ไม่จำเป็นจะต้องเริ่มต้นเรียนรู้ต่อเมื่อพร้อมก่อนก็ได้
การเริ่มต้นเรียนรู้สิ่งใดๆเรามักจะได้รับการปลูกฝังว่าผู้เรียนจะเรียนรู้สิ่งนั้นสิ่งนี้ได้ดีก็ต่อเมื่อผู้เรียนพร้อมหรืออยากจะเรียนรู้สิ่งนั้น สิ่งนี้ได้กลายเป็นทฤษฎีการเรียนรู้ต่างๆมากมาย
ในชีวิตจริงผู้เรียนจะพร้อมกันเมื่อไหร่ ครูต้องสร้างความพร้อมกันขนาดไหน ? ยิ่งถึงขึ้นที่เรียกว่ามีแรงจูงใจอยากเรียน หรือระเบิดออกมาจากในตัวผู้เรียนว่าอยากเรียนเต็มที่แล้ว
ผมว่าหลักการหรือทฤษฎีอย่างที่ว่ามันก็ไม่มีอะไรให้น่าติเตียน
แต่เราก็ไม่จำเป็นต้องเชื่อตามนั้นทั้งหมด
ผมได้รับการเล่าขานจากชาวบ้านในเวทีสนทนากลุ่ม หมู่ที่ 1 ตำบลขอนหาด อำเภอชะอวด จังหวัดนครศรีธรรมราช ทำการสนทนากันไปเมื่อวานนี้ 6 พ.ค. ซึ่งเป็นโครงการวิจัยของ กศน. ชาวบ้านหลายคนได้เล่าว่าเริ่มต้นเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงจากการมอบหมายให้ทำภารกิจนั้นนี่ แรกๆก็ไม่อยากทำ ทำเพราะเกรงใจคนที่มาชักชวนเผยแพร่ ทำไปด้วยการฝืนความรู้สึกอย่างมากที่เดียว เป็นภาระเหลือเกิน แต่ทำไปๆไปก็เริ่มรู้สึกว่าไม่เป็นภาระ เป็นเนื้อเดียวกับสิ่งนั้น สนุกกับสิ่งนั้น อยากจะทำสิ่งนั้น บอกต่อคนอื่นให้ทำต่อไปเป็นลูกโซ่
ในชีวิตจริงคนเราจะให้พร้อมก่อนแล้วจึงเรียนคงจะลำบาก
อาจจะต้องพึ่งพาการบังคับ ขอร้อง อะไรทำนองนี้นี่แหละเป็นส่วนมาก พร้อมจริงๆแล้วจึงจะเริ่มต้นเรียนรู้แทบจะหาไม่ค่อยได้
ชาวบ้านสะท้อนสิ่งนี้ออกมาในเวทีสนทนากลุ่ม ทำให้ผมนึกถึงชีวิตผมหลายเรื่อง รวมทั้งเรื่องการเริ่มต้นเขียนบันทึกบล็อกของเว็บ GotoKnow แห่งนี้ ผมถูกขอร้องแกมบังคับ แต่พอเขียนไปๆก็สนุกกับมันเห็นประโยชน์จากมัน มีความสุขกับมัน สุขใจที่ได้เขียน สุขใจที่ได้ให้ ไม่รู้สึกเป็นภาระใดๆ อยากจะเขียนก็เขียนไม่อยากจะเขียนก็หยุดพัก เป็นปกติของชีวิต
ผมเขียนบันทึกมาครบ 2 ปีแล้ว เมื่อ 4 พ.ค.ซึ่งวันนั้น(4 พ.ค.) ผมไม่สะดวกเขียนบันทึก ผมก็ขยับมาเขียนวันนี้เสีย ก็ไม่เห็นเป็นไร
อยากจะบอกว่าอย่ามัวรอให้พร้อมก่อนแล้วจะเริ่มต้นเรียนรู้หรือลงมือทำอะไรเลย อาจจะต้องฝืนใจ แข็งใจบ้าง ความพร้อมจริงๆคงมีแต่ในอุดมคติมั่ง
เป็นกำลังใจแก่เพื่อนๆบล็อกเกอร์ทั้งหน้าเก่าและหน้าใหม่ว่าเริ่มต้นจากความพร้อมไปก่อนก็ได้
ขอบคุณชาวบ้านขอนหาดที่ทำให้ผมได้นึกคิดเกี่ยวกับหลักการเรียนรู้และใช้สิ่งนี้ทบทวนตนเอง
ความเห็น (7)
หวัดดีค่ะครูนง
* บายดีนะคะ .. เขาหลวงช่วงนี้งามหม่ายคะ ..
