มะแว้งเครือ โอกาสในการอยู่รอด
ในภาษาถิ่นบ้านผม บักแค้ง หมายถึง มะเขือพวง ถ้า บักแค้งขม หมายถึง มะแว้งเครือ (ข้อมูลเพิ่มเติม)
ปัจจุบัน หมู่บ้านของผมมีมะแว้งเครือให้เห็นมากกว่าในอดีต อาจเป็นเพราะว่า มะแว้งเครือมีความเหมาะสมกับสภาพพื้นที่ ทนทานต่อสภาพแวดล้อม โรคและแมลง
คนในหมู่บ้านส่วนน้อยที่กินมะแว้งเครือเป็นอาหาร โดยใช้ลูกอ่อนกินกับลาบและน้ำพริก ส่วนการนำมาเป็นสมุนไพรรักษาอาการของโรคภัยต่างๆ ยังไม่ปรากฏ ทั้งๆ ที่ส่วนของราก ต้น ใบ และผลสด ล้วนแต่มีสรรพคุณทางเภสัช เช่น ผลสด ใช้แก้ไอรักษาเบาหวาน ลดน้ำตาลในเลือด (ข้อมูลเพิ่มเติม)
ในหมู่บ้านของผม มะแว้งเครือมีให้เห็นตามแนวรั้วเป็นส่วนใหญ่ แนวรั้วบ้านเป็นพื้นที่ที่ทำให้มะแว้งเครือมีโอกาสอยู่รอดและปลอดภัยมากกว่าที่อื่นๆ ด้วยเหตุผลที่ว่า เจ้าของบ้านไม่ได้ใช้พื้นที่ตรงนี้ทำกิจกรรมการเกษตร ไม่เหมือนพื้นที่สวนรอบๆ บ้าน ถ้าหากมีการใช้ประโยชน์ เช่น ปลูกพืชผัก วัชพืชหรือพืชอื่นๆ ที่มีอยู่ในสวนต้องถูกแผ้วถางจนโล่งเตียน ไม่เว้นแม้กระทั่งพืชผักกินได้หลายชนิดที่เกิดเองตามธรรมชาติ รวมทั้งมะแว้งเครือ
ผมเดินผ่านต้นมะแว้งเครือทุกวัน เห็นงอกงามดีมีลูกสุกเต็มต้น เกิดแรงบันดาลใจอยากปลูกพืชผักกินได้ที่ไม่ต้องประณีตในการดูแลรักษา ไม่ต้องพึ่งพาสารเคมี จึงเก็บลูกสุกมาเพาะเอาต้นกล้า โดยมีเป้าหมายว่าจะปลูกให้เต็มแนวรั้ว และมีธรรมชาติเป็นผู้ช่วยในการดูแลรักษา
แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม
สถานที่ : บ้านแกงเลี้ยว ตำบลหนองใหญ่ อำเภอเมืองจันทร์ จังหวัดศรีสะเกษ
ความเห็น (11)
ที่บ้านเรียกว่า มะแว้ง
เอามากินแก้ไอครับ
เอามาตำน้ำพริกก็อร่อยดีครับ
ขอบคุณมากๆๆครับที่ช่วยบันทึก ปลูกผักกินได้
สวัสดีครับอาจารย์ ยินดีแบ่งปันครับ เพราะสนใจเรื่องผักพื้นบ้านที่มีอยู่ในชุมชนท้องถิ่นมาก อยากให้คนเห็นความสำคัญของดีที่อยู่ไกล้ตัว ใช้ประโยชน์จากสิ่งที่มันมีอยู่แล้วในชุมชนท้องถิ่น
...มีประโยชน์มากนะคะ...เป็นทั้งแนวรั้วบ้านธรรมชาติ และกินได้...
ชมต้นมะแว้งเครือแล้วมีข้อสงสัย เป็นต้นไม้เลื้อยหรือเปล่าค่ะ มะแว้งเท่าที่ทราบมี มะแว้งต้น และมะแว้งเครือ สรรพคุณเด่น ลดน้ำตาลในเลือดผู้ป่วยโรคเบาหวานได้ผลดี อาจารย์จุไรรัตน์ เคยแนะนำใ้ห้ผู้สูงอายุกินลูกมะแว้งประมาณมื้อละ 10 ลูกติดต่อกัน 1 เดือนโรคเบาหวานจะดีขึ้น และปลอดภัยกว่าการดื่มน้ำสมุนไพร ที่หากผู้สูงอายุต้มดื่มโดยไม่กำหนดปริมาณ ความเข้มข้นของตัวยาในน้ำสมุนไพรที่ต้มแต่ละชนิดนั้น อาจทำให้ไตทำงานหนักเป็นอันตรายต่อไตมาก เคยลองชิมค่ะ ที่เชียงใหม่พอหาซื้อได้ง่ายในตลาด ขมมาก แต่ก็เคยพบผู้สูงอายุที่กินดิบเคี้ยวให้ดูอย่างง่ายๆเลย เพราะเคยกินมาตั้งแต่เด็กๆ ขอบคุณมากนะคะ
สวัดีครับอาจารย์ ดร. พจนา แย้มนัยนา คุณกานดา แสนมณี
- ผลสุกของมะแว้งเครือจะร่วงหล่นและเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติถ้าสภาพแวดล้อมเหมาะสม มะแว้งเครือกระจายพันธุ์ได้ดีในบริเวณแนวรั้ว เนื่องจากโอกาสที่จะถูกทำลายมีน้อยกว่าพื้นที่อื่นๆ
- มะแว้งเครือไม่ใช่ไม้เลื้อยเหมือนกับเถาวัลย์ แต่กิ่งจะยาว เรียว มีหนาม กิ่งจะยืดตัวตามต้นไม้ หรือสิ่งที่อยู่ใกล้เคียง เช่น รั้วบ้าน ตามที่เห็นในภาพครับ
ขอบคุณทุกท่านที่ร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้นะครับ
ชื่นชมแนวคิด.. กินได้ ใช้เป็นยา..พึ่งพา เป็นแนวรั้ว.. ที่คันและคม
ที่บ้านหนูมี 2 ต้นค่ะ แต่ตอนนี้ ท่วมหมดแล้ว
ลูกมะแว้งสีสวยดีค่ะ แต่หนามน่ากล้วมาก
ขอบคุณพี่กอบเดชมากค่ะที่ให้คำแนะนำเรื่องการปลูกผักผักกระเฉด และผักบุ้งไทย
ขอบคุณทุกท่านที่ร่วมแลกเปลี่ยนครับ
ชอบมะแว้งเครือมากเลยค่ะ ดอกสวย ลูกสวย แถวอยุธยาตรงไหนรกๆเป็นคล้ายป่าละเมาะจะเจอมะแว้งเครือ
เคยปลูก เคยเลี้ยง แต่น้ำท่วมตาย หลังๆเลยไม่ค่อยปลูกอะไรลงดินค่ะ เพิ่งเจอมะแว้งเครือขึ้นเองด้านบนตลิ่ง กำลังประคบประหงมให้รอดอยู่ค่ะ เห็นคุณปลูกเป็นแถวเป็นทิวอย่างนี้อยากปลูกจริงๆค่ะ
เป็นคนชอบต้นไม้ ดอกไม้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่กินได้ มาแวะอ่านแล้วแทบไม่อยากไปตรงอื่น
มะแว้งเครือจะทนทานต่อแมลงมากกว่ามะแว้งต้น ตอนนี้ผมกำลังเพาะกล้าจะปลูกเสริมไว้ตามแนวรั้วครับ