ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กสิรินธร รวมพลังท้องถิ่น สร้างพัฒนาการเด็กด้วยสื่อสร้างสรรค์ฯ

ศูนย์พัฒาเด็กเล็กสิรินธร ต.ปะเหลียน อ.ปะเหลียน จ.ตรัง ถือเป็นศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก (ศพด.) ขนาดใหญ่ สังกัดองค์การบริหารส่วนตำบลปะเหลียน (อบต.ปะเหลียน) จัดตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ.2531 ตามวิสัยทัศน์ จัดการเรียนรู้ ควบคู่คุณธรรม น้อมนำวิถีชีวิต ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง เปิดสอนตั้งแต่ชั้นบริบาล (อายุ 2 ขวบ) จนถึงระดับชั้นอนุบาล 3 ปัจจุบันมีเด็กจำนวน 480 คน

ศพด.สิรินธรมีจำนวนนักเรียนเข้ารับการเลี้ยงดูเพิ่มมากขึ้นทุกปี เนื่องจากเรียนการสอนเป็นที่ยอมรับของคนในชุมชนและพื้นที่ข้างเคียง อย่างไรก็ตามหลังจากที่เปิดรับเด็กระดับชั้นบริบาล คือ ช่วง 2-3 ขวบ ซึ่งมีจำนวนมากขึ้นต่อเนื่องส่งผลให้ไม่สามารถจัดหาสื่อเพื่อส่งเสริมพัฒนาการเด็กได้อย่างพอเพียง

ดังนั้นจึงได้เล็งเห็นความสำคัญของโอกาสในการพัฒนาเด็กด้วยการเรียนรู้ผ่านกิจกรรมสื่อสร้างสรรค์ จึงได้จัดทำโครงการ “มหัศจรรย์สื่อสร้างสรรค์ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก” โดยได้รับการสนับสนุนจากสำนักสร้างสรรค์โอกาสและนวัตกรรม (สำนัก6) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ตั้งแต่ ก.ค.2558-ก.ค.2559 เพื่อให้เด็กในศูนย์ฯ เกิดการเรียนรู้ผ่านกิจกรรมสื่อสร้างสรรค์และการละเล่นในพื้นที่สร้างสรรค์ที่ได้รับการจัดการที่เหมาะสมกับพัฒนาการเด็กซึ่งจะนำไปสู่พัฒนาการที่ดีของเด็กต่อไป

ศพด.สิรินธร มีอาคารเรียน 2 แห่ง คือที่บริเวณตลาดชุมชน ซึ่งรับตั้งแต่เด็กบริบาลจนถึงอนุบาล 2 ส่วนอีกแห่งจะอยู่ที่หลังอาคารสำนักงาน อบต.ปะเหลียน เป็นอาคารที่สร้างขึ้นใหม่เปิดสอนเฉพาะเด็กอนุบาล 3 เนื่องจากเป็น ศพด.ขนาดใหญ่ทำให้มีเด็กจำนวนมาก ขณะเดียวกันสื่อสร้างสรรค์ หรือเครื่องเล่นมีน้อยไม่เพียงพอกับจำนวนเด็ก

ธัญญพร ชั้นวรรณกุล หรือ “ครูน้อย” ครูประจำ ศพด.สิรินธร กล่าวว่า ทางศูนย์ฯ จึงขอเข้าร่วมโครงการ “มหัศจรรย์สื่อสร้างสรรค์ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก” เพราะอยากได้องค์ความรู้เพื่อผลิตของเล่นหรือสื่อจากวัสดุที่หาได้จากท้องถิ่น อีกทั้งได้เล็งเห็นประโยชน์ของสนามเด็กเล่น เพื่อการเรียนรู้ หรือ BBL (Brain Based Learning) ที่ทำขึ้นจากวัสดุที่หาได้ง่ายในชุมชน ซึ่งช่วยให้เด็กมีพัฒนาการที่ดีขึ้นในทุกมิติ อีกทั้งยังช่วยส่งเสริมและพัฒนาทักษะครูพี่เลี้ยงในการจัดกระบวนการเรียนรู้ผ่านสื่อ กิจกรรมและพื้นที่สร้างสรรค์ ตลอดจนสร้างการมีส่วนร่วมของผู้ปกครองและชุมชนในการร่วมกันพัฒนาศูนย์ฯให้เป็นพื้นที่การเรียนรู้ร่วมกันของเด็กและชุมชน

สำหรับพื้นที่สนามเด็กเล่น ทางศพด.สิรินธรได้รับความร่วมมือจากผู้ปกครอง คณะกรรมกรรมการบริหารศูนย์พัฒนาเด็กเล็กมาช่วยกันทำ วัสดุที่ใช้ส่วนใหญ่จะเป็นยางรถยนต์ ยางรถมอเตอร์ไซค์ เชือก เป็นต้น ใช้ผลิตเครื่องเล่นที่ให้เด็กได้เคลื่อนไหวสรีระ ช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อ และเด็กยังได้รู้จักแบ่งปันเล่นร่วมกันกับเพื่อน ส่งผลให้เด็กร่างกายแข็งแรง สุขภาพดี จิตใจ แจ่มใส อย่างไรก็ดีเนื่องจากสภาพอากาศของพื้นที่ อ.ปะเหลียน ฝนตกชุกตลอดทั้งปี ทำให้พื้นที่สนามเด็กไม่สามารถลงไปเล่นได้อย่างเต็มที่ ซึ่งในอนาคตทาง อบต.ปะเหลียน จะจัดสรรงบประมาณสร้างสนามเด็กเล่นในร่มให้

