7. ช่วยด้วย !!! พระธาตุดอยสุเทพ ...หายไป
วิกฤตตอนนี้ของชาวเชียงใหม่คงไม่มีอะไรที่เด่นเกินเรื่อง หมอกควัน และไฟป่า ทุกวันผู้เขียนจะรู้สึกหายใจไม่เต็มปอด แสบตา แสบคอ บรรยากาศรอบบ้านที่สวยงามยามเย็นหายไป พระธาตุดอยสุเทพก็หายไป แถม ภูเขาที่บ้านน้องดาวลูกไก่ก็หายไป
ภาพยามเย็นหน้าบ้านที่หม่อนหมอง มองไปไม่เห็นดอยสุเทพ
เมื่อวันที่ 11 มีนาคม 2553 ที่ผ่านมา ผู้เขียนได้เชิญ คุณเอนก ศิริโหราชัย นักวิชาการสาธารณสุข ซึ่งเป็นผู้ที่เชี่ยวชาญและรับผิดชอบงานด้านสิ่งแวดล้อม มาเล่าในเวที เรื่องเล่าเร้าพลัง ว่า ในบรรยากาศที่เลวร้ายแบบนี้ พวกเราควรดูแลตัวเอง และคนที่เรารักรอบๆตัวเราอย่างไร
คุณอเนก กำลังเล่าเรื่อง
คุณเอนกบอกว่า ตัวชี้วัดที่จะบอกว่าเมืองเชียงใหม่เรามีหมอกควันเกินค่าปกติหรือไม่ ให้มองไปที่พระธาตุดอยสุเทพ ถ้าเมื่อไหร่ที่เรามองไม่เห็นแสดงว่า เราอยู่ในภาวะอันตรายแล้ว
และสาเหตุหลักที่เกิดมลพิษ ฝุ่นควันมี สาเหตุใหญ่ไม่กี่อย่าง ซึ่งล้วนแล้วเป็นฝีมือจากมนุษย์เรา 100 % คือ
-
ไฟป่า แต่ก่อนเราถูกสอนให้เชื่อว่าเกิดจากการเสียดสีของไม้แห้ง ปัจจุบันมีการพิสูจน์แล้วว่าไม่จริง แต่เป็นน้ำมือจากมนุษย์เท่านั้น
ไฟป่าที่พบได้เสมอในช่วงที่อากาศแห้ง
(ขอบคุณภาพจาก internet)
-
การจราจร ซึ่งก็อีกนั่นแหละแต่ก่อนว่าเกิดจากท่อไอเสีย แต่จริงๆแล้วเกิดจากการเบรก การเหยียบครัช มากกว่า จะสังเกตว่าบนท้องถนนที่มีฝุ่นมาก เวลาฝนตกแบบโปรยๆไม่มากจะสังเกตว่าทำให้ถนนลื่น เพราะฝนไม่สามารถชะล้างฝุ่นออกไปหมด เพียงแต่ทำให้ฝุ่นด้านบนเปียกและเกาะตัว เป็นเหตุให้ถนนลื่น
ฝุ่นที่เกิดจากบนท้องถนน
(ขอบคุณภาพจาก internet)
-
การเผาขยะมูลฝอย ซึ่งเป็นวิถีชีวิตของคนเมืองที่เชียงใหม่ ที่นิยมเผาขยะแทนการเอาไปทิ้
คุณเอกนบอกว่าทั่วโลกมีการแบ่งชนิดของฝุ่น ออกเป็น 2 ชนิด คือ PM10 และ PM 2.5 แต่ก่อนที่จะรู้ว่า มัน คืออะไรและเป็นอันตรายกับเราอย่างไร ให้มารู้จักคำว่า PM ที่เรามักได้ยินทางโทรทัศน์บ่อย ว่าคืออะไร
