องค์ความรู้ พละ 5 เทียบกับหลักจิตวิทยาปัจจุบัน (1)

ผมเคยทำบันทึกเรื่องอิทธิบาท 4  หนทางแห่งความสำเร็จมาแล้ว. 

 อิทธิบาทถือเป็นภาพใหญ่ มีภาพใหญ่แล้วก็ต้องมีภาพเล็ก.  ผู้รู้ท่านกล่าว่า คิด Macro ทำ Macro หรือ  Think Global , Do Local คิดให้ใหญ่ๆ  (เริ่ม)ทำให้เล็กๆ .

ดังนั้น วันนี้มาพูดเรื่องเล็กๆ คือการลงมือทำที่ต้องอาศัย ธรรมที่เป็นพลัง  ส่งเสริมให้เราเก่ง ดี มีตัง และรวยความสุข

.

พละ 5  คือพลังของความสำเร็จ เป็นภาพเล็กเพื่อใช้ในชีวิตประจำวัน ประจำชั่วโมง ประจำนาที หรือวินาทีกันเลยทีเดียว  อีกชื่อเรียกว่า อินทรีย์ 5  แปลว่า ธรรมของความเป็นใหญ่ ซึ่งความหมายตรงกับพละหรือพลังเช่นกัน  Solution ของพละ ไม่ใช่การออกกำลังกายดั่งที่เราเรียนพละ  แต่คือ การที่เราใส่พลังใน 5 สิ่งนี้ อย่างสมดุล แล้วเราจะประสบความสำเร็จในสิ่งที่ตั้งใจ

ขอเพิ่มเติมว่า พละ 5 จะสำเร็จจะต้อง Base on Balancing  ความสมดุล พอดีๆ  ไม่มากและไม่น้อยไป  ไม่สุดโต่ง ไม่เอียงไปด้านใดด้านหนึ่ง หรือที่เราเรียกว่า ทางสายกลาง  นั่นเอง  ผมอยากจะเรียกว่า กฏของความสมดุล ด้วยซ้ำ ผมจัดวางตามรูปปิรามิด เพื่อความเข้าใจได้ง่ายขึ้นดังนี้

องค์ประกอบของพละ 5 คือ  ศรัทธา / วิริยะ  / สติ   / สมาธิ  / ปัญญา 

ผมขอเริ่มต้นจาก...

ศรัทธา คือ ความเชื่อ รวมถึงความมั่นใจ เพราะบางทีความเชื่อมากก็เกิดการปักใจ  เมื่อปักใจเชื่อแบบสุดๆ ก็จะเกิดความมั่นใจ...

-NLP ( Neuro Linguistic Programming )ก็เป็นเรื่องหลักๆ ของการสร้างศรัทธาขึ้นในจิต

-Self Talk ก็ด้วย

-การสวดมนต์ท่องคาถา ก็ใช่

-การให้กำลังใจต่อตัวเองหรือคนอื่น ก็คือสร้างศรัทธา (กำลังใจก็หมายถึง พละ นั่นเอง)

.

แต่...แต่...

สำคัญอย่างยิ่ง ต้อง Balancing สมดุลกับปัญญาครับ ตามรูปในปิรามิด ผมจะวางไว้คู่กัน

-ศรัทธาความเชื่อที่ขาดปัญญา จะกลายเป็นงมงาย ...เชื่อแบบขาดการไตร่ตรอง

-ปัญญาที่ขาดศรัทธา จะกลายเป็นอีโก้ ..ยึดเหตุผลมากจนไม่เชื่อ ไม่นับถืออะไรเลย

.

และผมวางเป็นฐานปิรามิด เพราะชีวิตคนต้องมีศรัทธาควบคู่กับปัญญาเป็นพื้นฐานชีวิตครับ

และจะเชื่อผมไหมครับ ว่า ชีวิตคนเรานี่ใช้ศรัทธามาก บางทีจะมากกว่าปัญญาด้วยซ้ำ ผมให้ในปิรามิดมีพื้นที่ศรัทธามากกว่าปัญญาอีก 

 . 

 ยกตัวอย่างนะครับ เราคงรู้กันแล้วว่า แสงเดินทาง 186,000 ไมล์ต่อวินาที

ผมถามว่า เราเคยเห็นมันวิ่งจริงๆ ไหมครับ ?!!  เราเชื่อตามตำรา ครูบาอาจารย์ใช่ไหม ? บางคนอาจจะบอกว่า ก็เขาพิสูจน์ด้วยเครื่องมือมาแล้ว ผมถามว่าถ้าเขาผิดล่ะ เราจะรู้ไหม ? แต่เราก็เชื่อไปแล้ว

.

