หากผมจะถ่ายทอดสิ่งที่เรียกว่าอุดมการณ์ของหมออนามัยคนหนึ่งออกมา
เพื่อสะท้อนความเป็นหมออนามัยของเขาเท่าที่ผมได้พบได้สัมผัส
จนได้สนทนาแลกเปลี่ยนด้วย คงจะไม่ว่าอะไรกัน
ด้วยเพราะสิ่งที่จะถ่ายทอดออกไปนี้ “ไม่ค่อยเป็นกลางนัก”
แต่ผมฟังดูและพิเคราะห์ดูแล้วจะเห็นแววแห่งความมุ่งมั่นต่อประชาชนโดยยึดหลักความผาสุก
หรือสุขภาวะของประชาชนอย่างที่คนให้ข้อมูลอาจจะไม่รู้ตัวก็ได้
“ในจังหวัดมีการเคลื่อนไหวเพื่อการคงอยู่ของหมออนามัยอย่างคึกคัก
แต่ผมตรวจสอบพบว่าเป็นเพียงบางกลุ่มเท่านั้น
และพบว่าคนกลุ่มใหญ่เข้าไปไม่ถึง ตอนแรกผมด้วย
แต่ตอนหลังผมว่าอุดมการณ์เขาเปลี่ยนไป”
“ต่อคำถามว่าทำไม ถึงได้เลือกทำกันอยู่เฉพาะกลุ่ม
ที่มาก็พอจะจับได้ว่าน่าจะมีผลประโยชน์ มีการเมืองเข้ามาแทรก
อย่างเช่นคำที่ว่า หากจะจัดประชาคมในหมู่ชุมชนให้บอกมานะ
ผมจะพิจารณางบประมาณให้ แต่ต้องเชิญให้คน…นี้ไปร่วมด้วย
ผมมองว่าเป็นเพียงแค่หัวหน้า สอ.จะอหังการ
พิจารณางบประมาณให้สาธารณสุขอำเภอได้ไง
ถ้าไม่มีการเมืองอยู่เบื้องหลัง แล้วที่ทำประชาคมนะ เขาทำอย่างไรเหรอ
ถึงประชุมครั้งเดียวแล้วได้ข้อสรุปเลย นี่คือความสงสัย”
“คนที่มีอุดมการณ์หลายคน อย่างคุณด้วย ผมอยากถามกลับว่าคิดอย่างไรล๊ะ
ถึงได้ถอนตัวออกมา ผมเคยอ่านบทความของคุณ เคยอ่านรายงานวิจัย
อย่างน้อย 2 เรื่องแล้วนี่ ตอนนี้ทำไมถึงดูเหมือนหยุดไป
เออหรือเปลี่ยนวิธีการ (หัวเราะ…)”
“วันหนึ่งผมเคยคิดว่าเวทีนี้
จะนำมาซึ่งเครือข่ายในการช่วยเหลือผมให้ทำงานชุมชน ทำงานพัฒนาพื้นที่
เพราะลำพังเราจะทำทั้งหมดไม่ได้ ปัญหาชาวบ้านมันมีทั้งเชิงลึก
เชิงกว้าง
บางเรื่องเกินกว่าที่ชาวบ้านทั้งตำบลถึงจะลุกขึ้นมาพร้อมกันก็ยังแก้ไม่ได้
อย่างนี้เราต้องการเครือข่ายจากข้างนอก แต่ทำไปทำมา
ไม่ค่อยเห็นประเด็นนี้ มีแต่ทำไปเพื่อหน้าตาของตนเอง ผมเลยหยุด
และหยุดมาสัก 3 ปีได้แล้ว ตอนนี้ก็แค่ทำงานอย่าให้ประชาชนร้องเรียน
เน้นว่าวิสัยทัศน์คือ ไม่ให้ประชาชนที่มารับบริการร้องเรียน
รู้ตัวครับว่าแคบคับเอามาก ๆ แต่ทำอย่างนี้จริง ๆ
ด้วยกลัวว่าหากมีคนร้องเรียน แล้วใครจะช่วย เราต้องช่วยตัวเอง
พึ่งตนเอง แต่เป็นระดับต่ำสุด คือทำให้ตนเองปลอดภัยก่อน”
“วันนี้ผมตัดสินใจเดินออกมา เพราะเชื่อมั่นในทีมงาน
และผมทนกดดันกับอุดมการณ์ตัวเองไม่ได้แล้ว ตลอดเวลา 3
ปีที่ผ่านมากับวิสัยทัศน์บ้า ๆ นั่น มันทำให้ผมโง่ลงทุกวัน ทุกวัน
ชาวบ้านหลาย ๆ คนก็เริ่มไปรู้ไปเห็นมาจากข้างนอก บางคนก็สอบถามผ่าน
อสม.มาบ้าง หลาย ๆ อย่าง ประกอบกัน ตกลงว่าผมจะเริ่มใหม่
ขอพูดคุยกับหัวหน้า สอ. และน้องที่ทำงานด้วยกัน พรุ่งนี้เลย
ผมคิดว่าเขาเกรงใจผมหรอก เขาก็อยากพัฒนาเหมือนเมื่อก่อนนั่นแหละ
แต่เป็นที่ผม ผมหยุดเสียเอง”
ก่อนจากกันผมเตรียมบทกวีนี้ไปให้เขาด้วย
ผมนำมาจากวารสารหมออนามัยฉบับหนึ่ง
ที่ได้คัดลอกใส่สมุดไว้เพื่อให้กำลังใจตนเอง วันนี้เอามาให้กำลังในเขา
ขออนุญาตด้วยครับ
ต้นไม้
ให้อิสระกับกิ่ง ก้าน ดอก และใบ
ในการเจริญเติบโต
มนุษย์
ใยเข้มงวดในการสร้างกฏเกณฑ์
เพื่อเป็นกรง กรอบ แก่งแย่ง เบียดเบียน
เพื่อนมนุษย์ด้วยกัน…