หนานเกียรติ
เกียรติศักดิ์ หนานเกียรติ ม่วงมิตร

เยียวยาด้วย “หัวใจ” (๑)


“สิ่งที่คิดถึงตลอดเวลาในการทำงานบริการด้านสุขภาพ ในการดูแลคนไข้นั้นยึดหลักเดียวคือดูแลเสมือนญาติ ถ้าคิดว่าผู้ป่วยเป็นญาติ ผู้รับบริการทุกคนเป็นญาติ เราอยากได้อย่างไรที่จะกระทำต่อญาติเรา เราก็ทำอย่างนั้นกับผู้ป่วย กับญาติผู้ป่วย ผู้มาเข้ารับบริการ แม้นว่าเราจะไม่สามารถดูแลให้เขารอดชีวิต แต่ว่าเราก็จะมอบสิ่งที่ดีที่สุดสำหรับเขา เท่าที่เขามีเวลา เท่าที่เรามีโอกาสเรามีโอกาสที่จะทำได้...”

   “กริ๊ง...........”

   เสียงกริ่งดังยาวต่อเนื่องกันกว่าสองครั้งหน้าห้องไอซียู โรงพยาบาลพิจิตร

   “น้องคนเดิมค่ะพี่ หนูอธิบายไปหลายรอบแล้ว เมื่อกี้ก็เพิ่งจะอธิบายไป ทำไมไม่ยอมเข้าใจสักทีก็ไม่รู้...”

   พยาบาลสาวกล่าวกับ “สุกานดา เมฆทรงกรด” พยาบาลหัวหน้างานห้องผู้ป่วยวิกฤติ โรงพยาบาลพิจิตร หลังจากถอนหายใจด้วยสีหน้าไม่สบายใจ

 

   ทันที่ที่ประตูห้องไอซียูเปิดออก

   “แม่หนูเป็นอย่างไรบ้าง แล้วจะรักษาต่อไปอย่างไร...”

   น้ำเสียงคาดคั้นและสั่นเครือจากหญิงสาวผู้กดกริ่งเรียก

   หญิงสาวต้นเสียงคนนั้น สีหน้าเคร่งเครียด ขอบตาหมองช้ำ ดวงตาแดงกล่ำ

   “สมพร บุญนาค” หญิงสาวคนนั้น เธอคือลูกสาวคนเดียวของคุณแม่ผู้กำลังนอนรักษาอาการเจ็บป่วยอยู่ในห้องไอซียู

   เธอทำงานที่บริษัทผลิตรายการโทรทัศน์แห่งหนึ่งในกรุงเทพฯ ก่อนหน้านี้ไม่กี่วัน เธอหยุดงานเดินทางมาเฝ้าไข้แม่ซึ่งนอนรักษาตัวอยู่ในโรงพยาบาลพิจิตร เมื่อเห็นว่าคุณแม่มีอาการดีขึ้นจึงกลับไปจัดการธุระที่ทำงาน แต่เมื่อย้อนกลับมาการณ์กลับกลายเป็นว่าคุณแม่มีอาการหนักขึ้นจนต้องย้ายตัวเข้าไปรักษาในห้องไอซียู

   เธอเทียวไล้เทียวขื่อ กดกริ่งครั้งแล้วครั้งเล่าเพื่อขอเข้าเยี่ยมแม่ และขอฟังคำอธิบายจากพยาบาลผู้เฝ้าไข้อยู่อย่างนั้นทั้งวี่วัน

 

   ทันทีที่ สุกานดา เมฆทรงกรด เปิดห้องออกมา เห็นสภาพของหญิงสาวผู้ยืนกดกริ่งอยู่เบื้องหน้าก็รับรู้ด้วยหัวใจได้ทันทีว่า เธออยู่ในภาวะเครียดอย่างหนัก หนา ยิ่งทราบว่า “สมพร บุญนาค” เป็นลูกสาวเพียงคนเดียวของคุณแม่ที่นอนรักษาอยู่ภายใน ก็ยิ่งทำให้เข้าใจความทุกข์นั้นจนจับจิต

   ผู้กดกริ่งและยืนรออยู่หน้าห้อง ถูกสัมผัสที่แขนด้วยความนิ่มนวลแผ่วเบา แล้วเดินตามไปนั่งที่โต๊ะรับแขกตามคำเชื้อเชิญอย่างว่าง่าย

   “หนูมาถึงเมื่อไร แล้วไม่ต้องไปทำงานเหรอคะ...”

