ดวงใจ...พ่อ-แม่ จะดูแลและพัฒนาอย่างไร
ลูกไม่ใช่ของเล่นที่พอเบื่อ แล้วก็โยนทิ้ง ไม่สนใจ ไม่ดูแล.. ลูกเป็นคนที่มีชีวิตจิตใจต้องการการเอาใจใส่จากผู้ที่เป็นพ่อ- แม่ การเป็นพ่อแม่ นั้นเป็นไม่ยาก แต่การเป็นพ่อแม่ที่ดีนั้นยาก ดังนั้นเมื่อคิดจะมีลูก พ่อกับแม่ต้องเตรียมใจให้พร้อมและมั่นใจว่า
© จะอดทนกับความยากลำบากที่พึงเกิดขึ้น
© จะให้ความรัก ความเอาใจใส่ลูกอย่างเพียงพอ
© จะไม่อารมณ์ร้ายกับลูก
© ไม่บังคับลูกให้เป็นอย่างที่พ่อ แม่ต้องการ
© ยอมรับในสิ่งที่ลูกมี สิ่งที่ลูกเป็น และสิ่งที่ลูกทำได้
©ไม่ใช้ลูกไปซื้อเหล้า ซื้อบุหรี่ หรือใช้ลูกให้จุดบุหรี่
การที่พ่อแม่จะประสบความสำเร็จในการเลี้ยงดูลูกจำเป็นต้องรู้พัฒนาการของเด็ก เพื่อจะได้เข้าใจเกี่ยวกับลักษณะธรรมชาติของลูกในแต่ละช่วงวัย เพื่อจะได้ให้การเลี้ยงดูอบรมได้ถูกต้อง เหมาะสมในแต่ละช่วงวัย ดังนี้
วัยแรกเกิด – 2 ปี
© ต้องพึ่งพาผู้อื่นมาก
© มีการเจริญเติบโตของร่างกาย การใช้มือ แขน ขา การใช้สายตา ให้ประสานสัมพันธ์กัน
© เริ่มพัฒนาความรู้ผูกพัน รักใคร่
© รับรู้ได้และสื่อสารได้
การเลี้ยงดูลูกวัยนี้พ่อ แม่ต้องดูแลเอาใจใส่ทั้งอาหารกาย อาหารใจ และที่สำคัญคือการสร้างสายสัมพันธ์ พ่อ-แม่ - ลูก ซึ่งต้อดูแล ดังนี้
© สัมผัสลูกที่ผิวกาย ด้วยการจับมือ อุ้ม กอด หอมแก้ม ฯลฯ
© กอดลูกด้วยความนุ่มนวล อ่อนโยน
© พูดคุย หยอกล้อ เย้าแหย่ลูก
©คอยดูแลให้ความช่วยเหลืออยู่เสมอ ลูกจะได้มีพัฒนาการต่างๆด้วยความมั่นใจ
วัย 3 – 5 ปี
© ลูกจะเดิน วิ่ง ปีนป่าย กระโดดได้คล่องแคล่ว และพอช่วยเหลือตนเองได้บ้างแล้ว
© สนใจสิ่งที่อยู่รอบ ๆ ตัว
© รู้จักแสดงอารมณ์ของตนเอง เช่น รักพ่อ รักแม่ และอิจฉาน้อง
© รู้จักสังเกต รู้จักคิด รู้จักเปรียบเทียบ และรู้จักแสดงความคิดเห็นของตนเอง
© อยากเป็นอิสระ อยากคิดเอง ทำเอง
© รู้จักเลียนแบบ โดยลูกผู้ชายจะเลียนแบบพ่อ และลูกผู้หญิงจะเลียนแบบแม่
© ช่างชัก ช่างถาม ช่างพูด
© ชอบเล่นกับเพื่อน
การเลี้ยงดูลูกวัยนี้พ่อ แม่จะต้องเลี้ยงดูลูกให้มีสุขภาพร่างกายที่แข็งแรง แต่จะต้องไม่ลืมที่จะดูแลด้านจิตใจ อารมณ์ และความรู้สึกโดยพ่อ แม่ต้องเอาใจใส่ ดังนี้
© พ่อ แม่ต้องพูดคุยกับลูกอยู่เสมอ
© ให้ลูกเล่าเรื่องให้ฟัง และฟังเรื่องที่ลูกเล่าอย่างสนอกสนใจ และอดทนเสมอ แม้ลูกจะพูดไม่ชัด เล่าไม่เป็นเรื่อง
© พ่อ แม่จะไม่แสดงความรำคาญเลย ที่จะตอบคำถามและอธิบายเมื่อลูกถามว่า“ทำไม...”
