ธรรมะของพระพุทธเจ้าจากหนังสือโจนาธาน ลิวิงสตัน นางนวล (จบ)
บอกเล่าความคิดหลังการอ่าน
ริชาร์ด บาค สื่อสารกับผู้อ่านเรื่อง “การเรียนรู้ และ ความเพียร” ผ่านนกนางนวลชื่อโจนาธานที่มีความแตกต่างจากนกอื่นในฝูงที่การบินเป็นไปเพื่อหาอาหารเพื่ออิ่มท้องไปวันๆ แต่โจนาธานต้องการรู้มากกว่านั้นเขาจึงเพียรฝึกฝนการบินในท่าทางต่างๆ ทิศทางต่างๆ ระดับความสูงต่าง การบินที่ความเร็วต่างๆ การบินโดยการใช้ส่วนต่างๆ ทั้งหมดของกายนกด้วยมุ่งมั่นที่จะหาคำตอบจากการทดลองบินด้วยตนเองไม่ฟังคำทัดทานจากพ่อแม่ จากฝูง เพราะการค้นหาในสิ่งที่ไม่จำเป็นเหล่านั้นผิดกฎของฝูง เขาจึงถูกขับออกจากฝูง
สิ่งที่โจนาธานเรียนรู้คือสิ่งที่ไม่มีนกในฝูงตัวใดรู้จักมาก่อนริชาร์ด บาค เรียกสิ่งนี้ว่า เสรี” (free)และ อาจารย์คึกฤทธิ์แปลความว่า “การหลุดพ้น”
ริชาร์ด บาคบอกว่า ผู้อ่านสามารถตีความสาระในหนังสือของเขาได้อย่างอิสระ ตามความเชื่อของตน
หากจะตีความสาระที่ริชาร์ด บาค สื่อเรื่องการฝึกบินของนกนางนวลกับการศึกษา แล้ว การเรียนรู้มาจากความเพียรที่ไม่ย่อท้อแม้จะพบอุปสรรคใหญ่หลวงเช่นไรเราต้องละการยึดติดกับสิ่งหนึ่งสิ่งใด กล้าที่จะทำสิ่งที่แปลกและแตกต่าง เมื่อความคิดของเราเป็นอิสระเราจะเรียนรู้สิ่งใหม่ได้โดยไม่ติดกรอบใดๆ
นี่คือความหมายของ “อิสรภาพ” ที่เป็นผลลัพธ์สูงสุดของการเรียนรู้
หากจะตีความในมิติของพุทธศาสนาการเรียนรู้การบินเพื่อไปสู่ความเร็วอันประเสริฐเช่นที่ริชาร์ด บาค เรียกเป็นอย่างอื่นไม่ได้นอกจากการหลุดพ้นหรือ นิพพาน นั่นเองเพียงแต่เขามิได้เรียกชื่อแบบนั้น
หลายสิ่งหลายอย่างที่ริชาร์ด บาคสื่อผ่านตัวหนังสือ เป็นคติของพุทธศาสนาอย่างชัดเจนเช่นเรื่องการบินด้วยจิตการเกิดตายหลายภพชาติ การสื่อสารกันทางจิตการหลุดพ้นจากเครื่องยึดเหนี่ยวทั้งปวง ความเมตตาต่อเพื่อนมนุษย์ ทำให้ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ฟันธงว่าหนังสือเล่มนี้เป็นคติของพุทธศาสนา
ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ไม่แน่ใจว่า ริชาร์ด บาค เคยเรียนรู้เรื่องพุทธศาสนาหรือไม่ แต่ อ.ชาญวิทย์ เกษตรศิริ ยืนยันว่า ริชาร์ด บาคไม่เคยรู้จักคำสอนของพระพุทธเจ้าแต่การที่เขานำเสนอหลักคิดของพุทธศาสนาไว้นั้นมิใช่ความบังเอิญ แต่เป็นเพราะธรรมะ ของพระพุทธเจ้านั้นเป็นสิ่งที่มีอยู่จริงและสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าของเราทรงค้นพบสัจธรรมนี้มากว่า ๒๕๐๐ ปีแล้ว
