แต๋น...แต่น...แตน..เป็น แว่น แว่น

ผลิตภัณฑ์จากข้าวที่มีคุณค่านำมาดัดแปลงได้หลากหลายรูปแบบ และรสชาติตามความชอบ

ชื่อบันทึกมาแบบ...บอกนัยๆ  เป็นแว่น แว่น หมายถึง เป็นลักษณะวงกลม เหมือนซอยเป็นแว่นๆ  นะคะ 

อาหารเพื่อสุขภาพ บันทึกนี้ขอนำขนมหวาน หรือของกินเล่นมาฝากนะคะ  " ข้าวแต๋นน้ำแตงโม"  ของดีของฝากของชาวอำเภอสันทราย  จังหวัดเชียงใหม่ นะคะ

ปัจจุบันมีขนมมากมายที่เข้ามาแทนที่ขนมพื้นบ้าน ..เด็กๆสมัยใหม่ก็จะไม่ค่อยทานเพราะว่าดูเชยๆ ..ที่ไหนได้เป็นขนมที่มีคุณค่าทางโภชนาการ ไร้สารพิษ และที่สำคัญ ราคาถูกๆๆๆมากๆๆๆ....และยังได้ใจของคุณยายที่ได้ทำมาตั้งแต่สมัยคุณยายายังเด็ก อยู่เลยค่ะ

        ผลิตภัณฑ์จากข้าว ข้าวเป็นอาหารหลักของคนไทยมาตั้งแต่บรรพบุรุษ อาชีพทำนาของชาวเกษตรกรไทยมีมานาน บันทึกนี้ขอนำผลผลิตที่เกิดจากการนำข้าวไปแปรรูปให้เกิดมูลค่าเพิ่มหรืการนำไปทำขนมของกินเล่นของชาวล้านนา ในช่วงว่างงานการเก็บเกี่ยวผ่านไป ชาวบ้านก็จะมาร่วมกันทำ ข้าวแต๋น เพื่อเอาไว้กินในงานเทศกาล โดยเฉพาะชาวอำเภอสันทราย ที่อยู่กันมานาน รู้จัก “ข้าวแต๋น”  เป็นอย่างดี ข้าวแต๋นเป็นอาหารประเภทขนม เพราะการทำข้าวแต๋นจะนิยมทำในเทศกาล เช่น วันสงกรานต์ เข้าพรรษา ออกพรรษา งานบวช งานมงคลต่างๆ  แต่ในปัจจุบันนี้ ข้าวแต๋นทำได้ทุกฤดูกาลเพราะเป็นสินค้าที่เป็นความต้องการของผู้บริโภคทั่วไป เมื่อก่อนการเลี้ยงดูบุตรหลานมักจะปล่อยมากกว่าให้กินขนม อาหารต่างๆ แบบการง่ายๆ เดินเล่นก็กินได้ จึงได้ออกแบบการทำขนมที่ง่ายต่อการหยิบกิน และให้เป็นแผ่นๆเพื่อให้แบ่งปันได้ง่ายๆ  เป็นต้น

  จึงขอนำเสนอสูตรข้าวแต๋น ของบ้านห้วยฆ้อง อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ ที่มีชื่อเสียงการทำข้าวแต๋น น้ำแตงโม เป็นที่ยอมรับของชุมชน  และเข้าโครงการของ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ของอาจารย์อนุสรณ์ วิจารณ์ปรีชา นักวิชาการศึกษา ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยแม่โจ้

(ที่นี่  http://www.artsandculture.mju.ac.th/lanna/images/stories/data/Poompanya/0001.pdf)

