gotoknow ช่วยให้ผมมีกำลังชีวิต สร้างคนให้สังคม และทำงานบริการวิชาการแก่สังคมได้มากขึ้น


ในด้านการทำงานและดูแลหลายอย่างบนการดำเนินชีวิตให้ดำเนินไปด้วยกันนั้น เมื่อก่อนนี้ ก่อนที่จะได้เข้ามาเรียนรู้และใช้ gotoknow สำหรับเป็นเครื่องช่วยทำงานต่างๆแล้ว ผมต้องทำงานที่เป็นการสร้างคน โดยเฉพาะทางด้านสื่อ การพัฒนาการเรียนรู้เพื่อสร้างกำลังคนทางด้านสุขภาพชุมชน การทำงานชุมชนเพื่อสร้างศักยภาพการจัดการสุขภาวะชุมชน ต้องสอน บรรยาย จัดอบรม จัดประชุมสัมมนาทั้งสำหรับกลุ่มในประเทศและนานาชาติ เป็นวิทยากรทั้งในกรุงเทพฯและต่างจังหวัดทั่วประเทศ รวมไปจนถึงทำหน้าที่สื่อสารผ่านสื่อ ตลอดจลงไปทำงานกับชุมชนชาวบ้านในพื้นที่และตามประเด็นส่วนรวมที่ตนเองจะสามารถเข้าไปช่วยสนับสนุนทางวิชาการได้

สภาพการทำงานและการดูแลชีวิตทั้งของตนเองและคนรอบข้างในเวลานั้น เหมือนกับการต้องวิ่งแข่งกับเวลาอยู่อย่างไม่หยุดหย่อน ตลอดเวลานับสิบปีนั้น ผมแทบไม่รู้จักวันหยุด ไม่เห็นความแตกต่างของกลางวันและกลางคืน  ๒-๓ ปีจึงจะได้ดูหนังและดูคอนเสิร์ตเพื่อเห็นพลังชีวิตและความสร้างสรรค์ของมนุษย์ที่ตนเองชอบเหมือนกับเป็นมิติหนึ่งของชีวิตทางจิตวิญญาณ แต่ก็พบว่าเมื่อได้ดูทีไรก็กลายเป็นโอกาสได้มีเวลานั่งหลับ ผมใช้รถส่วนตัวขับตระเวนลงไปทำงานในพื้นที่ต่างจังหวัดหลายแห่งจนรถหมดสภาพไป ๒ คัน ลดความจำเป็นในการทำบ้านและสร้างสิ่งรุงรังในชีวิต ทำชีวิตให้เป็นภาระน้อยลงเพื่อมีกำลังทำงานมากขึ้น บางวันที่หันกลับมามองชีวิตตนเองก็เหมือนกับคนเร่ร่อน ไม่มีความสำเร็จทางวัตถุและความสำเร็จที่เป็นเงินทองตามค่านิยมของสังคม มีเพียงที่นั่งทำงานที่ได้อยู่กับตนเองสงบๆและมีที่นอนหลับที่กว้างกว่าขนาดฝาโลงศพนิดหน่อยเท่านั้น

กระนั้นก็ตาม ถึงผมกับทีมจะพากันทำแบบเดินหน้าลุยอย่างนั้นก็ตาม แต่เมื่อโลกเคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ผมก็พบว่าผมต้องอยู่ในสภาพที่ต้องทำมากขึ้น แต่นอกจากต้องรู้สึกว่าได้ผลอย่างที่คาดหมายน้อยลงแล้ว ก็เห็นความเป็นจริงที่ไม่อยากให้เป็นมากยิ่งๆขึ้นเป็นลำดับ โดยพบว่าไม่ได้ทำกับกลุ่มเป้าหมายและกลุ่มผู้คนที่เป็นกลุ่มที่มีความสำคัญสำหรับการที่ผมควรจะได้ทำงานบริการวิชาการแก่สังคมอย่างที่พึงเป็น

