ลาลาน....

บันทึกเรื่องราวขั้นตอนและวิธีการ"ทำนา"เอาไว้ตั้งแต่เริ่มต้นจนถึงเก็บเกี่ยว...ปีนี้ครอบครัวของเราได้ทำพิธีกรรมดี ๆ คือ"การลาลาน"เอาไว้ด้วย...เผื่อเอาไว้เตือนความทรงจำและร่วมสืบสานวัฒนธรรมประเพณีอันดีงามนี้เอาไว้....ขอบคุณทุกท่านที่ร่วมเดิน"ตามรอยไถ"...ไปพร้อมกับครอบครัวเล็ก ๆ ของเราด้วยนะคร้าบ!!!!

-มา"ปิดท้าย"ฤดูกาล"ทำนา"ต่อกันอีกสักหนึ่งบันทึกก็แล้วกันนะครับ...สำหรับท่านใดที่ได้ติดตามอ่านเรื่องราวของการ"ทำนา"ณ Hi Hug House@หนองราง กันมาตั้งแต่ต้นก็จะได้ร่วมเรียนรู้และซึมซับบรรยากาศท้องทุ่ง สายลม และแสงแดด ไปพร้อม ๆ กันกับครอบครัวเล็ก ๆ ของผม...และมาวันนี้เพื่อเป็นการส่งต่อ"ความสุข"และร่วมสานต่อ"วัฒนธรรมประเพณีดีๆ "จึงขอนำเอาเรื่องราวของการ"ลาลาน"มาฝากกัน..ว่าแต่การ"ลาลาน"จะเป็นอย่างไรนั้น...พร้อมแล้วตามผมไป"ลาลาน"พร้อมๆ กันได้เลยคร้าบ!!!!!

1.เริ่มต้นฤดูกาล"ทำนา"ณ บ้านไร่ ในวันที่ 12 สิงหาคม 2559 ติดตามอ่านต่อได้จากที่นี่ครับ แปลกแต่จริง..แปดสองหน..มดดำนา....

2.ทำพิธี"รับท้องข้าว"ในวันออกพรรษา ที่ 27 ตุลาคม 2558 พิธีกรรมดี ๆ ที่ทำตามประเพณีอันดีงามติดตามอ่านได้จากที่นี่ครับ รับท้อง(ขวัญข้าว)สืบราก...สานเหง้าประเพณี....

3.เก็บเกี่ยวผลผลิตในนาเมื่อวันเสาร์ที่ 21 พฤศจิกายน 2558 ติดตามอ่านต่อได้จากที่นี่ครับ โรงเรียนชาวนาแบบ"กันตรึม"และนวดข้าวโดยวิธีการแบบโบราณ"ฟาดข้าว"ในคืนเดือนเพ็ญ 25 พฤศจิกายน 2558 ติดตามอ่านได้จากที่นี่ครับ ฟาด...วาดวิถี...

และพิธีกรรมดี ๆ หลังจากเก็บเกี่ยวผลผลิตเสร็จเรียบร้อยแล้วก็คือพิธีการ"ลาลาน"ซึ่งผมได้ทำพิธีเมื่อวันอาทิตย์(29 พฤศจิกายน 2558)ที่ผ่านมาครับ..ว่าแต่จะต้องเตรียมอะไรบ้าง..ตามไปดูกันต่อได้เลยครับ...

4.การ"ลาลาน"เป็นพิธีกรรมดี ๆ ที่ผมได้สัมผัสมาตั้งแต่ผมยังเป็นเด็กครับ...พิธีการ"ลาลาน"นี้บ้านผม(เถิน,ลำปาง,เหนือ)จะทำหลังจากที่เราได้นวดข้าวเสร็จเรียบร้อยแล้ว ซึ่งสมัยก่อนจะต้องทำ"ลานนวดข้าว"โดยการใช้"ขี้ควาย"มาผสมกับ"น้ำ"แล้วละเลงบนลานดิน ทิ้งไว้จนกระทั่งแห้งดีแล้วจึงนำข้าว"ขึ้นลาน"และทำการ"นวดข้าว"หรือ"ตีข้าว" หลังจาก"ตีข้าว"และเก็บข้าวขึ้นยุ้งฉางแล้ว ต่อไปก็เป็นการทำพิธี"ลาลาน"ครับ...สำหรับพิธีกรรมนี้ผมไม่ได้สัมผัสมานานมากแล้ว...จนกระทั่ง ณ เวลานี้ ผมพอจะมีพื้นที่ส่วนหนึ่งในการ"ทำนา"ดังนั้นเเพื่อเป็นการสืบสานวัฒนธรรมประเพณีอันดีงามนี้เอาไว้ วันนี้ผมจึงขอสานต่อการ"ลาลาน"ด้วยการโทรสอบถาม"พี่ชาย"จากบ้านเกิดเมืองนอน ว่าต้องเตรียมอะไรบ้าง?...และคำแนะนำที่ผมได้รับแจ้งมาก็คือให้จัดเตรียม"ไก่ต้ม 1 ตัว ,เหล้าขาว 1 ขวด,น้ำเปล่า,ธูป 3 ดอก/เทียน 1 ดอกพร้อมกับดอกไม้สีขาว"ผมจัดเตรียมสิ่งของจนพร้อมสรรพ....สำหรับ"ดอกไม้สีขาว"วันนี้ผมใช้ดอกของ"หญ้าสาบเสือ"หรือบ้านผมเรียกว่า"หญ้าดอกขาว"นั่นเองครับ....