* ไม่จำเป็นจะต้องเริ่มต้นเรียนรู้ต่อเมื่อพร้อมก่อนก็ได้ *
* ทำให้ปูคิดถึง ตอนเคยได้ยินประโยคนี้ .. เอาไปใช้ได้เกือบทุกเรื่องเลยนะคะ
* บางทีพอรอ รอ รอ ก็ไม่ได้ลงมือสักที .. เหมือนตัวปูเอง ยังไม่ได้เริ่มความฝันเลย เฮอๆ
* แบบทำเลย พร้อมกับเรียนรู้ คล้ายๆ learning by doing หรือเปล่าคะ ไม่แน่ใจ
* หรือตอนไปฝึกงาน แบบอาศัยประสบการณ์ เรียนรู้จากการปฏิบัติจริง
* ขอบคุณค่ะ
สวัสดีครับครูนงที่นับถือ
ผมพอจะเข้าใจปรากฏการณ์แบบนี้ได้ดีครับ ด้วยการเป็นนักวิจัยชุมชนลงไปคลุก ไปส่งเสริมให้ชุมชนเรียนรู้ด้วยตนเอง เอาความคาดหวังของเราใส่ลงไป พร้อมกับเร่งให้ชาวบ้านโตวันโตขึ้น บางครั้งก็ลืมนึกถึงความพร้อม และศักยภาพที่มีอยู่ พูดกันง่ายๆเราไม่ได้ประเมินศักยภาพชุมชนก่อน จุดอ่อนอีกเรื่องคือ เราติดเครื่องมือมากเกินไป จนบดบังกระบวนการเรียนรู้ที่เป็นธรรมชาติของชุมชนไปหมด
ชุมชนเกรงใจ ทำตามอย่างเสียไม่ได้
หลายครั้งจัดเริ่มก็เป็นเช่นนี้ครับ แต่เมื่อทำไประยะหนึ่ง ทุกอย่างเริ่มลงตัว ผลงานเริ่มมีรูปธรรมขึ้นมาบ้าง ชุมชนก็มีกำลังใจมากขึ้น หากได้รับการเสริมแรงในการสนับสนุน ชมเชย จากหน่วยงานรัฐ จากชุมชนใกล้เคียง งานก็เคลื่อนไปได้เรื่อยๆและสร้างกระบวนการเรียนรู้เรื่อยๆ
แต่ผมก็ยังคิดว่า เรามาช่วยกันหากระบวนการเครียมความพร้อม กระบวนการใดก็ได้ที่ทำให้เรียนรู้มีความสุข ไม่แปลกแยกกับชุมชน น่าจะเป็นเรื่องที่ดีครับ เรื่องราวเหล่านี้เราใช้ Gotoknow นี่หละครับเป็นเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้
ทำเล็กๆให้ดี และ ขยายผล เป็น Best practice นำมาขยายผล ยกระดับการพัฒนากันต่อไป
แลกเปลี่ยนในมุมของผมครับ
--------------------------------------------
โอกาสดีๆผมจะไปเยี่ยมถึงครูนงที่นครฯนะครับ ตอนนี้พอรู้วันเวลาบ้างแล้ว
สวัสดีครูนง
ขอบคุณสำหรับการเรียนรู้ที่ยังไม่พร้อม
ผมเงือดอยู่เป็นปีว่าอี้มีข้อความปรากฎบนจอคอมพ์
อ.ปูยอนหลายที แต่คิดในใจว่าอี้ขอไปเรียนคอมพ์ก่อน
พอเข้าแลเป็นก็เข้าไปของครู ของอ.อนุชาและของหลายท่าน
อ่านจนแว่นเหี้ยนแล้ว
ขอบคุณอีกครั้งสำหรับสิ่งดีๆมีมาให้อ่าน
สวัสดีครับครูนง
