มาหัดอู้กำเมืองกั๋นดีกว่า ๔
๒๖/๐๙/๒๕๕๖
********
บันทึกนี้เพิ่มเติมจากบันทึกก่อนหน้านี้ที่จัดเก็บข้อมูลได้ไม่หมด เนื่องจากพื้นที่ของโกทูโนว์ที่ให้ไว้มีจำกัด (น่าจะเอาพื้นที่ในส่วนอนุทินมาให้เพิ่มตรงนี้) ปรากฏว่าพอนำรูปมาประกอบทำให้เอกสารที่เขียนไว้เดิมนั้นหายไป จึงขอเปิดบันทึกหน้าใหม่สำหรับเรื่อง พืช ผัก เมืองเหนืออีกครั้ง
ใบยอ = ใบหม่ะขี้เต่า / ใบหมะต๋าเสือ
“วันพระหน้าหนี้...แม่จะห่อนึ่งไก่...เปิ่นบอกหื้อไปเก็บใบหม่ะขี้เต่ามาไว้หลาย ๆ”
(วันพระที่จะถึงนี้...แม่จะห่อหมกไก่...แม่บอกให้ไปหาเก็บใบยอมาไว้เยอะ ๆ )
ผักเลียบ = ผักเฮียก
“ผักเฮียก..เอามาแก๋งใส่หยังกะเบาะลำ...สู้ยำบ่อได้”
(ผักเลียบ..เอามาแกงใส่อะไรก็ไม่อร่อย...สู้เอามายำไม่ได้)
ต้นชงโคขาว = ผักเสี้ยว
ภาพประกอบจาก pantip.com
“สวนข้างบ้านมีผักเสี้ยวหลายต้น...ฮยามมันออกยอด..แม่จั่งเก๊บไปแก๋งแคตะหลอดละ”
(สวนข้างบ้านมีผักชงโคขาวหลายต้น...ยามเมื่อมันทอดยอด..แม่มักจะเก็บไปแกงแคบ่อยครั้ง)
พลูคาว = ผักคาวตอง /ผักคาตอง
ภาพประกอบจาก http://www.bansuanporpeang.com
“คาวตองบะเด่ว...บ่อใจ่ธัมหมะดาเน่อ...ขึ้นยี่ฮ่อ G.R. ก่องหละปันสองก่อน”
(พลูคาวเดี๋ยวนี้..ไม่ธรรมดานะ...ขึ้นยี่ห้อ G.R. กล่องละหนึ่งพันสองร้อยบาทโน่นแหนะ) (G.R. บริษัทใหญ่ขายตรงของไทย)
เสริมสำนวนเกี่ยวกับผัก ผลไม้อีกนิดหน่อย ดังนี้...
“ก้วยก๊ำง่าม ง่ามก๊ำก้วย”
(กล้วยค้ำง่าม ง่ามค้ำกล้วย ลักษณะที่ต่างก็เอนเข้าหากันค้ำกันอยู่ ถ้าไม้ดิบจะมองไม่รู้ว่าสิ่งไหนค้ำสิ่งไหนกันแน่)
หมายถึง คนเราต้องพึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน เปรียบเหมือนกล้วยที่มีลูกดก ต้องอาศัยไม้ง่ามมาค้ำยันเอาไว้ไม่ให้หักหรือล้มลงไม้ง่ามถ้าไม่มีต้นกล้วยก็จะล้มลงตั้งอยู่ไม่ได้เช่นกัน
“ลุกเจ๊าได้กิ๋นผักฮยอดป๋าย ลุกขวายได้กิ๋นผักฮยอดเก๊า”
(ตื่นเช้าได้กินผักยอดอ่อนเพราะเก็บก่อน ตื่นสายได้กินผักยอดที่ต่ำลงมาคือยอดแก่เพราะเก็บทีหลังเขา)
หมายถึง คนที่มาทำงานก่อนย่อมได้เปรียบคนที่มาทำงานทีหลัง หรือเปรียบเหมือนกับการไปซื้อของในตลาด หากเราไปสายเราก็จะไม่ได้สิ่งที่ต้องการ เพราะของที่ต้องการมันหมดไปเสียแล้ว
“เก๊บผักหื้อเอาตึงเคือ เก๊บหมะเขือหื้อเอาตึงขวั้น”