PM ( Particulate Matter) หมายถึงฝุ่นละอองและรวมถึง อนุภาคของแข็งและหยดละอองของเหลวที่แขวนลอยกระจายในอากาศ อนุภาคที่กระจายในอากาศนี้บางชนิดมีขนาดใหญ่ และมีสีดำจนมองเห็นเป็นเขม่าและควัน แต่บางชนิดมีขนาดเล็กมากจนมองด้วยตาเปล่าไม่เห็น ฝุ่นละอองที่แขวนลอยในบรรยากาศ โดยทั่วไปมีขนาดตั้งแต่ 100 ไมครอนลงมา
PM10 ตามคำจำกัดความของ US. EPA (United state Environmental Protection Agency) หมายถึง ฝุ่นหยาบ (Course Particle) เป็นอนุภาคที่มีเส้นผ่านศุนย์กลาง 2.5 - 10 ไมครอน มีแหล่งกำเนิดจากการจราจรบนถนนที่ไม้ได้ลาดยางตามการขนส่งวัสดุฝุ่นจากกิจกรรมบด ย่อย หิน
PM2.5 ตามคำจำกัดความของ US. EPA หมายถึง ฝุ่นละเอียด (Final Particles) เป็นอนุภาคที่มีเส้นผ่านศุนย์กลางเล็กกว่า 2.5 ไมครอน ฝุ่นละเอียดที่มีแหล่งกำเนิดจากควันเสียของรถยนต์ โรงไฟฟ้า โรงงานอุตสาหกรรม ควันที่เกิดจากการหุงต้มอาหารโดยใช้ฟืน นอกจากนี้ก๊าซ SO2 NOx และสาร VOC จะทำปฏิกิริยากับสารอื่นในอากาศทำให้เกิดฝุ่นละเอียดได้
ฝุ่นละอองขนาดเล็กจะมีผลกระทบต่อสุขภาพเป็นอย่างมาก เมื่อหายใจเข้าไปในปอดจะเข้าไปอยู่ในระบบทางเดินหายใจส่วนล่าง ในสหรัฐอเมริกาพบว่า ผู้ที่ได้รับฝุ่น PM10 ในระดับหนึ่งจะทำให้เกิดโรค Asthma และ ฝุ่น PM2.5 ในบรรยากาศจะมีความสัมพันธ์กับอัตราการเพิ่มของผู้ป่วยที่เป็นโรคหัวใจและโรคปอด และเกี่ยวโยงกับการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร โดนเฉพาะผู้ป่วยสูงอายุ ผู้ป่วยโรคหัวใจ โรคหืดหอบ และเด็กจะมีอัตราเสี่ยงสูงกว่าคนปกติด้วย
กำลังตั้งใจฟัง
คุณอเนก บอกว่าในขณะที่มีการเผาไหม้ จะเกิดก๊าซพิษ คือ
-
NOX หรือ ไนตริกออกไซด์เป็นก๊าซไม่มีสีและกลิ่น ซึ่งส่วนมากเมื่อทำปฏิกิริยาทางเคมีกับออกซิเจนในอากาศจะเปลี่ยนเป็นไนโตรเจนไดออกไซด์ และมีผลต่อมนุษย์ ดังแสดงในตาราง ซึ่งพบว่าค่าต่ำสุดที่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาพของผู้ปวดโรคหืด คือ 190 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร (0.1 ส่วนในล้านส่วน) ในระยะเวลา 1 ชั่วโมงต่อวันที่หายใจเอาก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์เข้าไป
-
