ข้าวยำ......อาหารจานด่วนของคนปักษ์ใต้
ก่อนที่จะว่ากันถึงอาหารจานด่วน ขออธิบายขอบเขตของคำว่าปักษ์ใต้กันก่อน เพราะจะได้เข้าใจกันอย่างตรงกันว่าปักษ์ใต้มีขอบเขตอย่างไร
ปักษ์ใต้มีการจำกัดขอบเขตตั้งแต่จังหวัดชุมพรลงไปทางทิศใต้อันเป็นด้ามขวานของประเทศจนไปจดเขตแดนประเทศมาเลเซีย อันเป็นพื้นที่ของ 14 จังหวัดภาคใต้นั่นเอง
ข้าวยำปัจจุบันเป็นอาหารทางด้านวัฒนธรรมไปโดยปริยายเพราะเป็นตำรับอาหารมาหลายร้อยปีที่ไม่มีการสืบทราบได้ว่าประวัติมีมาแต่ในสมัยใด หรืออาจจะมีแต่ผู้เขียน ไม่สามารถค้นพบได้ จึงขอออกตัวไว้ก่อน ท่านผู้ใดทราบก็ช่วยอนุเคราะห์บอกกล่าวก็จะเป็นพระคุณอย่างสูง
ข้าวยำเดิม ๆ เป็นการกินกันในบ้าน ในครัวเรือน โดยมีน้ำเคย (บูดู)ในบางท้องถิ่นราดลงในข้าวแล้วคลุกให้เข้ากันผสมด้วยหมวด(เครื่องเคียง ผักในท้องถิ่น) มะพร้าวคั่ว แล้วทานได้เลย อันเป็นการบ่งบอกถึงความเป็นอยู่แบบง่าย ๆ ของคนปักษ์ใต้เดิม ๆ ก่อนที่จะถึงยุคฆ่าสัตว์ตัดชีวิตมาผลิตเป็นอาหาร ตามคำบอกเล่าของผู้เฒ่าผู้แก่
อายุมากกว่า 90 ปี เล่าให้ฟัง
ข้าวยำในปัจจุบัน ได้มีการปรุงแต่ง พัฒนามาตามลำดับ และและผู้จะมองห็นความเป็นอาหารสุขภาพได้อย่างชัดเจนมากขึ้นเพราะจะมีเครื่องเคียง(หมวดข้าวยำ)ที่เป็นสมุนไพรที่ทานได้ นำมาเป็นเครื่องผสมข้าวยำได้ทั้งหมด
ส่วนประกอบหลักของ ข้าวยำปักษ์ใต้
- ข้าวสวย - น้ำเคยหรือน้ำบูดูปรุงรส - กุ้งแห้งป่น
- มะพร้าวคั่วป่น - พริกป่น - น้ำมะนาว หรือ มะขามอ่อน มะม่วงอ่อนหั่นฝอย
"หมวดข้าวยำ"
ตะไคร้หั่นฝอย - ใบมะกรูดอ่อนหั่นฝอย -ใบพาโหมหั่นฝอย - มะม่วงดิบสับ ถั่วฝักยาวหั่นฝอย - แครอทหั่นฝอย - ใบชะพลู - ส้มโอ หรือผักใด ๆก็ได้ที่กินได้ก็นำมาหั่นฝอย ผสมคลุกเคล้าได้ทันที
จึงนับได้ว่าเป็นอาหารสุขภาพที่ชัดเจนโดยที่ยึดผักเป็นเรื่องหลัก ส่วนข้าวผสมแต่น้อย จานเดียวอยู่ท้อง ไม่มีไขมัน ย่อยเร็ว ไม่มีเนื้อ ช่วยลดหน้าท้องได้อีกต่างหาก ใครอยากลดความอ้วนลองหยุดทานกาแฟ หันมาทานข้าวยำปักษ์ใต้ทุกเช้า(เพราะตามนิยมทานเมื้อเช้า)จะพบคำตอบด้วยตัวคุณเอง สำหรับท่านที่ไปลงทุนกับการลดความอ้วนว่าจะไปเสียค่าใช้จ่ายทรมาณร่างกายทำไมมีแต่ทำลายสุขภาพ แต่ข้าวยำปักษ์ใต้ราคาก็ถูก มีขาย ทั้งทานได้ทันทีหรือเป็นห่อกลับไปทานที่บ้านหรือทำทานเองในครัวเรือน ก็จัดหาเครื่องปรุงเองก็ไม่ยุ่งยาก ทุกคนจะได้มีสุขภาพดีถ้วนหน้าในครอบครัว