5.หลังจากเตรียมสิ่งของพร้อมแล้ว ผมกับ"ลุงเต่า"ก็นำของที่เตรียมไว้ ไปทำพิธีตรงข้าง ๆ"กองฟาง"ครับ ในการนี้ผมก็ทำการบอกกล่าวขอขมากับ"สิ่งศักสิทธิ์ทั้งหลาย เจ้าที่เจ้าทาง และแม่โพสพ"ที่ได้ทำการได ๆ ลงไปที่ไม่ดีโดยการตั้งใจหรือไม่ก็ตามพร้อมกับ"ขอพร"จากสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่คุ้มครองสถานที่แห่งนี้ ให้พืชผลการเกษตรงอกงามดี พร้อมทั้งปกป้อง คุ้มครอง ครอบครัวของผมให้อยู่เย็นเป็นสุข สุขภาพกายใจ แข็งแรง ปราศจากสิ่งไม่ดีทั้งปวง"ด้วย....และเราก็มานั่งรอใต้ต้นไม้ พร้อมๆ กับให้"ลุงเต่า"เล่าเรื่องพิธีกรรมของคนที่นี่"พรานกระต่าย"ว่าทำกันอย่างไรบ้าง? เอาไว้มีโอกาสผมจะนำมาเล่าให้ฟังว่าคนที่นี่"พรานกระต่าย"เขามีพิธีกรรมอะไรดี ๆ หลังการเก็บเกี่ยวมาฝากกันครับ....

6.หลังจากเสร็จสิ้นพิธีกรรม"ลาลาน"แล้ว...ต่อไปก็เป็นการ"ลิ้มลองเมนูอร่อยๆ"กันแล้วล่ะครับ....เมนู"ยำไก่"เป็นเมนูที่เรามักจะได้กินหลังจากทำพิธี"ลาลาน"เสร็จแล้ว...จำได้ว่าตอนผมยังเป็นเด็ก...พ่อกับแม่จะทำพิธี"ลาลาน"ในวัน"มัดฟาง"ด้วย...ดังนั้น"เมนูยำไก่"จึงเป็นเมนูในวันที่เราทำงานหนักและกิน"ยำไก่"ด้วยกันอย่างอร่อยเลยล่ะครับ..สำหรับวิธีการทำ"ยำไก่"ติดตามอ่านได้จากบันทึกนี้ครับ การทำยำไก่

หลังจากกิน"ยำไก่"กันเรียบร้อยแล้ว...ต่อไปผมจะชวนทุกท่านไปเรียนรู้การทำ"กองฟาง"กันต่อครับ...

7.ขอย้อนไปเมื่อวันลอยกระทง วันที่เราได้ช่วยกัน"ฟาดข้าว"หลังจาก"ฟาดข้าว"แล้ว เราก็ได้ฟางข้าวมาทำ"กองฟาง"ครับ...งานนี้ผมได้รับความรู้จาก"ผช.จ๊อก/ลุงวอน/พี่ต๊วน"ที่ช่วยกันทำกองฟางให้...โดยมีวิธีการทำตามรูปเลยครับ 5555 สำหรับ"กองฟาง"กองนี้ผมตั้งใจว่าจะเก็บเอาไว้สำหรับ"เพาะเห็ดฟาง"ครับ..ตั้งใจเอาไว้ว่าจะ"เพาะเห็ดฟาง"แบบโบราณ ง่าย ๆ เอาไว้จะนำมาบอกเล่าและเรียนรู้การ"เพาะเห็ดฟาง"ไปพร้อม ๆกันกับครอบครัวเล็ก ๆ ของผมในโอกาสต่อไปนะคร้าบ!!!!

สำหรับวันนี้....

