ห้องผ่าตัดเบอร์ 14 และ 15 เป็นห้องที่วิสัญญีพยาบาลไม่มีใครอยากอยู่ประจำ...เพราะอะไร...ไม่บอก.....จึงเป็นห้องที่ต้องเวียนกันเข้าไปทำงานคราวละสัปดาห์...รอบนี้(ชะ ชะ ช่า)ของฉัน.....
สัปดาห์ที่ผ่านมา...ฉันได้รับมอบหมายให้ดูแลห้องผ่าตัดเบอร์ 15 ...ศัลยกรรมทั่วไป....เน้นผ่าไต..และตับ....เยอะหน่อย
ห้องผ่าตัดเบอร์ 14 และ 15 เป็นห้องที่วิสัญญีพยาบาลไม่มีใครอยากอยู่ประจำ...เพราะอะไร...ไม่บอก.....จึงเป็นห้องที่ต้องเวียนกันเข้าไปทำงานคราวละสัปดาห์...รอบนี้(ชะ ชะ ช่า)ของฉัน.....
กิจกรรมที่ทำก็เป็นมาตรฐานทั่วๆไปของดมยา ...
เตรียม...ดม...ฟื้น...........เตรียม...ดม...ตื่น...
เราก็ทำกันอย่างนี้มาเรื่อยๆ...จนมันจะเป็น routine…แต่ไม่สามารถหลับตาดมได้....และไม่สามารถหลับตามคนไข้ไปได้....ยิ่งคนไข้หลับลึกมาก...เราต้องยิ่งตื่นตัวมาก....
5 วันอันตรายที่ผ่านมา...ฉันทำอะไร...ฉันได้อะไร.....และฉันควรจะต้องทำอะไรให้ดีขึ้น....
วันนั้น วันอังคาร...ดมยาสลบเพื่อผ่าตัดผู้ป่วยเป็นมะเร็ง...ต้องตัดตับ..(Hepatectomy) ทิ้ง....
ขณะดมยา...มีการพิจารณาเติมยาตามความเหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละคน... ต้องหลับลึกมากพอ(ดี)ที่จะทำผ่าตัดได้...ต้องไม่เจ็บปวดขณะผ่าตัด..และ..กล้ามเนื้อต้องหย่อน....เพื่อให้แพทย์ทำผ่าตัดได้ง่าย....สบายๆ....
"คนไข้ตื่น”.....แพทย์บอกฉัน...
เขามักบอกเช่นนี้ถ้าผู้ป่วยมีอาการสะอึกขณะดมยาสลบ... สาเหตุ....บางครั้งเกิดจากการกระตุ้นกระบังลม(diaphragm)...หรือยาหย่อนกล้ามเนื้อไม่มากพอ...ออกฤทธิ์น้อยลง...ต้องเติม...
โดยทั่วๆไปสำหรับฉัน..ฉันมักจะกะเวลาและขนาดยาเพื่อให้พอดีแล้วเติมยาเพิ่มก่อนยาหมดฤทธิ์หรือฤทธิ์น้อยลง...โดยพิจารณาจากการผ่าตัดด้วย...ไม่ให้แพทย์ต้องรำคาญ.....
รายนี้แปลก....ใช้ยามากกว่าปกติ...ฉันเติม 2-3 เท่าของปกติทั่วไป...
จากนั้นฉันเปลี่ยนใจ...เพราะไม่ต้องการให้แพทย์ผ่าตัดไป..เย็บไป..เหมือนขี่ม้า...ยิ่งใกล้ๆเส้นเลือดใหญ่..ยิ่งไม่ควรเลย…
ฉันตัดสินใจเปลี่ยนยาหย่อนกล้ามเนื้อ...และใช้วิธีเจือจางยาใส่เครื่องsyringe pump ให้ยาเข้าผู้ป่วยอย่างสม่ำเสมอตลอดเวลาอัตโนมัติ(infusion)...จากนั้นราบรื่นตลอดการผ่าตัด....
วันพฤหัสบดี....มีการทำผ่าตัด..Hepatectomy...อีก..แพทย์ผ่าตัดคนเดิม...ผ่าแบบเดิม..แต่คนไข้คนใหม่...
...แน่นอน...ฉันเตรียมใช้วิธีเจือจางยาหย่อนกล้ามเนื้อใส่เครื่อง syringe pump แล้ว infuse ให้....คราวนี้...ฉันดมยาสลบผ่าตัดสบาย...ไม่มีเสียงบอกว่า “สะอึก” หรือ “คนไข้ตื่น”...
ฉันยืนเฝ้ามองจอมอนิเตอร์ตลอด 4 ชั่วโมง...แพทย์ผ่าตัดทำได้นุ่มนวลดีเหลือเกิน...การเสียเลือดไม่ทะลักทลาย...ค่อยๆทำ..ท่านบอกว่า
“เราต้องค่อยๆไปด้วยกัน...ไปพร้อมๆกัน...ผมไม่ทิ้งเพื่อน”
สภาวะทั่วไปของผู้ป่วยคงที่จนฉันไม่มั่นใจว่ามันจะดีได้เพียงนี้...
ฉันเชิญอาจารย์วิสัญญีแพทย์มาช่วย confirm เป็นระยะ...ฉันชักระแวง...มันดีเกินกว่าที่คิดมาก...
“ก็ OK.นะพี่ติ๋ว” อาจารย์วิสัญญีแพทย์บอก
ฉันเฝ้าจนเสร็จผ่าตัด...ผู้ป่วยไม่ได้เข้า ICU…ตื่นดีมากที่ห้องพักฟื้น...ถอดท่อช่วยหายใจได้...และหลังผ่าตัดได้ติดตามดูไม่มีภาวะแทรกซ้อนทางวิสัญญี... ...
โอ๊ว!...สุดยอด...หากฉันได้เวียนมาดมยาตัดตับอีก...ถ้าไม่มีข้อห้าม...แน่นอน..ฉันจะคว้า syringe pump มาด้วย...
เพราะไม่ต้องพะวงกับการเติมยาหย่อนกล้ามเนื้อ...แถมยาหย่อนกล้ามเนื้อตัวนี้มีผลต่อระบบหัวใจและหลอดเลือดน้อยด้วย...จะได้มีเวลาให้ความสนใจกับอย่างอื่นได้มากขึ้นเช่น การประเมินการสูญเสียเลือดและพิจารณาให้เลือด ....
ดูซิ...ขนาดทำงานเป็นสิบๆปี...นานๆเวียนมาที....
.....ก็ยังมีเหตุการณ์ให้แก้ไข...ปรับปรุง(ตัวเอง)
....แถมยังพบเทคนิคที่(ตัวเอง)...ควรจะทำเพิ่มขึ้นอีกด้วยค่ะ...