ตอนที่ 60 การผลิตมันสำปะหลังแบบลดต้นทุนและมีคุณภาพ
จังหวัดชัยนาทมีพื้นที่ปลูกมันสำปะหลังจำนวน 97,299 ไร่ คาดว่าจะมีผลผลิตประมาณ 272,437.20 ตัน ออกสู่ตลาดระหว่างเดือนพฤศจิกายน ถึงเดือนเมษายน โดยเกษตรกรจะนำหัวมันสำปะหลังสดจำหน่ายให้กับลานมันในพื้นที่เป็นหลัก ปัญหาส่วนใหญ่คือผลผลิตต่ำ ดินขาดความอุดมสมบูรณ์ ดังนั้นการจัดการความรู้การผลิตมันสำปะหลังให้มีคุณภาพ เพื่อนำไปส่งเสริมให้เกษตรกรทั่วไปได้นำไปปฏิบัติได้อย่างไม่ยากนัก นายรังสรรค์ กองเงิน(เกษตรจังหวัดชัยนาท) ได้จัดเวทีเสวนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันด้วยการคัดเลือกเกษตรกรต้นแบบผลิตมันสำปะหลังที่มีความรู้ความสามารถจากอำเภอหันคา หนองมะโมง และเนินขาม ได้แก่ นายประจักร ทองสุข นายวิโรจน์ พึ่งเจียม นายวันชัย ยี่สุ่น นายยอด ใจเอี่ยม นายไพบูลย์ เมืองช้าง นายวีระชัย เสือคงนายสมจิต จั่นเที่ยง นายนิยม เคนดา และนายสำราญ หนูเนียม ในการนี้เกษตรจังหวัดชัยนาทได้เป็นผู้อำนวนการในการสกัดความรู้ และผู้เขียนเป็นผู้บันทึกความรู้ที่เกษตรกรกล่าวมาและเรียบเรียงเป็นการผลิตมันสำปะหลังจากครูต้นแบบจังหวัดชัยนาท สรุปดังนี้
การเตรียมดิน
ควรปรับสภาพพื้นที่ให้มีความเหมาะสม ไม่ควรเป็นแอ่งน้ำเพราะจะเกิดน้ำท่วมขัง การไถยิ่งลึกมากยิ่งดี ความลึกไม่ควรน้อยกว่า 30 ซม. เพื่อประโยชน์ของการลงหัวมันสำปะหลัง และเพื่อเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ของดินควรใส่แกลบดิบหรือปุ๋ยอินทรีย์ ตามความเหมาะสมที่จะหาได้ประมาณ 1-1.5 ตัน/ไร่ ไถดะกลบตากดินทิ้งไว้ รอจนฝนตกมีความชื้นพร้อมที่จะปลูก จึงเตรียมดินเพื่อปลูก โดยพิจารณาตามชนิดของดิน ดังนี้
- ดินระบายน้ำไม่ดี ไม่ควรใช้ผาลยักคิวยกร่อง
- ดินระบายน้ำดีใช้ผาลยักคิวชักร่อง
การเตรียมพันธุ์มันสำปะหลัง
ควรเลือกพันธุ์จามความต้องเหมาะสมของดินในแต่ละพื้นที่ เช่น พันธุ์เกษตรศาสตร์ 60 และ ระยอง 5 ควรเก็บพันธุ์สำหรับใช้เองโดยท่อนพันธุ์ที่ไม่อ่อนหรือแก่จนเกินไป ตัดรวบรวมเก็บรักษาไว้ในที่ร่ม ซึ่งการเก็บรักษาไม่ควรนานเกิน 30 วัน เพราะคุณภาพการงอกของรากและต้นอ่อนลดลง สำหรับการเก็บแบบกองตั้งหรือกองนอน พิจารณาดังนี้
กองตั้ง จะเก็บรักษาท่อนพันธุ์ได้นาน ไม่เกิน 30 วัน) ก่อนนำไปปลูกควรววางลงนอนทิ้งไว้ 3 วัน จะทำให้การงอกของรากและการแตกยอดอ่อนดีขึ้น
กองนอน คุณภาพการงอกของรากดี แต่อายุการเก็บรักษาเส้น โดยเฉพาะถ้าได้รับความชื้น ท่อนพันธุ์จะแตกยอดอ่อนเร็ว
การปลูก
การเตรียมท่อนพันธุ์ ตัดท่อนพันธุ์ที่เตรียมไว้ยาวประมาณ 25-30 ซม. ไม่ควรตัดสั้นเกินไปเพราะจะตายได้ง่าย แต่ถ้ายาวเกินไปนอกจากจะเปลืองแล้ว เมื่อต้นโตแล้วอาจล้มง่าย ถ้าการเตรียมดินตื้น สำหรับการตัดควรจะตัดตรงจะทำให้รากงอกออกสม่ำเสมอ