ตัวอย่างนี้อาจไกลตัวไปหน่อย  มาดูตัวอย่างที่สองกัน...

เวลาเราออกจากบ้านไปทำงาน ถามว่าเราแน่ใจได้อย่างไรว่าเราจะไปถึงที่ทำงานโดยสวัสดิภาพ เราอาจถูกรถที่คนขับหลับในเพราะเมื่อคืนฉลองมากไป พุ่งมาชนตายคาที่ก็ได้ จริงไหมครับ ?  อะไรก็เกิดขึ้นได้ โลกนี้ไม่แน่นอน  แต่เราก็เชื่อในใจลึกๆ อย่างไม่มีคำอธิบาย ว่าเราไปถึงที่ทำงานอย่างสวัสดิภาพได้แน่นอน

.

เห็นไหมครับ ชีวิตของเรามีความเชื่อเต็มไปหมด  กินข้าวก็เชื่อว่ากินแล้วไม่ตาย นอนก็เชื่อว่าพรุ่งนี้จะตื่น ทำไมเราถึงแน่ใจล่ะครับ...?  ...คือเราต้องมีความเชื่อครับ เพราะถ้าเราคิดทุกเรื่องทุกวินาทีเราคงเป็นบ้าไปเรียบร้อยแล้ว...!!

แต่ทีนี้ที่เราเชื่อก็เพราะเราก็เชื่อตาม “ความน่าจะเป็น”  มันเคยเป็นแบบนี้  ไม่ว่าความเชื่อในชีวิตจะมากมายเพียงใด แต่กล่าวลึกๆความน่าจะเป็นก็ Base on ปัญญานี่เอง ปัญญาเป็นเครื่องช่วยสนับสนุนความเชื่อ ศรัทธาเป็นเครื่องหล่อเลี้ยงชีวิตครับ ส่วนปัญญาหล่อเลี้ยงศรัทธาอีกทีหนึ่ง หล่อเลี้ยงซึ่งกันและกัน

 

ฉะนั้น ต้องสมดุลระหว่างศรัทธากับปัญญาในชีวิต  เมื่อมีความเชื่อสิ่งใดใหม่ๆ เกิดขึ้น  เราก็ควรปัญญามารองรับว่า การเชื่อนั้นเกิดจากอะไร ไตร่ตรองว่าทำไมเราถึงเชื่อ เพื่อไม่ให้เชื่อแบบงมงาย

เหตุการณ์ปัจจุบันสำหรับคนไทย ช่วงนี้มีเรื่องหลอกลวงขึ้นมาก มากๆ  ตั้งแต่ระบบออนไลน์มันแผ่ระบาด scam มันก็ตามมาเป็นเงา ไม่ว่าจะเป็น แชร์ลูกโซ่ หลอกไปรวย หุ้นเงินดิจิตอล อะไรต่อมิอะไร แล้วเผอิญคนไทยก็เชื่อง่ายซะด้วย เพราะเราเป็นสังคมแห่งศรัทธามาแต่โบราณ  DNA คนไทยจึงประกอบด้วยความเชื่อเต็มเปี่ยมพร้อมจะกลายเป็นความงมงาย  ...ตรงนี้ผมขอเตือนให้ใช้เพิ่มพลังจากองค์พละ5 ในข้อปัญญาให้มากขึ้น เพราะมิให้เป็นเหยื่อของบุคคลที่ละโมบใช้ปัญญาในทางที่ไม่ถูกต้อง

คนที่หลอกคือใครครับ ก็คือพวกคนที่มีปัญญาแต่ขาดศรัทธา ที่จะนำไปสู่อีโก้ สะสมความเห็นแก่ตัว และมันก็สามารปรุงแต่งความหลวงลวงเพื่อผลประโยชน์ตนแบบไม่สนวิธีการ เมื่อใดที่ความโลภเข้าครอบงำเป็นลำดับต่อมา

.