ขอขอบคุณมิตรภาพจากเพื่อนบ้านทุกท่านที่มาช่วยกัน"ลงแขก"ในการ"ทำนา"จนถึง"เก็บเกี่ยว"วันนี้...แม้ข้าวในนาจะถูกเกี่ยวเกี่ยวไปหมดแล้ว...แต่ผมกับคนข้างกาย(มดตะนอย)ก็ได้เก็บเกี่ยว"น้ำใจ+ความทรงจำดี ๆ นี้เอาไว้ และยังจะอยู่ในใจของเราตลอดไปครับ....

ด้วยความขอบคุณ

เพชรน้ำหนึ่ง+มดตะนอย

30/11/2558

[คุณมะเดื่อ]

ตามมาดู " ลาลาน" จ้ะ

เดี๋ยวนี้หาดูวิถึชาวนาแบบนี้ไม่ค่อยเจอแล้ว

ต้นสาบเสือ หรือ เสือหมอบ หรือ " หญ้าแมงวาย"

สัญลักษณ์แห่งเหมันตฤดู ยังมีให้เห็นได้จ้ะ

[นงนาท สนธิสุวรรณ]

มาร่วมซึมซับประเพณีดีๆและความสุขที่น่าชื่นชมนี้ค่ะ..

[ต้นโมกข์]

วิถีชีวิตของเกษตรกรไทยจะมีความเชื่อเรื่องศาสนาผีอยู่เสมอ ขอบคุณมากครับ ที่ได้นำเสนอพิธีกรรมลาลานครับ

[ขจิต ฝอยทอง]

เดี๋ยวนี้หาดูยากที่ใช้ขี้ความยาลาน

ดูแล้วสมาชิกช่วยเหลือกันดีมาก

ขอบคุณมากๆครับ

[พ.แจ่มจำรัส]

ดอกไม้สีขาวนี้ที่บ้านผมเรียก ดอกลำฮ้าง ครับ

พิธีลาลานเป็นการเคารพผืนดิน เคารพต้นข้าว เริ่มต้นตั้งแต่เริ่มปลูกจนได้ข้าวเป็นเมล็ดเลย

นับว่าเป็นภมฺปัญญาชาวบ้านที่ให้เกียรติสถานที่ทำมาหากินน่ะครับ

[เพชรน้ำหนึ่ง]

-สวัสดีครับครูมะเดื่อ

-วิถีชีวิตที่ผมไม่ได้สัมผัสมานาน...

-พอมีโอกาสเหมาะ ๆเช่นนี้ผมจึงขอเดินตามรอยและย้อนวิถีชนบทครับ

-ขอบคุณที่มาเยี่ยมและให้กำลังใจบันทึก"ลาลาน"ด้วยนะครับ

[เพชรน้ำหนึ่ง]

-สวัสดีครับป้าใหญ่

-พิธีกรรมดี ๆ เช่นนี้ต้องช่วยกันสืบสานกันต่อไปครับ

-ถือเอาพื้นที่แห่งนี้เป็นการส่งต่อ"ความสุข"ให้กับผู้อ่านทุก ๆท่านด้วย

-ขอบคุณป้าใหญ่ที่มาเยี่ยมและให้กำลังใจนะครับ

[เพชรน้ำหนึ่ง]

-สวัสดีครับอาจารย์ต้น

-ความเชื่อ เป็นสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจให้ถือปฏิบัติตาม

-อย่างน้อยๆ ก็ทำให้เราได้ร่วมสืบรากสานเหง้าประเพณีดี ๆ นี้เอาไว้ให้คนรุ่นหลังได้ดูครับ

-ขอบคุณครูต้นที่มาเยี่ยมชมการ"ลาลาน"นะครับ

[เพชรน้ำหนึ่ง]

-สวัสดีครับอาจารย์ขจิต

-ผมตั้งใจเอาไว้ว่า"หากมีโอกาส"ผมจะต้องหา"ขี้ควาย"มาทาลานให้ได้ 555

-เอาไว้มีโอกาสได้"ผสมขี้ควาย"กาว"ธรรมชาติ"วันไหนผมจะเชิญชวนนะครับ อิๆ

-ขอบคุณอาจารย์ที่มาเยี่ยมและให้กำลังใจบันทึกนี้นะครับ

[เพชรน้ำหนึ่ง]

-สวัสดีครับท่าน พ.แจ่มจำรัส

-ดอกลำฮ้าง...หรือ หญ้าดอกขาว...

-ขอบคุณที่มาช่วยเพิ่มเติมข้อมูลชื่อท้องถิ่นนี้นะครับ

-พิธีกรรมนี้ถือเป็นการขอบคุณผืนดิน...ที่ทำกิน

-ขอบคุณที่มาเยี่ยมและให้กำลังใจนะครับ