ผมและทีมได้ทุ่มเทใจทำงานหลายอย่างเพื่อร่วมขับเคลื่อนงานสุขภาพและงานพัฒนาที่ผมถือว่ามีความสะท้อนวิธีคิดเชิงอุดมคติอยู่ในความริเริ่มเหล่านั้นด้วย เป็นการทำผ่านบทบาทของภาควิชาการ ที่ต้องมุ่งไปที่การสร้างศักยภาพคนทำงานและสร้างทรัพยากรสนับสนุนทางวิชาการ เช่น ในงานสาธารณสุขมูลฐาน ซึ่งประเทศไทยนั้นสามารถให้ประสบการณ์เป็นครูและเป็นตัวอย่างที่ดีของสังคมสุขภาพของโลกได้ สุขภาพชุมชน การพัฒนากลุ่มคนที่ไร้โอกาสเพื่อพึ่งตนเองได้ ได้เป็นผู้ริเริ่มการจัดโครงการอบรมและพัฒนาคนทำงานสื่อสาธารณสุข ทั้งบุคลากรประจำการทางสุขภาพและนักพัฒนาสาขาอื่นๆในระบบต่างๆที่จำเป็นต้องออกไปทำงานกับสังคม โดยเฉพาะในระดับชุมชน และตั้งเป้าหมายไว้ว่าจะทำให้มหาวิทยาลัยมหิดลเป็นเวทีของคนทำสื่อทางด้านพัฒนาการศึกษาเรียนรู้ที่ดีที่สุดในแถวหน้าของประเทศแห่งหนึ่งให้ได้ รวมไปจนถึงเป็นเวทีของเครือข่ายคนทำงานของมิตรประเทศอินโดจีนและกลุ่มประเทศอาเซียนอันเป็นทุนเดิมขององค์กรที่ได้ทำงาน ไม่นับทางด้านอื่นๆที่นอกเหนือจากการสร้างกำลังทำงานสื่อเพื่อร่วมเป็นตัวคูณงานส่งเสริมสุขภาพของประชาชน

แต่เมื่อแรงกดดันทางด้านต่างๆของสังคมเศรษฐกิจ และการเกิดความตื่นตัว สิ่งที่ช่วยกันทำได้รับความนิยมแพร่หลายมากขึ้นในหมู่คนทำงาน ก็ทำให้เกิดผลกระทบต่อการทำงานหลายอย่าง เป็นต้นว่า จำเป็นต้องเกิดค่าใช้จ่ายและเก็บค่าลงทะเบียนเพื่อพึ่งตนเองในการทำงานมากขึ้น การมีค่าใช้จ่ายสูงขึ้น ทำให้หน่วยงานและชุมชนต่างๆไม่สามารถส่งคนมาเรียนรู้เป็นทีม อีกทั้งมักไม่สามารถส่งเจ้าหน้าที่ระดับปฏิบัติการ แต่จะลดค่าใช้จ่าย ลดจำนวนคน โดยส่งแต่หัวหน้างานและผู้บริหารระดับแผนกิจกรรม ซึ่งเมื่อกลับไปแล้วก็มักไม่ใช่ผู้ที่จะได้อยู่กับการปฏิบัติการ สิ่งเหล่านี้ ทำให้ผมมีสภาพทำมากขึ้นแต่มีความหมายน้อยลงต่อสิ่งที่มุ่งมั่นตั้งใจ

แต่หลังจากพัฒนาวิธีใช้ gotoknow เพื่อสนองตอบความสนใจหลายอย่างของตนเองแล้ว ทางด้านการสร้างคนและการบริการทางวิชาการที่มีข้อจำกัดอย่างยิ่งทั้งต่อผม และต่อองค์กรที่ผมทำงานด้วยในห้วงเวลาต่างๆ ก็มีทางออกและทางเลือกใหม่ๆที่ดีกว่าเดิมและหลายอย่างทำให้ริเริ่มการทำ งานบริการวิชาการแก่สังคมที่ยากจะทำได้ด้วยวิธีการและสภาพการทำงานอย่างเมื่อก่อนนี้ของผม