©เมื่อลูกทำข้าวของเสียหาย แตกหัก จะไม่โกรธ ไม่ดุว่าลูก แต่จะสอน บอกกล่าว และชี้แนะ
© ไม่เปรียบเทียบลูก กับ พี่ – น้อง และเด็กคนอื่นๆ
© อนุญาตให้ลูกทำในสิ่งที่ลูกทำได้ และไม่เป็นอันตรายต่อลูก
© สิ่งใดที่ลูกทำสำเร็จ พ่อ - แม่ จะพูดชมเสมอ
© หากลูกทำในสิ่งที่ไม่เหมาะสม พ่อแม่จะพูดตักเตือนด้วยเหตุและผล
© เปิดโอกาสให้ลูกได้เล่นกับเพื่อนๆ
© เมื่อลูกต้องการทำอะไรด้วยตนเอง พ่อแม่จะคอยดูอยู่ห่างๆ
วัย 6 – 12 ปี
©พึ่งตนเองและเป็นตัวของตัวเองมากขึ้น
©รู้จักให้เหตุผล
©เข้าใจอารมณ์ ความรู้สึกของตนเองและผู้อื่น
©แสวงหาเพื่อนร่วมวัย และชอบแล่นกับกลุ่มเพื่อนเพศเดียวกัน
©อยากรู้ อยากเห็น เรื่องราวทางกายของเพศตรงข้าม
การเลี้ยงดูลูกวัยนี้ พ่อแม่ควรให้เวลากับลูกให้มาก เพราะลูกไปโรงเรียน ลูกได้พบกับสิ่งต่างๆ มากมาย ลูกต้องการคำอธิบาย ต้องการเหตุผลและความมั่นใจ พ่อแม่ควรดูแล ดังนี้
© พ่อแม่ไม่ตั้งความคาดหวังเรื่องการเรียนของลูกสูงเกินไป
© พ่อแม่ไม่กลับคำพูดไปมา ไม่แน่นอน
© พ่อแม่จะอยู่ใกล้ๆลูก คอยดูแลช่วยเหลือเมื่อลูกต้องการ
© พ่อแม่จะไม่บงการลูกทุกเรื่อง แต่จะเปิดโอกาสให้ลูกแสดงความคิดเห็น แสดงความสามารถ และทำสิ่งต่างๆด้วยตนเอง
© เมื่อลูกทำสิ่งใดมาอวด พ่อแม่จะรับฟัง และยกย่องชมเชย
© ฟังเรื่องที่ลูกเล่าอย่างสนอกสนใจ
© เปิดโอกาสให้ลูกพาเพื่อนมาเที่ยวบ้าน
วัย 13-19 ปี
© เจริญเติบโตด้านความสูง น้ำหนัก ทรวดทรงของร่างกายอย่างรวดเร็ว กระดูกแขน ขา มือ เท้า เติบโตไม่สัมพันธ์กันจนดูเก้งก้างไม่ได้สัดส่วน
© อารมณ์อ่อนไหวง่าย รุนแรง ไม่คงที่ และแสดงออกโดยไม่กลั่นกรอง
© ต้องการอิสระเป็นตัวของตัวเอง
© ต้องการการยอมรับและยกย่อง
© อยากลอง อยากรู้ อยากเห็น อยากมีประสบการณ์แปลกๆใหม่ๆ
© ต้องการเพื่อน ทั้งเพศเดียวกันและต่างเพศ
© สร้างเอกลักษณ์ที่มั่นคง และความเป็นตัวของตัวเอง
© เลียนแบบผู้ที่ตนนิยมชมชอบ