ผมสรุป จุดอ่อนของคนศรัทธามากเกินไปจนขาดปัญญา ว่า

-โลกสวย เห็นอะไรดีงามไปหมด

-โดนหลอกง่าย มองคนไม่ออก เป็นสาวกลัทธิต่างๆ ได้ง่าย

-ฝันกลางวัน โบราณเรียกว่า สมบัติบ้า หวังลมๆ แล้ง แต่ไม่ค่อยลงมือทำ ขาดความขยัน

-ชอบพึ่งหวย พึ่งสิ่งศักดิ์สิทธิ์ จนเกินงาม

-เอาชีวิตไปฝากไว้กับคน หรือบางสิ่ง ไม่ยืนหยัดบนลำแข้งตัวเอง

คนศรัทธาเยอะความหลงเข้าแทรกได้ง่าย

 

 

จุดด้อยของคนมีปัญญาแต่ขาดศรัทธา

-มั่นใจตัวเองมากเกินไป คิดว่าคนอื่นไม่ฉลาดเท่าตัวเอง ชอบตัดสินผิดถูกโดยไม่ดูกาลเทศะบุคคล

-มักเอาตัวเองเป็นศูนย์กลางจักรวาล

-ดูถูก ดูหมิ่น คนอื่น ขาดความรับรู้ว่า มนุษย์คือเพื่อร่วมทุกข์

-มักจะเกิดความเห็นแก่ตัวได้ง่าย พาตนเองสู่ด้านมืด เช่น เล่นเล่ห์ ล่อลวง

- คนอีโก้มากๆ จะขี้อิจฉา ไม่อยากให้ใครเด่นกว่า

คนปัญญาเยอะความโลภเข้าแทรกได้ง่าย

.

เป็นไงครับ ถ้าคนไม่รู้จักทางสายกลาง  สำหรับคู่นี้

เรื่องต่อมาที่จะผมกล่าวเรื่องทางสายกลาง ความสมดุลนี้

โลกของเราจะมีสิ่งที่ ย้อนแย้ง Paradox อยู่ตลอดเวลา อยู่ที่เราจะบริหารความเชื่อกับปัญญา ให้สมดุลกัน

-แม้จะรู้ว่าวันหนึ่งเราจะต้องตาย แต่เราก็ต้องพยายามมีชีวิตอยู่...

-แม้จะรู้ว่าทุกสิ่งไม่แน่นอน แต่เราก็ต้องพยายามทำให้มันแน่นอนตามที่เราปรารถนา

-แม้จะรู้ว่าการแต่งงานคือการก้าวลงนรก แต่เราก็อยากแต่ง 555 (อันนี้มุกนะ)

เห็นไหมครับ เราต้องบริหารการย้อนแย้งนี้ให้ลงตัวจริงๆ  การมีชีวิต การทำงาน และการปฏิสัมพันธ์กับผู้คน เราต้องทำอย่างดีที่สุด แม้ผลลัพธ์จะออกมาไม่ดีก็ตาม แต่ก็ต้องทำ คือต้องมีชีวิตอยู่บนความย้อนแย้งด้วยความเข้าใจ และมีความเชื่อที่ดี สมดุลศรัทธากับปัญญา

. 

 ธรรมะของพระพุทธองค์ช่างลึกซึ้ง และก็ต้องอธิบายกันยาวพอสมควร ดังนั้นเพื่อเว้นวรรคให้ตกผลึกในแต่ละองค์ความรู้ก่อน  ผมขอเขียนต่อคราวหน้า คราวนี้ผมพูดถึงจุดด้อยแล้ว คราวหน้าผมจะพูดถึงจุดดี คือการใส่พลังลงไปในศรัทธากับปัญญา  ติดตามนะครับ

. 

สำหรับท่านที่ยังไม่ได้อ่านเรื่องอิทธิบาท 4 ขอเชิญครับ  https://www.gotoknow.org/posts/643761

..(#_#)...

[เพชรน้ำหนึ่ง]

-สวัสดีครับอาจารย์

-อ่านบันทึกนี้ ตามนี้แล้วเราก็ยังมีจุดอ่อน-จุดด้อย อีกหลายข้อ..

-กำจัดจุดอ่อน..

-ขอบคุณครับ...

-สาธุ..

[อ.กล้วย วิชาจีบ]

การยอมรับจุดด้อยของตัวเองนี่ ดีมากๆ นะครับ สาธุ

[เอ้อเตี้ย' ควาย.]

ธรรมะของพระพุทธองค์ช่างลึกซึ้ง และก็ต้องอธิบายกันยาวพอสมควร ดังนั้นเพื่อเว้นวรรคให้ตกผลึกในแต่ละองค์ความรู้ก่อน ผมขอเขียนต่อคราวหน้า คราวนี้ผมพูดถึงจุดด้อยแล้ว คราวหน้าผมจะพูดถึงจุดดี คือการใส่พลังลงไปในศรัทธากับปัญญา ติดตามนะครับ

.