SOX หรือก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ เป็นก๊าซไม่มีสี ไม่ไวไฟ เมื่อทำปฏิกิริยากับออกซิเจนในอากาศจะเกิดเป็นซัลเฟอร์ไตรออกไซด์ และจะรวมตัวเป็นกรดซัลฟุริก อาจก่อให้เกิดอันตราย ต่อระบบทางเดินหายใจ เช่น หลอดลมอักเสบเรื้อรัง เป็นต้น ส่วนฝุ่นละองอาจก่อให้เกิดอาการระคายเคือง ยกเว้นฝุ่นละอองบางประเภท ที่มีพิษอยู่ในตัวของมันเอง เช่น ซิลิกา ฝุ่นละอองของโลหะหนักต่างๆ
ก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์จะเป็นอันตรายต่อ สุขภาพอนามัยมากขึ้นอยู่กับฝุ่นละออง เนื่องจากทำให้เพิ่มความระคายเคืองต่อเนื้อเยื่อในระบบหัวใจ นอกจากนั้น ฝุ่นละอองบางชนิดเป็นสารมีพิษ และบางชนิดทำหน้าที่เป็นตัวเร่งปฏิกิริยาให้ก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์กลายเป็นกรดซัลฟุริกได้รวดเร็วยิ่งขึ้น เช่น ละอองไอของเฟอรัส แมงกานีส วานาเดียม เป็นต้น ซึ่งเป็นอันตรายต่อปอดอย่างรุนแรง ตลอดจนเพิ่มความต้านทานการเคลื่อนที่ของอากาศภายในทางเดินหายใจ
ในสถานการณ์อย่างนี้ คุณเอนกได้แนะนำวิธีการดูแลตัวเอง ดังนี้ค่ะ
1.ปิดประตูหน้าต่างเพื่อมิให้มลพิษอากาศเข้ามาสะสมในอาคาร หากมีเครื่องฟอกอากาศ หรือเครื่องปรับอากาศที่สามารถกรองอากาศได้ ให้เปิดใช้งาน และเพิ่มความชื้นในห้อง โดยการเอาน้ำใส่ภาชนะปากกว้างมาวางไว้ เช่น กะละมัง
2.ผู้สูงอายุซึ่งมักมีปัญหาโรคหัวใจ โรคปอด โรคหอบหืด รวมทั้งเด็กเล็กที่ภูมิต้านทานยังไม่ดี เป็นกลุ่มเสี่ยง จึงควรงดออกไปทำกิจกรรมนอกอาคาร
3.หากมีความจำเป็นต้องไปทำกิจกรรมนอกอาคารควรสวมหน้ากากที่สามารถกรองฝุ่นละอองขนาดเล็กได้ หรือสวมหน้ากากผ้าชุบน้ำให้ชุ่ม หรือใช้ผ้าเช็ดหน้าทบหลายชั้นชุบน้ำให้ชุ่มแล้วปิดจมูกเพื่อกรองฝุ่นละอองขนาดเล็กเหล่านั้น
4. สวมแว่นตาเพื่อปกป้องดวงตาจากลมและหมอกควัน
5.ใช้น้ำเกลือกลั้วคอเพื่อป้องกันอาการเจ็บคอ
6.หลีกเลี่ยงการออกกำลังนอกอาคารในช่วงที่มีหมอกควันมาก เพราะจะเป็นอันตรายต่อปอดในระยะยาวมากกว่าเป็นผลดีต่อร่างกาย
7.ห้ามการเผาทุกชนิดโดยเด็ดขาด งดจุดธูปบูชาพระ เพื่อมิให้ซ้ำเติมสภาพอากาศที่เลวร้ายอยู่แล้ว