ข้าวยำปักษ์ใต้เป็นอาหารจานด่วนอย่างไร มีหลายคนหลายท่านถาม คำตอบคือ ผู้จัดทำจะเตรียมส่วนประกอบข้าวยำปักษ์ใต้ มาใส่ถ้วยเรียงรายตามลำดับ ผู้ทานก็จะตักข้าวใส่จาน ราดน้ำเคยหรือบูดู แล้วตักส่วนประกอบอื่น ๆ รวมกันในจาน คลุกให้เข้ากัน แล้วทานได้ทันที ปัจุบันบางชุมชนถึงกับจัดงานเลี้ยงต่าง ๆ จะมีการนำข้าวยำมาบริการในงานซึ่งทำให้งานนั้น ๆ เกิดสีสันไปอีกแบบและกำลังเป็นที่นิยมเริ่มแพร่หลายอีกด้วยในบางชุมชน
ท่านที่ไม่เคยได้ลิ้มชิมรสข้าวยำปักษ์ใต้ เห็นทีขอเชิญชวนลองทานดู แล้วท่านจะติดใจ
ความเห็น (15)
ชอบมากๆค่ะ...มีเลือดชาวใต้ครึ่งหนึ่ง (นครศรีธรรมราช)
กลับบ้านคราวนี้ ไปสำรวจต้นใบพาโหม มาค่ะ
ว่าสูญพันธุ์แล้วยัง ปรากฏว่ายังพอมีให้เห็นค่ะ
บอกน้องสาวไว้ว่า อย่าตัดทิ้งนะ ต้องอนุรักษ์ไว้
เพราะถ้าขาดไปแล้ว รู้สึกเหมือนขาดกลิ่นข้าวยำ
อีกอย่างค่ะ ที่ขาดไม่ได้(สำหรับครูอิง) ลูกตอเบา ค่ะ
สวัสดีครับ
ขอบคุณทุกดอกไม้และความคิดเห็นครับ ขอบคุณพิเศษสำหรับ"คุณอิงจันทร์" ที่ช่วยเติมเต็มให้ข้าวยำสมบูรณ์ เพราะผมตกข้อมูส่วนผสมข้าวยำปักษ์ใต้ที่สำคัญไปหนึ่งอย่าง คือ "สะตอเบา" ก็เลยขออนุญาตแก้ไขเพิ่มด้วยครับ ขอบคุณที่แบ่งปันครับ
อยากเห็นหน้าตาข้าวยำจัง...เคยได้ยินแต่ชื่อ
ผมชอบทานข้าวยำมากครับ เพราะมันหอมสมุนไพร ครบรสจริงๆ ขอบคุณนะครับพี่ที่แบ่งปันครับ
นี่แหละของโปรดของคุณมะเดื่อเลยจ้ะ เจอที่ไหน...เป็นไม่พลาด
ขอบคุณคะ เป็นอีกเมนูที่ทำ ณ คอนโด น่าจะได้
แต่สงสัยจะขาดน้ำบูดู ใช้อย่างอื่นแทนได้ไหมหนอ
อยากทานจังครับท่านอาจารย์...
สมัยเป็นเด็ก แม่เฒ่าทำให้กินบ่อยๆ ชอบกิน คิดถึงแม่เฒ่าจังหู้
ขอให้มีความสุข สมหวัง มีพลานามัยสมบูรณ์. สวัสดีปีใหม่ไทยครับ
ขอบคุณอาจารย์ ธนา ที่หยิบยกเรื่องยำมาเล่าให้ฟัง
ใบยอก็เป็นอีกเครื่องเคียงหมวดข้าวยำ
ข้าวยำสามจังหวัด เห็นหนแรกไม่หาญกิน แลเหมือนข้าวคลุกยาหนู.....แต่พอลงกิน ก็หรอยดี
น่าอร่อยจังเลยค่ะ
-สวัสดีครับท่าน..
-ตามมาอ่านข้อมูล"ข้าวยำปักษ์ใต้" ครับ..
-สบายดีนะครับ..
-ด้วยความระลึกถึงครับ..
อาหารโปรดของดาค่ะ ชอบมากๆที่มีสมุนไพรหลายชนิดในจานเดียว แต่ยังไม่เคยทำเองเลยเพราะน้ำบูดูมีความรู้สึกว่าทำไม่เป็นไม่อร่อย พอดีมีร้านประจำที่พอหาซื้อได้และอร่อยอยู่ไมไกลจากบ้าน ขอบคุณมากค่ะ
ข้าวยำเป็นอาหารที่มีเครื่องและผักเยอะมากๆนะคะ ชอบที่ไม่เผ็ดมากนะคะ สมุนไพรเยอะด้วย