Cutural Interface Design

เพราะอาจารย์มองอย่าง "คนทำงาน"  ใน "วงการศึกษา"  ถึงสื่อที่อาจารย์บอกเองว่าต้องการสื่อไปยัง "computer geeks" ไงคะ

คือถ้าเราเอาพวก label นั้นออกไป  หรือเปลี่ยนมันใหม่  เราก็จะมองเห็นมันอีกแบบน่ะนะคะ คิดว่า

หรือแม้แต่เราเอาหมวกใบใหม่มาใส่เสียเองด้วยล่ะค่ะ 

นี่พูดแบบภาษาพวก "นักคิด" ของวงการวิชาการตะวันตกน่ะนะคะ  ที่เขานิยมมีหมวกกันคนละหลาย ๆ ใบ หลาย ๆ สี

อย่างนั้นมันก็เปลืองเนื้อที่ตู้เสื้อผ้าเหมือนกันน่ะนะคะ  มีหมวกเยอะนี่ ฮิ ๆ

แต่ถ้าแบบตะวันออก  เรามีเกราะกั้นใจไว้อย่างหนึ่ง  ก็อาจมีสิทธิ์เฉย ๆ ได้เหมือนกันน่ะค่ะ

จะลองยกตัวอย่างแบบตะวันตกก่อนก็ได้ค่ะ

เช่น  สมมติว่า  ภาพนี้เป็นภาพ fashion ad ของ Spring Collection ของ Prada ที่อาจจะอยากเจาะกลุ่มคนทำงานด้านกราฟฟิคดีไซน์ผิวดำในทวีปอเมริกาเหนือ

ถ้านี่เป็นโฆษณารองเท้าแนวแฟชั่น ที่จุดขายมันอยู่ที่พื้นรองเท้าเป็นลายจุด ๆ อย่างนั้น  และเจาะกลุ่ม demographic profile หรือ lifestyle อย่างนั้น  ก็อาจจะกลายเป็นเหมาะเหม็งเลยก็ได้ใช่ไหมคะ  สำหรับภาพเปิดหน้าเวบ

ส่วนถ้ามองอย่างตะวันออก  พูดง่าย ๆ เลยก็คือมองอย่างการเจริญสติของพุทธเรานี่แหละ  ภาพใด ๆ มันก็แค่แสงที่ไปตกกระทบวัตถุแล้วมันมากระทบประสาทในการรับรู้ทางตาเราอีกทีนึง

โดยต้องมีใจที่อยากรู้ อยากดู กำกับอยู่

มันจึงจะ "เห็น"  เป็นรูปร่าง นั้น ๆ ขึ้นมาน่ะค่ะ

ถ้าเราสามารถฝึกให้ "เห็นสักแต่เพียงว่าเห็น"  ให้มันเป็นเพียงรูปร่าง โครงร่าง ให้รู้ว่าเป็นรูปของมนุษย์กำลังนั่งทำคอมพ์อยู่  ก็พอแล้ว 

คือพอที่จะรู้ว่านี่เป็นเวบประมาณว่าเกี่ยวกับคอมพ์นะจ๊ะตัวเอง  ไม่ใช่เวบขายขนม

ไม่ต้องรู้ไปด้วยซ้ำว่าเป็นผู้หญิง หรือผู้ชาย  สูงต่ำ ดำขาว ใส่เสื้อสีอะไร

จะว่าไปแล้ว  สิ่งที่เราเห็น  มันก็คือ จุดของแสงต่าง ๆ ที่มาเรียงตัวกันถี่ ๆ ให้เห็นเป็นรูปคุณผู้ชายท่านนั้นนั่งทำงานอยู่แค่นั้นน่ะค่ะ

จุดดำ ๆ เข้ม ๆ ด้านหน้า  รวมตัวกันหนาแน่นหน่อย  ประมาณได้ว่าน่าจะเป็นรูปรองเท้า

เวลาตาเราเห็นภาพ  แล้ว "ใจ" เรานี่แหละ ค่ะ  ที่ไปใส่ "ป้ายคำหลัก" ให้สิ่งต่าง ๆ ที่เราเห็น  แล้วก็ดึงเอา "สัญญา" เก่า ที่เราผนวกควบคู่กับสิ่งเหล่านั้นไว้ด้วยออกมา  โดยที่เรามักจะไม่ทันรู้ตัว

เช่น "การออกแบบหน้าตา interface  จะ **ห้าม** นำอวัยวะต่าง ๆ มาประกอบ"

ถ้าอะไรผิดไปจากนั้น  "ไม่เที่ยง" ไปจากนั้น  เราจะใส่ป้ายคำหลักว่า "ผิด" ทันที

มันก็ไม่เป็นเช่นนั้นเสมอไปน่ะนะคะ

เพราะถ้าเวบนั้นขายแผ่นที่ใส่ในรองเท้าคัทชู  เพื่อให้เท้าคุณนุ่มเหมือนเดินบนปุยนุ่น  หรือเย็นเหมือนติดแอร์ล่ะคะ

หรือถ้ามีรูป ลูกตา คน อยู่หน้าแรกของเวบที่ให้บริการผ่าเลสิกล่ะคะ?  ไม่ได้หรือคะ?