ผมสามารถบรรยายได้กว้างขวางมากขึ้นเพราะกลุ่มคนและองค์กรสามารถเข้าถึงข้อมูลและความรู้ของผมได้กว้างขวางมากขึ้น สามารถบันทึกและเขียนความรู้ ตลอดจนสร้างทรัพยากรความรู้หลายอย่างด้วยการพึ่งตนเอง ทำให้ผมไม่ต้องทุกข์โดยขึ้นอยู่กับปัจจัยภายนอกที่ตนเองกำกับไม่ได้มากเกินไปแต่สามารถทำหลายอย่างด้วยตนเอง ซึ่งบางเรื่องก็ทำได้มากกว่าที่ผมต้องอาศัยองค์กรการทำงานเสียอีก

ผมมีสื่อและข้อมูลภาพเกือบ ๓,๐๐๐ รายการที่กลั่นกรอง เลือกสรร และหมั่นปรับปรุงอยู่เสมอๆ ทั้งหมดอุทิศให้คนทำงานทุกสาขานำไปใช้ได้ตามอัธยาศัย ผมสามารถให้การแนะนำแก่เครือข่ายนักวิจัยและทีมติดตามประเมินโครงการของ สสส กองทุนวิจัยและกองทุนเพื่อส่วนรวมต่างๆ ตลอดจนคนทำงานภาคประชาสังคมและผู้นำชุมชน ได้กว้างขวางและลงลึกมากกว่าการต้องใช้การประชุมเป็นรายๆไปอย่างเดียวเพราะส่วนใหญ่สามารถทำงานความคิดและศึกษาหลายเรื่องด้วยตนเองก่อนจะหารือกับผม ซึ่งหากไม่มีวิธีช่วยอย่างที่ได้ใช้ gotoknow มาเสริมการทำงานแล้ว การคุยต่างๆก็ไม่มีฐานเดิมอ้างอิง ทำให้ต้องเริ่มต้นจากศูนย์และเมื่อไม่มีเวลาให้กันมาก ก็จะไม่มีโอกาสเดินสร้างความร่วมมือที่ดีๆให้แก่สังคมด้วยกัน และผมเชื่อว่าจะเป็นแรงหนึ่งของการทำให้สังคมแข็งแรง โดยเฉพาะมีความแข็งแรงในการเข้าถึงความรู้และเลือกสรรการดูแลรักษาสุขภาพได้อย่างเหมาะสมดีขึ้น ส่งเสริมให้ระบบสุขภาพพอเพียงและสุขภาพดีต้นทุนต่ำในขอบเขตต่างๆดีขึ้น ชุมชนและพลเมืองสามารถมีส่วนร่วมในการสร้างสรรค์และจรรโลงให้ระบบต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นระบบสุขภาพและอื่นๆ โดยเฉพาะงานส่งเสริมสุขภาพเชิงรุกในกระบวนทัศน์สร้างนำซ่อม ทำงานได้ดียิ่งๆขึ้น

หลายครั้งก็จะมีคนทำงานในต่างจังหวัดทั่วประเทศขอบันทึกและสื่อต่างๆไปใช้ แม้นจากต่างองค์กรและเป็นอิสระต่อกัน ก็กลับสามารถริเริ่มความร่วมมือทำงานส่วนรวมด้วยกันได้มากขึ้น มีบันทึกและรายงานบทเรียนภาคปฏิบัติ ณ เวลานี้กว่า ๑๒ บันทึก และมากกว่า ๖๐๐ เรื่อง ซึ่งงานขนาดนี้ผมเคยจำเป็นต้องใช้เลขาช่วยทำงานจำเพาะด้านนี้ถึง ๒-๓ คน แต่ตอนนี้หากต้องมีผู้ช่วยแล้วละก็ ผู้ช่วยผมก็จะเป็นทีมที่สามารถเดินบวกความสามารถการทำงานในระดับทักษะที่สูงและซับซ้อนกว่าเดิมเพื่อช่วยกันทำสิ่งต่างๆเป็นทีมได้มากขึ้น ผมจึงมีกำลังชีวิตและกำลังในการทำงานได้มากกว่าเดิมหลายเท่า

