สวนมะนาวในฝัน ตามแนวความคิดท่านอาจารย์ รวี เสรฐภักดี

การปลูกมะนาวระยะชิด การปลูกมะนาว แปลงมะนาวระยะชิด การขึ้นลูกฟูก ระยะปลูกมะนาว การตัดแต่งทรงพุ่ม การควบคุมทรงพุ่ม

สวัสดีครับพี่ๆและเพื่อนๆชาว Gotoknow ตอนนี้ผมได้จัดการปลูกมะนาวอีก สองไร่เสร็จเกือบจะร้อยเปอร์เซ็นต์แล้วเหลือแต่เก็บงานอีกเล็กน้อยก็คงไม่มีอะไรมาก มีหลายๆท่านสนใจในสวนที่ผมดูแลอยู่ผมเลยนำมาให้ดูเพื่อจะได้ติชมกันมีข้อสงสัยหรืออยากซักถามก็เชิญได้ครับ งานนี้เอาแบบไม่ซีเรียสนะครับ แต่ขอบอก เหนื่อยมากๆ เหนืออื่ืนใดสนุกครับ ช่วงแรกเหนื่อยแต่เสร็จแล้ว สวนมะนาวตามแนวความคิดท่านอาจารย์รวี จะบริหารจัดการง่ายและได้ผลดีมากครับมากครับ

ช่วงก่อนสงกรานต์ผมไปที่สวน ปรากฏว่าเจ้าของสวนเธอได้ฟันต้นมะนาวที่เหลือทิ้งหมดแล้วตามแผนที่วางไว้คือจะเริ่มในเดือนพ.ค.นี้ ทำให้แผนผมต้องปรับใหม่

การกำจัดกิ่งมะนาวที่เป็นโรคทิ้งการเผาเป็นวิธีที่ดีที่สุดแต่ควรไปเผาในที่ห่างจากสวนครับ(อันนี้เผาในสวนเลยเป็นตัวอย่างที่ไม่ดีนะจ๊ะ)

การปลูกของผมเป็นแบบระยะชิด เลยต้องคำนวนระยะปลูกและจำนวนมะนาวที่จะลงปลูกแบบคร่าวๆ

เมื่อตกลงใจได้ดังนั้นผมจึงเริ่มดำเนินงาน จัดการแปลง ในบัดดล

การปลูกระยะชิดในเขตท่ายางหรือเพชรบุรี ผมแน่ใจว่ายังไม่มีใครทำเป็นเรื่องเป็นราวแน่ๆ ส่วนใหญ่ที่เห็นคือขนาด สี่คูณสี่ หรือสี่คูณหก แต่หลังจากศึกษาแล้วและจากประสบการณ์การณ์ การปลูกระยะชิดจะสามารถใช้ประโยชน์จากพื้นที่ได้อย่างเต็มประสิทธิภาพมากที่สุด การจัดการดูแลง่ายกว่า ผลผลิตที่ได้จะมีคุณภาพมากกว่าแบบเดิม(โปรดใช้วิจารณญาณในการชม)

ตอนแรกชักลูกฟูกผิดเป็นสองคูณหนึ่งตอนหลังต้องแก้เป็นสองคูณสองครับ ลูกฟูกสูงเกือบเมตรได้ เหตุผลหลักของการขึ้นลูกฟูกคือต้องการหนีน้ำครับ บางท่านอาจเห็นค้านแต่มันเป็นเช่นนั้นจริงๆที่ผมทำเพื่อไม่ให้น้ำขังที่รากและมีการระบายน้ำที่ดี การให้น้ำแบบเดิมที่สูบตามร่องจะทำให้ดินแน่นการถ่ายเทของอากาศไม่ดี เชื้อราไฟทอปธอร่า(เชื้อสาเหตุของรากเน่า)จะไปได้กับน้ำ คือทุกต้นมีโอกาสติดโรคนี้ได้ หลังจากได้อบรมและปรึกษากับอ.รวีแล้ว ผมจึงตัดและจำกัดปัญหาด้วยวิธีนี้ ส่วนการปลูกมะนาวในวงซีเมนต์ก็เป็นเหมือนการขึ้นลูกฟูกแบบหนึ่ง คือการยกระดับให้มะนาวสูงจากพื้นดิน(ชมรมมะนาวในวงซีเมนต์จะว่าไม๊เนี่ย)