ความจริงอาจารย์พิชัยเขียนเรื่องนี้ไว้ดีมากเลยค่ะ  แต่เป็นเรื่องเกี่ยวกับประสาทการรับรู้ด้านการได้ยิน

มีสไลด์ที่เกี่ยวกับคลื่นเสียงประกอบด้วยค่ะ

เข้าใจว่าอยู่ในบทความแรก ๆ ของบล๊อก

หาเจอเมื่อไหร่ จะนำมาแปะให้นะคะ

ส่วนหน้าเวบของ MSDN นี้  สามารถเอาไว้ใช้สอนอะไรเราได้หลายขั้นค่ะ  เห็นด้วย

จะสอนกันในเชิงการออกแบบเวบเฉย ๆ ก็ได้  แต่นั่นมันก็ธรรมดาไปน่ะนะคะ  แล้วก็อย่างที่บอก  ไปบอกอย่างนี้กับผู้ออกแบบเวบขายรองเท้า Prada เขาก็คงเฉย ๆ น่ะค่ะ

แต่ถ้าเราอาศัยหน้าเวบนี้  เอาไว้ฝึกสติของเรา  ในกระบวนการ "รับ" และ "รู้"  ในการเจริญสติตามหลักสติปัฏฐาน ๔ แล้ว

ยิ่งฝึกดู  ก็จะยิ่งมีวิทยายุทธแก่กล้าค่ะ  คิดว่าอย่างนั้นนะคะ

เก็บไว้มาเปิดดูบ่อย ๆ ก็ดีค่ะ  บางวันก็อาจแพ้  คือหงุดหงิด  แต่ก็เชื่อว่า  ต้องมีบางวัน  ที่สามารถดูแล้วใจสงบนิ่งเหมือนทะเลยามเช้า ๆ ได้

ลองดูนะคะ 

ถ้าสามารถยิ้มให้กับพื้นรองเท้าของคุณผู้ชายคนนี้ได้อย่างปลอดโปร่งสบายใจ ไม่รู้สึกมีอะไรมารบกวนใจเมื่อไหร่ล่ะก็  ข้าน้อยขอโขกหัวคารวะหนึงทีเลยค่ะ

ด้วยความเคารพ,

ณัชร

อาจารย์คะ,

เอาลิ้งค์ของบล๊อกอาจารย์พิชัยที่พูดเรื่องอย่าปล่อยให้คลื่นเสียงมารบกวนใจมาฝากแล้วค่ะ

มีตัวอย่างภาพคลื่นเสียงของการไอพร้อมอธิบายเป็นอภิธรรมประกอบด้วย น่าสนใจมากค่ะ

ชื่อบล๊อกของอาจารย์เองก็ชื่อ Human-Computer Interaction ไม่ใช่หรือคะ  ออกจะเป็นชื่อที่ชัดเจนให้ความหมายที่เห็นภาพได้ชัดดี

คอมพ์นั้นมันก็เป็นเพียงสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้น  เราอย่าปล่อยให้หน้าจอคอมพ์มันมาทำให้เราผู้เป็นมนุษย์เสียอารมณ์ไปเปล่า ๆ ปลี้ ๆ เป็นการเสียเวลาเลยค่ะ  สู้นึกขำ ๆ กับมันเสียยังจะดีกว่า

ถ้าอาจารย์เกิดอาการ "อึ้ง" อีก  เมื่อท่องเวบไปเจออะไรเข้าอีกน่ะนะคะ ทดลองถอดแว่นแล้วดูจอใหม่ก็ได้นะคะ  อาจจะได้มุมมองที่ต่างกันออกไป  สนุกดีค่ะ  เห็นไม่ค่อยชัดนี่แหละ 

แล้วจะงงค่ะ  ว่าทำไมฉันไม่โกรธแล้วล่ะ

นี่ล่ะค่ะ  ที่อาจจะทำให้อึ้งกว่า

หรือจะเล่นให้สนุกไปกว่านั้นก็ได้นะคะอาจารย์

เช่น หลับตามันเสียเลย  ถ้าเห็นรองเท้ายันหน้าจออย่างนี้แล้วยัวะ อยากจะยันกลับมั่ง ฮิ ๆ

