20 คำถามที่ควรรู้ เกี่ยวกับการนอนของคุณ : ตอนที่2
11. จะรู้ได้อย่างไรว่า คนๆนั้นนอนหลับได้ไม่เพียงพอ
อาการที่เป็นตัวบ่งชี้ก็คือ อาการง่วงในตอนกลางวัน ทำให้สมองไม่ปลอดโปร่ง ทำงานได้ไม่เต็มที่ ถ้าเป็นมากขึ้น คุณอาจมีอาการสมาธิลดลง เผลอหลับในได้บ่อยๆ ซึ่งอาจทำให้เกิดอุบัติเหตุขึ้นได้ ในรายที่รุนแรง อาจทำให้เกิด “การหลับ” ขึ้นอย่างกระทันหัน เพียงแค่นั่งทำงานก็หลับคาโต๊ะได้ หรือแม้แต่ขณะที่ขับรถ และติดไฟแดงเพียง 2-3 นาที ก็หลับคาพวงมาลัยได้
12. นอนไม่หลับมีสาเหตุจากอะไรบ้าง
เราพบว่าสาเหตุมากกว่า 40 สาเหตุที่ทำให้เกิดปัญหานอนไม่หลับขึ้น ประมาณครึ่งหนึ่งของคนที่มีอาการนอนไม่หลับ จะมีสาเหตุทางด้านจิตใจ และโรคทางจิตเวช ความเครียด วิตกกังวล การปรับตัว โรคซึมเศร้า การเรียนรู้ในลักษณะที่เกิดอาการกลัวการนอนว่าจะหลับหรือไม่หลับต่างๆ เหล่านี้ เป็นเรื่องปลีกย่อยที่พบได้บ่อย ส่วนอีกครึ่งหนึ่งที่เหลือ จะพบว่ามีสาเหตุมาจากความผิดปกติทางด้านร่างกาย ตัวอย่างความผิดปกติที่พบได้บ่อย เช่น
- ปัญหาการหายใจระหว่างหลับ เช่น sleep apnea (การหยุดหายใจเป็นพักๆ ในระหว่างหลับ)
- การกระตุกของขาหรือแขนในระหว่างหลับที่จะรบกวนการนอน
- การใช้ยานอนหลับมากเกินไปหรือการดื่มแอลกอฮอล์
- อาการปวดตามร่างกาย เช่น ปวดตามข้อ, ปวดกล้ามเนื้อ
- ปัญหาทางกระเพาะอาหาร เช่น มีการไหลย้อนกลับของน้ำในกระเพาะขึ้นไปในหลอดอาหาร ทำให้มี
อาการแสบบริเวณหลอดอาหารในขณะที่นอนหลับ
13. จะมีวิธีไหนบ้างที่จะรักษาอาการเหล่านี้
เมื่อสามารถวินิจฉัยจนทราบว่าเป็นอะไรแล้ว การรักษาจะมุ่งแก้ไขที่สาเหตุเป็นหลัก เช่น ผู้ที่มีปัญหานอนไม่หลับเนื่องจากมีการหายใจผิดปกติ อาจใช้เครื่องมือบางอย่างช่วยในการหายใจ หรืออาจใช้การปรับเปลี่ยนท่านอน ผู้ที่มีปัญหานอนไม่หลับเนื่องจากใช้ยานอนหลับมากเกินไป หรือจากการดื่มแอลอฮอล์ ก็จะต้องเลิกและหยุดดื่มเป็นต้น
นอกจากนี้วิธีการรักษา โดยไม่ใช้ยาก็สามารถนำมาช่วยให้การรักษาเกิดประสิทธิภาพมากขึ้น เช่น การฝึกการผ่อนคลายของกล้ามเนื้อ, การจัดตารางการนอน-การตื่น, หลีกเลี่ยงการใช้สารประเภทคาเฟอีน และแม้แต่การใช้แสงสว่างมาช่วยในการรักษา เป็นต้น
14. นอกจากสาเหตุต่างๆ ที่ทำให้นอนไม่หลับแล้ว มีโรคอะไรอีกบ้างที่เกี่ยวกับการนอน