ความตอนหนึ่งในหนังสือตอนที่นกทั้งฝูงร่ำลือกันว่าโจนาธานเป็น“บุตรของนางนวลใหญ่”(Son of the Great Gull หรือ บุตรของพระเจ้า - ตรงนี้ฉันแปลเอง) หรือไม่ก็เป็น“นกที่ล้ำยุค” (a thousand years ahead of your time หรือ นกจากโลกอนาคต) โจนาธานถามเฟล็ตเชอร์ว่าคิดอย่างนั้นหรือไม่เฟล็ตเชอร์ตอบว่า“ผมว่าวิชาการบินแบบนี้มีมาแต่ไหนแต่ไรแล้ว สำหรับให้คนที่ค้นพบวิชานี้ได้ศึกษาเรียนรู้”
วิชาการบิน มีมาแต่ไหนแต่ไรแล้ว ฉันใด“ปัญญาแห่งการหลุดพ้น” มีมาแต่ไหนแต่ไรแล้วรอพระพุทธเจ้าทรงค้นพบ ก็ฉันนั้น
บอกเล่าความรู้สึกในฐานะผู้อ่าน
ฉันอ่านหนังสือเล่มนี้แล้วหลายครั้งครั้งแรกเมื่ออายุ ๒๐ ต้นๆ อ่านหนสองเมื่ออายุขึ้นเลขสี่หนสุดท้ายเมื่ออายุขึ้นเลข ๕แต่ละครั้งของการอ่านได้รับอรรถรสต่างกัน
หนสุดท้ายได้อ่านเปรียบเทียบทั้ง ๓ Version คือ ฉบับแปลของอาจารย์ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช ฉบับแปลของอาจารย์ชาญวิทย์ เกษตรศิริทั้งสองสำนวนมีความแตกต่างกันและเมื่อได้อ่านต้นฉบับภาษาอังกฤษ ตามคำแนะนำของอาจารย์คึกฤทธิ์ ฉันเกิดความรู้สึกไม่ต่างจากที่อาจารย์ได้เขียนไว้ในคำนำ ซึ่งฉันได้ยกมาไว้ข้างต้น
เป็นความปรารถนาดีจากใจของฉันที่เกิดขึ้นและต้องการสื่อไปถึงกัลยาณมิตรนักอ่านรุ่นใหม่
มีนักอ่าน นักวิจารณ์หนังสือ มากมายพูดถึงหนังสือเล่มนี้อ่านและตีความสาระของหนังสือเล่มนี้บันทึกไว้ในที่ต่างๆ มากมาย
ริชาร์ด บาค เองก็เคยบอกว่าผู้อ่านสามารถตีความสาระในหนังสือของเขาได้อย่างอิสระตามความเชื่อของตน
สำหรับฉันคล้อยตามตามความคิดของ มรว.คึกฤทธิ์ ที่พูดถึงหนังสือเล่มนี้ว่า
“.....เมื่ออ่านแล้วก็เกิดความรู้สึกจับใจในธรรมะที่ได้แสดงไว้ในหนังสือเล่มนี้ซึ่งมีทั้งมนุษยธรรม และ ธรรมอันเป็นความจริงแห่งชีวิตตรงตามที่พระพุทธเจ้าผู้ซึ่งเป็นพระบรมศาสดาและสรณะของผมได้ทรงแสดงไว้เมื่อสองพันห้าร้อยกว่าปีมาแล้วมากมายหลายอย่างโดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่อง สิกขา หรือ ศึกษาคือการเรียนรู้อันประกอบด้วยอิทธิบาทสี่ อันได้แก่ฉันทะวิริยะจิตตะ และวิมังสาไปจนถึงความหลุดพ้นเป็นเสรีอันทำให้เกิดกรุณาขึ้นในตัวของผู้หลุดพ้น....”