ในอนาคตระยะใกล้ ผมวางแผนในใจที่จะทำหลายอย่างในส่วนที่เป็นงานบริการทางวิชาการและการได้ ถ่ายทอดประสบการณ์สร้างคน ในส่วนของบันทึกความรู้ที่ทำขึ้นแล้ว ผมจะหาทางทำบรรณาธิกรและหาแหล่งสนับสนุนจัดพิมพ์เผยแพร่แก่คนและหน่วยงานที่ ไม่มีโอกาสเข้าถึงสื่อดิจิตัล จะเดินร่วมมือกับโรงเรียนหนองบัวและคนหนองบัวทำหนังสือและทรัพยากรวิชาการ เพื่อพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นให้เป็นตัวอย่างอีกแนวหนึ่งของประเทศ

ขณะเดียวกันก็จะเขียนความรู้หลายเรื่องที่สะสมข้อมูลและมีความตั้งใจไว้อยู่เสมอหลายอย่าง เช่น ตำรากายวิภาคสำหรับนักเรียนศิลปะ การศึกษาและซาบซึ้งศิลปะสำหรับประชาชน การวิจัยและปฏิบัติการสังคมด้วยการวิจัยแบบ PAR การนำเสนอและเคลื่อนไหวนโยบายสาธารณะเรื่องเทคโนโลยีการศึกษาชุมชนเพื่อเป็นตัวคูณการทำงานเชิงพื้นที่ของสาขาต่างๆที่มุ่งสร้างสุขภาวะชุมชน เหล่านี้เป็นต้น .

หมายเลขบันทึก: 481823เขียนเมื่อ 13 มีนาคม 2012 07:55 น. ()แก้ไขเมื่อ 13 กันยายน 2013 22:57 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (16)
  • ก่อนหน้าใช้ gotoknow ผมแทบไมได้มีเวลว่างเลย
  • ก่อนไปสอนต้องเตรียมการสอน เตรียมการบรรยาย เตรียมเอกสาร
  • ตอนนี้สามารถเตรียม on-line ล่วงหน้าได้
  • แถมมีเพื่อนสมาชิกช่วยแสดงความคิดเห็นปรับปรุงด้วย
  • ชื่นชมอาจารย์ที่เป็นแบบอย่างให้พวกผมทำงานแบบอิสระและมีความสุขสามารถช่วยเหลือชุมชนได้
  • ไหนๆอาจารย์ก็จะไปเป็นบรรณาธิการแล้ว
  • ขอฝากเรื่องสั้นในดวงใจหนึ่งเรื่อง 555
  • http://www.gotoknow.org/blogs/posts/481757

สวัสดีครับอาจารย์ ดร.ขจิตครับ
คนทำงานในวิถีอย่างอาจารย์และผมนั้น จะรู้ดีว่าสื่อชุมชนเรียนรู้ออนไลน์
และคลังประสบการณ์ของประเทศอย่างนี้ ช่วยงานภาคปฏิบัติ และการต้องสื่อสารกันทั้งระดับนโยบายกับภาคปฏิบัติอยู่เสมอๆ ได้เป็นอย่างดียิ่ง มองอย่างนักถอดบทเรียนประสบการณ์ชุมชนกับกลุ่มทคนทำงานแนวประชาคมด้วยแล้วละก็ ผมว่าเครือข่ายออนไลน์ใน gotoknow นี้ จะสามารถผุดนวัตกรรมการประเมิน ถอดบทเรียน สื่อสารกับสาธารณะ  และการติดตามสนับสนุนโดยไม่ต้องกำกับและไม่ต้องกดทับศักยภาพของชุมชน ของโครงการปฏิบัติการที่สะท้อนขึ้นจากชุมชน แบบใหม่ๆที่เหมาะสมกับการทำงานจริงได้เป็นอย่างดี

