ดอกเห็ดผอม ต้องบำรุง

ในกระบวนการเพาะเห็ดนั้น สิ่งที่ควรให้ความสำคัญก็คือการจัดสรรอาหารภายในก้อนเชื้อเห็ดให้มีอยู่มากเพียงพอเลี้ยงดอกเห็ดไปได้ตลอดรอดฝั่งอย่างน้อยก็ไม่ควรต่ำกว่า 4 หรือ 5 เดือน  เกษตรกรผู้เพาะเห็ดหน้าใหม่มักจะไปติดกับดักกับก้อนเชื้อเห็ดราคาถูก
ที่มักจะมีแร่ธาตุสารอาหารเติมเสริมลงไปเพียงเล็กน้อยจึงทำให้สามารถจำหน่ายได้ในราคาถูก เพียงก้อนและ 4 หรือ 5 บาท ส่วนใหญ่ลักษณะของก้อนก็จะหลวม สั้น ใส่อาหารน้อยส่วนใหญ่มีแต่เพียงขี้เลื่อยเพียงอย่างเดียว แต่กลุ่มพวกอาหารเสริมอย่าง ภูไมท์, ยิปซั่ม ดีเกลือ ปูนขาว จะมีค่อนข้างน้อย ทำให้เมื่อนำไปเพาะก็จะได้ผลผลิตเห็ดออกมาไม่สมบูรณ์ บ้างดอกเล็ก บ้างกานยาวแต่ผอม ไม่สมประกอบ หรือได้ผลผลิตตามที่พึงพอใจก็จะเป็นในระยะแรกๆ เพียงเท่านั้น

ทางชมรมเกษตรปลอดสารพิษ จึงได้ผลิตแร่ธาตุกระตุ้นดอกเห็ดและอาหารเสริมเห็ดดีพร้อมออกมาเพื่อมีไว้สำหรับแก้ปัญหาที่ปลายเหตุของเกษตรกรที่ได้รับความเดือดร้อนจากการเตรียมก้อนที่ไม่ดีเพียงพอหรือไม่ได้มาตรฐาน ถ้าปล่อยให้ล่วงเลยไปตามระยะเวลาก็จะทำให้สูญเสียโอกาสและเวลาไปโดยเปล่าประโยชน์นานถึง 4 เดือน 5 เดือน ฉะนั้นเมื่อพบปัญหาจากการที่ก้อนเชื้อที่ซื้อหรือผลิตออกมาแล้วนั้นไม่ได้คุณภาพที่ได้มาตรฐานเพียงพอ ก็ควรใช้อาหารเสริมเห็ดดีพร้อมนำมาฉีดพ่นบำรุงให้เพียงพอต่อความต้องการของเห็ด สังเกตได้จากความพึงพอใจของเราเอง ว่าดอกเห็ดที่ออกมานั้นตรงตามมาตรฐานในท้องตลาดและตรงกับที่ใจเราต้องการหรือพึงพอใจหรือไม่ สามารถใช้อาหารเสริมเห็ดดีพร้อมในอัตรา 10 – 20 กรัมต่อน้ำ 5 -10 ลิตร ฉีดพ่นผ่านหน้าก้อนทุกครั้งก่อนที่จะให้น้ำแก่เห็ด ก็จะสามารถช่วยเหลือเห็ดให้ผลผลิตดอกออกมาได้อวบอ้วนเช่นเดียวกับการเตรียมก้อนที่ใส่อาหารอย่างเพียงพอ

อีกกรณีหนึ่งคือแร่ธาตุกระตุ้นดอกเห็ดนั้นสามารถที่จะนำมาฉีดพ่นช่วยเหลือเมื่อพบปัญหาก้อนเชื้อไม่สามารถที่จะผลิตดอกออกมาได้อย่างต่อเนื่อง หยุด ๆ ออก ๆ หรือออกแบบกระปริบกระปอยไม่สม่ำเสมอ ทำให้เกษตรกรผู้เพาะมีรายได้ที่ไม่ต่อเนื่อง บางครั้งอาจจะเกิดได้จากหลายสาเหตุทั้งสภาพภูมิอากาศที่เปลี่ยนแปลงบ่อยอยู่ตลอดเวลา เดี๋ยวร้อน เดี๋ยวเย็น เดี๋ยวฝน สลับสับเปลี่ยนหมุนเวียนแบบที่มนุษย์เองก็ยังเวียนหัวมึนงงเกิดความเครียดเจ็บป่วยไม่สบายไปเลยก็เยอะ หรือบางประเทศสภาพภูมิอากาศส่งผลกระทบจนถึงทำให้มนุษย์เสียชีวิตได้จากคลื่นร้อน (Heat wave) ซึ่งในอดีตคำนี้เราจะไม่ค่อยได้ยินกันบ่อยนัก  ฉะนั้นไม่ต้องสงสัยเลยนะครับว่าทำไมเห็ดในระยะนี้จึงมีปัญหาเรื่องการเพาะ การดูแลบำรุงรักษากันค่อนข้างมาก  นั่นเป็นเพราะสภาพภูมิอากาศที่เปลี่ยนแปลงไปจากอดีตนั่นเองครับ ซึ่งเกี่ยวกับอุณภูมิเปลี่ยนแปลง (Climate Change) และเรื่องโลกร้อน (Global Warmming) จึงต้องมีตัวช่วยเข้ามาให้เขาได้ปรับตัวและสร้างอาหารจากภายในช่วยให้เขาสามารถที่จะได้รับอาหารได้อย่างเต็มเม็ดเต็มหน่วยด้วยยการใช้ แร่ธาตุกระตุ้นดอกเห็ด ในอัตรา 50 กรัมต่อน้ำ 5 – 10 ลิตรฉีดพ่นทุกๆ 3 – 7 วัน อาจจะใช้ไปพร้อมกับอาหารเสริมเห็ดดีพร้อมด้วยก็ได้ ขึ้นอยู่กับความหนักเบาของปัญหาที่เราพบ  อย่างไรก็ตามเราสามารถหลีกเลี่ยงการแก้ปัญหาในลักษณะที่เป็นปลายเหตุแบบนี้ได้ โดยกลับไปดูที่ต้นเหตุคือการเลือกซื้อแหล่งผลิตก้อนที่มีคุณภาพหรือการผลิตก้อนเชื้อที่ต้องเอาใจใส่อย่างพิถีพิถันในการเติมเพิ่มอาหารเสริมเข้าไปเพื่อจะได้ไม่ต้องตามไปแก้ปัญหาในระยะปลายดังที่กล่าว

มนตรี  บุญจรัส

ชมรมเกษตรปลอดสารพิษ www.thaigreenagro.com