ข้าวแต๋นน้ำแตงโมของดีสันทราย

ส่วนผสมและวัสดุอุปกรณ์

1. ข้าวสาร (ข้าวเหนียว)  5  ลิตร

2. น้ำแตงโม  2  กิโลกรัม

3. น้ำตาลทราย   1.5  กิโลกรัม

4. เกลือป่น   2  ช้อนแก

5. งาดำ   2  ขีด

6. น้ำมันพืช   3  ลิตร

7. หมอนึ่งหรือรังถึง

8. เครื่องปั่นน้ำผลไม้

9. ตะแกรงสำหรับตากแดด

10. พิมพ์สำหรับทำข้าวแต๋นให้เป็นวงกลม

11. เครื่องชั่ง

12. กระทะ

13. เตา

14. ตะหลิว

15. ถาด

16. กะละมัง

ขั้นตอนและวิธีทำ

1. ล้างข้าวสารให้สะอาด

2. แช่ข้าวสารที่ล้างแล้วไว้ประมาณ 6 ชั่วโมง

3. รินน้ำที่แช่ข้าวทิ้ง จากนั้นล้างให้สะอาดอีกครั้งหนึ่ง โดยไม่เขย่าเพื่อไม่ให้เมล็ดข้าวหัก

4. พักข้าวไว้ในภาชนะสานที่เรียกเป็นภาษาถิ่นว่า “ซ้าหวด” เพื่อให้สะเด็ดน้ำ

5. นึ่งข้าวสารให้สุก หากใช้รังถึงให้รองด้วยผ้าขาวบาง

6. ทำน้ำแตงโม (โดยใช้เครื่องปั่น) ใส่เกลือป่นและน้ำตาลลงไปในน้ำแตงโมปั่นให้มี

รสชาติพอดี

7. เทน้ำแตงโมลงไปผสมกับข้าวที่นึ่งสุกแล้ว ใช้ไม้พายคนให้เข้ากัน

8. แช่พิมพ์รูปวงกลมในน้ำ

9. วางพิมพ์ลงบนตะแกรงและนำข้าวที่ผสมน้ำแตงโมใส่ลงในแบบพิมพ์ เกลี่ยข้าวให้

  บางพอดี (อาจชั่งข้าวก่อนใส่ลงไปในแบบพิมพ์) ยกแบบพิมพ์ออก

10. ยกตะแกรงขาวออกไปตากแดด ทิ้งไว้  1 วัน

วิธีทอดข้าวแต๋น

1. นำน้ำมันพืชใส่กระทะตั้งไฟให้ร้อน จากนั้นนำข้าวแต๋นที่ตากจนแห้งสนิทมาทอดให้

  เหลือง แล้วตักพักไว้ให้เย็น

2. นำบรรจุถุงผลิตภัณฑ์ เพื่อจัดจำหน่ายต่อไป

                                

                                   

                                                                                ภาพจากอินเตอร์เน็ต

[ครู ป.1]

ข้านแต๋นเหรอ...น่าอร่อยนะ

[กานดาน้ำมันมะพร้าว]

พี่ดาชอบแบบไม่ต้องราดน้ำแตงโมค่ะ ได้ทราบวิธีทำอย่างละเอียด ดีมากๆ ขอบคุณมากนะคะ

[ครูทิพย์]

แวะมาทานข้าวแต๋นค่ะ อาจารย์  ค่ะ

[นงนาท สนธิสุวรรณ]

ของโปรดค่ะ..ขอบคุณที่นำมาแบ่งปัน..

[krutoom]

ขอบคุณมากค่ะ พี่ๆทุกท่าน นะคะ พี่แหวว พี่ดา พี่ครูทิพย์ พี่ใหญ่ มีกำลังในการบันทึก ..เพราะผู้ใหญ่ใจดีมีเมตตานะคะ มาเยี่ยมเสมอ ขอบคุณค่ะ

[...ปริม ทัดบุปผา...]

สวัสดีเจ้าพี่ครูตูม

ที่สิงคโปร์ข้าวแต๋นมีขายในซุปเปอร์มาร์เก็ตชั้นนำด้วยนะคะ วางอยู่ในกลุ่มของสลัดค่ะ ฝรั่งและคนรักสุขภาพเขาหักเป็นชิ้นเล็กๆ โรยหน้าสลัดค่ะ ปริมลองทานดูก็รู้สึกเข้าท่าดีนะคะ กรอบๆ หวานนิดๆ เข้ากับความสดชื่นของสลัด ทานแล้วรู้สึกดีค่ะ

ขอบคุณค่ะ

[ทองหยอด]

น่ากินจัง

ปล. ปีนี้มีงานอาชีวสัมพันธ์ไหมครับ

[krutoom]

