โปรแกรมคัดกรองคำสั่งและการเตรียมยาเคมีบำบัด (CYTO over 2)

ดำรงเกียรติ ตั้งเจริญ

ยาเคมีบำบัด มีลักษณะการใช้และข้อควรระวังที่แตกต่างนากยาอื่นๆ เนื่องจาก
1) เป็นยาที่มีผลข้างเคียงสูง Therapeutic index ต่ำ
2) การให้ยามีลักษณะการให้เป็น protocol ซึ่งมีความซับซ้อน มีการให้ยาหลายตัวพร้อมกัน มีลำดับของการให้ยาก่อนหลัง วิธีการบริหารยาที่แตกต่างกันในแต่ละ regimen
3) ขนาดของยาในแต่ละ protocol ที่ใช้แตกต่างกัน ตามโรคที่รักษา
ขั้น ตอนสำคัญก่อนการเตรียมยา คือ การคัดกรองคำสั่งการใช้ยาเคมีบำบัด เช่น ขนาดที่ถูกต้องตาม BSA รอบและวันของการให้ยาถูกต้องตาม protocol ที่กำหนด การตรวจสอบปัญหาจากขนาดยาสะสมในยาบางชนิด การตรวจสอบขนาดยาที่ขึ้นกับภาวการณ์ทำงานของไต และการจัดเตรียมเอกสารที่เกี่ยวข้อง จึงได้พัฒนาโปรแกรมคัดกรองคำสั่งและการเตรียมยาเคมีบำบัด เพื่อช่วยในการคัดกรองคำสั่งการใช้ยาและการเตรียมระบบเอกสาร ทั้งนี้เพื่อให้แน่ใจว่า ผู้ป่วยจะได้รับยาที่ถูกต้อง และปลอดภัย รวมทั้งอำนวยความสะดวกในการทำงาน

วิธีการศึกษา
- วิเคราะห์ระบบงาน กำหนดประเด็นที่ระบบต้องคัดกรองความถูกต้องจากการใช้ยา เอกสารที่จำเป็นในการเตรียมยา การประเมินผลการใช้ยา รายงานที่ต้องการ พัฒนาโปรแกรมด้วย Delphi 6 และใช้ฐานข้อมูล SQL 2000


ผลการศึกษา
- โปรแกรมที่พัฒนาขึ้นมีขีดความสามารถตามวัตถุประสงค์ของการพัฒนาดังนี้
1. สามารถคัดกรองคำสั่งการใช้ยาเคมีบำบัดเพื่อผู้ป่วยจะได้รับยาที่ถูกต้อง ปลอดภัย ทั้งความถูกต้อง การให้ยาตามรอบ และวันที่ให้ยาตาม protocol ที่กำหนด ขนาดของยาที่ใช้ตาม BSA หรือตามภาวะทางไตของผู้ป่วย การเตือนขนาดยาที่เหมาะสมหรือปริมาณยาสูงสุด เพื่อป้องกันการเกิดพิษของยา

2. สามารถจัดเตรียมเอกสารที่เกี่ยวข้องในการเตรียมยา เช่น ฉลากยา พร้อมข้อควรระวังในการใช้ยา เอกสารประกอบการเตรียมยา คิดราคายาและค่าบริการ

3. สามารถเก็บและค้นหาประวัติผู้ป่วยที่ได้รับยาเคมีบำบัดเพื่อประเมินผลการ ได้รับยา รวมทั้งปัญหาของผู้ป่วยที่เกิดจากการรับยาเคมีบำบัด

4. สามารถสรุปรายงานต่างๆ เช่น ปริมาณการเตรียมยา แยกตามชนิด ตามหอผู้ป่วย หรือตาม regiment ต่างๆ รายงานประเมินผลการใช้ยาของผู้ป่วย

สรุป
- การนำเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้ในกระบวนการเตรียมยาเคมีบำบัดจะช่วยให้ผู้ป่วย ได้รับยาถูกต้อง ปลอดภัย และทำให้กระบวนการทำงานมีประสิทธิภาพมากขึ้น


จาก บทคัดย่อผลงานวิชาการนำเสนอ
ในการประชุมวิชาการกระทรวงสาธารณสุข ประจำปี ๒๕๔๙
วันที่ ๔-๖ กันยายน ๒๕๔๙ ณ โรงแรมปรินซ์ พาเลซ กรุงเทพมหานคร