หลังคาสังกะสี

นานเท่าไหร่แล้ว ที่เราไม่ได้ยินเสียงฝนกระทบหลังคาบ้าน

ผมถามตัวเองในขณะที่ยืนมองออกมาจากห้องพักจากโรงแรมแห่งหนึ่งที่ขอนแก่น มองจากมุมสูงก็เห็นหลังคาบ้านมากมาย สายตามองกวาดไปกวาดมาอย่างช้าๆ ราวกับว่ากำลังมองหาอะไรอย่างมีจุดมุ่งหมาย แต่จริงๆก็ไม่มีอะไรมากไปกว่าการมองเพ่ือชื่นชมท้องฟ้า แสงแดด เมฆ นก ผู้คน รถรา และเป็นการพักผ่อนหย่อนใจก่อนการเริ่มงานในช่วงเช้าของวัน

ในช่วงเวลาที่กำลังจะละสายตาออกจากภาพตรงหน้า ก็มาสะดุดอยู่ที่หลังคาบ้านของบ้านกลุ่มหนึ่ง ดูๆไปก็คล้ายกลุ่มบ้านโบราณอายุราว ๓๐ ปีขึ้นไป มีบ้านหลังหนึ่งเป็นบ้าน ๒ ชั้นขนาดใหญ่โดดเด่นกว่าทุกเรือนที่อยู่ชิดๆกัน ตัวผนังบ้านเป็นสีน้ำตาลเข้ม ผมคาดเดาว่านั่นน่าจะเป็นผนังบ้านไม้ และบ้านหลังนั้นมุงหลังคาด้วยสังกะสี 

"มุงด้วยสังกะสี"

ผมถามย้ำกับตัวเองอีกครั้ง นี่เราไม่ได้เห็นหลังคาสังกะสีมานานเท่าไหร่แล้ว 

ครั้งหนึ่ง หลังคาห้องส้วมของบ้านหลังที่ผมเคยอาศัยอยู่ตั้งแต่จำความได้ก็มุงด้วยสังกะสี ผนังส้วมก็เป็นสังกะสี สายตาผมชินกับความเป็นสังกะสีลอนๆมาตั้งแต่ตอนนั้น เป็นความชินกับความเพียงพอของพ่อ มีเงินเท่าไหร่ก็สร้างบ้านได้เท่านั้น เวลาขี้ตอนเที่ยงๆ ก็ต้องเบ่งไปเช็ดเหงื่อไป เหงื่อไม่ได้ออกเพราะเบ่งขี้ แต่มันร้อน ขี้ไปร้อนไป ขี้นานหน่อยก็ร้อนนาน กว่าจะสุดก็ตัวเปียก ได้อาบน้ำต่อทันที แต่ถึงอย่างนั้นบ้านเราก็มีส้วมให้ขี้เป็นหลักแหล่ง ให้ลูกได้ภูมิใจเวลาไปโรงเรียนแล้วครูสอนวิชาสุขศึกษาบอกว่า เราต้องขี้ในส้วม ขี้ไม่ให้แมลงวันตอม ขี้ไม่แพร่เชื้อ ไข่พยาธิไม่ออกนอกบ่อขี้

เสน่ห์ที่สำคัญของการมีส้วมมุงหลังคาสังกะสีก็คือเสียงหลังคา ยามที่มันร้อนมากๆ มันก็ขยายตัว ได้ยินเสียงเปรี๊ยะๆเบาเป็นระยะๆ เวลาอากาศเย็นลงอย่างรวดเร็ว มันก็หดตัวและส่งเสียงปลั๊วะๆ และยิ่งเมื่อมีเม็ดฝนตกลงมากระทบหลังคา มันก็ยิ่งได้อารมณ์ หากตกเบาๆเม็ดเล็กๆ เสียงจากหลังคาก็ออกไปโทนหนึ่ง เหมือนดนตรีป๊อบ แต่วันใดคราใดฝนตกแทบเป็นแทบตาย เสียงจากหลังคาสังกะสีก็จะดังจนกลบเสียงทุกอย่างประหนึ่งเปิดดนตรีร๊อกหมุน volume เสียงสุดทาง ได้อารมณ์ไปอีกแบบ เอาเป็นว่า ผมจะสุขใจทุกครั้งที่ต้องอาบน้ำหรือขี้ในช่วงเวลาที่ฝนตก เพราะเหตุจากเสียงของหลังคาสังกะสีนี้นี่เอง (ส่วนเรื่องฉี่ ไม่เคยรบกวนห้องส้วมครับ)