สวัสดีค่ะพี่วัชรา พอดีมาเข้าเครื่องศูนย์ฮอนดาค่ะ จึงไม่เข้าระบบนะคะ ปีนี้งานไม่มีจริงๆ เพราะอะไรคงจะทราบนะคะ แต่ดีใจที่หลักสูตรผ่านจะมีรุ่นน้องต่อไปในปี 56 ค่ะ วันที่ 23 ทางสาขาเลี้ยงรุ่นพี่ที่หน้าอาคาร เวลากลางวัน เรียนเชิญไปแสดงความยินดีนะคะ

[ขจิต ฝอยทอง]

น่ากินมากเลยพี่ครู ตอนไปลำปางได้ข้าวน้ำแตงโมมาด้วย เอามาช่วยคนน้ำท่วมครับ

[ป.]

ขอบคุณมากคะ ของดีสันทรายคือข้าวแต่น แตน แต๊น แต๋น นี่เอง..ใช้แตงโมจริงๆ ด้วย แล้วใช้น้ำผลไม้อื่นได้ไหมคะ

[หนุ่ม กร]

ของชอบเลยครับ...อาจารย์...อาหารเพื่อสุขภาพ..

[วอญ่า-ผู้เฒ่า-natachoei--]

สุดยอดอาหารสุขภาพ ได้ชิมแล้วตอนค่ำนี้ที่บ้านคุณกานดา

ขอบคุณครูตูม

[ชาดา ~natadee]

อร่อยค่ะอร่อย

แต่ เมื่อคืนนี้น่าจะอร่อยกว่านะคะ   

[krutoom]

อ. ขจิต คะ ข้าวแต๋นช่วยบรรเทาความหิวได้เยี่ยมมากนะคะ อยู่ท้องเพราะข้าวค่ะ

คุณหมอ. ป. นำ้ผลไม้อื่นๆก็ได้เพียงแต่ว่าจะเน้นเอาสีอะไรที่ออกมาแล้วชวนน่าทานนะคะ

ขอบคุณลุงหนุ่มกรมากค่ะ 

ลุงวอญ่าทานข้าวสมุนไพร 2 สี ค่ะ กลิ่นหอมใบเตย และงาดำผสม...รู้แต่ว่าอร่อยทุกอย่างนะคะ

น้องอิงคะอร่อยจริงๆ นั่งคุยกันไปแป๊บเดียวก็สามทุ่ม ไวแท้ๆๆ ...ม่วนงันสันเร้า...จนลืมเวลาแม่นก่อหา..อิอิ

[Wasawat Deemarn]

แวะไปทานที่โรงเรียนดีกว่า ;)...

[เพชรน้ำหนึ่ง]

-สวัสดีครับครู..

-แวะมาเยี่ยมและขชอโขมยสูตรข้าวแต๋น...555

-เดี๋ยวนี้ข้าวแต๋นได้พัฒนาได้หลายรูปแบบเป็นของฝากที่ขึ้นชื่อในหลายจังหวัดทางภาคเหนือ..

-เชียงใหม่ แพร่ น่าน หละปูน หละปาง แพร่ พะเยา ฯลฯ ครับ..

-ประโยชน์ดี ๆ จากข้าวไทย ครับ..

-ขอบคุณครับ

[พ.แจ่มจำรัส]

น่าทานจังครับ....

[krutoom]

ขอบคุณมากค่ะ อ. เสือ น้องเพชรน้ำหนึง คุณ พ. แจ่มจำรัส  ที่มาให้กำลังใจ  ข้าวแต๋น เป็นขนมหรือของกินเล่น ยามที่หิวหรือ อดข้าวเื่มื่อเดินทาง จึงเหมาะสำหรับนำติดรถ ติดตัวเวลาเดินทางนะคะ  อิอิ

[Bright Lily]

ชอบทานค่ะ เวลาที่สะพานหินภูเก็ตเค้ามีงานประมาณ Otop ก็ซื้อมาให้ตัวเองและลูกน้องประจำค่ะ ราคาไม่แพง หอมอร่อยค่ีะ

[Danusorn khamnuan]

ทำยังไงครับเวลาทอด ข้าวแตนมันแตกมันแยกจากกัน..ต้องมีอะไรผสมไหม ที่จะไม่ทำให้มันแตกเวลาทอด..ขอบใจที่กรุณาตอบ