การนิเทศงานแบบ AI

การนิเทศงานด้วยการใช้คำถามแบบ AI

ผมเองได้อ่านบทความ AI ของ อ.โย แล้วก็รู้สึกชอบและประทับใจครับ จึงคิดว่าน่าจะลองนำมาใช้ในการนิเทศงานดูบ้าง

AI หรือ Appreciative Inquiry หรือ มีผู้ตั้งชื่อแบบไทยว่า สุนทรียสาธก หรือ สุนทรียปรัศนีย์ บ้าง เป็นกระบวนการศึกษาค้นหาร่วมกัน เพื่อค้นหาสิ่งที่ดีที่สุดในตัวคน ในองค์กร หรือ ของโลกที่อยู่รอบตัวเขา เป็นกระบวนการค้นหาอย่างเป็นระบบว่าอะไรเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้ระบบดำเนินไปอย่างดีที่สุด (Cooperrider , Whitney and Stavros , 2003 )

ที่ผ่านมา ผมใช้การนิเทศแบบ AI อยู่สามเรื่อง ครับ

เรื่องแรก เป็นการนิเทศงานตามนโยบายของ สพฐ.

เรื่องที่สอง นิเทศงานเรื่องครอบครัวสุขภาวะในโรงเรียน

เรื่องที่สาม นิเทศงานเรื่อง วินัยเชิงบวกในโรงเรียน

เรื่องแรก เรื่องการนิเทศงานตามนโยบายของ สพฐ. ผมจะใช้คำถามแบบ AI ถามถึงสิ่งที่โรงเรียนดำเนินการตามนโยบาย สพฐ. ก็จะได้คำตอบทีี่ทำให้ทราบถึงวิธีการดีๆ ที่โรงเรียนมีความคิดสร้างสรรค์ในการดำเนินงาน เพียงแต่ขาดการตัดระบบ และ ขาดความสมบูรณ์ในเรื่องของการทำความเข้าใจในบางเรื่อง ผมก็ไปเสริมเติมเต็มในตรงนั้น

เทคนิค AI สำหรับการติดตามงานนโยบายผมจะใช้การ "จับถูก" ครับ จับถูกด้วยการยอมรับในสิ่งที่โรงเรียนทำ จับถูกและยกย่องชมเชย ทำให้ทั้งคุณครูและผู้บริหาร ได้พูด ได้แสดงออก ได้แสดงความคิดเห็นอย่างเต็มที่ ก็ได้วิธีการดีๆ ที่โรงเรียนทำ

เรื่องที่สอง การนิเทศงานโรงเรียนครอบครัวสุขภาวะ ผมก็ใช้คำถามว่าโรงเรียนทำอะไรไปบ้าง คุณครูก็เล่าให้ฟัง และเล่าถึงผลสำเร็จว่า ผู้ปกครองต่างแสดงความคิดเห็นเรื่องการเลี้ยงดูบุตรหลานกันอย่างหลากหลาย ผู้ปกครองบางคนยังสามารถมาเป็นผู้ดำเนินรายการ (Facilitator) บางคนสามารถเขียนเป็น Mind map ได้ โดยที่คุณครูบอกว่าคอยเป็นผู้กำกับเป็นที่ปรึกษาห่างๆ

แล้วผมก็ยิงคำถามแบบ AI ว่า คุณครูทราบไหมว่าเกิดจากอะไร ที่ทำให้ผู้ปกครองกล้าพูด กล้าแสดงออก กล้าเป็นผู้นำ คุณครูบอกว่าไม่ทราบเหมือนกันว่าเกิดจากอะไร ผมก็เลยช่วยตะล่อมให้ได้คำตอบว่า เพราะผู้ปกครองรู้สึกปลอดภัยและไว้วางใจ ผมก็ถามต่อว่า คุณครูทำอย่างไร ให้ผู้ปกครองไว้ใจ และ รู้สึกปลอดภัย คุณครูก็พอมองออก บอกว่าเพราะให้เกียรติผู้ปกครอง ยกมือไหว้ผู้ปกครองทุกคน ให้ความเป็นกันเอง ไม่ถือตัวว่าเป็นข้าราชการ ทำตัวให้เท่ากับผู้ปกครอง โดยคุณครูจะไม่เป็นผู้สอน ผู้สั่ง แต่จะทำตัวเป็นผู้ไม่รู้ ให้ผู้ปกครองได้แสดงความรู้ออกมา ผู้ปกครองพูดออกมาอย่างไร ครูก็จะตั้งใจฟังและยอมรับ ทำให้ผู้ปกครองรู้สึกตัวเองมีคุณค่า ทุกคนเลยกล้าพูดออกมา

เรืื่องที่สาม เรื่องการนิเทศวินัยเชิงบวก ผมเข้าไปนิเทศที่โรงเรียนมัธยมประจำตำบล ผมก็เริ่มพูดคุยหลักการวินัยเชิงบวกสั้นๆ หลังจากนั้นก็ถามคณะครูว่า "ใช้วินัยเชิงบวกกับเด็กในเรื่องใดบ้างที่ได้ผล" ก็ได้คำตอบ ว่า "ใช้คนดี จูงคนไม่ดี" โดยบอกว่า วันเปิดเทอมวันแรก ได้นำเด็กที่ตัดผมถูกต้อง มาโชว์หน้าเสาธง พร้อมกับชมเชย ส่วนนักเรียนที่ผิดระเบรยบ จัะไม่ไปยุ่งกับเขา ตอนบ่าย เด็กผู้หญิงคนหนึ่งมาหา บอกกับครูว่าให้ตัดผมเธอเลย เธอซอยผมมาผิดระเบียบ จะตัดให้สั้นเท่าใดก็ได้ คุณครูบอกว่า ผมเธอยังสั้นอยู่ รอให้ยาวเสมอกันแล้วค่อยตัด

ครับ จากการนิเทศงานโดยการใช้คำถามแบบ AI ทั้งสามเรื่อง ทำให้ได้ทราบว่างานที่ทำมีอะไรโดดเด่น คนที่ทำงานก็ได้ทราบจุดเด่นของตัวเอง จุดแข็งของตัวเอง พร้อมกับการพัฒนางานตามจุดแข็ง หรือ จุดเด่น ผมเองก็ได้พัฒนาตัวเองไปด้วย ได้ทราบวิธีการดีๆในการพัฒนางาน

เขียนใน GotoKnow โดย small man
ใน แลกเปลี่ยนเรียนรู้

คำสำคัญ (Tags): #ครูเพื่อศิษย์#แลกเปลี่ยนเรียนรู้#ai#knowledge management

หมายเลขบันทึก: 487401เขียนเมื่อ 8 พฤษภาคม 2012 09:40 น. ()แก้ไขเมื่อ 20 มิถุนายน 2012 17:09 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่าน