.
.
ยุคนี้เป็นยุคขาขึ้นของงาน "บริการ" เช่น โรงแรม อาหาร ธนาคาร สินเชื่อ โรงพยาบาล ธุรกิจทำความสะอาด รปภ. ร้านสะดวกซื้อ คอลล์เซนเตอร์ งานดูแลคนไข้เรื้อรัง-สูงอายุ ฯลฯ
.
.
ภาพที่ 1: แนวคิดสำคัญในการป้องกันมะเร็งโดยรวม อาศัยหลักการ 3 อย่างได้แก่
.
(1). อาหารสุขภาพ เช่น เปลี่ยนข้าวขาวเป็นข้าวกล้อง ลดอาหารทอด ลดเครื่องดื่มเติมน้ำตาล เปลี่ยนน้ำผลไม้เป็นผลไม้ทั้งผล ฯลฯ
.
(2). ควบคุมน้ำหนัก
.
(3). ออกแรง-ออกกำลังเป็นประจำ
.
และอย่าลืมหลีกเลี่ยงสารก่อมะเร็ง เช่น ไม่สูบบุหรี่ ระวังควันบุหรี่มือสอง โดยเฉพาะห้องแอร์ที่มีคนสูบบุหรี่ ไม่ใช้ฟืนในบ้าน ไม่เผาขยะ-ใบไม้ ฯลฯ
.
.
ธรรมชาติของงานบริการอย่างหนึ่ง คือ ส่วนหนึ่งจะต้องทำงานล่วงเวลา (OT), ทำงานเป็นกะ หรืออยู่เวร
เช่น 'night shift' = กะกลางคืน เข้าเวรกลางคืน
.
คนทำงานกะกลางคืน หรือเข้าเวรกลางคืนนานกว่า 30 ปี เพิ่มเสี่ยงมะเร็ง = 2 เท่า
.
ตัวอย่างอาชีพแบบนี้ คือ
- พยาบาล
- พนักงานทำความสะอาด
- ผู้ช่วยเหลือคนไข้ (care workers = คนทำงานด้านการดูแล เช่น ดูแลคนสูงอายุ คนไข้ คนพักฟื้นหลังป่วย ฯลฯ)
- พนักงานร้านสะดวกซื้อ หรือร้านที่เปิดกลางคืน
- พนักงานคอลล์ เซนเตอร์ (call centre = ศูนย์รับโทรศัพท์ บริการข้อมูล)
.
ภาพที่ 2: หลักการป้องกันมะเร็งโดยรวม คือ ควบคุมน้ำหนัก ออกแรง-ออกกำลังเป็นประจำ และอาหารสุขภาพ
.
(1). น้ำหนัก
.
เน้นน้ำหนักพอดี ไม่เพิ่มไม่ลดมากตลอดชีวิต
.
(2). ออกแรง-ออกกำลัง
.
เน้นสะสมเวลารวมกัน อย่างน้อย 30 นาที/วัน, ไม่นั่งนานเกิน 1 ชั่วโมง/ครั้ง (ลุกขึ้นยืนสลับนั่ง เดิน หรือขึ้นลงบันไดสลับ)
.
(3). อาหาร
.
ลดอาหารจากสัตว์ โดยเฉพาะเนื้อสำเร็จรูป หรือเนื้อผ่านกระบวนการผลิต เช่น หมูยอ หมูหยอง ไส้กรอก ไส้อั่ว เบคอน แหนม ฯลฯ, เพิ่มอาหารจากพืช
.
การศึกษาเร็วๆ นี้ทำในหนู พบว่า ปัจจัยที่ทำให้หลอดเลือดเสื่อมเร็ว คือ แบคทีเรียในลำไส้เปลี่ยนสารคาร์นิทีนในเนื้อสัตว์ใหญ่ เช่น หมู แพะ แกะ วัว ฯลฯ เป็นสาร TMAO
.
สารนี้ทำให้ทำให้หลอดเลือดที่เคยเรียบ ลื่น คล้ายกระทะเคลือบเทฟลอน เสื่อมสภาพ เป็นรูพรุน ขรุขระ คล้ายกระทะเป็นสนิม หลอดเลือดอักเสบ ตีบตันเร็วขึ้น
.
ทำให้เกิดแนวคิดในการ "กินเนื้อน้อย" ไม่เกินวันเว้นวัน (ดีที่สุด) หรือลดเนื้อลงอย่างน้อย 1/2 (ดีรองลงไป) รวมทั้งแนวคิด "มังสวิรัติเป็นบางวัน"
.
.
ภาพที่ 3: คำขวัญ "(การ)ป้องกัน คือ พลัง"
.
ภาษิตญี่ปุ่นกล่าวไว้ดี คือ "เจ็บป่วยเล็กน้อย อายุยืน"
.
= ถ้าพลิกวิกฤติเป็นโอกาส... เจ็บป่วยเล็กน้อย แล้วรีบใส่ใจสุขภาพ เพิ่มโอกาสอายุยืนอย่างมีคุณภาพ
.
ไม่ควรกลัวมะเร็งจนไม่ทำงาน เพราะโรคทรัพย์จางจากการไม่ทำงาน หรือตกงานมีอันตรายมากกว่ามะเร็งในระยะยาว
การศึกษาก่อนหน้านี้หลายรายงานพบว่า คนที่ทำงานกะบ่าย-ดึก หรือเข้าเวร โดยเฉพาะพยาบาล เพิ่มเสี่ยงมะเร็งเต้านม
.
การศึกษาใหม่ จากแคนาดา เปรียบเทียบผู้หญิงที่เป็นมะเร็งเต้านม 1,134 คน กับผู้หญิงที่ไม่เป็น 1,179 คน
.
1/3 ของกลุ่มตัวอย่างมีประวัติทำงานกะดึก (night shift)
.
ผู้เชี่ยวชาญแนะนำว่า ถ้าจำเป็นต้องทำงานเป็นกะ เช่น เวรดึก ฯลฯ ควรปรับลดความเสี่ียงมะเร็งเต้านมดังต่อไปนี้
.
.
(1). ออกแรง-ออกกำลังเป็นประจำ
.
(2). รักษาน้ำหนัก ไม่ให้อ้วน-น้ำหนักเกิน
.
ถ้าน้ำหนักเกินไปแล้ว ให้รีบทำตัวให้ฟิต (แข็งแรง) ก่อน, ระวังอย่าให้น้ำหนักเพิ่ม และค่อยๆ ลดน้ำหนักในระยะยาว
.
(3). ไม่ดื่มหนัก และลดปริมาณแอลกอฮอล์
.
.
ถึงตรงนี้... ขอให้ท่านผู้อ่านมีสุขภาพดีไปนานๆ ครับ
.
> [ Twitter ]
- ขอขอบพระคุณ / Thank
- นพ.วัลลภ พรเรืองวงศ์. 2 กรกฎาคม 56. ยินดีให้ท่านนำบทความไปใช้ได้ โดยอ้างที่มา และไม่จำเป็นต้องขออนุญาต... ขอบคุณครับ > CC: BY-NC-ND.
- ข้อมูล ทั้งหมดเป็นไปเพื่อการส่งเสริมสุขภาพ ไม่ใช่วินิจฉัยหรือรักษาโรค; ท่านที่มีโรคประจำตัวหรือความเสี่ยงต่อโรคสูง จำเป็นต้องปรึกษาหมอที่ดูแลท่านก่อนนำข้อมูลไปใช้