ฉันคิดว่า...ถ้าท่านเป็นนักเรียนนักศึกษา อ่านแล้วจะได้แรงบันดาลใจเพื่อการเรียนรู้ที่ไม่มีวันจบสิ้น
ถ้าท่านเป็นนักศึกษาที่เรียนวิชาการแปลหากได้อ่านสำนวนแปลทั้งสองสำนวนเทียบเคียงกับต้นฉบับจะเห็นความแตกต่าง ที่ช่วยให้เกิดการเรียนรู้เรื่องความคลาดเคลื่อนของการถ่ายทอดภาษาหนึ่งไปสู่ภาษาหนึ่งที่เกิดจากความเชื่อที่เป็นจริตส่วนตัวของผู้แปลแท้ๆ ซึ่งไม่มีวันที่การแปลจะถ่ายทอดได้ตรงตามต้นฉบับเดิมมิฉะนั้นผู้แปลที่เป็นนักเขียนที่ใช้ภาษาไทยได้สละสลวยกระจ่างชัดระดับ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช คงไม่แนะนำผู้อ่านฉบับแปลของท่านไว้ว่า
“ท่านควรจะได้หาอ่านต้นฉบับภาษาอังกฤษมาอ่านเพราะจะได้อรรถรสจากหนังสือเล่มนี้ยิ่งกว่าที่จะได้จากคำแปลของผมเป็นแน่นอน...”
เกี่ยวกับหนังสือ
Jonathan Livingstone Seagullเขียนโดย Richard Bachพิมพ์ครั้งแรกในอเมริกา เมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๕ปีต่อมาแปลเป็นภาษาไทยมี ๒ สำนวน คือของ มรว.คึกฤทธิ์ ปราโมชและ อาจารย์ชาญวิทย์เกษตรศิริพิมพ์ซ้ำหลายครั้งขณะนี้ไม่มีวางขายแต่หาอ่านได้ที่
http://www.rmutphysics.com/CHARUD/scibook/seagull/index.htm
เกี่ยวกับหนัง
หาแผ่นมาได้แล้วค่ะแต่ยังไม่ได้ดู
๑๗ พ.ค.- ๑๔ ส.ค.๒๕๕๒
ความเห็น (8)
สวัสดีค่ะ
- ขอขอบพระคุณค่ะ
- ที่ได้มอบสิ่งดีเพื่อการแลกเปลี่ยนเรียนรู้
- บันทึกนี้มีคุณค่ะมากนะคะ
- สอนให้เราได้รู้จัก ที่จะรู้ตัวตนดีจัง
- " ... To the real Jonathan Seagull, who lives within us all ..."
- ขอบคุณนะคะ
- สวัสดีค่ะครูคิม
- ดิฉันอ่านหนังสือ 3 เล่มอย่างมีความสุข อ่านแล้วขีดเขียนไว้เต็มไปหมด อยากให้คนอื่นอ่านบ้าง
- แต่ลังเลใจที่จะเอามาใส่ blog
- ดีใจมากค่ะที่ครูคิมแลเห็นคุณค่า
- สวัสดีค่ะหมอนน
- " ... To the real Jonathan Seagull, who lives within us all ..."
- เป็นข้อความที่ถุกนำไปอ้างถึงมากที่สุด มีพลังมากที่สุดค่ะ
สวัสดีครับหนุ่ย (หนอนจิ๋ว)ดีใจที่สุด ที่เห็นนักอ่านเอาโจนาธานมาคุยกันครับ เคยอ่านเมื่อครั้งอาจารย์ หม่อมยังมีชีวิต อีกเล่มเป็นหนังสือขึ้นหิ้งของบังวอญ่าที่อยากแนะนำคือ หนึ่งร้อยปีแห่งความโดเดี่ยว ถ้าอ่านมาแล้วก็น่าจะนำมาคุยกันครับหนุ่ย
- สวัสดีค่ะคุณวอญ่า "ผู้เฒ่าใจดี" ...ฮ่า...ฮ่า..(แอบตั้งฉายา)
- ไม่รู้จักหนังสือ "หนึ่งร้อยปีแห่งความโดดเดี่ยว" โปรดเมตตาแนะนำด้วยค่ะ
- สงสัยคุณวอญ่าต้องมาเล่าแล้วละค่ะ
- คิดถึงอาจารย์หม่อมคึกฤทธิ์นะคะ ดิฉันเป็นแฟนคอลัมม์ในสยามรัฐ ตั้งแต่ยังเรียนมัธยมค่ะ
- แวะมารับพลังจากโจนาธานค่ัะ
- สวัสดีค่ะ หมอเจ๊ คนสวย แซ่เฮ
- ได้อ่านฉบับเต็มแล้วหรือยังคะ อยากให้อ่านค่ะ