มหาวิทยาลัยมหิดลกับนโยบายการลดใช้ถุงพลาสติก ขับเคลื่อนเพื่อเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม

เชื่อเหลือเกินว่าหลายๆคนคงคุ้นชินกับพฤติกรรมการใช้ถุงพลาสติกภายในชีวิตประจำวันของเรา ทั้งที่บางครั้งเราเพียงแค่ใช้ใส่สินค้าเพียงชิ้นเล็กๆที่สามารถถือได้ หรือหลายครั้งที่เราผ่านออกจากหน้าร้านสะดวกซื้อเราก็ทิ้งมันลงถังขยะหน้าร้านเสียแล้ว หากจะพิจารณาพฤติกรรมการใช้งานถุงพลาสติกหูหิ้วที่ร้านค้าต่างๆมีไว้ค่อยบริการที่นับวันจะมีปริมาณเพิ่มมากขึ้นแตกต่างจากอดีตที่ผมยังจำภาพของคุณแม่ คุณยาย หิ้วตะกร้าเข้าตลาดเพื่อจับจ่ายซื้อของ ของสดหลายๆอย่างถูกบรรจุอยู่ในใบตองที่ทำจากธรรมชาติ การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมเหล่านี้ทำให้ผมเริ่มคิดว่าเรากำลังเสพติดพฤติกรรมการใช้ทรัพยากรอย่างไม่มีประสิทธิภาพ และฟุ่มเฟือยเกินความจำเป็น หากไม่มีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ เชื่อเหลือเกินว่าในอนาคตจะไม่มีถุงประเภทนี้ให้เราได้ใช้ใส่ของด้วยเพราะวัตถุดิบที่นำมาผลิตถุงพลาสติกเหล่านี้ต้องพึ่งพามาจากผลิตภัณฑ์ของก๊าซธรรมชาติที่มีอยู่ภายในธรรมชาติและเป็นทรัพยากรที่ใช้แล้วหมดไปนั่นเอง

โครงการ Say No to Plastic Bag หรือการลดใช้ถุงพลาสติก เป็นโครงการหนึ่งในนโยบายของการพัฒนามหาวิทยาลัยมหิดลสู่มหาวิทยาลัยเชิงนิเวศน์ Eco-University ได้เริ่มต้นอย่างเป็นทางการไปแล้วที่มหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตศาลายา เมื่อวันจันทร์ที่ 25 กรกฎาคม พ.ศ. 2559 ที่ผ่านมา โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อปลูกฝัง และปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการลดการใช้ (Reduce) และการนำกลับมาใช้ใหม่ (Reuse) ของถุงพลาสติกของนักศึกษาและบุคลากรภายในมหาวิทยาลัยมหิดล ซึ่งมีร้านค้าสะดวกซื้อจำนวน 10 แห่งภายในวิทยาเขตศาลายาให้ความร่วมมือเข้าร่วมโครงการโดยการงดให้บริการถุงพลาสติกแก่ลูกค้า ทั้งนี้ในช่วงระยะแรกของการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมทางกองกายภาพและสิ่งแวดล้อม ได้เสนอทางเลือกขึ้นมาอีก 2 ทางเลือกเพื่อช่วยผ่อนเบาความคลาดเคลื่อนในการสื่อสารนโยบายไปยังนักศึกษาและบุคลากรด้วยการนำเอาถุงพลาสติกที่ไม่ใช้แล้วแต่ยังมีสภาพที่ดี และสะอาดกลับมาใช้ใหม่ ซึ่งลูกค้าสามารถหยิบใช้งานถุงดังกล่าวได้จากกล่อง Reuse Plastic Bag ที่จะติดตั้งอยู่บริเวณด้านในหรือด้านนอกของร้านสะดวกซื้อ ทั้งนี้จะมีถัง Drop Box ที่รับบริจาคถุงพลาสติกที่ไม่ใช้แล้วแต่ยังมีสภาพดีและสะอาดตั้งอยู่คู่กับกล่องดังกล่าว ทางเลือกที่ 2 ลูกค้าสามารถเลือกใช้ถุงพลาสติกใหม่โดยการบริจาคเงินลงในกล่องรับบริจาค ซึ่งเงินจำนวนดังกล่าวที่ได้รับบริจาคจะถูกนำไปใช้กับกิจกรรมด้านสิ่งแวดล้อมภายในมหาวิทยาลัยมหิดลต่อไป

ผมเชื่อเหลือเกินว่าโครงการ Say No to Plastic Bag จะเป็นหนึ่งในโครงการที่ช่วยปรับเปลี่ยนและปลูกฝังพฤติกรรมการใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืนให้กับนักศึกษาและบุคลากรภายในมหาวิทยาลัย และหากประสบความสำเร็จ เราอาจต้องก้าวพ้นรั้วมหาวิทยาลัยด้วยการนำไปผลักดันสู่ชุมชนรอบข้าง และสังคมของประเทศต่อไป ฝากทิ้งท้ายกับสโลแกน “ชาวมหิดลรวมใจไม่รับถุงพลาสติก”ครับ