เมื่อวันที่
๑๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๖ ผมได้มีโอกาสไปร่วมกับทีมงาน
เพื่อไปเยี่ยมกลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านปางมะละกอ หมู่ที่๘ ตำบลปางตาไว
อำเภอปางศิลาทอง จังหวัดกำแพงเพชร เพื่อไปให้กำลังใจกลุ่ม ณ.ที่ทำการผู้ใหญ่บ้าน จากการที่ได้ฟังการเล่าความเป็นมาและการดำเนินกิจกรรมของกลุ่ม
โดยประธานกลุ่มที่ชื่อ คุณพเยาว์ มณีเขียว
ได้เริ่มต้นเล่าให้ฟังว่า แต่เดิมคนส่วนใหญ่ในชุมชนบ้านปางมะละกอนี้จะประกอบอาชีพทำไร่เช่นการทำไร่มันสำปะหลัง
และข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ในรอบหนึ่งปีก็ทำได้ครั้งเดียว แต่ต่อมาเมื่อ๒
ปีที่ผ่านมาก็มีแกนนำชุมชนบ้านปางมะละกอ
ได้มีการพูดคุยกันในการวิเคราะห์ถึงสภาพปัญหาด้านการผลิตทางการเกษตรของชุมชน
และในขณะเดียวกัน ก็ได้มีนักส่งเสริมการเกษตรประจำสำนักงานเกษตรอำเภอปางศิลาทอง
ได้เข้ามาร่วมเวทีการประชุม พร้อมได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นกัน พบว่า
สภาพปัญหาก็คือการปลูกมันสำปะหลัง ก็เป็นพื้นที่ส่วนใหญ่และเป็นอาชีพหลักของคนที่อยู่ในชุมชนนี้
เมื่อทำการเก็บเกี่ยวผลผลิตก็พบว่าได้ผลผลิตมันสำปะหลังเฉลี่ยต่อไร่ต่ำได้เฉลี่ยเพียง ๒-๓ ตัน ต่อไร่เท่านั้นเอง
จากนั้น ทางกลุ่มก็ได้รับคำปรึกษาจากนักส่งเสริมการเกษตรที่รับผิดชอบตำบล
ได้ชี้ให้ว่า การใช้พันธุ์มันสำปะหลังที่ปลูกไม่ค่อยจะเหมาะสมกับสภาพพื้นที่ และ
ระยะปลูก ซึ่งมีการปลูกถี่มากทั้งระยะห่างระหว่างต้น ประมาณ ๒o เวนติเมตร และระยะห่างระหว่างแถว ๓o-๔o เซนติเมตร จึงเป็นสาเหตุหนึ่งที่ส่งผลให้ผลผลิตต่อไร่ต่ำ ซึ่งอาจจะรวมไปถึงการดูแลรักษาและการปรับปรุงบำรุงดินด้วยครับ
คุณพเยาว์ มณีเขียว
จากนั้นทางชุมชนจึงเกิดความสนจนใจที่รวมกลุ่มกันเพื่อดำเนินกิจกรรมที่เป็นเรียนรู้ของสมาชิกกลุ่ม
จึงได้ขอจัดตั้งกลุ่มพร้อมขอจดทะเบียนกลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านปางมะละกอ
โดยกำหนดกิจกรรมหลักร่วมกันของกลุ่มก็คือการเพิ่มผลผลิตมันสำปะหลัง แต่ต่อมาทางกลุ่มก็ได้ตัดสินใจทำแปลงทดลอง หรือแปลงเรียนรู้ของสมาชิก
ทำการคัดเลือกพันธุ์ปลูกหลายพันธุ์และเว้นระยะห่างระหว่างแถวและระยะห่างระหว่างต้น
ที่มีระยะห่าง(ระหว่าง แถว ๑ เมตร /ระหว่างต้น ๘o เซนติเมตร ) จากที่เคยทำกันมา
พอเก็บเกี่ยวผลผลิต
ก็นำข้อมูลที่ได้มีการจดบันทึกเก็บข้อมูลในการปฏิบัติมาวิเคราะห์ร่วมกันของกลุ่ม
ผลปรากฏว่า
ขณะนี้พันธุ์มันสำปะหลังพันธุ์ที่เหมาะสมในเขตพื้นที่นี้ก็คือพันธุ์ระยอง๕
จากนั้นทางสมาชิกก็ได้จัดประชุมเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน
จึงได้ให้สมาชิกได้นำความรู้หรือนำผลจากแปลงทดลองในชุมชน
ไปทำกิจกรรมของตนเองเป็นรายบุคล ณ.ปัจจุบันก็ยืนยันเป็นเสียงเดียวกันว่า