   น้ำเสียงอ่อนโยน กับรอยยิ้มอันอบอุ่นและสัมผัสที่แผ่วเบา ช่วยทำให้เธอผ่อนคลายลงไม่น้อย

   การสนทนาของทั้งคู่ดำเนินไป บรรยากาศเคร่งเครียดค่อยคลี่คลายลง

   ข้อมูลเกี่ยวกับการรักษารวมทั้งสภาวะการณ์ของคุณแม่ของสมพรจากการบอกเล่าของสุกานดา แม้ว่าความทุกข์โศกจะยังไม่จางหายไปแต่ก็ทำให้สมพรรับรู้และเข้าใจสภาพที่เป็นจริงได้มากขึ้น เธอเริ่มปรับและทำใจได้บ้าง

   สำหรับสุกานดาแล้ว เธอมิได้ทำหน้าที่เพียงเยียวยาผู้ป่วยเท่านั้น การเยียวยาทางจิตใจแก่ญาติผู้ป่วยก็เป็นสิ่งที่เธอให้ความสำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน ทั้งนี้เพราะเธอเห็นว่าเมื่อผู้ป่วยประสบภาวะวิกฤติกาย สิ่งที่พบทันทีคือภาวะวิกฤติใจของญาติผู้ป่วย ยิ่งความรักและความผูกพันของญาติที่มีต่อผู้ป่วยมากเพียงใด ความทุกข์อาทรร้อนใจก็ยิ่งโถมทับทวีตามไปด้วย

   กิจกรรมการให้คำปรึกษา การให้ข้อมูลอย่างตรงไปตรงมาและไม่ปิดบัง จึงเป็นบริการที่สำคัญประการหนึ่งของงานห้องผู้ป่วยวิกฤติ โรงพยาบาลพิจิตร ที่เธอดูแลอยู่ ดังที่เธอกล่าว

   “การดูแลญาติให้พ้นวิกฤติใจเป็นสิ่งที่เราให้ความสำคัญ เราจะมีการให้ข้อมูลแก่ญาติคนไข้ทุกวัน ทุกครั้งหลังเวลาเยี่ยม ที่สำคัญไปกว่านั้นเราจะให้กำลังใจแก่ญาติคนไข้ ให้เขามีกำลังใจ สามารถประคับประคองจิตใจให้ผ่านพ้นความทุกข์ในขณะนั้นไปได้...”

   คำสอนของพระราชบิดา “เอาใจเขามาใส่ใจเรา” เป็นแนวทางที่สุกานดายึดถือนำมาปฏิบัติอย่างสัตย์ซื่อตลอดการประกอบวิชาชีพของเธอ

   “สิ่งที่คิดถึงตลอดเวลาในการทำงานบริการด้านสุขภาพ ในการดูแลคนไข้นั้นยึดหลักเดียวคือดูแลเสมือนญาติ ถ้าคิดว่าผู้ป่วยเป็นญาติ ผู้รับบริการทุกคนเป็นญาติ เราอยากได้อย่างไรที่จะกระทำต่อญาติเรา เราก็ทำอย่างนั้นกับผู้ป่วย กับญาติผู้ป่วย ผู้มาเข้ารับบริการ แม้นว่าเราจะไม่สามารถดูแลให้เขารอดชีวิต แต่ว่าเราก็จะมอบสิ่งที่ดีที่สุดสำหรับเขา เท่าที่เขามีเวลา เท่าที่เรามีโอกาสเรามีโอกาสที่จะทำได้...”

 

   “พี่คะ แม่เคยบอกว่าอยากไปสิ้นลมที่บ้านค่ะ...”

   สมพร เอ่ยขึ้นกับสุกานดาข้างเตียงคุณแม่ เมื่อเธอเห็นว่าลมหายใจสุดท้ายของคุณแม่ใกล้จะมาถึงเต็มที

   แม้แววตายังไม่คลายจากความทุกข์โศก แต่สีหน้าของสมพรก็ดีกว่าหลายวันก่อนมาก จากการให้คำปรึกษาพูดคุยเป็นระยะ

   “แม่รักบ้านมาก บ้านไม้เก่า ๆ โย้เย้ จะสร้างหลังใหม่ให้ก็ไม่ยอม แม่รักบ้านหลังนี้มาก...”

   เธอเล่าถึงความผูกพันของแม่กับบ้านที่แม่อยู่มาตลอดชีวิต

   สุกานดากล่าวขึ้น หลังจากรับฟังคำพูดของสมพรอย่างเข้าอกเข้าใจ

   “แม่หนูคงอยากมีลมหายใจสุดท้ายที่บ้าน กับครอบครัวที่อบอุ่น ไม่ใช่กับอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่มีราคาแพงมากมายเหล่านี้ หนูว่าจริงไหม...”