ขอทักทายท่าน ผอ.ชยันต์อย่างเป็นการเฉพาะนะครับ ด้วยความรำลึกถึงครับ อาจารย์สุขภาพเป็นอย่างไรบ้างตอนนี้ หายและมีความสุขเป็นอย่างดีแล้วนะครับ

ขอขอบพระคุณท่านอาจารย์ดร.ธวัชชัย อาจารย์ธนิตย์ และ EGA นะครับ

เคยอ่านบันทึกอาจารย์มาพอควร ผมคิดไปว่ามันเป็นวิชาการ ก็เลยไม่ค่อยได้จะติดตามสักเท่าไร (ไม่ค่อยชอบอ่านหนังสือครับ) และตรงบันทึกนี้ ได้ขยายความเป็นไปเป็นมาแต่ต้น ความประทับใจของผมเกิด ฉงนกับพละกำลังและความมุ่งมั่นจริงๆ ครับ ยิ่งอ่านบันทึกนี้แล้วยิ่งทึ่งมากๆ ครับ เห็นถึงพลังจากภายในของมนุษย์นี้ มีมากจริงๆ เหลือคณาจริงๆ ดีใจครับที่ประเทศเรามีคนที่ยังเดินด้วยศรัทธาแบบนี้ (ไม่รู้ว่าพูดเกินหรือเปล่า) แต่ผมพยายามสื่อให้เห็นนะครับ

สวัสดีครับคุณเพชร พรหมสูตร์ครับ
งานของผมก็เหมือนกับการทำงานของคุณเพชร์เหมือนกันครับ ส่วนใหญ่เป็นงานที่อยู่เบื้องหลังความสำเร็จของงานอื่นๆ เมื่อต้องทำให้ได้ผลมากขึ้นบนช่วงชีวิตอันสั้นมาก จึงมักไม่ค่อยมีสิ่งที่สังคมและคนอื่นจะรู้จักสร้างไว้ให้ หลายอย่างต้องบุกเบิกและลงมือทำให้มากกว่าปรกติ ขอบคุณการร่วมแบ่งปันและสะท้อนคิดให้อย่างดียิ่งครับ

ขอขอบพระคุณมิตรผู้มาเยือนทุกท่านครับ ดร.ปริม อ. Wasawat Deemarn อ.ศิลา อ.ชยันต์ อ.ดร.ธวัชชัย คุณเอกจตุพร อ.นุ คุณ EGA และอ.ดร.ขจิตครับ

ผมขอให้กำลังใจอาจารย์ครับ ...

กำลังใจ พลังใจ เป็นนามธรรม ไม่สามารถจับต้องได้ แต่สิ่งที่เห็นได้ชัดเจนคือความสัมพันธ์อันเกิดจากความรู้ ความดีงามอันเกิดจากปัญญา ความรักอันเกิดจากการกระทำ การให้ที่ดูเหมือนเป็นเรื่องปกติธรรมดาสามัญโดยทั่ว ๆ ไป กลับมีคุณค่ายิ่งใหญ่ในใจของกระผม...

