ปุ๋ยคอก ... ทำไมต้องเผา

          พี่น้องเกษตรกรหลาย ๆ ท่านที่ปลูกพืชผักนานาชนิด คงไม่มีใครที่ไม่รู้จักปุ๋ยคอก และไม่เคยใช้ปุ๋ยคอก

          ทั้งนี้เพราะ  ปุ๋ยคอกได้ชื่อว่าเป็นปุ๋ยมาตรฐานสำหรับเกษตรกรโดยทั่วไป

          แต่การใช้ปุ๋ยคอกให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดนั้นขึ้นอยู่กับวิธีการใช้ของแต่ละบุคคล  ว่าจะใช้ปุ๋ยคอกอย่างไร 

            ยกตัวอย่างกรณีพ่อเขียวแห่งบ้านหนองน้ำขุ่น  ตำบลร่อนทอง อำเภอสตึก  จังหวัดบุรีรัมย์  ที่มีความรู้เรื่องการปลูกมะเขือเทศ แต่ไม่มีที่ปลูก  มีเพียงความกล้าและความตั้งใจเกินร้อย

         ลงทุนมาเช่าที่ดินที่บ้านหนองดวน  ตำบลเมืองแก อำเภอสตึก  จำนวน  12  ไร่ๆ 300  บาท และซื้อน้ำในหนองบึงจากใจชาวบ้านปีละ2,000  บาท เพื่อปลูกพืชและเลี้ยงสัตว์  โดยให้มะเขือเทศเป็นพระเอกตามความรู้ที่มี  ให้แตงกวา ข้าวโพด พริก เป็นพระรองเพื่อเสริมรายได้ในระหว่างที่รอผลผลิตจากมะเขือเทศ  ให้เป็นการหาค่าน้ำมันสูบน้ำจะได้ไม่สูบเลือดตัวเอง

        แต่เมื่อปลูกมะเขือเทศได้สักระยะก็พบว่ามะเขือมีอายุสั้นการใช้งานน้อย อีกทั้งยังไม่ต้องการน้ำมาก  ถ้าถึงฤดูฝนคงไม่รอด

         จึงต้องคิดหาพระเอกตัวใหม่ ที่ไม่กลัวน้ำ ปลูกในที่ดอนได้ มองไปมองมาก็เห็นต้นพริกที่ปลูกอยู่บนจอมปลวกข้างเถียงนา  ก็ถึงบางอ้อ ให้พริกเป็นพระเอกตัวจริงเสียงจริงคงจะได้ เพราะพริกนั้นอายุการเก็บเกี่ยวนานถ้าดูแลดีมีน้ำเพียงพอ  อีกทั้งราคมก็ไม่เคลื่อนไหวมากในช่วงที่ผ่านมา  

         ตัดสินใจปลูกพริกนำร่องทันที 1  งาน ซึ่งปลูกอยู่ 2 วิธีง่าย ๆ ตามความเข้าใจเบื้องต้นของตนเองด้วยการใส่ปุ๋ยคอกธรรมดารองพื้นและใส่ปุ๋ยคอกเผารองพื้น

         ผลที่ปรากฏในเบื้องต้นพบว่า  พริกที่รองพื้นด้วยปุ๋ยคอกเผาเจริญเติบโตได้ดีกว่าปุ๋ยคอกธรรมดา

         จึงต้องถามพ่อเขียวว่า เหตุใดจึงต้องใช้  2  วิธีนี้  และทำไมต้องเผาปุ๋ยคอก

         พ่อเขียวเล่าทันทีว่า ตั้งแต่เกิดมาจะเห็นว่าอะไรก็ตามถ้าผ่านความร้อน ไม่ว่าจะต้ม ย่าง หรือเผา จะทำให้เชื้อโรค พยาธิ แมลงต่าง ๆ ตายหมด  เช่นเดียวกันกับปุ๋ยคอกที่เป็นแหล่งร่วมของเชื้อโรค พยาธิ และแมลงอยู่แล้ว  ถ้านำมาเผาน่าจะส่งผลดีต่อต้นพริกได้ เพราะต้นพริกเองธรรมชาติก็อ่อนแอและถูกทำร้ายได้ง่าย  จึงทดลองเอาปุ๋ยคอกประมาณ  20 ปี๊บมากองรวมกันแล้วคลุมด้วยฝางจากนั้นก็เผาหนึ่งคืน รุ่งเช้าก็ดับไฟ  แล้วโกยปุ๋ยทั้งที่ไหม้ไฟ และไม่ไหม้ผสมรวมกันแล้วนำไปรองพื้นก่อนปลูกมะเขือเทศหลุมละประมาณ   1  กระป๋องนมข้นหวาน

          ซึ่งวิธีการนี้อาจจะไม่ใช่คำตอบที่ถูกต้อง และอาจมีปัจจัยอื่น ๆ เสริมอยู่ก็เป็นได้  แต่ก็ถือว่าเป็นความรู้ที่ได้จากกิจกรรมการผลิตอีกอย่างหนึ่งที่ต้องค้นคว้ากันอีกต่อไปไม่มีวันจบสิ้น

 

[ดร. สุธิดา แจ่มใส ไวท์]

อาจารย์  พันดา

จะเชื่อมโยงความรู้เรื่องการเผาปุ๋ยคอก กับการเลี้ยงโอย่างไร

อย่าลืมสัญญาที่ให้ไว้กับอาจารย์แสวงนะคะ

สุธิดา

[ดร. แสวง รวยสูงเนิน]

อันนี้ค่อนข้างจะนอกประเด็นจริงๆครับ เห็นด้วยกับอาจารย์สุธิดา