โดยทั่วไปแล้วปัญหาที่พบได้บ่อยที่สุดเกี่ยวกับการนอนหลับคือ การนอนไม่หลับ อย่างไรก็ตามปัญหาอีกอย่างหนึ่งที่พบได้บ่อยรองลงมา ซึ่งมีความสำคัญไม่แพ้กันก็คือ อาการง่วงผิดปกติในระหว่างวันซึ่งสาเหตุ หรือความผิดปกติของอาการง่วงผิดปกติในระหว่างวัน ที่พบได้บ่อยคือ การหยุดหายใจในระหว่างหลับ (sleep apnea) และโรคนาร์โคเลปซี (narcolepsy)
sleep apnea เป็นการหยุดของการหายใจเป็นพักๆ ในระหว่างหลับ เป็นโรคที่พบได้บ่อยมาก โดยเฉพาะในผู้ชายที่มีน้ำหนักตัวค่อนข้างมากและนอนกรนเสียงดัง และอาจมีผลต่อการเกิดปัญหาโรคระบบหัวใจและหลอดเลือด เช่น ความดันโลหิตสูง หรือหลอดเลือดในสมองมีปัญหาต่างๆตามมาได้ การศึกษาทางห้องปฏิบัติการการนอนหลับในอเมริกา ในคนวัยกลางคน พบอุบัติการณ์ของโรค sleep apnea ได้สูงถึงร้อยละ 2 ในผู้หญิง และร้อยละ 4 ในผู้ชาย sleep apnea จะพบได้มากขึ้น ในผู้สูงอายุ จากการศึกษาพบว่าในผู้ที่มีอายุมากกว่า 65 ปีขึ้นไป สามารถพบ sleep apnea ได้สูงถึงร้อยละ 25
Narcolepsy เป็นความผิดปกติของระบบประสาทที่จะมีอาการ “หลับผลอย” ได้อย่างทันทีเป็นพักๆ แม้ในขณะพูดคุยกันหรือระหว่างรับประทานอาหาร นอกจากนี้อาจมีอาการกล้ามเนื้อแขนขาอ่อนแรงทรงตัวไม่อยู่ในขณะที่มีอารมณ์ต่างๆ ที่รุนแรง เช่น ดีใจ ตกใจ หรือเสียใจมากๆ ทั้งสองโรคนี้ หากปล่อยไว้โดยไม่ได้รับการรักษา จะมีผลเสียต่างๆ ตามมาอย่างมาก
15. การใช้ยานอนหลับจะยิ่งทำให้เรื่องต่างๆ แย่ลง จริงหรือ
แน่นอนที่สุด ไม่ต้องสงสัยเลยว่าการใช้ยานอนหลับจนเกิดการติดยา (หยุดยาไม่ได้และต้องใช้ขนาดเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ) จะทำให้วงจรการนอนหลับของเราเสียหาย และเกิดปัญหานอนไม่หลับตามมา ในช่วงแรกๆของการใช้ยานอนหลับ อาจช่วยทำให้การนอนหลับนั้นดีขึ้น แต่ในระยะยาวแล้วจะทำให้เกิดปัญหา นอกจากนี้เมื่อ หยุดยาก็จะทำให้มีอาการนอนไม่หลับอย่างรุนแรงตามมาได้ อาจไม่สามารถหลับได้ทั้งคืนเลย เป็นเวลาหลายคืนติดกัน และอาจมีอาการฝันร้ายร่วมด้วย ซึ่งสิ่งเหล่านี้ อาจเป็นตัวนำไปสู่การกลับไปใช้ยานอนหลับใหม่ เป็นวงจรอย่างนี้ไปเรื่อยๆ
อย่างไรก็ตาม ยานอนหลับก็ยังมีประโยชน์ และที่ใช้อยู่บ้าง เช่น ช่วยการนอนไม่หลับที่เกิดจากความเครียดและวิตกกังวลในช่วงแรกๆ ไม่ควรใช้ยานอนหลับติดต่อกันทุกคืนนานเกิน 3 สัปดาห์ขึ้นไป ถ้ามีปัญหาเรื่องการใช้ยานอนหลับอย่างต่อเนื่อง ควรปรึกษาและอยู่ในความดูแลของแพทย์
ความเห็น (7)
- ขอบคุณมากค่ะ มีประโยชน์มากๆ
- อาจารย์หมอพอมีคำแนะนำเกี่ยวกับการนอน สำหรับคนทำงานเป็นกะ เช่น พยาบาลมั่งมั้ยคะ ?