การปลูก ปลูกปักชำท่อนพันธุ์ตั้งตรงจะให้ขนาดหัวมันสำปะหลังสม่ำเสมอและดก ความลึกประมาณ 20 ซม. ระยะห่างระหว่างต้นประมาณ 80-100 ซม. ระยะห่างระหว่างแถว 120 ซม. จะสะดวกแก่การนำรถไถเดินตามเข้ากำจัดวัชพืช
การดูแลรักษา
การกำจัดวัชพืช ไม่ควรใช้สารเคมีเพราะจะทำให้มันสำปะหลังชะงักการเจริญเติบโต ควรเป็นทางเลือกสุดท้ายในกรณีที่มีวัชพืชปริมาณมาก และไม่สามารถใช้เครื่องจักรกลได้ เนื่องจากกระทบต่อหัวมันสำปะหลังที่ได้ลงหัวแล้ว ดังนั้นระยะเวลาและวิธีการจะต้องดำเนินงานตามความเหมาะสมของสถานการณ์ ดังนี้
- ใช้รถไถเดินตามดายหญ้าหลังปลูก 1 – 1 ½ เดือน
- ใช้รถไถเดินตามกำจัดวัชพืชเมื่อพบว่ามีวัชพืชมากแล้ว แต่ไม่ควรเกิน 45 วัน หลังการจัดวัชพืชครั้งแรก หรืออาจใช้สารเคมีกำจัดวัชพืชจำพวกไกลโพเซท หรือ กรัมม๊อกโซน ในกรณีไม่สามารถใช้เครื่องจักรกลได้
การใส่ปุ๋ย
ควรนำกินไปตรวจวิเคราะห์ธาตุอาหารในดิน เพื่อใช้ปุ๋ยเคมี หรือปรับปรุงบำรุงดินตามค่าวิเคราะห์ดิน ร่วมกับการใช้แกลบดิบและปุ๋ยอินทรีย์ ปุ๋ยเคมีที่ใช้ เช่น สูตร 15-15-15 , 15-7-8 หรือ 15-5-20 อัตราที่ใช้ 20 กิโลกรัมต่อไร่ พิจารณาตามความอุดมสมบูรณ์ของดินและตามค่าวิเคราะห์ดิน การใส่ปุ๋ยโดยหว่านให้ทั่วแปลงพร้อมกับการกำจัดวัชพืชครั้งที่ 2 หรือมันสำปะหลังอายุ 3 เดือน
การเก็บเกี่ยว
เก็บเกี่ยวเมื่อมันสำปะหลังอายุไม่ต่ำกว่า 8 เดือน เพื่อให้เปอร์เซ็นต์แป้งสูง ควรเก็บเกี่ยวช่วงอากาศเย็นคือประมาณเดือนมกราคม – กลางเดือนมีนาคม
ความเห็น (6)
ขอบคุณสำหรับสิ่งดีๆที่นำมาแบ่งปัน
แล้วจริงหรือเปล่าค่ะที่ว่า ดินที่ปลูกมันสำปะหลัง แล้ว จะปลูกพืชอื่นไม่ได้
ขอขอบพระคุณทุกท่านที่แวะเยี่ยมเยียน ครับ
แล้วจริงหรือเปล่าค่ะที่ว่า ดินที่ปลูกมันสำปะหลัง แล้ว จะปลูกพืชอื่นไม่ได้
ตอบว่า ไม่จริงครับถ้าดินนั้นได้รับการปรับปรุงบำรุงดินด้วยอินทรีย์วัตถุ เช่น ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก หรือปุ๋ยพืชสดครับ
แต่ถ้าดินนั้นไม่ดีต้องปรับปรุงบำรุงดินด้วยปุ๋ยพืชสดก่อน และปุ๋ยคอกจากมูลสัตว์หมักดินให้ได้ที่ คือทุกอย่างย่อยสลายดีแล้วจึงปลูกพืชอื่นครับ โดยเฉพาะพืชสวนถ้าเราปรับปรุงดินฤดูฝนก็จะสามารถปลูกพืชสวนในช่วงปลายฤดูฝน หลีกเลี่ยงโรคเน่าได้ด้วยครับ เพราะถ้าปลูกกลางฤดูฝนจะพบต้นพันธุ์เน่า ครับผม ลองดูรายละเอียดได้ที่ ตอน การปรับปรุงดินก่อนปลูกพืชสวนลองย้อนกลับไปดูนะครับ ขอบพระคุณมากที่แวะมาเยี่ยมเยียนกัน ครับผม
สาธุ...เข้าใจแล้วกั๊บ มาเยี่ยมจ้า
มาเยี่ยมกันมั่งเน้อ...