ผมมาถึงโตเกียวเมื่อเกือบ สามเดือนก่อน โดยมีภาระหน้าที่ที่จะต้องมาทำการ sequence ไมโตคอนเดรีย ทั้งสาย ตอนที่มาถึงตอนแรก sensei ก็ให้ลอง sequence ส่วนที่เป็นส่วนที่มีความแปรผันของเบสค่อนข้างมาก (hypervariable region) บริเวณที่เรียกว่า DLoop ซึ่งเป็นสายดีเอ็นเอช่วงสั้นๆ ประมาณเกือบ 200 เบส จากนั้นก็ลองเอามาทำ phylogenetic tree เพื่อหาดูว่า ในกลุ่มประชากรคนหาดใหญ่ สามารถจัดกลุ่มตามการเรียงตัวของเบส ออกมาได้เป็นอย่างไร พบว่ามีการเรียงตัวแยกออกมาได้เป็น 6 กลุ่ม จากนั้นผมจึงเลือกตัวอย่างจากแต่ละกลุ่มมา กลุ่มละหนึ่งตัวอย่าง รวมเป็น 6 ตัวอย่าง เพื่อที่จะศึกษา สายไมโตคอนเดรียทั้งเส้น รวม 16569 เบส ที่ผมเคยเล่าให้กับหลายคนฟังว่าเสมือนผมนั่งทำลูกปัดที่มีสี 4 สี แล้วหาดูว่าสายสร้อยที่มีลูกปัดนี้ มีการเรียกตัวของลูกปัดสีต่างๆ อย่างไร แล้วแตกต่างกันตรงไหนอย่างไร ซึ่งเป็นการใช้เวลาในการศึกษา condition ที่เหมาะสมสำหรับการทำปฏิกิริยารวมเกือบสองเดือนเต็ม ในที่สุดหลังจากผ่านการล้มลุกคลุกคลานพอสมควร ผมก็ได้ condition ที่เหมาะสมสำหรับการทำปฏิกิริยาทั้งหมด แล้วได้ลอง sequence สายไมโตคอนเดรีย โดยแบ่งเป็นช่วงๆ รวม เกือบ 90 ช่วงเอามาเรียงต่อกันเป็นเส้นยาว ทั้งเส้น โชคดีที่ผมทำได้รวม 5 ราย แต่โชคไม่ดี ที่ทำไม่ออกเสีย 1 ราย ผมลองเอาสายไมโตคอนเดรียทั้งเส้นของทั้ง 5 รายมาเปรียบเทียบกัน พบว่ามีตำแหน่งที่แตกต่างกันรวมร้อยกว่าตำแหน่ง เอาไปให้ sensei ดู sensei บอกว่า 5 นี่แค่ลอง ของจริงต้อง 100 ครับ ผมอึ้งครับ ในแต่ละรายใช้เวลาทำแล็บ วันครึ่ง และนั่งแก้ไขลูกปัดที่เครื่องนับผิด จากนั้นเอามาเรียงต่อกันดูว่ามีการขาดช่วงหรือไม่ ถ้าไม่ขาดช่วงถึงค่อยๆเอาสายมาต่อกันเป็นสายยาว รวมเวลาตรงนี้อีกประมาณ วันละราย รวมงานทั้งสองนี่เข้าด้วยกันเฉลี่ยแล้วต้องใช้เวลาประมาณ สองวันครึ่งต่อราย นี่มีตัวอย่าง 100 ราย ผมต้องใช้เวลา 250 วันครับ โดยทำแต่ไมโตคอนเดรียอย่างเดียว แล้วมีงานให้ทำทั้งวันครับ ดูไม่จืดเลย งานไมโตคอนเดรีย นี่เป็นแค่ส่วนหนึ่งนะครับ ยังมี microsatellite อีก ประมาณกว่า 20 ตำแหน่งที่ต้องทำด้วย เฮ้อ....สนุกครับ....กับเวลาทำแล็บที่เหลืออยู่ในเวลา 3 ปี คือ 90 วันครับ งานนี้ต้องบริหารเวลาให้ดี ไม่งั้นมีปัญหาครับ
ขอเล่าสู่กันฟังหน่อยครับ.....อยากบอก
นั่นเป็นการมองในมุมมองของผมครับ สำหรับ sensei การมอบหมายงานให้ผมทำเรื่องนี้ ต้องเป็นภาระให้ sensei หาทุนมากพอสมควร ถ้าคิดกันง่ายๆ ตามราคาในบ้านเรา คือคิดการทำ sequencing reaction ละ 200 บาท ในหนึ่งรายต้องทำประมาณ 100 หลุม เป็นเงิน 20,000 บาทต่อราย ถ้าต้องทำรวม 100 ราย เป็นเงินทั้งสิ้น 2,000,000 (สองล้านบาท) นี่เฉพาะแล็บไมโตคอนเดรียนะครับ เฉพาะ sequencer หรือการเรียงลูกปัดทั้งเส้นอย่างเดียว ไม่รวมแล็บอย่างอื่น ไม่รู้ว่าทั้งโปรเจ็คนี้ จะต้องใช้เงินเท่าไหร่ เฮ้อ....คิดแล้วปวดหัวแทนครับ สิ่งที่ผมพอจะตอบแทนได้ คือการใช้ของอย่างประหยัดครับ แล้วสั่งของเฉพาะที่จำเป็นเพื่อหิ้วกลับมาทำต่อบางส่วนที่บ้านเรา แต่เฉพาะที่จำเป็นนี่ก็กระเป๋าใบโตแล้วครับ สงสาร sensei จัง แต่ผมไม่มีตังค์ซื้อของที่บ้านเราครับ มีแต่แรงขนจากญี่ปุ่นกลับบ้าน เท่านั้นเองครับ......