ผมยังคงยืนมองกลุ่มหลังคาสังกะสีจากบ้านกลุ่มนั้นอยู่ระยะหนึ่ง แอบยิ้มให้กับมันจากมุมสูงของห้องพัก ผมรู้สึกคิดถึงหลังคาสังกะสี คิดถึงเสียงฝนตกกระทบหลังคา นานเท่าไหร่แล้วที่ไม่ยินเสียงต๊อกแต๊ก ตุ๊บๆ โครมครืน จากมัน 

ตอนนี้ผมมีบ้านเป็นของตัวเอง บ้านที่สร้างออกมาใหญ่และหรูกว่าบ้านที่พ่อเคยสร้างให้เราอยู่ บ้านที่มุงหลังคาด้วยกระเบื้องอย่างดี กันความร้อน ระบายอากาศ และเก็บเสียงฝนตกใส่ได้ กระนั้น บนหลังคาส่วนของห้องลูกสาวเราได้มุงด้วยสังกะสีแบบใหม่ แบบที่ถูกเรียกอย่างหรูว่า metal sheath หลายคนทักว่า มันส่งเสียงดังมากเวลาถูกฝน แต่เราก็ได้บุมันด้วยแผ่นอะไรสักอย่างไว้ด้านใต้จนทำให้ความดังของเสียงลดลงไปได้อย่างมาก และในที่สุด ผมก็ยังไม่ได้ยินเสียงฝนดังๆเหมือนตอนขี้เมื่อครั้งเป็นเด็กอยู่นั่นเอง

ผมมาขอนแก่นทุกปี บางปีมามากกว่าหนึ่งครั้ง แต่ละครั้งก็มีคนขับเครื่องบินมาให้นั่งเหมือนทุกคราว และมาทีไรก็ต้องนอนที่โรงแรม มีเรื่องราวในชีวิตตั้งหลายอย่างที่เคยเล่าให้ฟังจากการมาขอนแก่น ผ่าน blog gotoknow บ้าง facebook บ้าง คละเคล้ากันไป 

มาขอนแก่นไม่ต้องเสียตังค์ เพราะมีคนจ่ายให้ กินข้าวก็ฟรี พูดหน้าห้องประชุมก็แถมเงิน นอนโรงแรมก็มีคนจ่าย บางครั้งก็รู้สึกเสียดายเงินที่เขาต้องให้เรานอนในโรงแรมดีๆ มันคงจะเป็นเงินหลายบาทอยู่ จึงแอบนึกคิดไปในใจว่า นี่ถ้าเรามีเมียอีกสักคนที่ขอนแก่น เวลามาที่นี่ก็คงไม่ต้องนอนโรงแรม ไม่ต้องมีคนมาจ่ายเงินค่าโรงแรมให้ คงประหยัดเงินให้หลวงได้หลายบาทอยู่กระมัง

[nobita]

เสน่ห์หลังคาสังกะสีอีกอย่างคือ เวลาฝนตกก็จะมีน้ำหยอดเปาะแปะ แล้วเราก็ต้องเอากะลังมัง หรือถึงรองน้ำ ทำให้เราได้ยินเสียงเพิ่มอี 2 - 3เสียงนะครับ

[ดร. ธวัชชัย ปิยะวัฒน์]

ตอนเด็กๆ ผมเรียนภาษาอังกฤษคุณครูสอนว่า house กับ home นั้นต่างกัน ผมเองตอนนั้นไม่เข้าใจ มาถึงตอนนี้ผมเข้าใจมากขึ้นเยอะว่า "บ้าน" นั้นต่างจาก "ที่อยู่อาศัย" มากมายนัก บ้านนั้นจะสร้างยังไงถ้าได้อยู่อย่างมีความสุขแล้วก็สวยงามที่สุด บางคนมีที่อยู่อาศัยใหญ่โตแต่ไม่มีบ้าน บางคนมีบ้านแต่ไม่มีที่อยู่อาศัย บางคนไม่มีทั้งสองอย่าง ถ้าให้เลือกขอเลือกแบบที่สอง ที่จริงแล้วพวกเราก็เป็นแบบที่สองมาตั้งนาน ก็สมัยที่อยู่แฟลต มอ.

แต่ในตอนท้ายบันทึกของหมอแป๊ะนั่นศัพท์เมื่อก่อนเขาเรียกว่า "บ้านน้อย" นะ ถ้าหมอแป๊ะมีเมื่อไหร่อย่าลืมเขียนบันทึกเล่ากันมั่ง เผื่อจะหาโอกาสมีบ้าง ฮาๆๆ