8.ให้ความรู้แก่ผู้อื่นว่าการก่อมลพิษทางอากาศทุกชนิดโดยเฉพาะการเผา บั่นทอนสุขภาพตัวเองและผู้อื่น อาจทำให้ผู้อื่นเจ็บป่วย หรือเสียชีวิตก่อนวัยอันควร และให้ความรู้ว่า การเผาทุกชนิดผิดกฎหมายอาญา มาตรา 220 ผู้เผาอาจถูกปรับถึง 14,000 บาท จำคุกถึง 7 ปี หรือทั้งจำทั้งปรับ
9.ทุกคนต้องมีส่วนร่วมในการเก็บใบไม้กิ่งไม้เพื่อทำปุ๋ยหมักแทนการเผา โดยกองไว้ริมรั้วแล้วรดน้ำ ถ้าไม่มีพื้นที่ให้โทร.แจ้งเทศบาลนครเชียงใหม่ให้มานำไปจัดการ
10.ลดการใช้ขยะที่เป็นพลาสติก แยกขยะอย่างถูกวิธี เพื่อลดปริมาณขยะที่มักเป็นสาเหตุของการเผา
12.หมั่นตรวจสภาพเครื่องยนต์ของรถยนต์และรถมอเตอร์ไซค์ให้อยู่ในสภาพดี ไม่ปล่อยควันขาวหรือควันดำ หากควันดำมากควรปรับเปลี่ยนเครื่องยนต์
13.ร่วมกันปลูกต้นไม้ใหญ่และไม้พุ่ม รวมทั้งไม้ในร่มเพิ่มมากขึ้น เพราะใบไม้สามารถดักจับฝุ่นละอองได้ดี
ขอขอบคุณคุณเอนกด้วยสิ่งตอบแทนเล็กๆน้อยๆค่ะ
ก่อนจบคุณเอนกยังเล่าว่า นพ.สุภัทร ฮาสุวรรณกิจ ผอก.โรงพยาบาลจะนะ จ.สงขลา ได้ให้ข้อสังเกตไว้ 5 เรื่องที่ต้องทำความเข้าใจเกี่ยวกับผลกระทบจากมลพิษ คือ
1. คนเราแข็งแรงไม่เท่ากัน
2. ค่า PM ไม่เกินมาตรฐาน ไม่ได้หมายความว่าปลอดภัย
3. ได้รับพิษน้อยๆ แต่ระยะเวลานาน ก็มีปัญหากับสุขภาพได้เช่นกัน
4. รับสารพิษแม้จะน้อย แต่พร้อมกันหลายตัว ก็จะก่อให้เกิดพิษได้เช่นกัน
5. ยังมีสารพิษอีกมากในโลกนี้ที่เรายังไม่รู้
อ่านแล้วอย่าลืมแนะนำคนอื่นๆด้วยนะคะ เพราะผู้เขียนเป็นห่วง ทั้งๆที่ตัวเองตอนนี้ก็กำลังจะเอาตัวเองไม่รอดอยู่แล้ว... ใครก็ได้ช่วยให้ผู้เขียนได้เห็นพระธาตุดอยสุเทพอีกครั้งโดยเร็วด้วยเถอะ...!!!
อิอิ
ขอบคุณค่ะ
ความเห็น (38)
โอมมมมมมมมมม เพี้ยง
พระธาตุดอยสุเทพที่งดงาม จลกลับคืนมาโดยไวด้วยค่ะ
แถวชลบุรีก็มีหมอกควันครับ
แวะมาเยี่ยมครับ...
ช่วยกันปลูกต้นไม้คนละต้น ลดเผาขยะ ช่วยได้ครับ
หน้าบ้านดิฉันหันทางดอยสุเทพ ทุกวันจะมองไปข้างหน้าเพราะเป็นสิ่งที่ประทับใจ เคารพบูชา เมื่อไรจะพ้นภัยจากหมอกควัน ได้แต่ภาวนาค่ะ
แถวชลบุรีก็มีหมอกควันครับ
แวะมาเยี่ยมครับ...