- คือนอนไม่เป็นเวลา กินไม่เป็นเวลา บางทีตื่นหิวตีสองตีสาม เหงื่อแตกปวดหัว ต้องลุกมากิน เพราะไม่งั้นจะนอนต่อไม่ได้ แต่ถ้าจะจำกัดไม่กินช่วงนั้น เวลาทีเราขึ้นกะดึก มันก็อาจจะอ่อนเพลีย ไม่มีแรง มือสั่นเวลาช่วงปลายๆเวรอีก
- ชีวิตคนทำงานเป็นกะ ก็ยากลำบากเหมือนกันเนอะ ^__^
- ขอความกรุณาอาจารย์เขียนเรื่องโรค หรือความรู้ทางจิตวิทยามาอีกนะคะ ชอบอ่านค่ะ เพราะว่าเรื่องพวกนี้บางทีหาอ่านภาษาไทยยากเหมือนกัน ^^
sleep lover
นอนกัดฟันอย่างเมามันทุกคืนค่ะ เป็นกันทั้งบ้าน มาตั้งแต่เด็ก ๆ กลางคืนได้ยินเสียงกื้ด.. กื้ด.. ลั่นบ้าน
ไปหาหมอฟัน ทำเผือกสบฟันให้ใส่ เสียไปหลายพัน แต่ก็ยังนอนกัดจนเผือกทะลุ
ทำยังไงดีคะ กลัวฟันหลุดหมดปากค่ะ
k-jira ครับ การอยู่เวรเนี่ยทำให้การนอนรวนได้มากๆ วิที่แนะนำกันคือ
1.ควรอยู่เวรที่ทำให้นอนช้าลงซึ่งร่างกายจะปรับตัวได้ดีกว่า เช่นอยู่เวรบ่ายมา 2 คืน ต่อไปควรเลือกอยู่เวรดึก แทนที่จะเป็นเวรเช้า จากดึกควรเป็นเช้าแทนที่จะเป็นเวรบ่าย
2. อย่าอยู่เวรสลับกันไปมาจะยิ่งหลับยาก
3.ควรมีช่วงงีบสั้นๆ บ้างตอนตื่น จะทำให้พอสดชื่นได้บ้าง
4.เลี่ยงการอยู่กะเดิมๆ นานๆ
5.ช่วงแรกของการอยู่เวรควรมีแสงสว่างมากๆ จะกระตุ้นวงจรในร่างกายให้ปรับตัวได้ดี
6.ตอนเข้านอนให้ปิดม่านให้มืดที่สุด
คุณ sleep lover ครับ นอนกัดฟันนี่แก้ยากมากครับ เป็นกรรมพันธ์ได้ครับ ซึ่งถ้าเป็นก็แก้ไม่ได้ ส่วนใหญืก็จะดูว่ามีปัญหาฟันสบกันไม่ดีไหม ก็แก้กันไป แก้แล้วไม่ดีขึ้น ก็ไม่รู้จะทำยังไงต่อ บางครั้งให้ยาก็พอช่วยได้ แต่หยุดยาก็เป็นอีก ถ้าเครียดด็จะเป็นมาก วันดีคืนดีก็ซาไป แต่เดี๋ยวก็เป็นอีก คล้ายๆ กับนอนกรนล่ะครับ
ถ้าต้องไปนอนกับคนอื่น ก็ใช้วิธีใส่ mouth guard กันเสียงดัง ผมเห็นที่ร้าน watson มีขายนะ
คุณไชยยงค์ ครับ ที่เรารู้แน่ๆ คือถ้ายิ่งหลับดีหลับลึก growth hormone จะยิ่งหลั่งออกมามาก
ส่วนการขาด growth hormone ทำให้หลับไม่ดีไหม อันนี้ก็มีคนศึกษาผลออกมายังงั้นเหมือนกัน แต่ไม่ชัดเจนเท่าอันแรกครับ
ขอบคุณครับสำหรับคำถาม