ร่วมเรียนรู้ป่า (๓)
ได้ยินบ่อยเมื่อมีคนพูดเรื่องพืชพรรณไม้ก็คำๆนี้ "ความหลากหลายทางชีวภาพ" ความสนใจชักนำไปสู่ความเข้าใจเรื่องห่วงโซ่อาหาร ซึ่งเป็นความสัมพันธ์ระหว่างชีวิตพืช สัตว์ และคน แล้วความหมายที่ไปเกี่ยวข้องกับป่ามันเป็นยังไง ต่อมอยากรู้ผลิตฮอร์โมนกระตุ้นจนตัดสินใจ เอาน่า มาสัมผัสป่ามรดกโลกด้วยคนเหอะ จึงตอบรับหนังสือเชิญที่สำนักงานปฏิรูปที่ดินเพื่อการเกษตรกรรมส่งตรงไปให้ และขอขอบคุณผู้ใหญ่ใจดี ดร.วีระชัย นาควิบูลย์วงศ์ เลขาธิการสำนักงานปฏิรูปที่ดินเพื่อการเกษตรกรรม ไว้ ณ ที่นี้ด้วย
ดร.วีระชัย นาควิบูลย์วงศ์ (คนขวา)
พบตัวเองว่ารู้ไม่ชัดกับคำเหล่านี้ "หลากหลาย" "ชีวภาพ" "ป่า" สมควรค้นคว้าให้รู้ ได้คำตอบที่จับต้องได้เป็นรูปธรรมมาอย่างนี้ "หลากหลาย" - มีหลายอย่าง "ชีวภาพ" - เกี่ยวกับสิ่งมีชีวิต "ป่า" - ที่ที่มีต้นไม้ต่างๆ ขึ้นมาก ตรงๆง่ายๆแค่นี้เอง อย่างนี้ทุกๆที่ก็สามารถบอกตัวเองว่าพื้นที่ฉันก็เป็นมรดกทางธรรมชาติซิน่า
แล้วยังไงคำนี้จึงเป็นเรื่องใหญ่ระดับสากลไปได้ อะไรทำให้ต่อยอดและตื่นตัวนะ หลายๆประเทศจึงต้องมาร่วมกำหนดความหมายแห่งถ้อยคำไว้ใช้ร่วมกัน ภายใต้ชื่อว่า "อนุสัญญาว่าด้วยความหลากหลายทางชีวภาพ"
ไม่รู้ก็หามาเติมความเข้าใจ เพื่อว่าจะได้ช่วยสร้างมรดกธรรมชาติขึ้นในผืนดินที่มีโอกาสดูแลไง ไปพบเขาว่าไว้ดังนี้
"ความหลากหลายทางชีวภาพ" หมายถึง การมีความผิดแผกแตกต่างระหว่างสิ่งมีชีวิตจากทุกแหล่งรวมถึง, นอกเหนือจากสิ่งอื่นแล้ว, ระบบนิเวศทางบก, ทางทะเลและทางนํ้าอื่นๆ และการประกอบรวมทางนิเวศ ซึ่งสิ่งมีชีวิตเป็นส่วนหนึ่งในนั้นด้วยในการนี้รวมถึงความหลากหลายภายใน ชนิดพันธุ์, ระหว่างชนิดพันธุ์และของระบบนิเวศ
บ้านพัก กรมชลประทาน
"ระบบนิเวศ" หมายถึงระบบรวมอันซับซ้อนซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ ประกอบด้วยชุมนุมประชากรพืช, สัตว์และจุลินทรีย์กับสภาพแวดล้อมที่ไม่มีชีวิตซึ่งอยู่ร่วมกันแบบมีความสัมพันธ์ซึ่งกันและกัน รวมกันเป็นหน่วยที่มีบทบาทหน้าที่
ป่าคือที่ที่มีต้นไม้ต่างๆขึ้นมาก อ๊ะอย่างนี้ การไปสัมผัสป่าใหญ่ที่ว่าได้ก็เจ๋งเลย มีสิทธิได้สัมผัสอะไรๆมากมายที่แน่ๆก็ต้นไม้ ชอบจัง
พี่บู๊ดแจ้งว่ามีที่พักให้เลือกได้หลายจุด ในแต่ละจุดมีหน่วยราชการเป็นผู้รับผิดชอบ จะไปจะมาจำเป็นต้องตัดสินใจให้ชัด สุดท้ายเลือกใช้บริการบ้านพักในความดูแลของกรมชลประทานแถวเขื่อนทับเสลา