การให้คำแนะนำ การให้ความรู้ การให้ความรู้เช่นนี้ ทำให้เกิดปัญญาในการพินิจพิจารณาไตร่ตรอง ศึกษา

อาจารย์คือผู้ให้ดังที่ผมกล่าวถึง

ขอขอบพระคุณมากครับ

สวัสดีครับคุณเนิ่ม ชมพูศรีครับ
เป็นการชี้ชวนให้เห็นมิติคุณค่าทางจิตใจ
และเป็นการร่วมสะท้อนคิดที่ให้ความรู้สึกบำรุงหล่อเลี้ยงจิตใจกันดีอย่างยิ่งครับ
ขอบพระคุณครับ

ขอบคุณบันทึกที่มีคุณค่านี้ค่ะอาจารย์ พบกันวันที่ 15 เวลา 11 โมง นัดวิทยากรคุยกันก่อนค่ะ :)

สวัสดีครับอาจารย์ดร.จันทวรรณครับ
พรุ่งนี้เจอกันครับอาจารย์
ดีใจที่จะได้พบและทำสิ่งต่างๆด้วยกันกับทุกท่านอีกครับ

เสียดายไม่ได้ไปงานนี้ เลยอดพบหน้าอาจารย์

อาจารย์เป็นตัวอย่าง การเขียน การบันทึกของอาจารย์สม่ำเสมอ เป็นระเบียบ

มีความลุ่มลึกจริงๆๆค่ะ

มาคารวะอาจารย์..

และร่วมชื่นชมยินดียิ่ง ที่อาจารย์ยังคงเปี่ยมด้วยพลังมุ่งมั่นสร้างสรรค์อย่างเป็นอิสระและเป็นตัวของตัวเอง

เป็นแบบอย่างและกำลังใจให้ใครอีกหลายคน

โดยส่วนตัวเห็นว่าความเหนื่อยยากที่ต้องให้เวลากับผู้ที่ไม่คิดจะนำไปใช้ แค่ร่วมกระบวนการให้จบไปเป็นครั้ง ๆ นั้น เป็นเรื่องน่าเสียดายอย่างยิ่ง แต่อย่างไรเสียคนทำก็ยังได้ฝึกปรือกระบวนการในการให้ แต่หากเวลาในชีวิตมีจำกัด การตัดความเหนื่อยที่ไม่คุ้มค่าออกไปนั้นเป็นเรื่องน่ายินดี เพื่อมีเวลาให้ตัวเองอย่างแท้จริงมากขึ้น

หากอาจารย์เป็นคนเร่ร่อน ก็คงเป็นคนเร่ร่อนที่ไม่สนใจสะสมทรัพย์สมบัติที่ใคร ๆ คลั่งไคล้และคิดว่าเป็นคำตอบที่ทำให้ชีวิตมีความสุข แต่กลับเที่ยวเก็บเกี่ยวใจคนไว้ได้มากมาย และประสบการณ์ที่เปี่ยมคุณค่า สิ่งนี้มีคุณค่าและความหมายที่เงินทองหาซื้อไม่ได้

อาจารย์ได้ใช้ gotoknow อย่างคุ้มค่าและเปี่ยมความหมายจริง ๆ ค่ะ

เดินทางต่อไปด้วยความสุขและเบิกบานนะคะ ..^__^..

สวัสดีครับคุณแก้วอุบลครับ
ขอบพระคุณครับ ผมก็ชอบอ่านบันทึกของคุณแก้วครับ
นอกจากประทับใจเรื่องราวในบันทึกแล้ว
ก็ชื่นชมพลังชีวิตคนทำงานอย่างคุณแก้วมากครับ นับถือ นับถือ

เฮ้ !!!!! ท่านใบไม้ย้อนแสง ท่านหายแซ๊บไปจังใดมาเนี่ย
ขอบคุณที่แวะมาให้ได้รับรู้สารทุกข์สุกดิบกันบ้างนะครับ
ด้วยความรำลึกถึงเสมอๆ ขอให้มีความสุขและมีไฟชีวิตทุกเมื่อเช่นกันครับ

ขอบคุณคุณชลัญธรและคนบ้านไกล
ที่แวะมาเยือนให้การทักทายกันครับ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท