After Action Review ครั้งที่ 4 เรื่อง โครงการอบรมการจัดกระบวนการเรียนรู้เพื่อพัฒนาศักยภาพผู้เรียน

AAR

โครงการอบรมการจัดกระบวนการเรียนรู้เพื่อพัฒนาศักยภาพผู้เรียน

วิทยากรโดย รองศาสตราจารย์ดร.ประพันธ์ศิริ สุเสารัจ

วันอาทิตย์ที่ 7 กันยายน พ.ศ.2557

****************************************

1.ความรู้ที่ได้รับ

จากการอบรมเรื่องทิศทางและแนวโน้มการพัฒนาหลักสูตรและการสอนในวันนี้ ข้าพเจ้าได้รับความรู้ในหลายๆประเด็น ดังนี้

1. ในด้านของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 เป็นหลักสูตรอิงมาตรฐานกล่าวคือ เป็นหลักสูตรที่ยึดมาตรฐานการเรียนรู้เป็นเป้าหมายและเป็นกรอบทิศทางในการกำหนดโครงสร้าง เนื้อหา กิจกรรมการเรียนการสอน ตลอดจนการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ทำให้เมื่ออยู่ในชั้นเรียนครูจะต้องจัดการเรียนการสอนแบบอิงมาตรฐาน (Standards-based instruction) และการประเมินผลแบบอิงมาตรฐาน (Standards-based assessment) ซึ่งสถานศึกษาทุกแห่งจะต้องในไปปฏิบัติ ส่วนสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาจะมีหน้าที่ในการกำหนดหลักสูตรท้องถิ่นเพื่อให้สถานศึกษานำไปใช้เป็นกรอบในการจัดทำหลักสูตรสถานศึกษา แต่ละท้องถิ่นต่างก็มีจุดเด่นจุดเน้นที่แตกต่างกัน ดังนั้นสถานศึกษาจึงจำเป็นที่จะต้องมีหลักสูตรสถานศึกษาเพื่อกำหนดทิศทางและแนวทางในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนและกิจกรรมเสริมหลักสูตร

2. แนวทางการจัดการเรียนรู้ให้ทันกับยุคปัจจุบัน สามารถสรุปได้ดังนี้

1) การจัดการเรียนรู้ของครูผู้สอนจะต้องคำนึงถึงความรู้ ความสามารถผู้เรียนให้ตรงตามมาตรฐานการเรียนรู้และสมรรถนะที่สำคัญรวมทั้งคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามที่กำหนดไว้ในหลักสูตร

2) ยึดหลักผู้เรียนเป็นสำคัญ คือ การจัดการเรียนรู้ที่ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ด้วยตนเอง ผู้เรียนแต่ได้พัฒนาตนเองสูงสุดตามกำลังหรือตามศักยภาพ

3) ครูต้องเชื่อว่าผู้เรียนทุกคนมีความสามารถ เรียนรู้และพัฒนาตนเองได้

4) กระบวนการเรียนรู้ส่งเสริมให้ผู้เรียนสามารถพัฒนาตามธรรมชาติและเต็มตามศักยภาพ

5) การจัดการเรียนรู้คำนึงถึงความแตกต่างระหว่างบุคคลและพัฒนาการทางสมอง

6) การจัดการศึกษาจะต้องให้ความสำคัญทั้งความรู้และคุณธรรม

3. Learning Style หรือ แบบการเรียนรู้ของผู้เรียน ประกอบด้วยรูปแบบการคิด (cognitive style) และกลยุทธ์การเรียนรู้ (learning strategy) เป็นวิธีการที่ผู้เรียนใช้การจัดการหรือเป็นการตอบสนองในการทำกิจกรรมการเรียนในชั้นเรียนของผู้เรียนแต่ละคน ซึ่งมีอยู่ 4 ลักษณะ คือ

- การเรียนรู้ด้วยการดู ซักถามและพูดคุย

- การเรียนรู้จากการฟัง การคิด การอ่านและการจดจำข้อมูล

- การเรียนรู้จากการลงมือทำ

- การเรียนรู้จากการคิดค้น ทดลองและพิสูจน์

ดังนั้นในการจัดการเรียนการสอน ครูผู้สอนจะต้องคำนึงถึงรูปแบบการสอนที่นำมาใช้ในกระบวนการจัดการเรียนการสอนว่ามีความเหมาะสมกับแบบการเรียนรู้ของผู้เรียนหรือไม่ เพื่อส่งเสริมให้ผู้เรียนได้เกิดการเรียนรู้ออย่างแท้จริง

2. หลังจากที่ได้ฟังแล้วคิดอะไรต่อยอดความรู้นั้น

จากการกิจกรรมการอบรมในครั้งนี้ข้าพเจ้าสามารถนำประเด็นเรื่องของแบบการเรียนรู้ของผู้เรียน(Learning Style) ไปใช้ได้มากที่สุด เนื่องจากเป็นเรื่องที่ครูผู้สอนต้องนำไปใช้กับผู้เรียนในชั้นเรียนจริง โดยข้าพเจ้าจะนำไปใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ในรายวิชาต่างๆ อาจจะออกแบบกิจกรรมในแต่ละชั่วโมงให้มีความหลากหลายขึ้น เพื่อให้ผู้เรียนที่มีแบบการเรียนรู้ที่ต่างกันได้เข้าถึงกิจกรรม ซึ่งปกติแล้ววิชาคณิตศาสตร์ข้าพเจ้ามักจะเน้นเรื่องการทำแบบฝึกหัดเสียเป็นส่วนมาก จนลืมคำนึงถึงลักษณะของการพัฒนาทักษะการคิดคำนวณในลักษณะอื่นๆ

3. การนำไปประยุกต์ใช้

ในเรื่องของแนวทางการจัดการเรียนรู้ให้เข้ากับยุคปัจจุบันนี้ ข้าพเจ้าสามารถนำกรอบแนวคิดไปใช้ในการจัดการเรียนการสอนของข้าพเจ้า เช่น ชั่วโมงซ่อมเสริม ข้าพเจ้าสามารถนำไปใช้จัดกิจกรรมเพิ่มเติมให้กับนักเรียนได้ ซึ่งปกติแล้วชั่วโมงนี้มักจะถูกนำไปใช้เพื่อให้นักเรียนได้ทำการบ้านหรือทำงานที่นักเรียนยังทำไม่เรียบร้อย ข้าพเจ้าจะนำไปออกแบบกิจกรรมเพื่อส่งเสริมให้นักเรียนมีความรู้ความเข้าใจเพิ่มมากขึ้น

4. บรรยากาศในการเข้าร่วมอบรม

ด้านวิทยากร ท่านวิทยากรมีเทคนิควิธีการในการจัดกิจกรรมได้สนุกสนานมีเกมให้ร่วมเล่นและเรียนรู้ร่วมกัน ถึงแม้จะเป็นการศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษาที่จะต้องเน้นในด้านวิชาการและความรู้เป็นหลัก แต่ข้าพเจ้าคิดว่าในเรื่องของเกมการเรียนรู้ก็ยังเหมาะสำหรับผู้เรียนทุกช่วงวัย ซึ่งท่านวิทยากรก็ได้นำมาจัดกิจกรรมได้อย่างดีเยี่ยม

บรรยากาศภายในห้องเรียน เพื่อนผู้เข้าอบรมทุกคนต่างมีความตั้งใจและร่วมทำกิจกรรมอย่างเต็มที่ ทั้งการตอบคำถาม การเล่นเกมและทำกิจกรรมต่างๆ ช่วยสร้างบรรยากาศในการเรียนรู้ที่ดีเป็นอย่างยิ่ง