 

   ก่อนที่สมพรจะย้ายคุณแม่กลับบ้าน สุกานดาได้จัดให้มีการดำเนินการตามความเชื่อทางศาสนา ด้วยการนิมนต์พระสงฆ์ให้มารับสังฆทานจากคุณแม่พร้อมกับคุณพ่อและสมพร ให้ญาติได้กล่าวถึงคุณงามความดีงามของคนไข้ รวมทั้งขออโหสิกรรมซึ่งกันและกัน ซึ่งเหตุการทั้งหมดนี้อยู่ในความรับรู้ของคนไข้ทั้งสิ้น

   “คุณแม่สิ้นลมแล้วค่ะ...”

   สุกานดา รับฟังการแจ้งข่าวทางโทรศัพท์จากสมพร ปลายสายบอกต่อว่า คุณแม่สิ้นลมหลังจากเดินทางมาถึงบ้านได้ราวสามชั่วโมง

   คุณแม่ของสมพร บุญนาค สิ้นลมอย่างสงบท่ามกลางความอบอุ่นของครอบครัวและญาติมิตร และที่สำคัญลมหายใจสุดท้ายของคนไข้สิ้นสุดลงภายใต้ชายคาบ้านซึ่งเป็นที่รักและผูกพัน สมดังเจตนารมย์และไม่เสียทีที่ได้สั่งเสียลูกไว้ก่อนจากไป

 

   “พี่เค้าใช้หัวใจคุยกับเราค่ะ...”

   สมพร บุญนาค กล่าวถึงความประทับใจที่ได้รับจากการเยียวยาของทีมพยาบาลงานห้องผู้ป่วยวิกฤติ โรงพยาบาลพิจิตร ว่า

   “เค้าทำแบบว่า ‘เอาใจเขามาใส่ใจเรา’ มานั่งในใจเรา มาเข้าใจเราในฐานะญาติที่กำลังจะสูญเสียคนที่เรารักที่สุด ให้ความใส่ใจ สนใจในทุกรายละเอียดของทั้งคนไข้และญาติ เขาเต็มที่ที่สุด ทำทุกอย่างเต็มที่อย่างที่สุด เหมือนกับว่าเขาดูแลญาติของเขาเอง เขาให้ความสำคัญกับผู้ป่วยเหมือนกับที่เขาดูแลคุณพ่อคุณแม่ของตัวเอง...

   ...ขอขอบคุณพี่สุกานดาและทีมพยาบาลทุกท่านที่ช่วยดูแลคุณแม่ ในขณะนั้นถือว่าเจอกับสภาพที่วิกฤติที่สุดที่ต้องสูญเสียคนที่เรารักที่สุดไป แต่อีกด้านหนึ่งก็ถือว่าเป็นด้านบวกของชีวิตที่ได้พบคนที่จิตใจดีงาม...”

   ...นอกจากดูแลผู้ป่วยในห้องไอซียูแล้ว พยาบาลเหล่านั้นยังดูแลญาติผู้ป่วยในด้านจิตใจด้วย เมื่อญาติออกมาจากการเยี่ยม ทีมพยาบาลก็จะเข้ามาเล่าความคืบหน้าของการรักษา แนวทางรักษา ชี้แจงให้ทราบว่ามีความหวังแค่ไหน มันทำให้ญาติไม่กังวล ไม่ลังเลมากที่จะตัดสินใจ..."

 

หมายเลขบันทึก: 329232เขียนเมื่อ 19 มกราคม 2010 16:26 น. ()แก้ไขเมื่อ 30 มีนาคม 2012 10:25 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (29)

พี่หนานเกียรติครับ เป็นเรื่องตามโครงการ สรพ ใช่ไหมครับ เยี่ยมมากๆๆการดูแลและเยียวยาด้วยหัวใจจริงๆๆ แบบนี้ต้องไปดูเรื่องการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายด้วยนะครับ...

ลุ่มลึกในมุมมอง เยี่ยมยอดในเนื้อหาที่สื่อสะท้อนมากครับ

ขอเป็นกำลังใจให้ทุกท่านครับ

ขอเป็นกำลังใจให้ทุกท่านด้วยจิตคารวะครับ

ชอบครับ

   พยาบาลเหล่านั้นยังดูแลญาติผู้ป่วยในด้านจิตใจด้วย

อ่านแล้วก็รู้สึกเห็นใจทุกฝ่ายนะคะ..ขอเป็นกำลังใจให้ทุกคนค่ะ

อย่างนี้เรียกว่าดูแลด้วยหัวใจของความเป็นมนุษย์

ขอชื่นชมคนรพ.พิจิตรมากๆค่ะ

  • สวัสดีครับพี่หนาน
  • ประทับใจในเรื่องเล่า
  • ยอดเยี่ยมมากครับ...เป็นการรักษาคนไข้แบบองค์รวม

