บางแง่มุมของภูมิปัญญาไทยในเรื่องพระอภัยมณี

การรู้จักวรรณคดีไทยด้วยการอ่านและศึกษาถึงภูมิปัญญาจึงนำคุณประโยชน์มาสู่ตนเองและประเทศชาติโดยรวม

ในวันที่ 26 มิถุนายน ของทุกปี เยาวชนไทยก็จะร่วมกันทำกิจกรรมเพื่อรำลึกถึง ท่านสุนทรภู่ และจะมีกิจกรรมที่ต้องเกี่ยวข้องกับนิทานคำกลอนเรื่องพระอภัยมณีซึ่งเป็นสมบัติอันล้ำค่าของชาติอยู่เสมอ เพราะนิทานคำกลอนเรื่องพระอภัยมณีเป็นวรรณคดีไทยที่มีคุณประโยชน์มากมาย ทั้งการสร้างสรรค์ภูมิปัญญา ให้ความรู้รอบตัว และความรู้ที่เป็นทั้งศาสตร์และศิลป์ เป็นแหล่งรวมวัฒนธรรมของคนหลายยุคสมัย สืบทอดต่อๆกันมาให้คนรุ่นหลังเข้าใจและเห็นคุณค่าของการอนุรักษ์วัฒนธรรม อันบ่งชี้ถึงความเจริญของชนชาติไทยทั้งทางด้านภาษาและศิลปะ การรู้จักวรรณคดีไทยด้วยการอ่านและศึกษาถึงภูมิปัญญาจึงนำคุณประโยชน์มาสู่ตนเองและประเทศชาติโดยรวม

ความสนุกสนานของนิทานคำกลอนเรื่องพระอภัยมณีเป็นที่ติดใจผู้อ่านอย่างแพร่หลาย ก่อให้เกิดจินตนาการที่น่าตื่นเต้นระทึกใจ การแก้ปัญหาเฉพาะหน้า เช่น การใช้เวทมนตร์คาถา   การผูกสำเภายนต์ การสร้างตัวละครที่มีลักษณะครึ่งสัตว์ครึ่งมนุษย์   ทำให้นิทานคำกลอนมีหลากหลายรส ขณะเดียวกัน การแทรก “คติชีวิต”   สอนให้หยั่งรู้ถึงธรรมชาติจิตใจคน อย่างเหมาะสม กระทบใจคนอ่านให้จดจำเพราะมีความโดดเด่นในการใช้ภาษาได้กระชับ การสรรคำมาเปรียบเทียบได้ชัดเจน มีความหมายและไพเราะ   เช่น
      "...แล้วสอนว่าอย่าไว้ใจมนุษย์
    มันแสนสุดลึกล้ำเหลือกำหนด
    ถึงเถาวัลย์พันเกี่ยวที่เลี้ยวลด
    ก็ไม่คดเหมือนหนึ่งในน้ำใจคน”

นิทานคำกลอนเรื่องพระอภัยมณี จึงให้ทั้งความรู้และการสร้างภาพแห่งภูมิปัญญาเกี่ยวกับสงครามได้ ทั้งสงครามที่สู้กันด้วยอาวุธยุทโธปกรณ์ และสงครามที่มีอาวุธเป็นเครื่องดนตรี การใช้เสียงปี่ ในโลกยุคสื่อสารไร้พรมแดน น่าจะตีความได้ว่า คือ เสียงสื่อสารมวลชน หรือ การใช้ข่าวเป็นอาวุธ เพื่อทำลายซึ่งกันและกัน ดังที่ปรากฏในสมัยสงครามโลกทุกครั้งและแม้เดี๋ยวนี้จะไม่มีสงครามในแบบแล้ว ข่าวก็ยังเป็นอาวุธที่ใช้ทำลายล้างกันได้ในทุกสังคม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในแวดวงการเมืองของทุกชาติ ที่มีให้เห็นกันเป็นประจำ

ในโอกาสครบรอบ 223 ปี ของครูกลอนสุนทรภู่กวีเอกของโลก ผู้ถ่ายทอดคำกลอนอันเป็นมรดกทางภาษาและวัฒนธรรมอันล้ำค่าของคนไทย นักเรียนโรงเรียนจ่านกร้อง มีภาพกิจกรรมบางส่วน มาร่วมรำลึกถึงท่านสุนทรภู่ กวีเอกของไทยและของโลก ...แม้คืนวันจะล่วงเลยผ่านแต่ผลงานของท่านยังตราตรึงใจคนไทยทุกรุ่นอยู่มิรู้ลืม

เขียนใน GotoKnow โดย กิติยา เตชะวรรณวุฒิ
ใน ดินสอ

คำสำคัญ (Tags): #พระอภัยมณี

หมายเลขบันทึก: 271774เขียนเมื่อ 28 มิถุนายน 2009 18:28 น. ()แก้ไขเมื่อ 24 มิถุนายน 2012 03:26 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่าน

ความเห็น (53)

เอื้องแซะ

เขียนเมื่อ 28 มิถุนายน 2009 19:23 น. ()

สวัสดีค่ะคุณครูกิติยา
ไม่ได้คุยกันมานานสบายดีนะคะ
เสียดายที่ไม่ได้ประชุมร่วมกัน หากไม่มีการเปลี่ยนแปลง ปลายเดือนสิงหาคม สพฐ.จะพาดูงานที่สิงห์บุรี และลพบุรีค่ะ
ขอให้มีความสุขนะคะ
ชื่นชมและยินดีกับความสารถของเด็กๆ ร.ร.จ่านกร้องทุกครั้งที่ออกรายการทางสื่อต่างๆค่ะ
....ศิษย์ดี..เพราะครูดีนะคะ

กิติยา เตชะวรรณวุฒิ