ผลผลิตมันสำปะหลังในชุมชนนี้ ได้ผลิตเฉลี่ยได้ไม่ต่ำกว่า ๕ ตัน จึงส่งผลให้เกษตรกรที่เป็นสมาชิกกลุ่มวิสาหกิจบ้านปางมะละกอ มีรายได้ที่เพิ่มขึ้นครับ ซึ่งได้รับการยืนยันจากเสียงของสมาชิกในครั้งนี้
ทางทีมงานเรา ได้ทำหน้าที่ถอดบทเรียน จากกลุ่มในวันนี้ พร้อมได้ฟังจากการเล่าของประธานกลุ่ม พร้อมได้ทำการแลกเปลี่ยนข้อคิดเห็นกับสมาชิกกลุ่ม ทีมงานเราก็ทึ่งไปเหมือนว่าทางกลุ่มมีหลักฐานการยืนยันมีการจดบันทึกเก็บข้อมูลรายแปลงของสมาชิกมาให้ทีมงานเราได้ดูด้วยดูด้วย พร้อมทั้งได้บอกทั้งจุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และข้อจำกัด ของการดำเนินงานของกลุ่มให้ทีมงานได้ทราบอีกด้วย พร้อมได้นำเสนอแนวทางการพัฒนากลุ่มที่จะดำเนินการต่อไปพอสรุปได้ดังนี้
แนวทางที่๑ กลุ่มจะเน้นการผลิตมันสำปะหลังให้ได้คุณภาพ
แนวทางที่๒ กลุ่มจะดำเนินการผลิตปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพ มาเสริมเพื่อทดแทนปุ๋ยเคมีเพื่อลดต้นทุนการผลิตให้ลดลง
แนวทางที่๓ กลุ่มจะพัฒนากองทุนหมุนเวียนของกลุ่มมีการลงหุ้นและขยายเปิดโอกาสการรับสมาชิกในชุมชนที่สนใจจะสมัครเข้าร่วมกลุ่มให้มากขึ้น
ข้อสรุปจากการจัดเวทีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้
กับสมาชิกกลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านปางมะละกอในครั้งนี้ นับว่าคณะกรรมการบริหารกลุ่ม
มีความมุ่งมั่นและเสียสละให้กับสมาชิกกลุ่ม พร้อมสามารถสร้างพลังแห่งความร่วมมือ
เกิดความสามัคคีขึ้นในกลุ่ม ในขณะเดียวกัน
ทีมงานนักส่งเสริมการเกษตรของสำนักงานเกษตรอำเภอปางศิลาทอง
ได้เข้าไปเยี่ยมเยียนพร้อมให้กำลังใจกลุ่ม
ทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษาและให้คำแนะนำกลุ่มเป็นอย่างดี
นับเป็นกลุ่มตัวอย่างที่ดีกลุ่มหนึ่งในการพัฒนางานส่งเสริมการเกษตรที่เห็นในพื้นที่อยู่ในขณะนี้ครับ
ทางทีมงานสนับสนุนการเรียนรู้ของชุมชน นับว่าเป็นการก้าวเข้าสู่กระบวนการกลุ่มวิสาหกิจชุมชนระยะต้นๆ และมีแนวโน้มในการพัฒนากลุ่ม อย่างต่อเนื่อง ทั้งนี้ทางทีมงานต้องขอขอบคุณและให้กำลังใจสมาชิกกลุ่มตลอดจนเจ้าหน้าทุกๆท่านที่มีความตั้งใจกระตุ้นให้กลุ่มมีการดำเนินงานกลุุ่่ม โดยกลุ่มเป็นผู้ร่วมคิด ร่วมทำ ร่วมตัดสินใจที่จะดำเนินงานโดยกลุ่มเองร่วมกับคนที่อยู่ชุมชนให้มีประสิทธิภาพและยั่งยืนต่อไปครับ
เขียวมรกต
๑๕ กพ.๕๖
อยากเห็นเกษตรกรมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นครับ ให้กำลังใจทุกหน่วยงานที่ตั้งใจช่วยกันส่งเสริมครับ
ร่วมกันคิด..ช่วยกันทำ..สร้างรากฐานชีวิตที่ดีของชุมชนนะคะ..
ขอแสดงความยินดีด้วยค่ะ
ยินดีด้วยกับกิจกรรมที่มีประโยชน์ต่อสาธารณะ ครับ
แวะมาให้กำลังใจ กลุ่มวิสาหกิจปางมะละกอ หากอยู่ไกล้คงต้องเรียนรู้ด้วย