ขณะเดียวกันพื้นที่สร้างสรรค์ในร่มก็ได้มีการปรับเปลี่ยน และเพิ่มสื่อสร้างสรรค์เข้าไปเสริม โดยจัดเป็นมุมการเล่นเพื่อพัฒนาการเรียนรู้และจินตนาการ โดยใช้วัสดุที่มีอยู่ในท้องถิ่น เช่น มุมทรายและมุมน้ำ จัดมุมการอ่านที่เหมาะสมและให้ผู้ปกครองยืมหนังสือนิทานกลับบ้านเพื่อไปอ่านให้ลูกฟัง ซึ่งสามารถต่อยอดเป็นโครงการธนาคารเวลา โดยให้ผู้ปกครองที่มีเวลาว่างเข้ามาช่วยเลี้ยงดูเด็กด้วย

ในส่วนพื้นที่กิจกรรมศิลปวัฒนธรรมนั้น ได้นำเอา หนังตะลุง ซึ่งเป็นศิลปะการละเล่นพื้นบ้านของภาคใต้มาให้เด็กเรียนรู้ โดยเชิญคณะหนังตะลุงมาเล่นให้เด็กๆ ดู โดยสอดแทรกการเนื้อหาการส่งเสริมพัฒนาการ สุ่งเสริมสุขภาพ คุณธรรมและจริยธรรม และได้ทำจอหนังตะลุงขึ้นเองเพื่อนให้เด็กๆ ได้เล่น ซึ่งหุ่นเชิดก็จะเพิ่มตัว ผัก ผลไม้ สัตว์ เพื่อใช้เล่าสอดแทรกเรียนรู้จากตัวหนังไปด้วย

ศพด.สิรินธร ได้รับการยอมรับว่าเป็น ศพด.ที่มีความร่วมมือจากทุกภาคส่วนอย่างดีเยี่ยม ทั้งจากส่วนราชการ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) คณะครู ผู้ปกครอง ฯ ซึ่งทุกๆ คนพร้อมที่จะสนับสนุน เพื่อให้ลูกหลานเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่ดีมีคุณภาพ และหนึ่งในคณะทำงานที่มีบทบาทที่ทำให้ทุกคนยอมรับ ศพด.สิรินธร นั่น คือคณะกรรมการบริหารศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ที่เป็นเหมือนมือร้อยประสานความร่วมมือจากทุกภาคส่วนเข้าด้วยกัน

วรศักดิ์ รองเดช ประธานคณะกรรมการบริหาร ศพด.สิรินธร กล่าวว่า คณะกรรมการบริหาร ศพด.สิรินธร มีจำวน 22 คน ซึ่งเป็นตัวแทนจากทุกกลุ่ม มาช่วยกันคิด มุ่งสร้างคุณธรรมให้กับเด็กเป็นพื้นฐาน ใส่ใจเรื่องของผลการประเมินพัฒนาการเด็ก ซึ่งจะต้องมีความพร้อมทั้ง 4 ด้าน ทั้งร่างกาย อารมณ์ สังคม ปัญญา โดยให้ครูพี่เลี้ยงบันทึกพัฒนาการเด็กและทำโครงการเยี่ยมบ้านภาคเรียนละครั้ง และทุกครั้งก็จะได้ข้อเสนอแนะจากผู้ปกครองซึ่งเป็นประโยชน์ต่อการปรับปรุงและพัฒนาศูนย์ฯ ต่อไป

ศพด.สิรินธร จึงได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวาง ว่ามีมาตรฐานและคุณภาพ จนพ่อแม่ผู้ปกครองในชุมชนและพื้นที่ข้างเคียงอยากจะนำลูกหลานตัวเองเข้าเรียนที่นี่มากกว่าจะส่งไปเรียนที่อื่น

อุไรวรรณ ตั้งวิชาญชัยนนท์ ผู้ปกครอง กล่าวว่า ส่วนตัวมองว่าที่นี่มีมาตรฐานการเรียนการสอนที่ดี เมื่อลูกเราเข้ามาแล้วเกิดการปฏิสัมพันธ์ที่ดีและมีความใกล้ชิดกับครู เพราะครูจะใส่เป็นพิเศษและถามเลยว่า ลูกมีพัฒนาการเป็นอย่างไร ต้องการให้เรียนรู้แบบไหนอย่างไร ซึ่งที่อื่นจะไม่มีตรงนี้ จากประสบการณ์ตรงของตนเองซึ่งมีลูก 2 คน คนแรกเรียนอีกที่หนึ่ง และอีกคนเรียนที่นี่ พบว่า ลูกคนที่เรียนที่นี่มีพัฒนาการทางด้านอีคิวและไอคิวดีกว่าลูกคนแรกค่อนข้างสูง

“ความเอาใจใส่เป็นสิ่งที่ทำให้เราไว้ใจที่จะฝากลูกไว้ คุณครูจะมีสมุดพกในการประเมินพัฒนาการของลูกให้เรารับทราบตลอด ซึ่งลูกสามารถช่วยเหลือตัวเองได้ กลับบ้านถอดรองเท้าเอง เปลี่ยนเสื้อผ้าได้เอง เข้าห้องน้ำได้ด้วยตัวเองได้” อุไรวรรณ บอก

ศพด.สิรินธร ถือเป็นแบบอย่างของความร่วมมือในการช่วยกันพัฒนาทุกๆ ส่วน ทำให้วันนี้ ศพด.สิรินธรมีมาตรฐานทางการศึกษาที่ดีเป็นที่ยอมรับ และสามารถขยายผลเป็นศูนย์ฯ ตัวอย่างแก่พื้นที่อื่นๆ ได้อีกด้วย