่า 10 ปีv ประวัติครอบครัวมีภาวะแทรกซ้อนทางไตจากเบาหวาน
v ความดันโลหิตเพิ่มขึ้น
v ตรวจพบจอประสาทตาเสื่อมจากเบาหวานv ตรวจพบโปรตีน หรือ ไข่ขาว ทางปัสสาวะ
ป้องกัน ดีกว่ารักษา
เพื่อหลีกเลี่ยงภาวะไตวายจากเบาหวาน ผู้ป่วยโรคเบาหวานควรปรับเปลี่ยนรูปแบบการดำเนินชีวิต ให้เอื้อต่อการส่งเสริมสุขภาพ โดยการ
Ø มีความตระหนักในภัยของเบาหวาน
Ø ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ให้อยู่ในระดับปกติ และปฏิบัติตามแผนการรักษาอย่างเคร่งครัด
Ø ควบคุมและสังเกตการเปลี่ยนแปลงของความดันโลหิต โดยต้องไม่เกิน 130/80 มิลลิเมตรปรอท และต้องตรวจวัดความดันโลหิตทุกครั้งที่ไปพบแพทย์
Ø ติดตามและเฝ้าระวังภาวะแทรกซ้อนจากเบาหวาน เช่น ภาวะไตวาย จอประสาทตาเสื่อม การเป็นแผลที่เท้า การเป็นโรคหัวใจ และหลอดเลือด
Ø ตรวจหาโปรตีน หรือไข่ขาวทางปัสสาวะ ปีละ 1 ครั้ง
Ø บริโภคอาหารเพื่อการมีสุขภาพที่ดี โดยรับประทานอาหารให้เหมาะสมทั้งชนิดและปริมาณ ลดอาหารไขมันและอาหารประเภทแป้ง
Ø งดบุหรี่ และเครื่องดื่มผสมแอลกอฮอล์
Ø ออกกำลังกายทุกวันอย่างสม่ำเสมอทุกวัน อย่างน้อยวันละ 30 นาที การออกกำลังกายจะช่วยควบคุมน้ำหนัก ช่วยเพิ่มการทำงานของอินซูลิน ช่วยการไหลเวียนของโลหิต ช่วยคลายเครียด ทำให้นอนหลับ
Ø หลีกเลี่ยงการใช้ยาหรือสารเคมีที่เป็นอันตรายต่อไต
คนไข้ ไตวาย แพทย์แนะนำให้ล้างไต
คนไข้ไม่ได้ล้างตามที่แนะนำ แต่ กินใบไม้อะไรบ้างอย่าง
พอไปตรวจตามนัด แพทย์บอกว่า การทำงานของไต ดีขึ้น แล้ว ไม่ต้องล้างไต
ใบไม้นี้ บรรพบุรุษคนไทย กินเล่นเป็นอาหาร กับส้มตำ
ทายได้มั้ย กินใบไม้อะไร
การวิจัยทำนองนี้ คนไทยไม่รู้ นักวิจัยตีพิมพ์บทความ วารสาร ต่างประเทศ ได้เลื่อนซี คนทั่วโลกรู้ คนไทยไม่ค่อยรู้ ไม่ค่อยไปค้น ไปหา