คิดเหมือนราชาเงินผ่อนน่ะแหละครับ....ถ้าอิรอให้พร้อมก็ชาติหน้า...เรามนุษย์เงินเดือน...พ่อแม่ไม่ได้รวย...ก็คิดว่าทำพรือให้ได้ของที่จำเป็นต้องมี และครอบครัวไม่เดือดร้อน เข้ากันได้ระหว่างรายจ่ายกับรายรับ คือเดินไปด้วยกันได้...อิอิ...ภาษาฝรั่งว่า...WIN-WIN
ขอบคุณครับ
สวัสดีค่ะ..ครูนง (คนคอนเหมือนกัน)
อ่านแล้วทำให้นึกถึงประสบการณ์จริงของตัวเองนะคะ เมื่อครั้งต้องปรับระบบงานใหม่ ก็กลัว ๆ ๆ ๆ และกลัว ไม่กล้าที่จะทำ รอให้คนพร้อม อุปกรณ์ช่วยทำงานพร้อม ความรู้พร้อม ทักษะพร้อม ฯลฯ ที่ยกมาเป็นข้ออ้าง เพราะ 1.ไม่มั่นใจว่าจะทำได้
2.ขาดทักษะในสิ่งที่จะทำ ก็เลยรอให้พร้อมทุกอย่าง สุดท้ายงานก็ตามหลังเพื่อน ๆ และต้องตัดสินใจทำ โดยไม่รอให้พร้อม แรก ๆ ก็ฝืน ๆ แต่พอเริ่มทำไประยะหนึ่ง ก็เกิดความเคยชิน คล่องขึ้น ลองผิดลองถูก พอทำไปเรื่อย ๆ ก็เจอปัญหา แต่ก็สามารถแก้ปัญหานั้นได้ เลยทำให้ 1.เกิดความมั่นใจมากขึ้น 2.เกิดทักษะในสิ่งที่ทำอยู่ โดยได้จากประสบการณ์ที่ได้ลงมือทำจริง ๆ ลบความกลัวที่เคยคิดว่าไม่กล้าทำในครั้งแรกได้เลยค่ะ ตอนนี้ก็พยายามอยู่นะคะ ที่จะไม่รอให้อะไร ๆ พร้อมก่อนจึงจะลงมือทำ กลัวจะสายเกินไป แล้วต้องมานั่งเสียใจทีหลังค่ะ ซึ่งคิดว่าน่าจะใช้ได้กับทุกโอกาส ทั้งเรื่องงาน เรื่องส่วนตัว และเรื่องส่วนรวม ..อย่ารอให้พร้อมแล้วจึงทำ.. ขอบคุณสำหรับบทความดีๆ นะคะ ..มือใหม่ค่ะ เพิ่งจะเริ่มเข้ามาดู ๆ เว็บ GotoKnow แนะนำด้วยนะคะ
สวัสดีคะพี่ครูนง
- ความพร้อมของปู ปูว่าใจสำคัญที่สุดคะ ขอแค่ใจไป วิธีการ จะตามเรามาทันทีคะ ขอบคุณมากคะ
- ดีใจคะที่เห็นบังหีม (vorya9451)เข้ามาร่วมแลกเปลี่ยนด้วยคน
- ขอบคุณคะ
สวัสดีครับคุณครูนงครับ
ผมติดใจกับบันทึกนี้มากเลยครับ คงเป็นเพราะช่วงปีที่ผ่านมาผมได้เรียนรู้ทฤษฎีการศึกษา ทฤษฎีการเรียนรู้ไปมาก บันทึกของคุณครูทำให้ผมต้องกลับมาคิดต่อว่าจริงๆ แล้วที่ฝรั่งสอนว่าปัจจัยในการเรียนรู้นั้นประกอบด้วย ผู้สอน ผู้เรียน และเนื้อหาวิชานั้น ยังขาดบริบทในการเรียนการสอน
สำหรับเรื่องความพร้อมนั้น ผมรู้สึกว่ามันเป็นเรื่องของสภาพทางจิตใจมากกว่าเรื่องของทรัพยากรในมือครับ
แต่ละคนก็มีระดับความพร้อมต่างกัน
เห็นด้วยกับคุณครูนะครับ
บางครั้งเราก็ต้องกลั้นใจกระโจนลงคลองไป ทั้งๆ ที่ไม่รู้ว่าจะเจอตอ เจอเสี้ยนตำหรือเปล่า
ขอบคุณครับ