(เก็บผัก(ตำลึง)คงจะเอาแต่ยอดอย่างเดียวคงได้น้อย เก็บมะเขือให้มีควั่นติดมาด้วยจะช่วยยืดอายุการเก็บรักษาได้นานวันขึ้น)
หมายถึง การทำอะไรให้เป็นระเบียบเรียบร้อย ไม่ทำทิ้งทำขว้างได้สิ่งหนึ่งแล้วทิ้งอีกสิ่งหนึ่งเอาไว้ให้เกะกะรกรุงรัง
“เก๊บผักลวดหักหลัว ตกขัวลวดอาบน่าม”
(เก็บผักจะได้หรือไม่ได้ก็ตามหากไปพบฟืนดีๆ ก็นำมาด้วย ตกสะพานก็อย่าเห็นว่าลำบากทุกข์ยากถือโอกาสอาบน้ำไปด้วย)
หมายถึง การเปลี่ยนวิกฤติให้เป็นโอกาส แสวงหาประโยชน์ที่จะพึงมีพึงได้จากสิ่งใดสิ่งหนึ่งหรือหลาย ๆ สิ่งหลาย ๆ อย่างไปในขณะเดียวกัน
บันทึกที่ผ่านมาอาจจะมีความยาวพอสมควร ต้องใช้ความพยายามในการอ่านสักหน่อย แม้ผู้เขียนบันทึกเองก็ต้องใช้เวลาในการเรียบเรียงนานหน่อยเหมือนกัน บันทึกต่อไปจักได้นำเรื่องเล็ก ๆ คือเรื่อง หญ้า และ ที่เกี่ยวกับชื่อของสัตว์ มาเขียนบ้าง คอยติดตามอ่านกันต่อไปครับ...
ขอบคุณทุกท่านที่ติดตาม
ขอบคุณโกทูโนว์
ความเห็น (7)
..... ผักปลอดสารพิษ......ดีมากๆนะคะ
ขอบคุณค่ะ
ยินดีเจ้า อยู่เชียงใหม่หลายสิบปี ทราบไม่กีค่ำค่ะ
ไม่เคยกินผักเลียบ แต่ดูสีน่ากินมากครับ
-สวัสดีครับ
-ตวยมาอ่านกำเมือง
-บางอย่างฮ้องบ่เหมือนกั๋นนะครับ
-บ้านผมฮื้อ"ผักเฮือด"
-กับ"ใบยะต๋าเสือ"(ใบยอ)ครับ
-พี่หนานฮู้จัก"ลูกกล้วยเต่า"หรือ"ลูกตับเต่า"ก่อครับ??
คิดว่าเป็โหมคอน...สอนให้แหลงใต้
ยอดขี้ไก่ ...ใบหมากหมก...ยอดหมุย
ขอบคุณทุกกำลังแรงใจที่ให้มามากนะครับ
 ขจิต ฝอยทอง
|
 Phachern Thammasarangkoon
|
 ชยพร แอคะรัจน์
|
 Dr. Ple
|
 นีโอ..เบเกอรี่
|
 ดร. พจนา แย้มนัยนา
|
 GD
|
 ครูหยิน
|
- ขอบคุณคุณหมอพี่เปิ้ล ที่ให้กำลังใจและช่วยกระตุ้นให้อยากเขียนตลอดมา ผมเป็นคนใจเย็น ทำอะไรชักช้ามาก แต่พอมีคนหยอกบ้าง ถีบบ้างก็ทำให้ดิ้นรนขึ้นมาได้หน่อยเหมือนกัน
- ขอบคุณคุณกานดาน้ำมันมะพร้าวมากนะครับ บางครั้งเข้าเมืองหลิ่วก็ต้องหลิ่วตาตามบ้างนะครับ
- ขอบคุณอาจารย์ขจิต ที่ให้กำลังใจตลอดมาเช่นกันนะครับ
- ขอบคุณคุณเพชรน้ำหนึ่ง ที่มีของมาฝากตลอดเลย ผักที่นำมาวันนี้เขาบอกว่าเป็นหนึ่งในผลไม้โบราณที่หาดูและหากินยากเลยนะครับ บ้านผมฮ้อง "หมะตั๊บเต่า" ครับ หลังบ้านยังมีอยู่เลย
- ขอบคุณคุณครูหยิน ที่มาช่วยเสริมภาษาใต้อันน่ารักอีกท่านมากนะครับ แต่ผมก็ไม่รู้และไม่เข้าใจความหมายเหมือนกัน...อิอิอิ