มณฑาก็บาน
มณฑาก็บาน
ใน 1 ปี มณฑาที่บ้านผมคงจะบานประมาณ 100 วัน วันละ 1 - 2 ดอก บางวัน 3 ดอกก็เคย หอมชื่นใจในตอนเช้า หอมอยู่ครึ่วันก็หมดกลิ่นและโรยในวันต่อมา บางดอกก็ไม่ปล่อยกลิ่นออกมา เพราะกลีบดอกแน่นเกินไปไม่บานออก
ผมโชคดีที่ปลูกต้นมณฑาตรงที่ร่มรำไร ซึ่งมณฑาชอบทำให้ขยันออกดอก
ดอกมณฑา (Taluama canclollei Bl.) ชื่ออื่นคือยี่หุบ (ภาคเหนือ & ภาคกลาง), จอมปูน, จำปูนช้าง (สุราษฎร์ธานี)
วิจารณ์ พานิช
8 ม.ค.49
ความเห็น (19)
สวยดีนะครับ พึ่งเคยเห็น ได้ยินแต่ชื่อ พวกดอกไม้ไทยต่างๆเนี่ย ค่อนข้างหาดูยากนะครับ
วัลลา ตันตโยทัย
เคยเห็นอาจารย์เอาต้นจำปูนขึ้นเครื่องบินที่นครศรีธรรมราช (สมัยเป็นรักษาการแทนอธิการบดี มวล.) ตั้งใจว่าจะเรียนถามอาจารย์อยู่เหมือนกันว่าเอาจำปูนมาปลูกที่กรุงเทพแล้วเป็นอย่างไร ดิฉันได้ต้นจำปูนมาจากหมู่บ้านคีรีวงศ์ เอามาปลูกที่บ้านพี่สาวที่กรุงเทพ ๒ ปีแล้ว ไม่ค่อยโต อาจเป็นเพราะตอนแรกไม่ได้ปลูกในร่ม และย้ายที่ปลูกมาหลายครั้งแล้ว
จำปูนจากนครศรีธรรมราชที่บ้านผมปลูกไว้ ๓ กอ ต้นงามดี อยู่ในที่ร่มรำไรตามที่เขาสั่ง กอที่งามที่สุดสูงเกือบ ๒ เมตร แต่ไม่เคยออกดอกเลยครับ
วิจารณ์
ดิฉันชอบความหมายและประวัติของดอกมณฑามากค่ะ ที่บ้านก็ปลูกไว้แต่บานได้ไม่นานก็ร่วง(ดูแลต้นไม้ไม่ค่อยเก่ง) ดิฉันเลยเอาไปตั้งเป็นชื่อร้านนวดและขายสมุนไพรที่เชียงใหม่
ขอรูปยี่หุบหน่อยครับ เอาแบบเยอะๆเลยนะครับ แสดงทุกส่วนของต้นได้ยิ่งดีครับ
ณรัฏฐนันทร์
ยี่หุบกับมณฑาคือต้นเดียวกันรึเปล่าทำไมยี่หุบที่ปลูกมีสีขาวแต่มณฑาในรูปสีเหลือง
เคยปลูกจำปูนได้ก็ไม่สามารถรักษาเค้าไว้ได้ เค้าได้ลาโลกไปแล้ว ต่อมาก็ไปซื้อยี่หุบมาปลูก ซึ่งเท่าที่เคยอ่านมาเค้าบอกว่ายี่หุบกับมณฑาคือต้นเดียวกันแต่เป็นคนละต้นกับจำปูนนะคะ แต่อยู่วงศ์เดียวกัน ตอนนี้ยี่หุบที่บ้านกำลังออกดอกล่ะค่ะ ชื่นใจมั่ก กกก ดอกหอมแต่บานแค่วันเดียวล่วงค่ะ 1 ปี ออกดอกแต่ช่วงเดียว บางครั้งก็มี 3 ดอก บางทีก็ 2 ดอกแล้วแต่ค่ะ ยี่หุบที่บ้านสีเหลืองนะคะ
เคยได้ฟังจากผู้อาวุโสท่านหนึ่ง ได้กล่าวว่า "ดอกมณฑาเป็นดอกไม้สวรรค์ มีลักษณะกลีบดอกเป็นสีแดง เกษร สีเหลือง ดอกไม้นี้จะอยู่ในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ผู้ดูแลรักษาดอกไม้นี้คือ พระแม่เจ้ามณฑา ผู้ดูแลสวนดอกไม้ของพระอินทร์ (ท้าวสักกะมหาราช)
ขอคำแนะนำด้วยค่ะ
ปลูกมณฑาลงดินมา 2 ปีกว่าแล้ว ต้นสูง 2 เมตร ยังไม่ออกดอกเลย ไม่ทราบว่าทำอย่างไรจะออกดอกบ้าง ไม่ต้องเหมือนที่บ้านอาจารย์ก็ได้ค่ะ