ระบบน้ำที่ใช้เป็นแบบมินิสปริงเกลอ ท่อเมนสองนิ้วที่ซอยตามร่องก็ท่อพีอี 20 ม.ม.มีหัวปิดเปิดทุกร่อง ที่ร้านเรียกหัวบัตอร์ฟลายผมเรียกแบบหัวเจ็ทต้องเรียกตามอาแปะไม่งั้นแกไม่ขายให้ อันที่จริงใช้ท่อพีอีเจาะรูแบบน้ำหยดที่โคนต้นมะนาวหรือเอาหัวเจ็ทต่อกับท่อพีอีโดยตรงจ่อที่โดนต้นเลยก็ได้จะประหยัดงบไปได้มาก แต่มันไม่เท่ห์ครับขออภัย

งบนี้ก็หัวเจ็ทร้อยละห้าสิบสายม้วนละร้อยกว่าๆตัดประกอบเองเสาพลาสติกสองบาทครับ

แบบเดิมมีปัญหาคือมันจะเกะกะและหักง่ายเพราะเป็นท่อ PVC ใอ้ตูบมันมักจะชนหักให้ซ่อมอยู่เป็นประจำ แต่ถ้าปลูกแบบพืชสวนผสมผสานก็เหมาะสมดีครับ

การใช้หัวมินิสปริงเกลอควรมีตัวกรองน้ำครับกันหัวสปริงเกลออุดตัน น้ำที่ผมใช้เป็นน้ำบ่อที่ซึมมาจากแม่น้ำที่อยู่ใกล้ๆสวนมีบอลวาวล์แยกเผื่อต้องการแยกแปลงให้น้ำ

เพื่อความทันสมัยแบบพอเพียง ก็ติดท่อดักอากาศสักนิด

ทุกร่องผมจะมีวาวล์ปิดเปิดแบบนี้เพราะมีประโยชน์หลายอย่างครับ เช่นเมื่อต้องการงดน้ำในบางร่องตอนที่ผมต้องการทำนอกฤดู(มีคนค้านชัวร์) หรือเพื่อต้องการเพิ่มแรงดันของน้ำให้มากขึ้นบางท่านที่เห็นว่าไม่จำเป็นก็ไม่ต้องใช้

พอวางระบบน้ำเรียบร้อยก็นำต้นมะนาวที่เลี้ยงรอไว้ก่อนแล้วเข้าประจำแนว

เจ้านายผมครับขยันดีมากช่วยได้เยอะโดยเฉพาะแรงใจ

อันนี้มะนาวที่เลี้ยงรอไว้แล้ว ผลปรากฏว่าไม่พอครับเพราะต้องคัดออกหลายต้น

วัสดุรองก้นหลุมที่ใช้ก็มีตามนี้ครับ

อันนี้คงทราบๆกันดีครับ

อันนี้ได้มาจากอิทธิพลของเจ้านายผมไปข่มขู่เขามาครับ ทะลายปาล์มที่เหลือจากการเพาะเห็ดฟางที่จริงมีแกลบดิบด้วยแต่ผมลืมถ่ายรูปมาให้ดูอีกอย่างนึง ไม่ต้องเอาตามนี้ก็ได้ครับเอาวัสดุที่หาง่ายในพิ้นที่ที่เราอยู่แบบประหยัดเน้นการระบายน้ำที่ดีก็เพียงพอแล้ว

โดโลไมท์ตัวช่วยปรับค่าพีเอชและมีธาตุอาหารที่พืชต้องการมาด้วยครับ แคลเซียม แมกนีเซียมพร้อม ราคาไม่แพงด้วยยี่ห้อไม่ต้องตามนี้ก็ได้ครับ(ไม่มีโฆษณาแฝงนะครับงานนี้)