พี่เขี้ยวขา
วันนี้มองไม่เห็นอะไรเลย นอกจากหมอกควัน
มองออกไปนอกห้องประชุมชั้น 4 เห็นแต่สีขาวเต็มไปหมดเลยจ้า
- ลำปางก็อากาศไม่ค่อยดีค่ะ
- ฟ้าหม่นๆ..ไม่เป็นสีฟ้า
- ส่วนเมฆสวยๆไม่ต้องพูดถึงค่ะ..ไม่เห็นเลย
- หวัดดีค่ะ
- เมื่อตะกี้หลุดไปไงนี่ อิอิ
- หอบความคิดถึงมาฝากค่ะ
... พระธาตุบนดอยสุเทพงามสง่า สูงเด่นเช่นฟ้า ดังฟ้ากว้างไกล เพราะช่วยรักษาคู่ฟ้าเวียงพิงค์วิไล มาเป็นที่รวมน้ำใจ เจียงใหม่บ้านเฮา ;) ... คิดถึงเชิงดอย
... ยามเช้าก็เฝ้ามอง ยามสายก็หมายจ้อง ยามบ่ายตาละห้อย มองหา ;) ฝันดีค่ะพี่เขี้ยว
สวัสดีคะพี่เขี้ยว
ดูแลตัวเองและสุขภาพนะคะ
คงต้องผูกmask นะคะ กันฝุ่น ควันจะช่วยได้ระดับหนึ่ง
สวัสดีค่ะ แวะมาทักทายค่ะ
ตกใจหมดเลย..นึกว่าหายไปไหน
- ...สวัสดีครับ...คุณมนัญญา...เข้ามาเยี่ยมครับ...
- ...และขอขอบคุณที่ไปแสดงความยินดี...
- ...ได้ความรู้อีกเยอะเลย และระมัดระวังรักษาสุขภาพด้วยนะครับ...
น่ากลัวนะคะ
แก้ไขไงดีล่ะ
- สวัสดีค่ะ
- เมื่อกลางเดือนกุมภาพันธ์มาเชียงใหม่ก็มีหมอกควันบ้างแล้ว
- ดูแลสุขภาพนะคะ
สวัสดีค่ะ
- เมื่อคืนดูข่าว ๖ จังหวัดอันตรายจากมลพิษค่ะ
- ที่พิษณุโลก ก็เกือบ ๆแล้วนะคะ
สวัสดีค่ะ
- เชียงใหม่ควรมีระบบขนส่งมวลชนที่มีประสิทธิภาพมากกว่านี้ เมืองขยายตัวแต่การขนส่งไม่เปลื่ยนแปลงไปจากเมื่อ 20 กว่าปีก่อน อากาศที่เชียงใหม่แย่ลงเรื่อยๆ
- นักการเมืองท้องถิ่นก็เล่นเกมการเมืองกันจนไม่เป็นอันทำอะไรเป็นชื้นเป็นอัน น่าเสียดายค่ะ
- ดิฉันเองก็บ้านอยู่เชียงใหม่ เขียนเรื่องหมอกควันไว้เมื่อ 3 ปีที่แล้ว ที่นี่ค่ะ Polluted skies at Northern provinces
นอกจากดอยสุเทพจะหายไปแล้ว
คนเชียงใหม่ยังหายใจไม่ค่อยจะคล่องด้วยค่ะ
แต่ก่อนนึกว่า มีแต่ กทม.