ไปเขื่อนเชี่ยวหลานเมื่อหลายเดือนก่อน ตะลึงตะลานมาพอประมาณแล้ว มองสุดตาไปเหนือน้ำจะเห็นภูเขาใหญ่สูงชันสีเขียวบ้าง สีดินบ้าง ล่องเรือไปในเขื่อน เห็นเงาไม้แช่ค้างอยู่ใต้น้ำเยอะ น้ำ้มีสีทะเลแปรตามแร่ธาตุที่ละลายปน มีต้นไม้ใหญ่ยืนแห้งตายโผล่น้ำให้เห็นอยู่บ้าง
ป่า น้ำ ภูเขาเขื่อนเชี่ยวหลาน
ภูเขาชันและสูง ตั้งดิ่งบ้าง ลาดเทมากบ้าง มีต้นไม้บ้าง มีหินบ้าง ภูเขาแบบนี้คนอยู่ไม่ได้ เสือ ช้าง กระทิง กวางยิ่งแล้วใหญ่ จะอยู่ยังไง พื้นที่บนทางสัญจรเป็นป่าละเมาะที่มีไผ่เป็นหลัก มีสวนสวยฝีมือคนและไม้ใหญ่ปลูกขึ้นใหม่ประปราย ถนนที่นั่นราดยางอย่างดี แต่การเดินทางไม่สะดวกหากเข้าไปโดยไม่มียานพาหนะส่วนตัว
การหาคนเพื่อขอช่วยอวยความสะดวกยากสุดๆ ไม่สั่งอาหารไว้ล่วงหน้ามีสิทธิอด มีคนอยู่บริการก็เหมือนไม่อยู่ เพราะเป็นคนต่างชาติซึ่งฟังภาษาไทยไม่ออก พูดไทยไม่ได้ กลางคืนเงียบสงัดไร้เสียงคน สภาวะอย่างนี้ไม่ดึงดูดคนทำงานให้อยู่ทน
บรรยากาศบนบกของเขื่อนเชี่ยวหลาน
แยกแยะแล้วพบว่าเมื่อเรื่อง คน ป่า สัตว์ น้ำเกี่ยวข้องกัน เติมโจทย์เรื่องท่องเที่ยวลงไปอีก การจัดการให้ลงตัวอย่างสวยงามทุกแง่มุมยากสุดๆ จำต้องคิด คิดแล้วทบทวนให้หลายตลบ คิดคนเดียวสามารถทำให้เรื่องสุดสวยเป็นสุดซวย ห่วยกำลังสิบได้
มาที่เขื่อนทับเสลามองสุดตาจะเห็นภูเขาเตี้ยๆยืนกักน้ำ สีเขียวหนาแน่นจนแทบไม่เห็นสีหิน ยอดเขาไม่ชันดิ่ง มีไหล่เขาทอดยาวไกล เห็นแล้วรับรู้ได้ว่า คนอยู่ได้ สัตว์อยู่ได้
เขื่อนทับเสลา ยามเย็น
พื้นที่บนทางสัญจรเป็นไม้ยืนต้น ไม่เห็นไผ่ มีสวนสวยฝีมือคนคล้ายกัน ไม้ใหญ่ขึ้นรวมกลุ่มอย่างหนาแน่น มีถนนดินลูกรังอยู่ตลอดแนวป่า เมื่อรถสัญจรไปมาฝุ่นดินฟุ้งเห็นแต่ไกล ความสะดวกของการสัญจรไม่แตกต่าง
มีร้านบริการอาหารอยู่หนึ่งเดียว ดูเหมือนจะเป็นร้านภรรยาเจ้าหน้าที่ซึ่งดูแลพื้นที่แห่งนี้ เมื่อพวกเราเข้ามาพักก็ได้ครัวนี้เองดูแลเรา รสมือแม่ครัวดี จึงอิ่มอร่อยทุกมื้อเลย
เขื่อนทับเสลา ยามจวนพลบ
๖ ธันวาคม ๒๕๕๖
ความเห็น (4)
สวยงาม คนทำงานไปต้องลาหยุดหลายๆวันถึงจะอิ่มกับธรรมชาตินะคะ
เขื่อนทับเสลามีต้นเสลาไหมค่ะ ถ้ามีเวลาออกดอกพร้อมกันคงสวยงามมาก
เข้าใจได้มากขึ้น ขอบคุณมากค่ะ
-สวัสดีครับพี่หมอ
-ตามมาให้กำลังใจ
-พี่หมอสบายดีนะครับ?
คุณกานดาค่ะ ไม่รู้จักเจ้าต้นนี้มาก่อน เลยดูไม่ออกว่ามีพันธุ์นี้ในป่าบ้างมั๊ย ถ้ามีอยู่ หน้าแล้วน่าจะทำให้ป่าสว่างไสวด้วยดอกสวยๆของมันนะคะ
น้องเพชรน้ำหนึ่งค่ะ เสียดายนะคะที่ไปถึงถิ่นแล้วไม่ได้เจอหน้ากัน ห้วยขาแข้งบรรยากาศดีมากๆค่ะ