ผมเป็นลูกจ้างเลยออกแรงมากหน่อย หน้าที่หลักแรกเลยคือมีหน้าที่นำวัสดุรองก้นหลุมไปเทในแต่ละจุดที่จะปลูกครับ ขอบอกว่าเหนื่อยมากเหนื่อยจริงๆ คำนวนคร่าวๆประมาณ 385 ต้นก็ 385หลุม ทรายรอบแกลบรอบขี้วัวรอบเลยไม่รู้กี่รอบกะเอาอย่างละหนึ่งส่วนเท่าๆกันครับผมพยายามให้ได้อย่างละครึ่งถัง จะน้อยจะมากนิดหน่อยไม่เป็นไร งานนี้วันเดียวไม่เสร็จครับตกเย็นตะคริวจับเลย

วัสดุที่ผมนำไปใส่พร้อมที่จะนำมะนาวลงปลูกครับ

เมื่อวานตะคริวยังไม่หายวันนี้เลยต่อซะอีกแล้ว

เจ้านายผมก็ช่วยปลูกแบบเย็นๆใจครับ การปลูกถ้าเรามีอินทรีย์วัตถุมากก็ไม่ต้องขุดกว้างมากครับและการปลูกก็ไม่ต้องลึกเอาแค่เสมอผิวดินก็พอ ไอ้ผมก็แบกใส่ไปเรื่อยๆพอเสร็จก็ต้องมาช่วยปลูกอีก(เหนื่อยจิงๆ)

อันนี้แอบถ่ายครับ เจ้านายผมน่ารักมากขนาดนั่งพักดื่มน้ำ ยังสวยเรยยยยย

เพื่อนที่แสนดีของนายผมครับแบบเธอชอบมิวสิกประกอบเพลง

ต้นนี้คือต้นที่เสร็จสรรพแล้วครับจะเป็นดังภาพ

พยายามทำให้เสร็จแถวนึงก่อนเพื่อเป็นตัวอย่างและให้เป็นที่เชิดหน้าชูตาครับ

อีกมุมนึงที่ผมภูมิใจ๊ภูมิใจ

ที่เหลือนี่เพิ่งปลูกเสร็จ ต้องรีบให้น้ำก่อนเดี๋ยวค่อยคลุมฟาง ใบมันเริ่มเหี่ยวขอบใบเริ่มม้วนเข้าหากันแล้วครับ ไม่ได้รดน้ำมาหลายวันแล้วตอนอยู่ในถุง(เจ้านายธุระเยอะ)

การให้น้ำแบบหัวเจ็ทหรือบัตเตอร์ฟลายของอาเจ็กที่ร้านขายเครื่องเกษตรท่ายางนี่แรงใช้ได้ครับ ผมต้องคว่ำหัวลงไม่งั้นวงน้ำเลยขอบร่องลงมา ยืนยันว่าให้แบบนี้ก็พอต่อความต้องการของมะนาวแล้วครับ ถ้าอยากให้มากกว่านี้ก็เพิ่มระยะเวลาให้นานหน่อย ของผมกะเอาไม่เกิน 30 นาทีก็พอ การให้น้ำแบบนี้จะลดการระบาดของโรคแคงเกอร์ได้เพราะให้น้ำที่โคนต้น ใบจะไม่เปียกยกเว้นหน้าฝนที่ระบาดหนักเชื้อแพร่กระจายได้ง่ายจากน้ำฝนและลมที่แรง เชื้อไฟทอปธอร่าที่เป็นสาเหตุของโรครากเน่าโคนเน่าก็จะลดการระบาดไปได้เพราะเป็นการให้น้ำเฉพาะจุดเฉพาะต้นไม่กระจายไหลนองไปทั่ว

เสร็จแล้วครับ เสร็จจนได้แทบรากเลือดเลยครับงานนี้แนะนำว่าถ้าจะทำต้องจ้างแรงงานมาช่วยแบ่งเบาภาระด้วยครับ แต่ผมชอบแบบทำเองครับเหนื่อยแต่สนุกมะนาวทุกต้นต้องผ่านการคัดสรรจากมือผมก่อน คือต้องการต้นที่ดีจริงๆ เพราะจากนี้ต้องมีการตัดแต่งทรงพุ่มเพื่อควบคุมขนาด ถ้าให้คนอื่นทำผมกลัวไม่ได้ดังใจ