เดี๋ยวนี้ลุกลามไปทั่ว
ตอนนี้อยากให้ฝนตกอย่างเดียว แงๆๆๆๆ
นั่นซิค่ะ
เมื่อไหร่จะเห็นพระธาตูซะที
วันนี้อากาศหนักกว่าเมื่อวาน
เป็นแบบนี้ไม่นาน
พวกเราคงต้อง ระทวยกันเป็นแถวๆ
บ้านพี่หม่นหมองมากเลย
น้องก็รักษาสุขภาพด้วยนะคะ
อิจฉาคนยะลา
อากาศบริสุทธิ์
แม้จะวุ่นวายเรื่องโจรใต้บ้าง
รักษาสุขภาพนะคะ
อยากไปบ้านน้องปูจัง
ลมทะเล และเกลียวคลื่น
ยังน่ารื่นรมย์จริงๆ
ตอนนี้เวลาอยู่บ้านปิดประตูหน้าต่างหมด
เครื่องปรับอากาศ และเครื่องกรองอากาศ
ทำงานหนักมากเลย
แต่เวลาไปทำงาน ไม่รู้จะเป็นไงบ้าง
เพราะไม่มีแอร์และอยู่กลางใจกลางเมือง
อากาศนครสวรรค์
คงยังสดใสเหมือนชื่อใช่ไหมคะ
udomran [IP: 119.31.121.87]
เป็นแบบนี้เกือบทุกปี
ต้องถามผู้รับผิดชอบว่าทำไงดี
และถามพวกเราทุกคนด้วย
ว่าต่อไม่ควรทำอะไร ที่ทำให้เกิดเหตุการณ์นี้อีก
โชคดีนะคะ
ที่น้องมาช่วงนั้น
อากาศยังไม่มัวหมอง
วันนี้อากาศหนักกว่าเมื่อวาน
ชีวิตประจำวันเลยเปลี่ยนไป
ใช้ชีวิตอยู่แต่ในบ้านค่ะ
นั่นซิคะ อาจารย์
พวกเขามัวแต่ทำอะไรอยู่
ไม่หันมาดูแลบ้านตัวเอง
แต่...นั่นแหละ ชาวบ้านเอง
ก็ต้องร่วมด้วยช่วยกันให้มากๆด้วยค่ะ
- สวัสดีค่ะ
- แวะมาเยี่ยมเยียนค่ะ สบายดีนะค่ะ
- ยังระลึกถึงเหมือนเดิมค่ะ
พี่หมอเขี้ยว ไม่ใช่แค่พระธาตุดอยสุเทพหายนะคะ เมืองทั้งเมืองก็เหมือนจะหายไปด้วยค่ะ วันนี้อากาศยิ่งแปลกประหลาดกว่าที่ผ่านมาเสียอีกแน่ะค่ะ เมื่อบ่ายหลังเลิกงาน ขับรถอ้อมเมืองไปทางวงแหวนรอบนอก(ก็ถนนเส้นศาลากลางปิดห้ามผ่าน เมื่อวันซืนหลงขับรถวนเล่นในศาลากกลางจังหวัด...ตั้งห้านาทีแน่ะค่ะ ให้เข้าออกทางเดียวก็ไม่บอกก่อน ...บ่นดังๆ) ตกใจที่เห็นทุ่งนาสีเขียวสดใส แต่เหนือพื้นดินขึ้นมาอีหน่อย ไม่บอกไม่รู้นะว่าเป็นควัน ไม่ใช่หมอก...
สวัสดีขอรับเอาOTOP ปากน้ำมาฝาก
สวัสดีค่ะ
- เห็นชื่อเรื่องตกใจต้องรีบมาอ่าน
- อ่านแล้วความรู้มากมาย บ้านนอก ฝุ่นละอองเยอะ
- เพราะถนนหนทางก็ไม่สะดวก ไม่ใช่ป่าคอนกรีต
- แต่ มลพิษจากควันรถน้อย และ มีต้นไม้ช่วยได้เยอะ
- ที่หมู่บ้านคีรีวง บ้านครูสอน อากาศดี เป็นอันดับ 1 ของประเทศไทย
- ภูมิใจนะนี่ ขอบคุณสำหรับความรู้และข้อแนะนำวิธีการดูแลตัวแลตนเองค่ะ
รักประเทศไทย ตำรวจเป็นมิตร ใกล้ชิดประชาชน
สวัสดีค่ะพี่เขี้ยว..มาเยี่ยมแว๊บๆ..ไม่ใช่ป๊อบ..ปอบ..ละครที่ลูกชอบดูนะคะ..ตั้งใจอ่านมากๆค่ะ..ได้สาระความรู้ที่ควรจะให้ทุกคนได้รับรู้ถึงอันตรายนะคะ...พี่สบายดีนะคะ..วันนี้จะไปรับลูกอีกคนที่น่านค่ะ