พ่อแม่ตระหนักดีว่า เมื่อลูกอายุ13 ปี กำลังย่างเข้าสู่วัยรุ่น วัยที่มีการเปลี่ยนแปลงทั้งด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ และสังคม การดูแลลูกวัยรุ่นต้องอาศัยความรัก ความเข้าใจ และสายสัมพันธ์ที่พ่อแม่ถักทอมาตั้งแต่เยาว์วัย พ่อแม่ควรดูแลลูกวัยรุ่น ดังนี้
© พ่อแม่รู้ เข้าใจ และยอมรับการเปลี่ยนแปลงของลูก
© พ่อแม่จะกำหนดกฎเกณฑ์ให้น้อยที่สุดเท่าที่จะทำได้ และเป็นกฎเกณฑ์หรือข้อตกลงที่ลูกทำได้
© มีกิจกรรมที่ทำร่วมกันพ่อ-แม่-ลูกอยู่เสมอ
© มีเวลาพบปะ พูดคุย และแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับลูก
© ให้ลูกกำหนดแผนชีวิตของตนเองได้บ้าง
© พ่อแม่จะทำตัวร่วมสมัยกับลูกบ้าง คอยติดตามข่าวสารที่จะเป็นประโยชน์กับลูกวัยรุ่น และร่วมกิจกรรมที่ลูกสนใจ
© ไม่แอบฟังลูกพูดคุยโทรศัพท์ แอบอ่านจดหมายลูก หรือสำรวจลิ้นชักโต๊ะของลูก แต่จะใช้วิธีพูดคุยกับลูก
© รู้จักเพื่อนลูก และให้ลูกพาเพื่อนมาเที่ยวที่บ้าน
© พ่อแม่ชอบอะไร ลูกไม่จำเป็นต้องทำตามพ่อแม่ไปเสียทุกอย่าง
© ไม่โกรธเลย ถ้าลูกจะแต่งตัวตามสมัย คบเพื่อนสนุกสนานตามวัยลูก
© เมื่อลูกทำสิ่งใดสำเร็จ พ่อแม่จะชมเชยด้วยความจริงใจ
© ให้อภัยเสมอเมื่อลูกทำผิดพลาด ให้กำลังใจ และเปิดโอกาสให้แก้ตัวใหม่
© เมื่อลูกมีปัญหา หรือมีความทุกข์ พ่อแม่จะปลอบใจ คอยให้ความช่วยเหลือ จะไม่ปล่อยให้ลูกเผชิญปัญหา หรือแก้ปัญหาเพียงลำพัง
บทความดีจัง ทำให้รู้พัฒนาการของลูกในวัยต่าง ๆ
มาช่วยกันเชียร์ครับ
หวัดดีคับ..
โห..ข้อมูลมีประโยชน์มากเลยคับ
กู๊ดดี้จะขออนุญาตนำเอาไปให้คุณพ่อคุณแม่อ่านด้วยนะคับ..
ขอบคุณคับ
ดีจังค่ะ เข้าใจเด็กดีค่ะ
เป็นประโยชน์กับคนที่เกี่ยวข้องกะเด็ก
มากๆ
คุณครูแอบนำไปใช้บ้างนะคะ
:D
ดีครับพี่เอ มีประโยชน์มากเลยครับ
ผมยังไม่มีลูกแต่อยากอ่านและศึกษาไว้เป็นบทความทีดีมากเลย.............การศึกษาเรียนรุ้ใช่ว่าใส่บ่าแบกหาม การเข้าใจธรรมชาติขอลูกจะทำให้เด็กมีคุณภาพอย่างแน่นอน.............เหมาะสำหรับคุณแม่จริงเราต้องหาแม่ไห้ได้ก่อน.ไปละพี่