จากสวนที่ผมทำมีเรื่องที่ผมจะโม้คือ
- มะนาวผมจะมีพุ่มใหญ่ไม่เกินสองเมตร(เส้นรอบวง) ความสูงก็ไม่เกินสองเมตร(เอาเจ้านายผมเป็นเกณฑ์)ขนาดก็พอๆกับมะนาวในวงซีเมนต์ การปลูกมะนาวในวงซีเมนต์ที่พุ่มเล็กเกิดจากวงซีเมนต์ไปจำกัดรากของนะนาว เป็นการคุมขนาดของทรงพุ่มไปในตัว มะนาวจึงเจริญไปในทางสูงซะเป็นส่วนใหญ่(กิ่งกระโดง)ถ้าเราไม่แต่งให้กิ่งไปในแนวนอน(อาจโน้มหรือดัดหรือตัดปลายยอดออกเพื่อกำจัดอิทธิพลของตายอดที่ข่มตาข้าง(Apical dominance)ไม่งั้นสูงไปเรื่อย) โดยหลักการที่ว่าขนาดของต้นไม้ส่วนที่อยู่บนดินและใต้ดินจะสัมพันธ์กัน ส่วนที่ผมทำคือทำโดยจำกัดส่วนที่อยู่บนดินแทนครับพุ่มก็จะเล็กเหมือนการจำกัดโดยใช้วงซีเมนต์ บางท่านอาจจะค้านว่าเป็นไปไม่ได้ แต่ต่างประเทศทำกันมานานแล้วของเช่น ส้ม ชมพู่ ลำไย มะม่วง(บ้านเราก็มี) ส่วนมะนาวมีท่านอาจารย์ รวี เศรษฐภักดี นำมาเผยแพร่เป็นคนแรก แต่ที่ผมทราบคือยังไม่มีใครนำมาปฏิบัติอย่างจริงจัง เรื่องทรงพุ่มนี้มันจะไปเกี่ยวข้องกับระบบการสังเคราะห์แสงอีก ว่าจะจัดการอย่างไรให้กิ่งและใบได้รับแสงเพื่อสร้างอาหารมาเลี้ยงต้นและผลผลิตอย่างมีประสิทธิภาพ และจะกำจัดพื้นที่ที่ไม่ให้ผลผลิตและเป็นแหล่งสะสมของโรคและแมลงให้ลดลงอย่างไร

เดี๋ยวบันทึกหน้าถัดไปจะเพิ่มเรื่องการทำถังเพื่อให้ปุ๋ยทางน้ำบางท่านอาจทราบดีอยู่แล้ว บางท่านที่ไม่ทราบผมว่าควรติดตั้งครับประหยัดแรงและเวลาได้มากทีเดียว อีกเรื่องคือการตัดแต่งทรงพุ่มที่ชาวสวนไม้ผลอย่างเราไม่ควรละเลย

ผมต้องขอขอบคุณ ข้อมูลและคำแนะนำต่างๆจาก
ท่านอาจารย์ รศ.ดร. รวี เสรฐภักดี
อาจารย์ สามารถ เศรษฐวิทยา และคณาจารย์แห่งศูนย์วิจัยและพัฒนาไม้ผลเขตร้อน สถาบันวิจัยและพัฒนากำแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน ทุกๆท่านเป็นอย่างมากครับ

โปรดติดตอนต่อไป

เขียนใน GotoKnow โดย ชาย ท่ายาง
ใน ชาย ท่ายาง

คำสำคัญ (Tags): #ปลูกมะนาวระยะชิด การปลูกมะนาว แปลงมะนาวระยะชิด การขึ้นลูกฟูก ระยะปลูกมะนาว การตัดแต่งทรงพุ่ม การควบคุมทรงพุ่ม

หมายเลขบันทึก: 438228เขียนเมื่อ 5 พฤษภาคม 2011 20:14 น. ()แก้ไขเมื่อ 11 ธันวาคม 2012 13:42 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่าน