ก็หลับตาเสีย  หายใจเข้าลึก ๆ แล้วนึกก่อนว่าตอนนี้นั่งท่าอะไรอยู่ (สวยหรือเปล่า) 

แล้วก็ดึงตัวขึ้นไปให้นั่งตรง ๆ ก่อน  ให้เลือดกับอ๊อกซิเจนไปเลี้ยงสมองให้เยอะ ๆ สบาย ๆ

แล้วก็ลองเอามือยื่นไปคลำ ๆ ที่จอข้างหน้า อย่าเพิ่งลืมตาสิคะ  อย่าใจร้อน

พอรู้สึกว่าเป็นของแข็ง  ก็สังเกตุต่อไปว่า มันเย็น หรือมันร้อน ฯลฯ

บางทีถึงตอนนั้น อาจจะนึกขึ้นมาได้แล้วล่ะค่ะว่า  เราปล่อยให้ก้อนสสารแข็ง ๆ ร้อนๆ ก้อนหนึ่ง  มาทำให้เรากล้ามเนื้อไหล่และคอเขม็งตึง  รวมทั้งหัวใจเต้นแรง หายใจเร็ว อย่างนี้เชียวเหรอ?  โห....

ก็แล้วแต่จะเติมคำในช่องว่างค่ะ  แต่ละท่านย่อมไม่เหมือนกัน

สนุกดีค่ะ  เกมส์หน้าคอมพ์อย่างนี้  เป็นการพักสายตา  และยืดเส้นยืดสายไปในตัว

ดีกว่านั่งจุมปุ๊ก แบกเอาความรู้สึกอยากตั๊นหน้าเจ้าคนออกแบบเวบนั้นไปอีกสักครึ่งชม.เป็นไหน ๆ ใช่ไหมคะ?

เพราะอย่างน้อย   ตอนที่อาจารย์นำภาพและลิ้งค์ของเวบนั้นมาแปะ  พร้อมทั้งเล่าเรื่องราว

ความรู้สึกนั้นมันก็ไม่หายไปไหนหรอกค่ะ

มันก็นั่งเป็นเพื่อนอาจารย์อยู่ข้าง ๆ คอมพ์นั่นเอง

ความจริงนึกไปถึงขั้นสงสารคนออกแบบเวบคนนั้นยังได้เลยนะคะอาจารย์

โถ....ต้องนั่งมองพื้นรองเท้าตั้งนานแค่ไหนเนี่ย  กว่าจะจัดหน้าเวบให้ลงตัวในด้านภาพกราฟฟิค เรียบร้อย สวยงาม

ไม่ใช่ภาพทะเล ท้องฟ้า แม่น้ำ ต้นไม้ สายลม แสงแดด อะไรซะหน่อยใช่ไหมคะ

คิดไปให้ไกลอีกหน่อย  เงินเดือน เงินดาวน์ เขาก็อาจจะไม่เยอะหรอกค่ะ  ทำงานไมโครซอฟท์น่ะ (แน่ะ มีเม้าท์อีก)

อาจจะเป็นเด็กฝึกงานด้วยซ้ำไป

อาจจะเป็นเด็กที่หารายได้พิเศษช่วยพ่อแม่ที่ป่วยหนักอยู่ก็ได้

เห็นไหมคะ  เริ่มสงสารเด็กออกแบบเวบคนนั้นแล้วใช่ไหม

ภาพที่เขาออกแบบ  อาจจะเป็นความต้องการสุดโต่งที่เขาอยากจะหนีจากชีวิตที่เขาเป็นอยู่  เพื่อออกไปสู่ชีวิตอิสระของการทำงานคอมพ์  อย่างที่เขาวาดภาพเองว่า  มันน่าจะเป็นอย่างนายคนในภาพก็ได้ค่ะ

เด็กนักออกแบบกราฟฟิคคนนี้  อาจจะกำลังโหยหาการได้ทำงานคล้าย ๆ อาจารย์ก็ได้

อาจารย์อาจจะเคยเดินชนกับเขาในซูเปอร์มาร์เก็ตทึ่เมืองนอกมาแล้วก็ได้ ตอนที่เขารับจ้างเอาของใส่ถุง

เห็นไหมคะ  คนเราตกเป็นอำนาจของ "ใจ" เราเองทั้งนั้นเลย

ที่แท้ก็แค่จุดแสงบนจอภาพแค่นั้นเอง

รวมทั้งตัวหนังสือนี้ด้วย แหะ ๆ

สวัสดีค่ะ,

ณัชร