นายมุสตอปา สามะ วิทยากรโรงเรียนเกษตรกรลองกอง หมู่ 1 ตำบลปุโรง อำเภอกรงปินัง จังหวัดยะลา เล่าให้ฟังว่าตัวเองเป็นนักเรียนโรงเรียนเกษตรกรรุ่นแรกและรุ่นเดียวที่เกษตรมาแนะนำกระบวนการ การเรียนการสอนที่จะต้องเรียนรู้จากการปฏิบัติจริงในแปลง วิธีการสังเกตและ เก็บตัวอย่าง มาวิเคราะห์ วินิจฉัย ว่าสิ่งที่พบนั้นเป็นอันตรายแก่พืชพืพืชหรือไม่
มุสตอปา บอกว่าสิ่งแรกเราต้องรู้จักพืชชนิดนั้นให้ดีเสียก่อนเช่นลองกอง การออกช่อดอกก่อน ซึ่งลองกองเป็นไม้ผลที่ติดดอกออกผลได้เองโดยที่ไม่ต้องมีการช่วยผสมเกสร ดังนั้น ไม่ว่าจะมีช่อดอกมากเท่าไร ก็สามารถพัฒนาเป็นช่อผลได้ทั้งหมด ปัญหาของลองกองจึงไม่เหมือนกับผลไม้ชนิดอื่นๆ ทำให้ผลเจริญเติบโตช้า มีขนาดเล็กและปัญหาผลร่วง ผู้ปลูกลองกองจึงควรปฏิบัติ ดังนี้
การตัดแต่งช่อดอกลองกอง
การตัดแต่งช่อดอกลองกอง ควรตัดแต่งให้เหลือเพียงช่อที่เหมาะสม เพื่อลดการแย่งอาหารกันระหว่างช่อ แนะนำให้การตัดแต่งช่อดอกในขณะที่ช่อดอกกำลังยืดตัว มีความยาวประมาณ 5 - 10 เซนติเมตร หรือประมาณสัปดาห์ที่ 3 – 5 หากมีการตัดแต่งดอกเร็วไป จะทำให้ดอกที่กำลังจะออกอีกมากไม่ได้รับการพัฒนาเท่าที่ควร และหากตัดแต่งดอกช้าเกินไปก็จะทำให้ต้นลองกองสูญเสียอาหารสะสมในการเจริญเติบโตของช่อดอกมากเกินไป
ส่วนเทคนิคในการตัดแต่งช่อดอก
ครั้งที่ 1 ควรตัดช่อดอกที่ออกเป็นกระจุกให้เหลือเพียง 1 ช่อต่อ 1 จุด และเลือกตัดช่อดอก 1 ส่วน 3 จากปลายกิ่งเพื่อกันกิ่งรับน้ำหนักมากเกินไป ควรตัดช่อที่ชี้ขึ้นบน ช่อดอกที่มีขนาดสั้นและช่อดอกที่ไม่สมบูรณ์ ออกให้หมด
ครั้งที่ 2 หลังจากตัดช่อดอกครั้งที่ 1 แล้ว ควรมีการตรวจแปลงอย่างสม่ำเสมอ หากพบว่ายังมีช่อดอกเหลืออีกจำนวนมากเกิน ให้ทำการตัดแต่งอีกครั้งหนึ่ง ให้เหลือเพียงช่อเดียวที่ยาวสมบูรณ์มากที่สุดและอยู่ในตำแหน่งของช่อดอกที่เหมาะสม
ระยะห่างระหว่างช่อ แต่ละช่อควรมีความห่างประมาณ 2 คืบ ปริมาณช่อที่ไว้ขึ้นอยู่กับขนาดของกิ่ง ขนาดของทรงพุ่ม โครงสร้างของกิ่ง อายุของต้น รวมทั้งขึ้นอยู่กับประสบการณ์ จากการให้ผลผลิตแต่ละต้นของปีที่ผ่านมา และเรื่องการดูแลสวนระยะออกดอกก็มีแค่นี้
มุสตอปา บอกว่าไม่มีอะไรยุ่งยาก ถ้าเราอยู่กับเขาเราจะรู้ว่าเขาชอบหรือไม่ชอบอะไร ควรจะทำอย่างไร เช่นเขาต้องการน้ำเราก็สังเกตรู้ ออกดอกมากเราก็รู้ว่าผลจะร่วง ผลเล็ก ไม่สวยขายไม่ได้ราคา
มุสตอปา สามะ ข้อมูล..วีระ สมสิริ บันทึก.....ไมตรี สุขเกษม รายงาน