ชื่นชมค่ะ  ... รักษาด้วยใจ  เยียวยาด้วยใจ

ประทับใจ ผู้หญิงสีขาว ชาวพยาบาลครับ ท่านทุกคนปี่ยมด้วยน้ำใจครับ

ดูแลผู้ป่วยด้วยหัวใจ ... เป็นนิมิตหมายที่ดีนะคะ ... อยากให้คุณหมอ พยาบาลทุกๆ สาขา ยึดถือเป็นแบบอย่างค่ะ

... หากทุกๆ สถานพยาบาล ใช้มาตรฐาน เยียวยาด้วย หัวใจ โลกของผู้ป่วย คงสดใส มหัศจรรย์ ...

ชื่นชมคุณหมอพยาบาล ผู้เสียสละ  และเป็นกำลังใจแก่องค์กรส่งเสริมงานพัฒนาอย่างยั่งยืน ขอบพระคุณค่ะ  

ขอบคุณทุกความเห็น

ขอบคุณทุกท่านที่มาแวะเยี่ยมเยียนครับ

น้อมคารวะต่อการเยียวยาด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ค่ะ...^-^

อารมณ์รักบริการแบบนี้ละค่ะพี่ที่เป็นหนึ่งเหตุผลในการทำงานบริการด้านสุขภาพต่อไป

แต่ก็มีอารมณ์และเหตุผลอีกมากมายที่อยากใช้ชีวิตเป็นของตัวเองมากกว่านี้

ขอบคุณมากนะค่ะสำหรับคำตอบที่แวะเอาไปฝากให้น้องค่ะ

"ยาดีๆหลายขนาน ไม่สำคัญเท่า "เยียวยาด้วยหัวใจ" ค่ะ

อ่านแล้วซาบซึ้งครับ

ชื่นชมมากๆครับ ขอบคุณเรื่องราวดีๆครับ

 

สวัสดีค่ะ

  • อ่านแล้วซึ้งใจมากๆน้ำตาจะไหลเพราะสงสารลูก
  • ถ้าเราเป็นแม่อย่างนั้น ก็อยากให้ลูกพากลับบ้าน
  • เห็นใจและเข้าใจ  ความรู้สึกของทั้งลูกและแม่ค่ะ
  • ประทับใจการทำงานของผู้ที่เกี่ยวข้องทุกๆคนของรพ.พิจิตรครับ
  • ขอบคุณเรื่องราวดีๆครับ

เป็นอีกหนึ่งกำลังใจนะคะ

รู้สึกเห็นใจและเข้าใจค่ะ

คิดถึงตอนพฃที่พ่ออยู่ทีไอซียู

สู้ๆน๊าค่ะ ^_^

ประทับใจค่ะ

ส่วนตัวจะแบ่งปันปัจจัยส่วนหนึ่งให้ห้องไอซียู โรงพยาบาลที่ทำงานเดิม ร่วมด้วยช่วยกันในการพิมพ์หนังสือธรรมะ ของพระอาจารย์ไพศาล วิสาโลและคู่มือการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้าย

เป็น การช่วย "การดูแลผู้ดูแล" ผู้ป่วยอีกทางหนึ่งค่ะ

ขอบคุณพี่หนาน ที่เขียนออกมาได้ละเอียดละออ ประณีต นุ่มนวล ซาบซึ้ง น่าประทับใจ เอ.... มีไรอีกอ่ะ...สุดยอดของการถ่ายทอดเลยค่ะพี่ เก่งจริงๆ ค่ะ ขั้นเทพมากๆ

สวัสดีค่ะหนานประทับใจมาก..การทำงานแบบองค์รวมได้ทุกเรื่อง....ดีค่ะ

เยี่ยมมากเลย น่าชื่นชมมากค่ะ

โรงพยาบาลนี้ หากมีทุกโรงพยาบาล ก็จะดีมากนะคะ แต่คงเป็นไปไม่ได้

ขอบคุณนะคะนำเรื่องมาเล่าให้ทราบ เป็นตัวอย่างที่ดีมาก ไม่จำป็นต้องเป็นผู้ทำหน้าที่ที่อยู่ห้องผู้ป่วยก็ได้นะคะ เราทุกคนหากพบ คนรู้จัก เพื่อน ญาติพี่น้อง เราก็ควรทำแบบคุณ สุกานดา นะคะ หรือคนที่มาปรับทุกข์กับเราก็ไม่ควรซ้ำเติม