ยี่หุบก็ปลูกลงดินมา 2 ปีเช่นเดียวกัน แต่ต้นสูงประมาณ 1 ฟุต ตอนแรกปลูกที่ร่ม และปลูกแน่นเกินไป ตอนนี้ย้ายออกมาแล้ว แต่ก็ยังไม่ค่อยมีอะไรคืบหน้า
ขอบคุณค่ะ
ที่บ้านผมปลูกต้นไม้ให้เทวดาเลี้ยง ต้นมณฑาชอบที่รำไร และต้องใส่ปุ๋ยคอกบ้างเป็นครั้งคราว รดน้ำบ้างเวลาแล้งมากๆ ผมทำแค่นี้เองครับ เห็นมันออกดอกเอาๆ ช่วงนี้ก็ออกดอกอยู่เสมอ
วิจารณ์
ไม้ดอกไทยๆหอมชื่นใจทั้งนั้น อยากปลูกจำปีในบ้าน จะปลูกได้ไหมคะ กลัวโบราณจะห้าม
ที่บ้านของน้องปลูกต้นมณฑาทองไว้ที่หน้าบ้านนอกรั้วค่ะ ซึ่งหน้าบ้านหันไปทางทิศตะวันออกบ้านอยู่ที่ศรีราชาค่ะ ช่วงแดดออกต้นเขาจะโดนแดดตอนเช้าไปจนถึงบ่าย1-2โมงค่ะแต่ต้นสูงประมาณเมตรนิดๆแล้วปลูกลงดินค่ะตอนแรกที่ปลูกเขาลงดินดูเหมือนเขาชอบต้นงานเลยค่ะก็เลยอยากจะทราบนะค่ะว่าจะต้องเฝ้าดูเขาอีกซักกี่ปีค่ะถึงจะเห็นเขามีดอกออกมาให้เราได้ชมค่ะ
ขอบคุณล่วงหน้าที่ให้คำตอบค่ะ
ดอกมณฑาทั้งสวยและหอมค่ะ เป็นดอกไม้ที่หายากมากนะค่ะ ไม่ค่อยมีให้เห็น
เพิ่งทราบนะค่ะนี่ว่า ชื่ออีกชื่อหนึ่งคือดอกยีหุบ เป็นหนังที่ดังในสัยก่อนนะค่ะ
กราบสาธุการ ท่าน ศ. วิจารณ์ ฯ ค่ะ
ทราบข้อมูลมาค่ะว่า มีความปรากฏในพระไตรปิฎกส่วนที่ว่าด้วยพระสุตตันตปิฎก บทปรินิพพานสูตร กล่าวว่า ดอกมณฑารพ ซึ่งเป็นดอกไม้บนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ มีความสวยงามและมีกลิ่นหอมเป็นพิเศษ เวลาดอกมณฑารพจะบาน และร่วงหล่นก็ด้วยเหตุการณ์สำคัญ ๆ คือ พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงประสูติ ตรัสรู้ ปรินิพพาน ตุรงคสันนิบาต และทรงแสดงพระธัมมจักกัปปวัตนสูตร ดอกมณฑารพ จึงได้ร่วงหล่นลงมายังโลกมนุษย์
และปรากฏในพระสูตร ภัททิตถิกาวิมาน ขุททกนิกาย วิมานวัตถุ จิตตลดาวรรคที่ ๒
นอกจากนี้ ยังมีเกร็ดวิเคราะห์เพลงลาวคำหอม อันเกี่ยวเนื่องกับดอกมาฑาทิพย์นี้ด้วย นะคะ
เรียนเชิญแวะเยี่ยม ค่ะ :)
http://board.palungjit.com/f8/มณฑาทิพย์-ดอกไม้สวรรค์-206219.html
ขอแจ้งข่าวดี มณฑามีดอกแล้วค่ะ ดีใจมาก ๆ รวมทั้งยี่หุบ ก็มีดอกแล้วเช่นกัน พอออกดอกแรก ก็มีดอกมาเรื่อย ๆ น่ารักมาก แต่มักจะบันทึกภาพมณฑาไม่ทัน เพราะจะร่วงก่อน
ภาพของดอกยี่หุบค่ะ
สมบูรณ์ อัครอาชากุล
<p>ของผมซื้อจากสวนจตุจักรตอนแรกสูงประมาณ 1 เมตร ผ่านไป 1 ปี สูงประมาณ 2 เมตร เพิ่งออกดอกแรกเอง แต่สวยและหอมมาก ลองไปหาซื้อดูนะ
เรียน คุณหมอวิจารณ์
สวยดีครับ
ขอให้คุณหมอดสุขภาพแข็งแรงนะครับ
ด้วยความเคารพและศรัทธาในความคิดคุณหมอ
"ชอบมาก" ครูเพื่อศิษย์