 

P สวัสดีครับ อ.ขจิต ฝอยทอง

อาจารย์ครับ เรื่องนี้เป็นเรื่องราวของ ร.พ.พิจิตร ที่จะนำมาเผยแพร่ในงาน HA ของ สรพ. ครับ ผมสนใจเรื่องนี้เป็นพิเศษครับ

 

P สวัสดีครับ อาจารย์ เสียงเล็กๆ فؤاد

ขอบคุณมาก ๆ ครับอาจารย์

 

P สวัสดีครับ คุณ มกระ

ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมให้กำลังใจครับ

 

P สวัสดีครับ อาจารย์ small man

เรื่องเล่าในบันทึกผม ยังสื่อความดีงามของทีมพยาบาลนี้ได้เพียงนิดหน่อยครับ
เรื่องเล่าจากปากน่าสนใจกว่าสิ่งที่ปรากฏในบันทึกมาก
ความสามารถของผมทำได้เพียงเท่านี้เองครับ
ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมชมนะครับ

P สวัสดีครับพี่ใหญ่ นาง นงนาท สนธิสุวรรณ

ขอบคุณที่แวะมาให้กำลังใจครับ

 

สวัสดีครับ  พี่add [IP: 125.26.189.33]

ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมครับ

 

P สวัสดีครับ พี่ นาง...มณีวรรณ ตั้งขจรศักดิ์

ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมครับ
พยาบาลที่นี่เยี่ยมยอดมาก ๆ 
เขาใช้ "หัวใจ" ทำงาน ครับ

P สวัสดีครับ อ.จักรกฤษณ์

ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมครับ...

 

P สวัสดีครับ คุณหมอ เพื่อนร่วมทาง

แหะ แหะ หมายถึงผมหรือเรื่อง หรืออะไรครับ...

 

P สวัสดีเจ้าคุณครู พิชชา

ยินดีจ้าดนัก ตี้มาเยี่ยม มาแอ่วเจ้า...

 

P สวัสดีครับ อาจารย์ พรชัย

เป็นความประทับใจมาก ๆ เช่นกันครับอาจารย์
ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมนะครับ

 

P สวัสดีครับ คุณ poo

ขอบคุณที่เยี่ยมและต่อยอดความคิดนะครับ

P สวัสดีครับ คุณ blue_star

ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมครับ
เช่นเดียวกันครับ
ขอน้อมคารวะต่อการเยียวยาด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์

 

P สวัสดีครับ คุณpivara

ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมเยียนและแบ่งปันความรู้สึกครับ
ดีใจจริง ๆ ที่มีบุคลากรเช่นนี้ และที่สำคัญอยู่ในบ้านเกิดเมืองนอนของผม
จะหาโอกาสไปเยือนที่โรงพยาบาลสักวันนะครับ

 

P สวัสดีครับ พี่ นิตยา เรืองแป้น

ใช่ครับ "ยาดี ๆ หลายขนาน ไม่สำคัญเท่า 'เยียวยาด้วยหัวใจ' "
ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมครับ

 

P สวัสดีครับ คุณ capuchino

ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมครับ
ดีใจมากที่ชอบ มีเรื่องราวทำนองนี้มาฝากอีกเรื่อย ๆ นะครับ

P สวัสดีครับ คุณ ดาวเรือง

ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมครับ
ดีใจที่ชอบครับ
มีเรื่องเล่าทำนองนี้มาแบ่งปันอีกนะครับ

P สวัสดีครับ อาจารย์ ธนิตย์ สุวรรณเจริญ

ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมครับ

 

P สวัสดีครับ น้อง เทียนน้อย

ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมครับ
เป็นไงบ้าง สบายดไหมครับ
ไม่ได้ทักทายกันนานเลย

 

P สวัสดีครับ คุณภูสุภา

ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมเยียนครับ
ชื่นชมกับกิจกรรมที่ดำเนินการอยู่มาก ๆ ครับ ขออนุญาตนำไปบอกเล่าต่อนะครับ

 

P สวัสดีคุณน้องพรทั้งหล้า ♥paula .`๏'- ที่ปรึกษาตัวน้อย.`๏'-

เว่อร์ไปน้อง...
แหะ แหะ แต่ก็ชอบนะ ฮิ ฮิ...

 

P สวัสดีเจ้าคุณครู rinda

ยินดีจ้าดนัก ที่แวะมาแอ่วเจ้า

 

P สวัสดีครับ พี่กานดา น้ำมันมะพร้าว

ขอบคุณพี่กานดามาก ๆ ที่แวะมาเยี่ยมครับ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท